Ćwiczenia i seminaria
Lista zagadnień do egzaminu Medycyna Rodzinna VI Rok Wydział Lekarski
Ćwiczenia
Nagłe przypadki w praktyce lekarza rodzinnego J.STRUMIŁO
1. Przypadki pacjentów- omówienia postępowania w stanach nagłych w Praktyce Lekarza
Rodzinnego.
ostry zespół wieńcowy powikłany obrzękiem płuc
wstrząs anafilaktyczny
omdlenie wazowagalne
hipoglikemia
pogryzienie przez psa
podejrzenie udaru
2. Hipoglikemia
definicja
czynniki ryzyka
postępowanie
- u chorego przytomnego
- u chorego nieprzytomnego
3. Ostre powikłania cukrzycy - kwasica ketonowa (objawy ,postępowanie)
4. Napady drgawkowe
definicja
symptomatologia
przyczyny drgawek
zadania lekarza rodzinnego udzielającego pomocy pacjentowi z drgawkami
drgawki gorączkowe- definicja, podział, etiologia, nawrotowość, postępowanie
5. Omdlenia
a) przyczyny
b) wywiad i badanie przedmiotowe
c) pierwsza pomoc w warunkach Praktyki Lekarza Rodzinnego
d) grupy pacjentów wymagających hospitalizacji
6. Wstrząs anafilaktyczny
przyczyny anafilaksji: alergiczne i niealergiczne
czynniki ryzyka
objawy
rozpoznanie
postępowanie
zapobieganie wystąpieniu anafilaksji
prewencja wtórna
7. Duszność
a) definicja
b) przyczyny duszności ostrej i przewlekłej
c) leczenie zaostrzenia astmy oskrzelowej w Praktyce Lekarza Rodzinnego
d) leczenie zaostrzenia POChP w Praktyce Lekarza Rodzinnego
8. Hipoglikemia
definicja
czynniki ryzyka
postępowanie
- u chorego przytomnego
- u chorego nieprzytomnego
Zakażenia układu moczowego A.GRYKO
1.Zakażenia układu moczowego objawy, diagnostyka, postępowanie:
a) małe dzieci,
b) kobiety w ciąży
c) kobiety w wieku rozrodczym
d) profilaktyka nawracających zakażeń układu moczowego
a) bezobjawowa bakteriuria
b) zapalenia cewki moczowej: etiologia, postępowanie
c) postępowanie z pacjentem z cewnikiem moczowym
Cukrzyca A. GRYKO
1.Diagnostyka cukrzycy: kryteria rozpoznania, badania diagnostyczne, screening
2. Rutynowa wizyta lekarska pacjenta chorego na cukrzycę
konsultacje specjalistyczne, szczepienia, samokontrola-
3.Profilaktyka stopy cukrzycowej
4.Farmakoterapia doustnymi lekami cukrzycowymi (etapy leczenia,
dawkowanie, najczęstsze działania niepożądane, przeciwskazania)
5. Insulinoterapia:
6. Cele leczenia cukrzycy t 2:
Wiktor Łaszewicz
Zagadnienia jak wymienione w wykładach
Jolanta Sawicka- Powierza
Scenariusze kliniczne – leczenie i profilaktyka przeciwzakrzepowa w poradni lekarza rodzinnego – Jolanta Sawicka-Powierza
Po realizacji zajęć student posiada umiejętności:
Prawidłowego zebrania wywiadu w celu oceny wskazań, przeciwwskazań do leczenia przeciwkrzepliwego w poradni lekarza rodzinnego
Określenia wstępnego prawdopodobieństwa żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej na podstawie skali Wellsa
Ustalenia badań dodatkowych do prawidłowego rozpoznania zakrzepicy żył głębokich i zatoru płucnego.
Określenia wskazań do leczenia przeciwkrzepliwego w skali CHADS2 i CHADS2VASC w migotaniu przedsionków.
Oceny ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych i ryzyka krwawienia u pacjentów leczonych antykoagulantami u pacjentów z migotaniem przedsionków (skala HAS-BLED) i z żylną chorobą zakrzepowo-zatorową.
Oceny celowości konsultacji specjalistycznej i hospitalizacji.
