1. Ryzyko- identyfikacja pojęcia i przyczyny ryzyka.

Ryzyko to niebezpieczeństwa jakie zagrażają: życiu ludzi, mieniu (w rozumieniu kodeksu cywilnego) oraz prowadzonej działalności gospodarczej.

Do przyczyn ryzyka można zaliczyć:

- niszczące działania sił przyrody, tj. ogień, powódź, gradobicie, itp.

- przyczyny społeczne, czyli strajki, kradzieże, rabunki, podpalenia, uszkodzenia ciała.

- indywidualne poczynania ludzki, tj. zamieszki, działania wojenne.

2. Co daje ubezpieczenie od ryzyka?

Ubezpieczenie zapewnia: poczucie bezpieczeństwa oraz wyrównanie lub złagodzenie skutków określonego zdarzenia losowego.

3. Opisz procedurę ubezpieczeniową.

Procedura ubezpieczeniowa składa się z wielu etapów, oto one:

I. Pismo, wniosek, oferta od ubezpieczającego lub pośrednika.

II. Zgłoszenie ryzyka do ubezpieczenia.

III. Analiza ryzyka zgłoszonego do ubezpieczenia

a) identyfikacja rodzaju ryzyka.

b) rozpoznanie i ocena ryzyka,

c) analiza szkodliwości w ujęciu historycznym,

d) wskazanie optymalnych metod i środków zabezpieczających,

e) analiza opłacalności ryzyka,

f) dostosowanie OWU do potrzeb klienta (zakres ubezpieczenia, suma ubezpieczenia)

g) ustalenie stawki ubezpieczenia- taryfa uwzględniająca wszystkie elementy ryzyka.

IV. Selekcja ryzyka

- uwarunkowania zewnętrzne (popyt na dane ryzyko i podaż ubezpieczeniowa danego ryzyka),

Uwarunkowania wewnętrzne (kompetencje pośredników i firm szacujących ryzyko).

V. Akceptacja lub odrzucenie ryzyka

- Informacja pisemna dla klienta ws podjętej decyzji. Zakład ubezpieczeń nie może odmówić ubezpieczenia w ramach ubezpieczeń obowiązkowych.

4. Co to jest zdarzenie losowe? Podaj cechy charakterystyczne zdarzeń losowych.

Zdarzenia losowe to zdarzenia, które występują wbrew woli zainteresowanego albo niezależnie od jego woli.

Do cech charakterystycznych zdarzeń losowych należą:

a) statystyczna prawidłowość, to oznacza, że możliwość ich zajścia da się określić, chociaż w przybliżeniu, metodami statystycznymi.

b) nadzwyczajność, to znaczy, że określone zdarzenie może dotknąć tylko stosunkowo niewielką część narażonych na to ryzyko podmiotów.

c) losowość, to oznacza, że z wielu jednostek zagrożonych w jednakowym mniej więcej stopniu na określony rodzaj zdarzenia, tylko niektóre podmioty zostają nim dotknięte

5. Opisz metody zwalczania szkodliwości zdarzeń losowych.

Do metod zwalczania szkodliwości zdarzeń losowych należą:

a) metoda represyjna (tłumiąca), polega na tym, że w razie wystąpienia zdarzenia losowego- osoba zainteresowana albo inne podmioty przystępują do jego tłumienia. Celem jest tu zapobieżenie lub przynajmniej ograniczenie ujemnych skutków z niego wynikających. Przykładem może być gaszenie pożaru.

b) metoda prewencyjna (zapobiegawcza, profilaktyczna) opiera się na zdolności przewidywania przyszłych zdarzeń losowych i przygotowaniu się z góry na taka możliwość ich wystąpienia.

6. Co to jest prewencja? Podaj przykłady w transporcie.

Prewencja, czyli działania zapobiegawcze zwiększające bezpieczeństwo jazdy poprzez: lepsze drogi, bezkolizyjne skrzyżowania, oświetlenie ulic, ograniczenie prędkości pojazdów, unowocześnienie techniczne pojazdów, określenie warunków wydawania praw jazdy.

