Artur Szponder
Historia, III rok
Akademia im. Jana Długosza
w Częstochowie
Konspekt lekcji historii
dla klasy VI szkoły podstawowej
I. Typ szkoły: szkoła podstawowa
II. Typ lekcji: lekcja sprawdzająca (czas lekcji 45 minut)
III. Forma pracy z uczniami: indywidualna i grupowa
IV. Dział programowy: U progu czasów nowożytnych.
V. Temat: U progu czasów nowożytnych - sprawdzian wiadomości.
VI. Cele lekcji jest sprawdzenie wiedzy ucznia z zakresu tematów:
- Włochy krajem artystów i myślicieli.
- Jedna wiara, różne wyznania.
- Polska „złotego wieku”.
- Szlachta wraz z królem rządzi swoim państwem.
VII. Metody dydaktyczne:
- pogadanka;
- sprawdzian wiadomości;
VIII. Środki dydaktyczne:
- podręcznik: G. Wojciechowski, Historia i Społeczeństwo: Człowiek i jego cywilizacja 6. Poznaję Cię historio, wyd. ARKA, Poznań 2001, s.13-33;
IX. Aneksy:
1. Sprawdzian wiadomości z działu „U progu czasów nowożytnych” - rozwiązania (gr. A)
2. Sprawdzian wiadomości z działu „U progu czasów nowożytnych” - rozwiązania (gr. B)
3. Punktacja
X. Tok lekcji:
Ogniwa lekcji: |
Czynności nauczyciela: |
Czynności ucznia: |
Uwagi: |
||
I. Czynności organizacyjno-porządkowe. |
1. Witam się z uczniami, przedstawiam się.
2. Sprawdzam obecność. |
1. Uczniowie zajmują swoje miejsca i przygotowują swój warsztat pracy potrzebny do sprawdzianu (przybory itp.)
|
2. Nieobecność zapisuję w dzienniku. |
||
II. Rekapitulacja wtórna. |
1. Rozsadzam uczniów po klasie, by nie przeszkadzali i ściągali. 2. Objaśniam uczniom sprawdzian (pytania i zasady jego przeprowadzenia). 3. Rozdaję zestawy pytań (odwrócone, tak by nie było widać pytań). 4. Gdy rozdam kartki wszystkim uczniom, pozwalam im odwrócić kartki i rozpocząć pisanie. 5. Po upłynięciu czasu przeznaczonego na pracę zbieram klasówki. |
1. Uczniowie przesiadają się.
4. Uczniowie odwracają kartki i rozpoczynają pracę.
5. Uczniowie oddają mi klasówki. |
3. Aneks nr.1 i Aneks nr.2
4. Czas na rozwiązanie sprawdzianu to 30 minut. |
||
III. Czynności końcowe. |
1. Żegnam się z uczniami. |
|
|
IX. ANEKSY:
ANEKS 1 (rozwiązanie gr. A):
1. Na poniższej osi czasu zaznacz i podpisz daty (1517r. i 1569r.) oraz opisz w skrócie wydarzenia, które miały miejsce w danym roku (0-6pkt):
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IX |
X |
XI |
XII |
XIII |
XIV |
XV |
XVI |
XVII |
|
wiek n.e. |
|
1517 r. - w Niemczech Marcin Luter sprzeciwił się zepsuciu w kościele katolickim i wystąpił z propozycją jego zmian. Rozpoczął on w ten sposób reformację.
1569 r. - doszło do unii lubelskie, połączyły się Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie i powstało olbrzymie państwo nazwane Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
punktacja: za zaznaczenia daty na osi czasu 1pkt, za podanie prawidłowego wydarzenia 2pkt
2. Na poniższej mapie zaznacz wskazane krainy geograficzne i miasta (0-4pkt):
Gdańsk ; Lublin ; Wielkie Księstwo Litewskie ; Prusy Książęce
punktacja: za każde poprawne zaznaczenie miejsca na mapie - 1pkt
3. Wyjaśnij pojęcia (0-10pkt):
humanista - człowiek oświecony, zwolennik postawienia człowieka i jego życia w centrum uwagi nauki, sztuki i filozofii;
reformacja - ruch zapoczątkowany w Niemczech przez Marcina Lutra w 1517 r., reformatorzy chcieli reform (odnowy) kościoła katolickiego;
sejm walny - zjazd, posłów (szlachty), monarchy i senatu (dostojników) w celu podjęcia ważnych dla kraju decyzji;
tolerancja religijna - bezkonfliktowe współżycie ludzi o różnych wyznaniach na danym terenie;
przywilej - specjalne uprawnienia nadawane określonej grupie społecznej przez monarchę.
punktacja: za każdą prawidłową definicję - 2pkt
4. Tekst z luką. Uzupełnij wykropkowane miejsce odpowiednią odpowiedzią (0-4pkt):
a) W wyniku reformacji powstały wyznania protestanckie.
b) W 1561 r. król Zygmunt II August przyłączył do Królestwa Polskiego Inflanty.