Umiejętności praktyczne: oftalmoskopia i otoskopia (model ucha i oka)- Jolanta Sawicka-Powierza
Znajomość techniki wykonywania badania dna oka.
Prawidłowy obraz dna oka.
Zmiany na dnie oka w nadciśnieniu tętniczym i cukrzycy.
Praktyczne badanie dna oka na fantomach i wśród studentów.
Znajomość techniki wykonywania badania ucha u dorosłych i dzieci.
Znajomość patologicznych zmian, które można zaobserwować podczas badania ucha
Badanie ucha na fantomie oraz wśród studentów - ocena zmian patologicznych
Umiejętność przekazania informacji o wyniku badania i ewentualnej konieczności konsultacji specjalistycznej
Alicja Małgorzata Ołtarzewska
Ćwiczenia:
Temat: Profilaktyka p/zakrzepowa w niezastawkowym migotaniu przedsionków.
W jaki sposób kwalifikuje sie pacjentów z MP do leczenie p/krzepliwego? Czy wszyscy pacjenci z MP wymagają takiej terapii? Skala CH2DS2Vasc i jej interpretacja.
Na co narażamy pacjenta z MP wymagającego terapii p/krzepliwej pozostawiając go bez takiego leczenia?
Jakie leki stosuje się w profilaktyce p/zakrzepowej u pacjentów z MP? Ryzyko ich stosowania (skala HAS-BLED), wskazania i p/wskazania, wady i zalety tych leków.
Problemy terapii doustnymi antagonistami vitK: p/wskazania, rozpoczynanie profilaktyki w warunkach ambulatoryjnych, modyfikacja dawek w zależności od INR, terapia pomostowa HDCz,
Nowe doustne antykoagulanty: leki , sposób dawkowania, p/wskazania, co należy monitorować w trakcie leczenia.
POCHP.
1.Przyczyny POCHP
2. Kryteria diagnostyczne; jakie symptomy sugeruja POCHP, odchylenia w bad spirometrycznym.
3. Złożona ocena pacjenta z POCHP wg. GOLD 2014:
symptomy
stopień obturacji (GOLD 1,2,3,4)
zaostrzenia
4. Klasyfikacja pacjenta do kategorii A,B,C lub D
5. Postępowanie niefarmakologiczne u pacjentów z POCHP
6. Leczenie farmakologiczne POCHP: jakie leki się stosuje w poszczególnych grupach (ABCD) pacjentów.
7. Leczenie chorób współistniejących z POCHP
Badanie spirometryczne.
1.Podstawowe zmienne spirometryczne (FVC, FEV1, FEV1/FVC)
2. Jakie są wartości prawidłowe wskaźników spirometrycznych. Jak się je szacuje?
3. Typy zaburzeń wentylacji: obturacja, restrykcja, typ mieszany - w jakich chorobach występują, jak zachowują się wskaźniki spirometryczne, ich cechy w bad spirometrycznym (kształt krzywych)?
4. Spirometryczna próba rozkurczowa - po co ją się wykonuje , technika jej wykonania, kiedy jest dodatnia?
5.Jak prawidłowo technicznie wykonuje się spirometrię natężoną?
6. W jaki sposób błędy techniczne wpływają na wynik? W jaki sposób z powodu błędów technicznych możemy otrzymać fałszywą obturację, fałszywą restrykcję lub fałszywy wynik prawidłowy?
Nowotwory sutka i narządu rodnego A.RUDZIŃSKI
1. Klasyfikacja nowotworów narządu rodnego.
2. Klasyfikacja nowotworów gruczołów sutkowych.
3. Badanie ginekologiczne przez pochwę.
4. Technika pobierania rozmazów cytologicznych.
5. Ocena palpacyjna gruczołów sutkowych.
6. Profilaktyka przeciwnowotworowa kobiet.
7. Rola lekarza rodzinnego w sprawowaniu opieki nad kobietą w wieku
rozrodczym oraz w okresie pre i menopauzy.
Antykoncepcja A.RUDZIŃSKI
Antykoncepcja jako metoda regulacji urodzeń.
Metody antykoncepcyjne.
