Problematyka filozofii nowożytnej:
Humanizm (wartości, relaacje społeczne)
Thomas Moore (utopia 1516) Niccolo Machiavelli (książę 1513) – filozofia społeczna i polityczna. Od koncepcji człowieka/antropologii zależy wyobrażenie modelu państwa
Systematyka filozofii nowożytnej:
Od renesansu do oświecenia: Brytyjska i Kontynentalna
Wiek XIX: Niemiecka Francuska Brytyjska Amerykańska
Thomas Hobbes (1588-1679) Lewiatan 1651:
- Pytanie o antropologię: stan naturalny człowieka i historia powstania społeczeństwa, wszyscy ludzie są sobie równi fizycznie i mentalnie, równość jakościowa. Jak fizyczność udowodnić? Sięgnijmy do eksperymentu. A co z psychiką – gdyby przyjąć że ktoś myśli inaczej jakościowo jak to stwierdzić. Będziemy interpretować tylko na podstawie swojego umysłu.
- Jeśli ludzie są równi mogą mieć równe aspiracje, ale dobra są rozdzielone nierówno:
- agresja: chęć zdobycia dóbr które mają inni
- obrona: przygotowanie obrony dóbr (to uruchamia spiralę zbrojeń – powiększamy grupy by b bronić/atakować co sprzyja powstawaniu społeczeństw)
- konflikt: słabsi chcą poprawić pozycję
- Rywalizacja pojawia się w momencie gdy pojawia się nierówność (ktoś ma coś czego nie mam ja). Wartość dóbr polega na ograniczeniu dostępu.
- Bellum omnim conte omnes – stan wojny wszystkich ze wszystkimi. Stan gdy ludzie zawsze znajdują się w jakimś starciu. Jest to dla nas stan naturalny. Są mechanizmy które bronią nas przed tym stanem: kultura. Po to je tworzymy żeby ograniczyć stan wojny, natura przeciwieństwem kultury.
-Zło pojawia się dopiero gdy ustanowione zostanie prawo. ius i Lex – uprawnienie naturalne i prawo stanowione. Stan naturalny jest nieznośny dla człowieka. Umowa społeczna, suweren – zgadzamy się na ograniczenie po to żeby oddalić niebezpieczeństwo wojny. Jeśli prawo daje przywileje jednej stronie na dłuższą metę prowadzi do wojny. Konsekwencje etyczne prawa – prawo wyznacza porządek moralny
i Nauka – poznanie empiryczne
Francis Bacon (1561-1626 Novum Organum 1620 – teoria idoli:
Analizowanie i poprawa błędów poznawczych:
- Plemienia – błędy natury ludzkiej, zmysłów (łatwe do poprawienia) i sposobu myślenia (trudno poprawić)
- Jaskini – indywidualne doświadczenie, wychowanie, trudne do wychwycenia
- Rynku – rzeczywistość językowa
- Teatru – uprzedzenia, tradycje filozoficzne
Wnioskowanie indukcyjne (czyli pozytywne cechy): przesłanki -> synteza -> konkluzja
- Schemat rozumowania indukcyjnego: zdania o zdarzeniach jednostkowych -> zdania ogólne
Tablice indukcji Bacona:
- tablica obecności
- tablica nieobecności
- tablica stopnia