Jest to przykład prewencji generalnej, za którą odpowiedzialne jest państwo.

Jednak poszczególne zakłady ubezpieczeń prowadzą prewencje w odniesieniu do prowadzonych przez siebie ubezpieczeń. Czynią to poprzez odpowiednio skonstruowane OWU oraz taryfy. W ten sposób skłaniają ubezpieczających się o zwiększenie dbałości o ubezpieczone mienie.

7. Wymień elementy umowy ubezpieczenia i zdefiniuj jej pojęcia.

a) strony ubezpieczenia,

b) przedmiot ubezpieczenia,

c) ryzyko ubezpieczeniowe,

d) wartość i suma ubezpieczenia,

e) udział własny, czy franszyza,

f) czas trwania ochrony ubezpieczeniowej,

g) składka ubezpieczeniowa,

h) zasady likwidacji szkód,

8. Co to jest OWU?

OWU stanowią konkretyzację stosunku prawnego stron w odniesieniu do danego rodzaju ubezpieczenia. Dla każdego rodzaju ubezpieczenia zakład ubezpieczeń posiada inny zestaw OWU oraz odrębną taryfę.

9. Wyjaśnij pojęcie polisa ubezpieczeniowa i warunki polisowe.

Polisa jest to dokument jednostronny, wystawiony i podpisany tylko przez zakład ubezpieczeń na podstawie oświadczenia klienta. Może być traktowany jako dowód zawarcia umowy ubezpieczenia.

Warunki polisowe, czyli postanowienia umowne przewidujące pewne odchylenia od standardowego wzorca (OWU). Umieszczane SA na polisie lub na jej odwrocie i maja pierwszeństwo stosowania przed OWU.

10. Wymień rodzaje polis transportowych i scharakteryzuj jedną z nich.

Rodzaje polis transportowych:

a) polisa jednostkowa

Stanowi dowód ubezpieczenia jednej konkretnej przesyłki, na czas przewozu określonym środkiem transportu i na określonej trasie.

Jest stosowana przy ubezpieczeniu sporadycznych przesyłek, przede wszystkim przez osoby oraz instytucje nie prowadzące działalności gospodarczej albo też nie często korzystającym z usług transportowych.

b) polisa generalna,

c) polisa obrotowa,

d)polisa odpisowa.

11. Wyjaśnij pojęcie reasekuracja i na czym ona polega.

Reasekuracja polega na wtórnym podziale ryzyka między dwoma zakładami ubezpieczeń.

Reasekuracja polega na tym, że:

- jeden zakład ubezpieczeń (zwany cedentem) odstępuje część, a niekiedy niemal całość przyjętego na siebie ryzyka innemu zakładowi- reasekurantowi, zazwyczaj o silnych podstawach finansowych, który zajmuje się: wyłącznie działalnością reasekuracyjną lub łączy działalność reasekuracyjna i ubezpieczeniową.

- w zamian za przekazanie mu części składki- proporcjonalnie do udziału w ponoszeniu ryzyka-

reasekurant zobowiązuje się do zwrócenia cedentowi odpowiedniej części wypłaconego odszkodowania bądź świadczenia.

12. Podaj rodzaje ubezpieczeń i wskaż, które z nich są ubezpieczeniami transportowymi.

Według kodeksy cywilnego można wyróżnić ubezpieczenia mienia i osobowe, a dodatkowo także obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Ubezpieczenia transportowe przynależą w większości do ubezpieczeń mienia.

Do ubezpieczeń transportowych można zaliczyć: OC przewoźników, OC spedytorów, OC i AC pojazdów, ubezpieczenie ładunków w ruchu krajowym i międzynarodowym (cargo), OC zawodowe (np. dla brokera lub innego pośrednika), ubezpieczenia działalności gospodarczej i ubezpieczenie od utraty zysku, ubezpieczenia od wszelkich ryzyk.