Antykoncepcja postkoitalna
Skład i mechanizm działania preparatów hormonalnych.
Metody mechaniczne regulacji urodzeń.
Regulacja urodzeń a wiek pacjentki.
Czynniki społeczno-ekonomiczne stosowania regulacji urodzeń.
Komunikacja kliniczna - LUDMIŁA MARCINOWICZ
Formy komunikacji niewerbalnej
Kategorie pytań stosowanych w rozmowie z pacjentem
Aktywne słuchania
Przewodnik konsultacji lekarskiej wg metody Calgary-Cambridge
Problemy reumatologiczne w praktyce lekarza rodzinnego – A. GÓRSKA .
Różnicowanie pomiędzy zapalnymi a niezapalnymi chorobami narządu ruchu w oparciu o wywiad.
Różnicowanie pomiędzy zapalnymi a niezapalnymi chorobami narządu w oparciu o badanie fizykalne.
Podstawowe badania dodatkowe w reumatologii (RF, anty CCP, badania radiologiczne, usg stawów: kiedy zlecamy?.
Kryteria diagnostyczne EULAR z 2010r wczesnego RZS - zadania lekarza rodzinnego.
Główne cechy chorób zaliczanych do spondyloartropatii seronegatywnych.
Dna moczanowa: definicja, czynniki ryzyka hyperurykemii. Leczenie napadów dny moczanowej.
Zapalny i niezapalny ból krzyża - różnicowanie
Ból krzyża – czynniki predysponujące, objawy alarmujące ; „red flags”.
Nieswoisty ból krzyża – postępowanie w gabinecie lekarza rodzinnego.
Czynniki ryzyka rozwoju osteoporozy.
Przydatność pomiarów gęstości kości metodą DXA w rozpoznawaniu osteoporozy.
Profilaktyka i leczenie osteoporozy w praktyce lekarza rodzinnego.
Iniekcje dożylne i domięśniowe A. GÓRSKA
Rodzaje stosowanych iniekcji i zasady podczas wykonywania iniekcji śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, dożylnych.
Zalety i wady stosowania leków drogą parenteralną.
Zagrożenia podczas wykonywania iniekcji.
Powikłania iniekcji dożylnych i domięśniowych
Wlewy dożylne - powikłania związane z przetaczaniem płynów.
Szkody zdrowotne powodowane przez narkotyki – dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska
Najbardziej szkodliwe substancje psychoaktywne
Pomoc lekarska w sytuacji przedawkowania heroiny
Ryzyko związane z przepisywaniem na recepty opioidowych leków przeciwbólowych pacjentom z bólem nienowotworowym.
Zachowania seksualne a ryzyko choroby zakaźnej – rola lekarza rodzinnego dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska
Rodzaje aktywności seksualnych stwarzających największe ryzyko zakażenia HIV
Śródki o udowodnionej skuteczności w znaczącym zmniejszaniu ryzyka zakażenia HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową
Opieka Paliatywna , objawy somatyczne i ich kontrola- dr Aneta Domalewska
- umieranie, tory przebiegu chorób;
-obiektywne i subiektywne objawy umierania;
-ból wszechogarniający
-etapy procesu bólu, definicja bólu, podział bólu
-niekorzystne skutki bólu przewlekłego;
-próg czucia i próg tolerancji bólu;
-nietypowe zachowania bólowe;
-skale oceny bólu;
-drabina analgetyczna wg. WHO
-zasady uśmierzania bólu nowotworowego;
-Paracetamol, Metamizol, NLPZ – mechanizm działania leków, dawkowanie, interakcje;
-Kodeina, Dihydrokodeina, Tramadol – mechanizm działania leków, dawkowanie, interakcje;
-Morfina, Oksykodon, Fentanyl, Buprenorfina – mechanizm działania, dawkowanie, interakcje;
-wzorce reakcji na opioidy u chorych na nowotwór;
-adiuwanty (koanalgetyki)- podział, mechanizm działania, wskazania do stosowania;
-ból przebijający- definicja, leczenie;
-duszność: przyczyny, mechanizm powstawania, leczenie;
-nudności i wymioty: przyczyny, mechanizm powstawania, leczenie;
-kacheksja, anoreksja: patogeneza, obraz kliniczny, leczenie.
