1. Podkreśl czasowniki w podanych zdaniach.
Babcia czyta interesującą książkę i popija herbatkę.
Będę grać w piłkę albo pojeżdżę na rowerze.
Oni są przyjaciółmi.

2. Czasownik – mówić – odmień w trybie oznajmującym, przypuszczającym i rozkazującym.
Tryb. . . . . . . . . . . .
l. poj. L. mn
I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...
III . . . . . . . . . . . . . . . . . . III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tryb. . . . . . . . . . . .
l. poj. L. mn
I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tryb. . . . . . . . . . . .
l. poj. L. mn
I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...
III . . . . . . . . . . . . . . . . . . III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

3. Zapisz poprawnie
(nie) man. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. (nie) byli (byśmy). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...
rzucały(byśmy). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..(nie) marzyła(byś). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(nie)zrozumiał. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (nie)uśmiechnęła się. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
prac...je, płyn...ł, krzykn. . ła, rys...je


4.Określ rodzaj wyrazów:
czytałyśmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . zrobił. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
miało. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pływalibyśmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
czytała. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. otworzyłyśmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Podaj po 2 przykłady czasowników w :
-formie osobowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- formie nieosobowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...
- bezokolicznika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

6. Podaj 5 czasowników, które nazywamy „magicznymi wyrazami”.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
7. Uzupełnij tabelkę:

Forma niedokonana	Forma dokonana

8. Posługując się trybem rozkazującym podaj trzy zasady; Jak być lubianym?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7***Określ dokładnie czasowniki. Podaj: osobę, liczbę, czas, rodzaj, tryb.
przemówiła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
krzyczę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
chcielibyśmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
oglądaliśmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
kupić. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zrobiono. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
być. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Utwórz formy czasu przeszłego:

wziąć (1.os. l. poj.) ..........................................................................................

wyjąć (2.os.l.poj.) ..........................................................................................

zdjąć (2.os.l.mn.) ..........................................................................................

runąć (3.os.l.mn.) ..........................................................................................

2. Odmień przez osoby czasownik lubić w czasie przeszłym.

l. poj. l. mn

1.os. ................................................. r. męski 1. os ................................................. r. m-os

...................................................... r. Ŝeński .................................................. r. niem-os

2. os. ................................................. r. męski 2. os. ................................................ r. m- os

...................................................... r. Ŝeński ................................................ r. niem- os

3. os. ................................................. r. męski 3. os ................................................ r. m- os

...................................................... r. Ŝeński ............................................... r. niem- os

...................................................... r. nijaki

3. Podkreśl czasowniki w liczbie pojedynczej. Wypisz je i określ ich rodzaj.

Zwierzęta występowały w cyrku.. Lew głośno ryczał. Zwinna małpka huśtała się na linie. Słoń kopał

piłkę, a pantera zasnęła. Widzowie klaskali, a dzieci śmiały się głośno.

....................................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................................................

4. Określ formy czasownika:

czasownik osoba liczba czas rodzaj

jedziesz

oglądał

spać

będzie jadł

myślałyśmy

zmyjecie

tańczymy

kopała

będziemy wołały

Ilość punktów

OCENA

2

5. Uzupełnij zdania odpowiednimi formami czasowników grać lub zagrać w czasie przyszłym.

- Czy ...................................................... z nami w kosza?

(2.os. l.poj.)

- A o której ........................................?

(2.os. l.mn.)

- ........................................ około dziesiątej rano.

(1.os. l.mn.)

- Jasne, .............................................. z wami.

(1.os. l.poj.)

6. Podziel czasowniki na te w rodzaju męskoosobowym i te w rodzaju niemęskoosobowym:

strzelali, powiewały, wywalczyli, patrzyli, rdzewiały, grały, machali, szły, galopowały, uwijali się

czasowniki w rodzaju męskoosobowym czasowniki w rodzaju niemęskoosobowym

............................................................................. ................................................................................

............................................................................. ................................................................................

