• Piaski zwałowe, wytworzone w wyniku działalności lodowca, charakteryzują się brakiem wysortowania i warstwowania, a obok okruchów obtoczonych występują ziarna ostrokrawędziste. W porównaniu z innymi utworami piaszczystymi są one znacznie zasobniejsze w składniki pokarmowe dla roślin. W Polsce występują dość powszechnie.
RoŜnoziarniste, słabo obtoczone i na ogoł nie warstwowane utwory osadzone
przez lodowiec najczęściej na morenach czołowych. Mogły teŜ powstawać z glin
zwałowych na skutek wypłukania z nich frakcji spławialnych. Posiadają więcej
frakcji szkieletowych i minerałow krzemianowych niŜ piaski wodnolodowcowe.
Wapienie- należą do skał pochodzenia chemicznego i organicznego. Wapienie powstały na drodze biochemicznej przez nagromadzenie szczątków wapiennych (skorupy i szkielety). Są skałami, których głównym minerałem jest kalcyt. Minerałami pobocznymi są: dolomit, gips, kwarc, minerały ilaste i inne. Mogą być zbite lub porowate, twarde lub spękane.
Wapienie zawierające duży procent CaCO3 mają zwykle barwę białą. W zależności od domieszek mogą być żółte, brunatne lub szare. Twardość wapieni może być uzależniona od wieku, domieszek, itp.
W zależności od przewagi szczątków nagromadzonych w wapieniach dzielimy je na muszlowe, numulitowe, rafowe, litotaminowe. Ze względu na formację w której się wytworzyły, wyróżniamy: wapienie trzeciorzędowe, kredowe, jurajskie, triasowe, dewońskie; ze względu na domieszki- na dolomityczne, krzemionkowe, bitumiczne, margliste.
Wartość wapieni jako skał glebotwórczych jest zależna od właściwości fizycznych i chemicznych. Wapień zawierający więcej domieszek ilastych, a mniej krzemionkowych oraz im jest bardziej miękki, tym lepsze gleby powstają z jego zwietrzelin.
Z wapieni powstają rędziny, prarędziny.
Skały węglanowe w Polsce najczęściej występują w Kieleckiem, Krakowskiem, Opolskiem i na Wyżynie Lubelskiej
TORF WYSOKI Charakteryzuje się on wysoką kwasowością sięgającą nawet 3-4 pH. Posiada luźną, włóknistą strukturę i brązowy kolor
minerały główne budujące gnejsy to kwarc, skalenie (plagioklazy i mikroklin), biotyt, muskowit, fengit.
Gnejsy są jedną z większych, a zarazem ważniejszych grup skał metamorficznych. Powstały one w średniogłębokich strefach metamorfizmu, w wyniku przeobrażenia skał magmowych nasyconych i przesyconych krzemionką oraz skał osadowych ilastych, szarogłazów i arkoz. W ich składzie mineralogicznym zawsze występują skalenie i kwarc, którym z reguły towarzyszą łyszczyki, rzadziej amfibole. Skalenie budujące te skały mają różne rozmiary od małych kryształów po duże, kilkucentymetrowe. Porfiroblasty skaleni mogą mieć charakter reliktowy, tzn. przedstawiać zachowane w pierwotnej formie duże ziarna skaleni magmowych, cechujących się dość prawidłowymi zarysami z nielicznymi tylko wrostkami. Częściej jednak skalenie te wzrastały w czasie procesów metamorficznych kosztem drobnoziarnistego tła skalnego. Łyszczyki występują w różnych ilościach. Przeważnie mają one postać dość dużych, dobrze rozwiniętych blaszek i są skupione w stosunkowo grubych laminach, lub jako składniki podrzędne - tworzą nieciągłe smugi. Muskowit obecny jest tylko w gnejsach zmetamorfizowanych w warunkach niższych temperatur. Gnejsy przeobrażone w wysokich zakresach temperatur i ciśnień zawierają tylko biotyt, ponieważ w tych warunkach muskowit staje się nietrwały, a jego miejsce zajmują syllimanit + ortoklaz. W gnejsach spotyka się chloryt, który zwykle wraz ze spadkiem stopnia metamorfizmu zastępuje biotyt. Często w gnejsach pojawia się też hornblenda. Z minerałów pobocznych powszechne są: cyrkon, apatyt; rzadziej notuje się tytanit i rutyl. Przeważająca część gnejsów powstaje podczas regionalnych przeobrażeń w warunkach facji amfibolitowej. Rzadziej skały te spotyka się w obrębie utworów reprezentujących najwyższy stopień metamorfizmu. Gnejsy mogą powstawać zarówno ze skal osadowych jak i magmowych z tufów i tufitów związanych z kwaśnymi wulkanitami.
Teksturalnie w tych skałach wyróżnia się klika odmian skał : gnejsy oczkowe w których kwarc i skalenie tworzą porfiroblasty często silnie wydłużone, gnejsy słojowe (warstewkowe) i ich wzajemne kombinacje.
W zależności od składników (dominujących lub rzadszych, ale charakterystycznych) nadaje
się gnejsom nazwy specjalne, np. gnejs oligoklazowy, gnejs biotytowy, gnejs hornblendowy itd. Wyróżnia się także pewne odmiany gnejsów o charakterystycznej strukturze i teksturze (gnejs laminowany, gnejs oczkowy). W tej grupie skał metamorficznych wykształciła się charakterystyczna struktura, zwana od ich nazwy strukturą gnejsową.
Wietrzenie gnejsów prowadzi do powstania lekkich, zasobnych w potas gleb, wykazujących
niedobór wapnia, magnezu i fosforu.
W Polsce skały gnejsowe występują w wielu miejscach w Sudetach, między innymi w Górach
Izerskich, Sowich, w masywie Śnieżnika oraz w Tatrach Zachodnich.