28.04.2008r
Wykład 11
Temat: Obliczanie przepływów kanalizacji sanitarnej.
Mając wytyczone wielkości poszczególnych zlewni (Fi [ha]) ciągnących do danego odcinka kanału i określone wskaźniki ilości ścieków (Qi [l/s] ) dla tych powierzchni oblicza się odpływ do kanały przez zsumowanie poszczególnych odpływów odcinków cząstkowych zlewni. Za podstawę do obliczenia maksymalnych przepływów sieci przyjmuje się ustalony wcześniej układ sieci z tym, że układ zamknięty zamienia się na układ obliczeniowy przez przyjęcie początków kanałów w węzłach rozgałęzionych.
Obliczenie kanalizacji deszczowej odbywa się za pomocą 2 metod:
Metoda stałych naprężeń
q=f(F,p)
gdzie natężenie deszczu q jest funkcją pola powierzchni terenu i prawdopodobieństwa występowania opadów na danym terenie.
Przepływ obliczamy w dolnym węźle za pomocą wzoru:
Q=φ*q*$\sum_{\mathrm{i = 1}}^{\mathrm{i = n}}{\mathrm{\Psi}\mathrm{i*}\mathrm{F}\mathrm{i}\mathrm{= \varphi*q}\mathrm{i}\mathrm{*F}\mathrm{\text{red}}}$
Φ=$\frac{1}{\sqrt[n]{F}}$<1
Ψ$\frac{Qspl}{\text{Qopad}}$<1
Ψśr=$\frac{F1\Psi 1 + F2\Psi 2 + \ldots + \text{Fi}\Psi i}{F1 + F2 + \ldots + Fi}$
Q- natężenie deszczu miarodajnego przyjmowane dla założonego czasu trwania deszczu (t) w min i danego prawdopodobieństwa (p) przyjmowanego z wytycznych projektowych miejskich (tablica nr 2 str. 1).
φ - współczynnik opóźnienia w rozwoju, wielkość mniejsza od jedności i określana dla powierzchni ≥1 ha.
n- wykładnik pierwiastka, przyjmowany 4-8. Zależy od kształtu zlewni i spadku terenu zlewni.
n=4- dla zlewni wąskiej o niedużych spadkach,
n=8- dla terenów o równomiernej zlewni cząstkowej i o dużych spadkach.
Ψi- współczynnik spływu, zależy od rodzaju powierzchni terenu (tablica 2 str.1)
Qspł- ilość wody, która spłynie do kanału z danej powierzchni.
Qopad- ilość wody, która spadła na powierzchnię zlewni.
Ψśr- średni współczynnik spływu dla całej zlewni.
q- natężenie deszczu.
$$\left. \ \frac{Q}{\text{i\ }} \right\} V,D,h/d - \ na\ podstawie\ tych\ danych\ wyznaczamy$$
Metoda granicznych naprężeń.
Podstawowe założenie tej metody jest, że natężenie deszczu q jest funkcją trwania deszczu (t) i prawdopodobieństwo występowania deszczu (p)
q=f(t,p)
Przepływ w tej metodzie obliczamy według wzoru:
Q= q*$\sum_{\mathrm{i = 1}}^{\mathrm{i = n}}{\mathrm{\Psi}\mathrm{i*}\mathrm{F}\mathrm{i}}$ [dm3/s]
q=A/t0,0667 [dm2/s ha]
A=6,63$\sqrt[3]{H^{2}*C\text{\ \ }}$[-]
C=100/p
t=tp+tr+tk= tp+0,2tp+tk=(1,2∑tp)+tk [min]
tr=0,2 tp
tp=1/60*$\sum_{\mathrm{i = 1}}^{\mathrm{i = n}}l$ i/Vżi+tk [min]
Zależy od wyrażonego w % prawdopodobieństwa (p) wystąpienia deszczu o natężeniu q w czasie trwania deszczu (t), oraz średniej rocznej sumy opadów (H) [tablica nr 1,część rys].
Częstotliwość jednokrotnego przekroczenia deszczu o danym natężeniu (np. raz na 5 lat, na rok, raz na 10 lat) przyjmowany jest według zaleceń (tablica nr 1).
t – obliczeniowy czas deszczu miarodajnego w minutach (minimalny czas deszczu miarodajnego w metodzie granicznych natężeń t= 10 min).
tk- czas koncentracji kanałowej ( tablica nr 2 str.1).
tp- czas przepływu przez dany odcinek kanału, liczony od początku sieci w minutach.
tr- czas retencji terenowej w minutach.
li- długość i-tego odcinka w metrach.
Vżi- prędkość założona na odcinku w m/s (wartość prędkości Vżi nie powinna się różnić od prędkości rzeczywistej o więcej jak 0,1 m/s).
1
3
a)zlewnia odcinka kanału 1-2 dla przepływów w przekroju 2 obliczamy średnicę kanału odcinka 1-2.
b)sumą zlewni ciążących do odcinków 1-2 i 2-3 jest podstawą do obliczenia przepływu w obliczeniowym przekroju 3 i dla określenia średnicy odcinka kanału 2-3 w przekroju obliczeniowym 3, itd.
Vż1[m/s]- prędkość założona na odcinku 1-2.
Vż2[m/s]-prędkość założona na odcinku 2-3.
Vż1 i Vż2 nie może się różnić od prędkości rzeczywistej na danym odcinku o ± 0,1m/s, w przeciwnym razie obliczenie na danym odcinku należy powtórzyć, zakładając nową wartość Vż1 na odcinku 1-2 lub w przypadku obliczenia odcinka 2-3 prędkość Vż2.
$$\left. \ \frac{Q}{\text{t\ }} \right\} Vn,D,h/d - \ na\ podstawie\ tych\ danych\ wyznaczamy$$