............................................................................. ................................................................................

............................................................................. ................................................................................

............................................................................. ................................................................................

7. Wpisz przeczenie nie w wykropkowane miejsca:

Pierwsza jaskółka wiosny .................. czyni.

Kruk krukowi oka .................. wykole.

..................... mów hop, póki ...................... przeskoczysz.

Czego Jaś się ................. nauczy, tego Jan ..................... będzie umiał.

8. Utwórz bezokoliczniki od podanych form czasownika:

idą .................................

znalazł .......................

plecie .........................

gnietli ........................

kładę ..........................

9. Wśród wyrazów ukryło się kilka czasowników. Podkreśl je. Wypisz tylko czasowniki w

czasie przyszłym prostym.

przód, będę spała, nocny, śmieci, łataliśmy, wypije, jadła, będzie marzyło, tył, gra, piła, poleci,

ściąga, Ŝyły

3

Czasowniki w czasie przyszłym prostym:

....................................................................................................................................................................................................................................................

10. W podanych zdaniach zastąp wyróŜnione czasowniki polskimi synonimami.

Pani dyrektor kwestionuje umowę z biurem podróŜy.

.......................................................................................................................................................................................................................................

Wielu starszych ludzi bulwersuje zachowanie młodych ludzi.

.......................................................................................................................................................................................................................................

Zadanie dla chętnych, na szóstkę (oceniane dopiero po wykonaniu zadań wcześniejszych)

* Skreśl niepoprawne formy czasowników:

a) (drę, drzę) papier na drobne kawałki, by zrobić maskę.

b) Trzeba (wyłączać, wyłanczać) urządzenie elektryczne z sieci.

c) W czasie klasówki (szeptam, szepczę) sobie pod nosem.

d) Wczoraj (poszłem, poszedłem) do kina z moją najlepszą koleŜanką.

e) Zawsze najbardziej (lubiłem, lubiałem) piątki.

f) (uwolnij, uwolń) wreszcie tego wróbla!

g) Wczoraj (zasłabnąłem, zasłabłem) na lekcji przyrody.

h) ( zmoknąłem, zmokłem) w ten piątek, gdyŜ nie zabrałem parasola.

1.W podanych zdaniach podkreśl czasowniki. W nawiasach określ ich osobę, liczbę, czas i tryb.

Idę do sklepu. (…………………………………………………………………........................)

Marek wysłał list. (……………………………………………………………………………..)

Rozegraliśmy świetny mecz. (………………………………………………………………….)

Przeczytajcie dokładnie instrukcję. (…………………………………………………………...)

Zagrałbyś ze mną w szachy. (…………………………………………………………………)

2. Do czasowników w formach osobowych dopisz odpowiednie formy bezokoliczników. Podkreśl ich zakończenia.

maluję - …………………………….. mogę - …………………………………………..

ugryzł - …………………………….. wynalazł - ………………………………………

idą - …………………………………. niesie - …………………………………………

3.Odmień przez osoby i liczby w trybie rozkazującym czasownik zauważyć.

liczba pojedyncza liczba mnoga

………………………………………. ………………………………………

………………………………………. ………………………………………

………………………………………. . …………………………………….

4. Uzupełnij zdania:

Gdybyś się przyłożył do nauki, ………………………………………………………………..

……………………………………….……………………………….zdążylibyście na pociąg.

5.Przekształć podane zdania, zmieniając stronę czasowników z czynnej na bierną.

Harcerze uporządkowali stadion. …………………………………………………………..

Uczniowie przygotowali uroczysty apel…….………………………………………………..

6. Przekształć konstrukcję zdań z biernej na czynną.

Nowe osiedle zostało zaprojektowane przez architekta.

…………………………………………………………………………………………………..

Pożar jest gaszony przez miejscowych strażaków.

…………………………………………………………………………………………………..