Opieka paliatywna i ruch hospicyjny- dr Aneta Domalewska
- opieka paliatywna – definicja;
-co wyróżnia Medycynę Paliatywną we współczesnej opiece zdrowotnej;
-filozofia, cechy i formy opieki paliatywnej;
-czynniki wpływające na wzrost zapotrzebowania na opiekę paliatywną;
-początki opieki paliatywnej na świecie i w Polsce
-ruch hospicyjny w Białymstoku;
-jednostki opieki paliatywnej w Białymstoku
SEMINARIA
Antybiotykoterapia empiryczna S. CHLABICZ
Zagadnienia jak wymienione w wykładach
Leki w chorobach przewlekłych S. CHLABICZ
Leczenie farmakologiczne w warunkach ambulatoryjnych (pozaszpitalne)
Nadciśnienia tętniczego
Choroby niedokrwiennej serca
Po przebytym zawale mięśnia sercowego
Niewydolności serca
Utrwalonego migotania przedsionków
Hyperlipidemii
Niedoczynności tarczycy
Migreny
Zaburzeń erekcji
POChP
Rozrostu gruczołu krokowego
Uzależnienia od tytoniu
Seminarium przypadki S. Chlabicz
ASA w profilaktyce pierwotnej i wtórnej
Statyny w profilaktyce pierwotnej i wtórnej
Hyperkaliemia
Hypokaliemia
Hyponatremia po lekach
Działania niepożądane tiazydów
Dziełania niepożądane ACE-I
Bezobjawowa hyperurykemia
Dna moczanowa
Niedokrwistość mikrocytarna
Niedokrwistość makrocytarna
Postępowanie w hipercholesterolemii
Postępowanie w hypertrójglicerydemii
Bielactwo
Zapalenie okołoustne
Klatka piersiowa kurza
Postępowanie po udarze niedokrwiennym
Osteoporoza
Osteopenia
Chromanie przestankowe
Pogryzienie przez kota
Ropień piersi u karmiącej
Szczepienia p/w wzw B
Lamblioza - leczenie
Róża
Cellulitis
Przewlekła niewydolność żylna
Zapalenie żył powierzchownych
Stłuszczenie wątroby
Profilaktyka p/zakrzepowa u osób podróżujących samolotem
Zespół cieśni nadgarstka
Przykurcz Dupuytrena
Ginekomastia
Mięczak zakaźny
Polipy cholesterolowe pęcherzyka żółciowego
Wskazania do cholecystectomii
Podejrzenie celiakii
Wykłady
Bóle kostno-stawowo-mięśniowe u dzieci – A.GÓRSKA
Częste i istotne przyczyny bólów kostno-stawowych (utykania) u dzieci.
Objawy alarmujące –czerwone flagi /red flags/ u dzieci z łagodnymi bólami kończyn.
Kryteria „bólu wzrostowego” wg Evansa.
Wprowadzenie do medycyny rodzinnej S. CHLABICZ
Definicja lekarza rodzinnego i medycyny rodzinnej
Organizacja pracy lekarza rodzinnego
Zakres świadczeń w medycynie rodzinnej
Zasady finansowania pracy lekarza rodzinnego
Antybiotykoterapia praktyczna w opiece ambulatoryjnej S. CHLABICZ
Flora fizjologiczna i patogenna. Zasady interpretacji wyników badania mikrobiologicznego.
Antybiotykoterapia empiryczna i celowana.
Profilaktyczne stosowanie antybiotyków – przykłady.
Monoterapia i leczenie skojarzone antybiotykami. Wskazania do leczenia skojarzonego.
Skale (zasady) kliniczne w zakażeniach układu oddechowego przy decyzjach dotyczących antybiotykoterapii.
Skala Centor
Badania dodatkowe w ustalaniu etiologii zakażeń (mikrobiologiczne, serologiczne, obrazowe).
Strategie antybiotykoterapii (natychmiastowa, odroczona, czekaj i patrz)
Stosowanie antybiotyków miejscowe, doustne, parenteralne.
