- List Nataniela do Lotara
Złe przeczucia, smutek, obrazy przeszłości mącą jego umysł, niespokojny, zdenerwowany, rozpacz
Wizyta wędrownego optyka
Opowieść z dzieciństwa
Godzina 9 – Piaskun
Wytłumaczenie matki, ze nie ma żadnego Piaskuna – potrzeba spania
Natan nie uwierzył, bo słyszał kroki
Opowieść niani – Piaskun rzuca dzieciom piasek w oczy, gdy nie chcą spać, aż wychodzą im z orbit, pakuje oczy do worka i zanosi na księżyc swoim dzieciom do zjedzenia. – strach Nataniela
Nataniel chowa się w pokoju ojca, żeby zobaczyć Piaskuna – adwokat Coppelius, który często bywał na obiedzie
Doświadczenia alchemiczne ojca i Coppeliusa – Nataniel wyobrażal sobie porozrzucane twarze ludzkie bez oczu
Coppelius nakrył go, chwycił i chciał wypalić mu oczy rozżarzonymi węglami, Nataniel zemdlał i rozchorował się
Coppelius zniknął na rok i przyszedł znowu.
Wybuch w domu – śmierć ojca
Coppelius okazał się wędrownym optykiem – Giuseppe Coppola
Nataniel postanawia walczyć z Piaskunem i pomścić śmierć ojca
- List Klary do Nataniela
Nataniel pomylił adresy i wysłał list do Klary zamiast do Lotara
Klara na początku przejęła się opowieścią Nataniela, ale później się uspokoiła – była przekonana, że to wszystko wytwór wyobraźni Nataniela. Wytłumaczyła mu racjonalnie historię z Coppeliusem, przyczynę śmierci jego ojca
- list Nataniela do Lotara
Wykładowca Spalanzani – Włoch, zna Coppolę, który też jest Włochem, a Coppelius był Niemcem.
Przez przypadek ujrzał w mieszkaniu Spalanzaniego piękną kobietę Olimpię – jego córkę
- opowieść autora
Nataniel twierdził, że człowiek jest tylko marionetką w rękach jakiejś wyższej siły, z którą nigdy nie zwycięży, że każdy ma z góry wyznaczony, nieuchronny los. Wszystkie działania kierowane są zewnętrznymi siłami. Coppelius jako duch opętał go od chwili, gdy go ujrzał zza firanki i prześladuje go, chcąc zburzyć szczęście Nataniela. Klara powiedziała, że demon ten będzie zakłócał spokój Nataniela tak długo, jak długo będzie on w niego wierzył. „wiara twoja stanowi jego siłę”
Nataniel zaczął pisać ponure, dziwne, niepojęte i smutne utwory – oddalili się z Klarą od siebie. Napisał poemat o wpływie Coopeliusa na ich miłosne nieszczęście. Przeczytał go Klarze, ona kazała mu to spalic. Nataniel zdenerwował się i odepchnął ją od siebie nazywając automatem bez życia. Klara popłakała się i pomyślała, że nigdy jej nie kochał, skoro jej nie rozumie. Lotar nakrzyczał na Nataniela, nazwał go wariatem, szaleńcem, pokłócili się. Postanowili się bić, jednak do pojedynku nie doszło ze względu na interwencję Klary.
Wrócił do G. gdzie miał jeszcze rok studiować. Spłonął budynek, w którym mieszkał, zamieszkał naprzeciwko profesora Spalanzaniego. Obserwował przez okno Olimpię.
Pojawił się znowu Coppola – zaoferował mu oczy… - czyli okulary;) Nataniel widział w nich różne oczy patrzące na niego. Kupił lornetkę i obserwował Olimpię.
Zasłonięto okno i nie mógł obserwować kobiety – był zrozpaczony i wybiegł na miasto. Nie myślał w ogóle o Klarze, marzył o Olimpii.
Bal u profesora Spalanziniego, Olimpia grała na fortepianie i śpiewała. Nataniel nie widząc dokładnie jej twarzy użyl lornetki. Zobaczył, że Olimpia patrzy na niego, poczuł namiętność i miłość – głośno zawołał do niej. Zatańczył z nią, poczuł miłość. Wszyscy patrzyli na Olimpię, szeptali, tłumili uśmiechy i przyglądali się jej ciekawie, Nataniel tego nie widział. Wyznał jej miłość, ona wzdychała tylko ach ach. Pocałował jej zimne usta.
Przyjaciel Zygmunt nie mógł zrozumieć, jak Nataniel mógł zakochać się w „drewnianej lalce z woskową twarzą”. Nataniel natomiast uważał, że wzrok jej tajemniczy przeznaczony jest widocznie tylko dla wybranych a więc dla niego.
Nataniel zapomniał o Klarze, Lotarze i matce. Chciał oświadczyć się Olimpii.
Kłótnia Spalanzaniego i Coppeliusa o kobiecą figurę, którą wspólnie stworzyli – była to Olimpia. Okazało się że była lalką;) Coppelius załatwił oczy do postaci Olimpii.
Spalanzani rzucił w Nataniela oczy pozostawione przez Olimpię, którą ukradł Coppelius. Wtedy Nataniela ogarnęło jakieś szaleństwo, przypomniała mu się scena opisana we własnym poemacie – wirował, kręcił się w kółko. Chciał udusić profesora. Był opętany, zawieziono go do domu obłąkanych.
Spalanzani musiał opuścić miasto
Nataniel obudził się po ciężkiej chorobie przy boku Klary, matki i Lotara, przyszedł też Zygmunt
Mieli już zamieszkać w nowym domu. Pewnego razu wszedł z Klarą na wieżę, ona pokazywała mu chmurę, a on by dokładniej ją zobaczyć spojrzał przez lornetkę. Na nowo owładnęło nim szaleństwo, chciał zrzucić Klarę z wieży. Uratował ją Lotar. W mieście pojawił się Coppelius, patrząc na niego Nataniel rzucił się z wieży i zginął.
Kilka lat później Klara wyszła za mąż i miała dwójkę dzieci