Pojęcie narodowości i narodu

Subiektywność odczuwania kwestii narodowościowej

Wasilewski: „Trudno o obiektywność. Okoliczności nakładają piętno na teorie, ale także na interes rozumienia[jego] narodowości, narzuca [mu] dany tok myślenia.”

• Żydzi dla niektórych nie byli narodem, bo mają kilka języków

• Różne pojmowanie kwestii narodowościowej w zależności od tego czy są jednonarodowi czy wielonarodowi

• Narody bez państwowości (Łotysze, Estończycy, Białorusini)

• Inne pojmowanie narodu przez nacjonalistów

• Obywatelstwo to szczególny czynnik

Definicje

1. Narodowość – to termin międzynarodowy i niejednoznaczny – identyfikowany z obywatelstwem, a w innych wyłącznie z etniczną przynależnością obywateli danego państwa.

2. Narodowość – identyfikowana z obywatelstwem lub etniczna kulturowa przynależność obywateli

3. Narodowość - ogół cech właściwych danemu narodowi charakter danemu narodowi charakterystycznych dla niego, przynależność do narodu, poczucie przynależności jedną z cech jest język.

4. Narodowość – jest przynależnością do danego narodu lub wspólnoty etniczno-kulturowej będącej przed narodową formą integracji etnicznej (?).

5. Naród i narodowość to pojęcia tożsame wg. Barbeka

6. Narodowość – to grupa etniczna. Nie stanowi narodu, bo nie ma cech narodowościowych. J. Wiatr

7. Naród – historycznie wytworzona, trwała wspólnota ludzi ukształtowana na gruncie wspólnych losów dziejowych, kultury, języka, terytorium i życia ekonomicznego, przejawiająca w świadomości jej członków i poczuciu przynależności do danego narodu. S. Otok

8. Inne definicje narodu: Poddani tego samego władcy. Ludność używająca ten sam język

Świadomość narodowa

Świadomość narodowa jest bardzo istotnym czynnikiem konstytuującym naród! (bardziej niż inne czynniki)

1. Świadomość narodowa – To właściwość nieistniejąca zewnętrznie, ale powstająca, trwająca, niekiedy zanikająca lub ulegająca zmianie jedynie w umyśle ludzi. Jest subiektywna. (Tomaszewski)

2. Świadomość narodowa – wytwór historii, który staje się czynnikiem narodowotwórczym i zawiera takie elementy jak:

• Stosunek do terytorium

• Poczucie przynależności do wspólnoty narodowej

• Świadomość wspólnego dziedzictwa narodowego i interesu narodowego. (Z. Staszczak)

1. Świadomość narodowa – poczucie przynależności do narodu i solidarność z innymi jego członkami (…) istnienie świadomości narodowej stanowi główny warunek istnienia narodu jako faktu historycznego, a nie tylko postulatu ideologicznego wysuwanego przez elity. (PWN)