13. Wymień elementy rynku ubezpieczeń w Polsce.

Po stronie podaży występują zakłady ubezpieczeń i reasekuracji. Po stronie popytu występują konsumenci i klienci instytucjonalni. Ochroną konsumenta zajmuje się Rzecznik Ubezpieczonych.

Pośrednicy na rynku SA reprezentowani przez agentów, brokerów i likwidatorów szkód.

Nadzór nad rynkiem ubezpieczeń sprawuje KNF na podstawie Prawa ubezpieczeniowego.

14. Podaj formę prawna zakładów ubezpieczeń i TUW.

Ubezpieczyciele w Polsce prowadzą działalność w trzech formach prawnych, pod postacią spółek akcyjnych, towarzystw i spółdzielni.

Zakład ubezpieczeń, w formie spółki akcyjnej, ma obowiązek i wyłączne prawo używania w nazwie lub firmie wyrazów: towarzystwo ubezpieczeń (TU), zakład ubezpieczeń (ZU), towarzystwo ubezpieczeń i reasekuracji (TUiR), zakład ubezpieczeń i reasekuracji

(ZUiR) towarzystwo reasekuracji (TR), zakład reasekuracji (ZR).

15. Opisz krótko procedurę likwidacyjną szkody.

Proces likwidacji szkody składa się z czterech etapów:

a) zgłoszenie szkody

Na miejscu wykonywana jest usługa wstępnej likwidacji szkody polegająca na sporządzeniu dokładnej dokumentacji fotograficznej miejsca zdarzenia oraz uszkodzeń wszystkich pojazdów. Sporządzany jest specjalny raport.

b) usługi rzeczoznawcze (wycena szkody)

Zgłoszenie szkody, celem uzupełnienia o własnoręczny podpis klienta oraz stworzenie szkicu zdarzeń.

c) likwidacja merytoryczna

Polega na analizie i segmentacji szkody, sprawdzeniu pokrycia ubezpieczeniowego oraz ustaleniu odpowiedzialności za szkodę.

d) wypłata lub odmowa wypłaty odszkodowania.

16. Podaj co zawiera dokument zgłoszeniowy szkody.

Dokument zgłoszeniowy szkody zawiera następujące elementy:

a) datę zdarzenia,

b) godzinę,

c) miejscowość,

d) ubezpieczenie AC/OC i numer szkody,

e) druk składa się z dwóch części:

- danych właściciela pojazdu poszkodowanego,

- dane kierującego pojazdem poszkodowanym ( imię ,nazwiska/firma, rok urodzenia, PESEL, RGON, adres, dane kontaktowe, marka pojazdu, rok produkcji, numer rejestracyjny, numer nadwozia, datę ważności badania technicznego, przebieg samochodu w km).

Ta część druku zawiera również dane szczegółowe związane z przeznaczeniem pojazdu.

Druga część dotyczy identyfikacji sprawcy.

17. Kto to jest agent i jakie są jego kompetencja?

Agent ubezpieczeniowy - przedsiębiorca prowadzący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej, zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów. Działalność agencyjna polega na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (art. 4 ust. 1 cyt. ustawy). Czynności agenta ubezpieczeniowego polegają m. in. na pozyskiwaniu klientów, zawieraniu w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela umów ubezpieczeń gospodarczych, uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia. Wszelkie czynności wykonuje w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. W przypadku prowadzenia działalności na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń, agent zobowiązany jest zawrzeć umowę ubezpieczenia OC z tytułu prowadzonej działalności.

18. Kto to jest broker i jakie są jego kompetencje?

Broker ubezpieczeniowy – osoba fizyczna lub prawna, która za zezwoleniem KNF- u i wpisaniu na listę brokerów wykonuje działalność brokerską.

Broker ubezpieczeniowy jest niezależnym pośrednikiem ubezpieczeniowym, wykonującym czynności w imieniu lub na rzecz klienta, polegające między innymi na zawieraniu lub pośredniczeniu w zawarciu umowy ubezpieczenia. Reprezentuje interesy ubezpieczeniowe klienta, identyfikuje ryzyko, doradza w zakresie ubezpieczeń, uczestniczy w zarządzaniu i wykonaniu umów ubezpieczenia (likwidacja szkody), administruje umowami ubezpieczenia (polisami ubezpieczeniowymi).

