metodologia, tamten rok:
2. Podaj przykład dowolnej, poprawnej pod względem logicznym (a więc rozłącznej i wyczerpującej) klasyfikacji zbioru:
A
UCZNIOWIE- klasyfikacja według tylko według płci
B
NAUCZYCIELE- klasyfikacja według tylko według płci
Wyczerpująca – dziewczynki i chłopcy tworzą zbiorowość uczniów
Rozłączna – Chłopec tylko do grupy chłopców dziewczynki do dziewczynek
3. O każdej wypowiedzi, która jest zdaniem logicznym możemy powiedzieć, że jest prawdziwa czy fałszywa. Czy poniższa wypowiedź jest prawdziwa, fałszywa, czy też istnieje inna odpowiedź na to pytanie (jaka)?
A
Angelina Jolie jest bardzo ładną i atrakcyjną kobietą.
Ani fałszywa ani prawdziwa. Jest to zdanie oceniające
B
Podczas jazdy samochodem nie należy rozmawiać przez telefon.
Jest to dyrektywa więc też ani to ani to.
Tylko zdania oznajmujące, które są opisem istniejących stanów rzeczy, faktów, wytworów świata umysłu (liczb, idei, koncepcji teoretycznych) możemy sklasyfikować jako fałszywe lub prawdziwe. Nie da się tego zrobić z dyrektywami, pytaniami i zdaniami oceniającymi, wartościującymi.
4. Co możemy powiedzieć o dwóch badanych obiektach (np.A i B) jeśli w badaniach zastosowaliśmy zmienne:
A
Nominalne-badane obiekty są równe lub różne pod względem danej cechy (np. płeć, wyznanie, uprawiana dyscyplina sportu, kolor włosów)
B
Porządkowe-badane obiekty są zorganizowane w pewnym porządku; tzn. posiadają jakąś cechę w stopniu wyższym lub niższym od innych. (np. stopnie wojskowe, wzrost niski-średni-wysoki, stopień aprobaty wg skali Likerta)
Oprócz tego są jeszcze zmienne:
Interwałowa-znana jest stała wielkość odstępu pomiędzy wartościami zmiennej („interwał) ale punkt zerowy (początek odmierzania interwału) ma charakter konwencjonalny. Temperatura (konwencjonalny punkt zerowy)
Ilorazowa-naturtalny punkt zerowy umożliwiający porównywanie proporcji (pozwalający ustalać stosunki wartości przysługujących poszczególnym przedmiotom
5. Badania ilościowe zwykle prowadzone są na próbach. Wyróżniamy próby losowe, celowe i próby oparte o zasadę doboru ochotniczego.
A
Co to znaczy, że próba jest reprezentatywna?
To znaczy, że liczba przebadanych jednostek, dobrana z godnie z określonymi zasadami, pozwala na uzyskanie wiedzy o cechach całej zbiorowości. Próba taka powinna być w maksymalnym stopniu reprezentatywna w stosunku do populacji, z której została pobrana. Próba może zostać uznana za reprezentatywną jedynie wtedy, gdy wyprowadzone przez badacza wnioski na podstawie badania próby są podobne do tych, które by otrzymano badając całą populację
B
Jaką próbę określamy mianem celowej?
Dobór celowy dokonywany jest w sytuacji, gdy struktura zbiorowości jest bardzo dobrze znana.
Próby celowe wyłaniane są na podstawie określonej cechy lub zespołu cech danej zbiorowości (np. czołowi zawodnicy w kraju danej dyscypliny sportowej). Wadą doboru celowego jest brak możliwości oceny popełnionego błędu
Mamy jeszcze próbę opartą o zasadę doboru ochotniczego:
Najgorsze rozwiązanie. Przypadkowość tak „skonstruowanych” prób sprawia, że w praktyce nasze późniejsze wnioskowania dotyczyć mogą jedynie przebadanych obiektów, które znalazły się w naszej próbie, bez możliwości uogólnienia wyników badań na szerszą zbiorowość
Próba losowa- polega na wylosowaniu reprezentantów danej zbiorowości w sposób taki, by każdej jednostce losowania przyporządkować określone prawdopodobieństwo dostania się do konstruowanej próby.
Warunki do doboru próby metodą losową
zbiorowość generalna musi być dostępna w sensie fizycznym lub symbolicznym,
jednostki zbiorowości generalnej muszą być dobrze wymieszane,
każda jednostka może tylko raz (ale wszystkie mogą równie często) pojawić się w zbiorowości generalnej.
Zasady pobrania losowej próby reprezentatywnej
1) Fizyczna lub symboliczna dostępność populacji.
2) Sprawdzenie czy każda z osób ma jednakowe szanse znalezienia się w próbie.
3) Wymieszanie zbiorowości przed wylosowaniem próby.
6. Wskaźniki dzieli się na definicyjne i rzeczowe. Wśród tych ostatnich wyróżniamy wskaźniki empiryczne i inferencyjne. Do którego z wymienionych typów zaliczamy:
A
Rumieniec na twarzy jako wskaźnik wstydu-inferencyjny
B
Gips na ręku jako wskaźnik złamania
Empiryczny??
Wskaźniki definicyjne-to po prostu operacyjne definicje pojęć, gdzie sam wskaźnik jest badanym zjawiskiem. Pozwalają nie tylko stwierdzić występowanie zjawiska, ale przez swój ilościowy charakter umożliwiają dokonywanie porównań między badanymi obiektami. Np. „efektywność gry w ataku” to stosunek akcji zakończonych zdobyciem punktu do wszystkich przeprowadzonych przez drużynę. Albo „szybkość reakcji”, to czas jaki upłynął między zadziałaniem bodźca a reakcją organizmu
Wskaźniki rzeczowe: związek między wskaźnikiem a wskazywanym zjawiskiem nosi charakter rzeczowy, czyli zakłada istnienie relacji, która podlega empirycznej kontroli
Empiryczne-czyli jeśli kontrola ma charakter bezpośredni, tzn. zjawisko ma charakter obserwowalny (np. przynależność do klubu fitness i posiadanie sprzętu sportowego w domu , pozwala nam z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że osobę taką możemy zaliczyć do grona osób lubiących aktywnie spędzać czas wolny.
Inferencyjne-jeśli zjawisko ma charakter ukryty, a o jego zaistnieniu możemy jedynie domniemać, gdyż pojawił się wskaźnik (np. drżący, załamujący się głos, silne zaczerwienienie na twarzy, pocenie się, to przykładowe wskaźniki inferencyjne oddające stan emocjonalny zawodnika tuż przed startem.)
7. Zasady formułowania pytań w ankietach i kwestionariuszach:
Zasada rozdzielności problemów- jeden problem w jednym pytaniu
Aprobata społeczna- nie należy zadawać pytań stawiających respondenta w sytuacji dyskomfortu psychicznego ze względu na fakt udzielania odpowiedzi niezgodnych z powszechnie aprobowanym systemem wartości.
Układ odniesienia- kategorie użyte w pytaniu muszą być jednoznaczne dla respondenta oraz badacza. Dotyczy to zarówno rozumienia używanych terminów jak i postrzegania kompleksów zjawisk w ramach określonych problemów.
Stopień poinformowania- zadając pytanie badacz musi mieć pewność że respondent posiada taką wiedzę i takie doświadczenie które pozwolą mu odpowiedzieć na zadane pytanie