Bioróżnorodność na terenie województwa warmińsko-mazurskiego
Województwo warmińsko-mazurskie
zajmuje 24 tys. km3, co stanowi 7, 7% powierzchni kraju;
czwarte pod względem wielkości;
obejmuje ono historyczne krainy Warmii, Mazur, Prus Górnych, Ziemi Lubawskiej, północnej części Nantangii i Barcji, część Powiśla, Żuław Wiślanych oraz skrawki Suwalszczyzny;
Podział administracyjny
powiaty ziemskie
bartoszycki;
braniewski;
działdowski;
elbląski;
ełcki;
giżycki;
gołdapski;
iławski;
kętrzyński;
lidzbardzki;
mrągowski;
nidzicki;
nowogrodzki;
olecki;
olsztyński;
ostródzki;
piski;
szczycieński;
węgorzewski;
powiaty grodzkie
Elbląg;
Olsztyn;
Województwo warmińsko-mazurskie zamieszkuje nieco ponad 1,4 mln. osób, co stanowi 3,8% ludności Polski; zaludnienie najniższe w kraju (59 os./km2), na obszarze województwa 25os./km2 .
Woj. warm.-maz. jest najbardziej zróżnicowanym etnicznie regionem Polski. Wśród mniejszości narodowych i etnicznych wyróżnić można: Ukraińców, Niemców, Mazurów, Warmiaków, Białorusinów, Romów, Litwinów, Tatarów, Rosjan i in.;
Ochrona przyrody
Na terenie województwa planowane jest utworzenie Mazurskiego Parku Narodowego. Obecnie istnieje 8 parków krajobrazowych i 104 rezerwaty przyrody;
Główne obszary leśne w województwie
Puszcza Borecka;
Puszcza Napiwocko-Ramucka;
Puszcza Nidzicka;
Puszcza Piska;
Lasy Iławskie;
Puszcza Romincka;
Wg konwencji z Rio różnorodność biologiczna oznacza zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na ziemi w ekosystemach lądowych, morskich i słodkowodnych oraz w zespołach ekologicznych, których są częścią. Dotyczy to różnorodności w obrębie gatunków, pomiędzy gatunkami oraz różnorodności ekosystemów. Jest to zróżnicowanie organizmów, rozpatrywane na wszystkich poziomach organizacji przyrody, od odmian genetycznych w obrębie gatunku, poprzez rodzaje, rodziny i wyższe jednostki systematyczne, a także rozmaitość ekosystemów. Zarówno zespołów organizmów żyjących w określonych siedliskach, jak i samych warunków fizycznych, w których żyją.
Parki Krajobrazowe
Brodnicki Park Krajobrazowy (1985)
utworzony jako 25 z kolei obszar tego rodzaju w Polsce;
położony w centralnej części Pojezierza Brodnickiego;
powierzchnia 13674 ha;
obejmuje swoimi granicami obszary o najwyższych wartościach przyrodniczych i krajobrazowych;
na jego obszarze znajduje się 60 jezior (m.in. Wielkie Partęczyny, Sosno, Łąkorek, Zbiczno);
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Bachotek – torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Mieliwo – leśny;
Rezerwat przyrody Okonek – torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Retno – leśny;
Rezerwat przyrody Rzeka Drwęca – wodny;
Rezerwat przyrody Stręszek – torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Wyspa na Jeziorze Partęczyny Wielkie – florystyczny;
Rezerwat przyrody Żurawie Bagno – torfowiskowy;
Górznieńsko-Lidzbardzki Park Krajobrazowy (1990)
obszar na pograniczu trzech województw: warmińsko- mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego;
największa część obszaru położona w woj. kujawsko-pomorskim;
powierzchnia 27764,3 ha;
wchodzi w „Zielone Płuca Polski”;
teren typowo leśny;
7 rezerwatów przyrody;
48 pomników przyrody ( najciekawszy- Dąb Rezczpospolitej (Jagiełły));
Rezerwaty przyrody
Mazurski Park Krajobrazowy (1977)
położony w całości w województwie warmińsko-mazurskim;
jeden z największych parków krajobrazowych w Polsce;
na terenie, na którym powstał park ścierają się wpływy klimatu kontynentalnego i morskiego z czynnikami lokalnymi tworząc specyficzny mikroklimat;
powierzchnia całkowita: 53 655 ha;
powierzchnia leśna: 29 tys. ha;
powierzchnia wód (rzeki i jeziora): 18 tys. ha;
strefa ochronna: 18 608 ha;
na jego terenie znajduje się największe jezioro w Polsce-Śniardwy ;
inne większe jeziora: Bełdany, Mokre, Łuknajno, Mikołajskie, Warnołty i Zdrużno;
w skład parku wchodzi północna część Puszczy Piskiej z rzeką Krutynią;
w dorzeczu Krutyni znajduje się ponad 20 małych, śródleśnych jeziorek dystroficznych;
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Czapliniec – ornitologiczny;