Broker podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (zawodowej) z tytułu wykonywania działalności brokerskiej.

19. Podaj instytucję nadzoru nad rynkiem ubezpieczeń. Podaj przykłady jej kompetencji.

Instytucją sprawującą kontrolę nad rynkiem ubezpieczeń jest KNF. Do zadań kompetencji i zadań KNF należy:

- Sprawowanie nadzoru nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym, nadzór nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych, instytucjami pieniądza elektronicznego oraz nad sektorem kas spółdzielczych

- Podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego, ubezpieczeniowego i emerytalnego

- Podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności

- Podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego

- Udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym

- Stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji, a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty

20. Czemu służy instytucja Rzecznika Ubezpieczonych i jakie są jego kompetencje?

Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków otwartych funduszy emerytalnych i uczestników pracowniczych programów emerytalnych. Rzecznik współpracuje z krajowymi i zagranicznymi organizacjami konsumenckimi oraz Rzecznikiem Praw Obywatelskich.

Do zadań Rzecznika Ubezpieczonych należy podejmowanie działań w zakresie ochrony osób, których interesy reprezentuje, a w szczególności:

- rozpatrywanie skarg w indywidualnych sprawach kierowanych do Rzecznika;

- opiniowanie aktów prawnych dotyczących organizacji i funkcjonowania ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i pracowniczych programów emerytalnych;

- występowanie do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych;

- informowanie właściwych organów nadzoru i kontroli oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń i organizacji gospodarczych powszechnych towarzystw emerytalnych o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działaniu zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych, towarzystw emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych i innych instytucji rynku ubezpieczeniowego;

- możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów;

- inicjowanie i organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ochrony ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych oraz uczestników pracowniczych programów emerytalnych;

- organizacja sądu polubownego rozstrzygającego spory z zakładami ubezpieczeń, powszechnymi towarzystwami emerytalnymi, Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym oraz Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

21. Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych- scharakteryzuj zakres kompetencji.

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK) - organizacja zakładów ubezpieczeń, które na terytorium Polski prowadzą działalność ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Przynależność do PBUK jest obowiązkowa.

Zgodnie z zasadami Systemu Zielonej Karty PBUK pełni funkcję Biura Narodowego reprezentującego Polskę w Systemie i będącego członkiem Rady Biur.

Zadania PBUK :

- wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych (certyfikatów Zielonych Kart) ważnych w innych krajach Systemu Zielonej Karty;

- zawieranie z Biurami Narodowymi z innych państw Systemu umów o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych;

- organizowaniem likwidacji szkód lub bezpośrednią likwidacją szkód spowodowanych na terytorium Polski przez posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych za granicą posiadających ważne dokumenty ubezpieczeniowe (Zielone Karty) wystawione przez zagraniczne Biura Narodowe.

22. Co to jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny i czemu służy?

Zadaniem funduszu jest wypłacanie odszkodowań i świadczeń z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i rolników posiadających gospodarstwa rolne, gdy sprawca nie zawarł umowy ubezpieczenia (szkoda na mieniu i osobie) lub nie został zidentyfikowany (szkoda na osobie).

23. Jakie dokumenty ubezpieczeniowe powinien posiadać spedytor?

Spedytor powinien posiadać polisę ubezpieczenia ładunków (cargo), AC/OC pojazdu oraz OC deliktowe (dot. odszkodowania szkodę polegającą na spowodowaniu śmierci, uszkodzenia ciała, spowodowaniu rozstroju zdrowia, uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie rzeczy należącej do osoby trzeciej, niezwiązanej ze spedytorem umową spedycji lub kontraktowe działalności spedycyjnej ( dot. niewykonania lub nienależytego wykonania usługi).