Optymalny czas leczenia. Przykłady krótkiego stosowania antybiotyków
Alergia na antybiotyki – zasady rozpoznawania i postępowania
Etiologia i zasady postępowania w:
Zapaleniu gardła/migdałków
Zapaleniu zatok
Ostrym zapaleniu oskrzeli
Zaostrzeniu POChP
Zapaleniu płuc
Antybiotyki I rzutu oraz dalszej kolejności w ZUO
Ocena ryzyka zgonu w pozaszpitalnym zapaleniu płuc (CRB-65)
Ostre zapalenie oskrzeli, krztusiec, grypa
Badania przesiewowe u osób dorosłych w praktyce lekarza rodzinnego S. CHLABICZ
Badanie przesiewowe – definicja
Profilaktyka pierwotna, wtórna, trzeciorzędowa
Test przesiewowy – kryteria dobrego testu
Trafność testu przesiewowego czułość swoistość dodatnia i ujemna wartość predykcyjna
Badania przesiewowe – korzyści i straty
Schorzenia wykrywane w badaniach przesiewowych. Jakie schorzenia wykrywamy?
Programy profilaktyczne w Polsce w ramach NFZ i Ministerstwa Zdrowia
Badania przesiewowe w kierunku ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego
Ocena globalnego ryzyka zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej.
SCORE – obliczanie, zastosowanie, ograniczenia
Indywidualne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych
Kodeks walki z rakiem
Badania przesiewowe w kierunku chorób nowotworowych
Badania przesiewowe w kierunku chorób metabolicznych (cukrzycy, osteoporozy)
Algorytm FRAX
Zalecane badania przesiewowe u osób dorosłych w zależności od płci i wieku
Rozpoznawanie i leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej J. SAWICKA-POWIERZA
Rozpoznawanie zakrzepicy żył głębokich.
Ocena prawdopodobieństwa zakrzepicy żył głębokich według skali Wellsa.
Rozpoznawanie zatorowości płucnej.
Ocena prawdopodobieństwa zatorowości płucnej według skali Wellsa
Leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Wpływ czynników środowiskowych na działanie antagonistów witaminy K.
Oczekiwania pacjentów wobec lekarza rodzinnego – L. MARCINOWICZ
Kategorie oczekiwań pacjentów wobec lekarza rodzinnego
Konsultacja lekarska- Alicja M. Ołtarzewska
Relacja lekarz-pacjent – Alicja M. Ołtarzewska
D.BIELSKA
Uzależnienie od tytoniu
Rodzaje i zasady interwencji antytytoniowych
Testy badające uzależnienie od tytoniu i motywację do zaprzestania palenia.
Terapie antynikotynowe
Opieka nad niemowlęciem
Wizyta patronażowa
Badania profilaktyczne i testy przesiewowe w okresie niemowlęcym
Zasady żywienia niemowląt z uwzględnieniem suplementacji witamin
Szczepienia ochronne w okresie niemowlęcym
Specyfika opieki nad wcześniakiem w praktyce lekarza rodzinnego
Choroby wysypkowe u dzieci
Zmiany skórne w okresie niemowlęcym
Choroby zakaźne wieku dziecięcego przebiegające z wysypką
Problemy gastrologiczne w praktyce lekarza rodzinnego. W.ŁASZEWICZ
Choroby czynnościowe i organiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego -prof. dr hab. Wiktor Łaszewicz
Ogólna symptomatologia dolegliwości z zakresu chorób przewodu pokarmowego.
Choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego z uwzględnieniem zagadnień w praktyce lekarza rodzinnego
Przełyk – symptomatologia chorób (GERD, rak przełyku)
Żołądek – symptomatologia chorób żołądka (gastritis, wrzód, rak, z uwzględnieniem diagnostyki, różnicowania i leczenia)
Choroby pęcherzyka i dróg żółciowych.
Choroby czynnościowe i organiczne dolnego odcinka przewodu pokarmowego -prof. dr hab. Wiktor Łaszewicz
1. Choroby dolnego odcinka przewodu pokarmowego z uwzględnieniem zagadnień
w praktyce lekarza rodzinnego
2. Choroby zapalne jelita grubego -wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba
Leśniowskiego-Crohna, leczenie w warunkach ambulatoryjnych, nowe metody
leczenia zachowawczego.