Rezerwat przyrody Czaplisko Ławny Lasek - ornitologiczny;
Rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno - ornitologiczny;
Rezerwat przyrody Jezioro Warnołty - krajobrazowo-ornitologiczny;
Rezerwat przyrody Królewska Sosna - leśno-torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Krutynia Dolna - krajobrazowo-florystyczno-faunistyczny;
Rezerwat przyrody Krutynia - krajobrazowo-leśny;
Rezerwat przyrody Pierwos - krajobrazowo-florystyczno-faunistyczny;
Rezerwat przyrody Strzałowo - leśny;
Rezerwat przyrody Zakręt - torfowiskowo-leśny;
Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego (1993)
położony na pograniczu województw warmińsko-mazurskiego i pomorskiego;
powierzchnia: 250,45 km²;
znaczna część obszaru znajduje się w woj. warmińsko-mazurskim (224,04km²);
obejmuje najcenniejszy pod względem przyrodniczym obszar Pojezierza Iławskiego, w tym jezioro Jeziorak (najdłuższe w Polsce – 27,5 km) oraz Jezioro Jasne (o wyjątkowo czystej toni – przezroczystość wody do 15 m);
w granicach parku i jego otuliny znajdują się 43 zbiorniki jeziorne;
obejmuje tereny charakterystyczne dla młodego krajobrazu polodowcowego;
na jego terenie znajdują się 3 rezerwaty przyrody i 58 pomników przyrody ożywionej (do ciekawszych należą: Gruba Sosna, Aleja Napoleona, Grupa 8 dębów);
Rezerwaty przyrody
"Jezioro Czerwica" – faunistyczny;
"Jezioro Gaudy" – faunistyczny;
"Jasne" - krajobrazowo-leśny;
Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej (1998)
leży w wysuniętym najbardziej na północny wschód krańcu woj. warmińsko-mazurskiego;
obszar parku wynosi 146,2 km²;
teren jest w 80% zalesiony, miejscami przypominający tajgę;
park przecinają doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi;
północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską, wschodnia i południowa - biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapi przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina;
6 rezerwatów przyrody;
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Żytkiejmska Struga – leśny;
Rezerwat przyrody Uroczysko Kramnik – torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Mechacz Wielki – torfowiskowy;
Rezerwat przyrody Boczki –leśny;
Rezerwat przyrody Dziki Kąt – leśny;
Rezerwat przyrody Czerwona Struga – florystyczny;
Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich (1994)
utworzony w celu ochrony bardzo urozmaiconej rzeźby, unikatowych walorów krajobrazowo-widokowych, bogatej ilościowo i zróżnicowanej gatunkowo flory i fauny i dużych wartości historyczno-kulturowych terenu;
w całości leży w województwie warmińsko-mazurskim;
obszar 74,84 km²;
obejmuje swymi granicami najwyższą część Garbu Lubawskiego zwanego Wzgórzami Dylewskimi;
3 rezerwaty przyrody i 2 uroczyska (Uroczysko Dylewo, Uroczysko Klonowo);
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Jezioro Francuskie - faunistyczny;
Rezerwat Rzeki Drwęcy - wodny;
Rezerwat przyrody Dylewo - leśny;
Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej (1985)
obejmuje najciekawsze fragmenty Wysoczyzny Elbląskiej;
porośnięty głównie lasami bukowymi;
powierzchnia: 13460 ha;
posiada cechy obszaru górskiego;
najwyższy punkt - Góra Srebrna;
występują liczne potoki;
5 rezerwatów przyrody;
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Jezioro Drużno - faunistyczny;
Rezerwat przyrody Kadyński Las - leśny;
Rezerwat przyrody Zatoka Elbląska - ornitologiczny;
Welski Park Krajobrazowy (1995)
położony w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego w dolinie rzeki Wel;
powstał w celu ochrony walorów przyrodniczych, historycznych oraz kulturowych regionu;
charakterystyczną cecha - różnorodność środowiska przyrodniczego (bogactwo flory i fauny oraz zróżnicowanie krajobrazu);
4 rezerwaty przyrody;
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody Bagno Koziana - ornitologiczny;
Rezerwat przyrody Piekiełko - leśny;
Rezerwat przyrody Ostrów Tarczyński - faunistyczny;
Rezerwat przyrody Jezioro Neliwa – biocenotyczno-fizjocenotyczny;