7. Podkreśl czasowniki nieprzechodnie.

czytać, malować, uśmiechać się, patrzeć, wyjechać, spać, oglądać, marzyć, budować, klękać

8. W podanych zdaniach podkreśl czasowniki. W nawiasach napisz, w jakiej stronie występują.

Fryzjerka czesze Marysię. (…………………………………………………………………..)

Janek zachwyca się krajobrazem. (……………………………………………………………)

Zosia ubiera się szybko. (……………………………………………………………………..)

Ciasto zostało upieczone przez mamę. (………………………………………………………)

9. W podanych zdaniach zastosowano błędne formy czasowników. Zapisz te zdania w formie poprawnej.

Zaczęłem rozumieć swe błędy.

………………………………………………………………………………………………..

Wszyscy uczniowie umią rozwiązać to zadanie.

…………………………………………………………………………………………………

Wyszłem z kina bocznymi drzwiami.

…………………………………………………………………………………………………

10. Uzupełnij podane przysłowia.

Nieszczęścia …………………. po ludziach.

Myszy tańcują, gdy kota ………………………………………. .

Dopóty dzban wodę nosi, dopóki się ucho ………………………


……………………………………
( Imię i nazwisko )


Sprawdzian wiadomości o czasowniku w klasie VI, wariant B


1.W podanych zdaniach podkreśl czasowniki. W nawiasach określ ich osobę, liczbę, czas i tryb.

Marzę o wakacjach. (…………………...………………………………………........................)

Marek poszedł na pocztę. (……………………………………………………………………..)

Rozmawialiśmy o waszych problemach. (………….………………………………………….)

Przeczytajcie ten tekst uważnie. (……………………………………………………………...)

Zaśpiewałbyś mi wesołą piosenkę. (………………...…………………………………………)

2. Do czasowników w formach osobowych dopisz odpowiednie formy bezokoliczników. Podkreśl ich zakończenia.

rysuję - …………………………….. możesz - ………………………………………..

przywiózł - ……………………….. znalazł - …………………………………………

piekę - …………………………… plecie - …………………………………………..

3.Odmień przez osoby i liczby w trybie rozkazującym czasownik przeczytać.

liczba pojedyncza liczba mnoga

………………………………………. ………………………………………

………………………………………. ………………………………………

………………………………………. . …………………………………….

4. Uzupełnij zdania:

Gdybyś się postarał, …………………………………………………………………………..

……………………………………….……………………………….zdążylibyście na zajęcia.

5.Przekształć podane zdania, zmieniając stronę czasowników z czynnej na bierną.

Harcerze rozpalili ognisko. ….......……………………………………………………………..

Mariusz naprawił rower. ……………....………………………………………………………..

6. Przekształć konstrukcję zdań z biernej na czynną.

Nowa szczepionka została odkryta przez naukowców.

…………………………………………………………………………………………………..

Jerzy Dudek jest uwielbiany przez kibiców piłki nożnej.

…………………………………………………………………………………………………..

7. Podkreśl czasowniki nieprzechodnie.

rysować, sprzątać, wracać, myśleć, umieć, podziwiać, pragnąć, leżeć, biec, myć

8.W podanych zdaniach podkreśl czasowniki. W nawiasach napisz, w jakiej stronie występują.

Marysia podziwia krajobraz. (………………………………………………………………..)

Dziecko uśmiechnęło się do mamy. (…………………………………………………………)

Zosia okryła się szalem. (……………………………………………………………………..)

Zadania są rozwiązywane przez uczniów. (…………………………..………………………)

9. W podanych zdaniach zastosowano błędne formy czasowników. Zapisz te zdania w formie poprawnej.

Ania niechcący popchła siostrę.

………………………………………………………………………………………………..

Wszyscy rozumią twoją trudną sytuację.

…………………………………………………………………………………………………

Dopiero przyszłem ze sklepu.
…………………………………………………………………………………………………

10. Uzupełnij podane przysłowia.

Jedna jaskółka …………………………………………. wiosny.

Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan ………………………….......

Żadna praca……………………………………………………..