3. Rak jelita grubego – symptomatologia, badania przesiewowe i prewencja,
rozpoznanie, sposoby leczenia i nadzór po operacji.
Priorytety opieki paliatywnej-Kontrola podstawowych objawów towarzyszących pacjentom w schyłkowym okresie choroby nowotworowej- lek. med. Aneta Domalewska
1. Zasady OP
2. Sposoby poprawy jakości życia chorych w okresie terminalnym
3. Zasady etyczne w OP
4. Prawa pacjenta – akty prawne: Konstytucja RP, Ustawa o ZOZ, Ustawa o zawodzie
lekarza, KEL
5. Prawa człowieka umierającego
6. Radykalna analgezja
7. Zasada podwójnego skutku
8. Eutanazja, kryptoeutanazja – definicja, podział
9. Dystanazja
10.Ortotanazja
Wykład: Komunikacja lekarz-pacjent, relacje między lekarzem a pacjentem Alicja Małgorzata Ołtarzewska
Na czym polega proces komunikowania się?
Etapy komunikacji i zakłócenia procesu komunikowania się
Komunikacja werbalna i niewerbalna, jedno i dwukierunkowa
Metody badań nad konsultacją lekarską.
Co jest przedmiotem analizy naukowej konsultacji lekarskiej?
Siedem celów konsultacji lekarskiej według Pendletona
Oczekiwania pacjentów wobec lekarza w trakcie konsultacji lekarskiej
Chronologiczna struktura konsultacji lekarskiej
Struktura wywiadu lekarskiego, błędy podczas zbierania wywiadu.
Umiejętności konieczne do prawidłowej komunikacji i nawiązywania relacji z pacjentem podczas konsultacji lekarskiej (zadawanie pytań, aktywne słuchanie, empatia, reakcja na komunikaty werbalne i niewerbalne, umiejętności wyjaśniania)
Style konsultacji: styl skoncentrowany na pacjencie versus styl skoncentrowany na lekarzu
Wykład: Konsultacja lekarska. Relacje lekarz-pacjent. Alicja Małgorzata Ołtarzewska
Co wyróżnia konsultacje w gabinecie lekarza rodzinnego spośród innych specjalności?
Style konsultacji - skoncentrowany na pacjencie, skoncentrowany na lekarzu.
Metody badań nad konsultacją lekarską.
Co jest analizowane podczas badań nad konsultacją lekarską.
Siedem zadań konsultacji lekarskiej według Pendletona.
Pięć głównych etapów konsultacji według metody Calgary-Cambridge.
Do czego potrzebne jest lekarzowi poznanie perspektywy pacjenta podczas konsultacji?
Co to jest strategia SPIKES i do czego służy?
Konsultacja lekarska z perspektywy pacjenta – wykład Ludmiła Marcinowicz
Przywitanie się lekarza z pacjentem
Zadawanie pytań pacjentowi
Umiejętność słuchania
Empatia
Informowanie pacjenta
Włączenie pacjenta do planu postępowania
Zadawanie pytań przez pacjenta
Wykorzystanie poczucia humoru
Trudności w rozmowie
Zakończenie rozmowy
Pacjent z HIV/AIDS D. ROGOWSKA- SZADKOWSKA
1. Diagnostyka zakażenia HIV
2. Przebieg kliniczny leczonego i nieleczonego zakażenia HIV
3. Objawy kliniczne stadium objawowego zakażenia
4. Choroby definiujące AIDS
5. Profilaktyka zakażeń wertykalnych
6 .Profilaktyka poekspozycyjna
Uzależnienia D. ROGOWSKA- SZADKOWSKA
1. Profilaktyka uzależnień
2. Zasady redukcji szkód związanych z uzależnieniami
3. Terapia substytucyjna uzależnienia od opioidów
Rozpoznawanie ofiar przemocy w rodzinie D. ROGOWSKA- SZADKOWSKA
1. Fazy cyklu przemocy w rodzinie
2. Możliwości pomocy ofiarom przemocy w rodzinie
3. Pomoc medyczna dla ofiar gwałtów