c) W obawie przed rozpowszechnieniem się herezji kościół katolicki w XVI wieku utworzył Indeks Ksiąg Zakazanych, w którym znalazło się m.in. dzieło autorstwa Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”.
punktacja: za podpunkty a) i b) - 1pkt; za podpunkt c) - 2pkt
5. Podaj po trzy prawidłowe odpowiedzi na każde z poniższych pytań (0-9pkt).
a) Renesansowe wnętrza, place i ogrody dekorowano licznymi ozdobami. Podaj 3 ich typy:
np. płaskorzeźby, malowidła ścienne (freski), pomniki, fontanny, rzeźby.
b) Wymień trzech włoskich twórców renesansu:
np. Leonardo Da Vinci, Rafael Santi, Michał Anioł Buonarroti.
c) Wymień trzech XVI-wiecznych reformatorów religijnych:
np. Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
6. Prawda/Fałsz. Zakreśl prawidłową według Ciebie odpowiedź P (prawda) lub F (fałsz) na pytanie (0-3pkt):
a) Ludzie epoki renesansu zamartwiali się i myśleli o śmierci. P F
b) Kościół prawosławny odrzucił władze papieża. P F
c) Reformacja podzieliła Europę religijnie i doprowadziła do wybuchu wojen na tym tle.
P F
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
7. Wskaż prawidłową odpowiedź (podkreślą ją lub zakreśl cyfrę w kółku) (0-1pkt):
Wolna elekcja to:
zjazd szlachty w celu wyboru monarchy;
specjalne prawa nadawane przez monarchę określonej grupie społecznej;
równe traktowanie ludzi o innym wyznaniu religijnym.
punktacja: za prawidłową odpowiedź - 1pkt
8. Przeczytaj poniższy tekst źródłowy i wybierz prawidłowe zakończenie zdań (podkreśl je lub zakreśl w kółku) (0-2pkt):
Naród Polski najpierw dzieli się na stan rycerski, czyli szlachtę oraz pospólstwo, dalej na stan duchowny i świecki. Szlachcie rządy oraz obrona ojczyzny w udziale przypadają. Pospólstwu rolnictwo, handel i rzemiosło, z jednych i drugich natomiast kapłani do służby bożej powstają (…).
Sz. Staropolski, Polska albo opisanie położenia Królestwa Polskiego
a) Tekst źródłowy zawiera ……………
- opis przywilejów szlacheckich.
- wyszczególnienie stanów, na które dzieliła się ludność Polski.
- opis ziem wchodzących w skład Królestwa Polskiego.
b) Do zadań szlachty należało ……………
- zajmowanie się rolnictwem, handlem i rzemiosłem.
- rządzenie państwem i obrona ojczyzny.
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
9. Napisz w skrócie czego dokonał Mikołaj Kopernik (0-1pkt).
punktacja: za prawidłową odpowiedź - 1pkt
ANEKS 2 (rozwiązanie gr. B):
1. Na poniższej osi czasu zaznacz i podpisz daty (1054r. i 1525r.) oraz opisz w skrócie wydarzenia, które miały miejsce w danym roku (0-3pkt):
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IX |
X |
XI |
XII |
XIII |
XIV |
XV |
XVI |
XVII |
|
wiek n.e. |
|
1054 r. - doszło do rozłamu kościoła w europie, na kościół katolicki i protestancki, który odrzucił władzę papieża.
1525 r. - miał miejsce hołd pruski, Zakon Krzyżacki stał się państwem świeckim, a Prusy Książęce stały się lennem polski.
punktacja: za zaznaczenia daty na osi czasu 1pkt, za podanie prawidłowego wydarzenia 2pkt
2. Na poniższej mapie zaznacz wskazane krainy geograficzne i miasta (0-4pkt):
Kraków ; Wilno ; Królestwo Polskie ; Inflanty
punktacja: za każde poprawne zaznaczenie miejsca na mapie - 1pkt
3. Wyjaśnij pojęcia (0-10pkt):
renesans - nurt w sztuce, architekturze i filozofii, zapoczątkowany we Włoszech w XIV wieku, wzywał do powrotu do antycznych wzorców;
unia realna - połączenie dwóch lub więcej państw w jedno, mające wspólne resorty (ministerstwa) i władcę;
ekumenizm - ruch zmierzający do przywrócenia jedności wszystkich chrześcijan;
teoria heliocentryczna - opracowana przez Mikołaja Kopernika, która ustawiła Słońce w centrum wszechświata, a Ziemia obracała się wokół niego;
wolna elekcja - zjazd szlachty w celu wyboru monarchy.
punktacja: za każdą prawidłową definicję - 2pkt
4. Tekst z luką. Uzupełnij wykropkowane miejsce odpowiednią odpowiedzią (0-4pkt):
a) Dzieła renesansowe nawiązywały do dzieł z epoki starożytnej (antycznej).
b) Michał Anioł Buonarroti jest autorem fresków w watykańskiej Kaplicy Sykstyńskiej.
c) Do popularyzacji słowa bożego wśród prostych obywateli przyczyniło się w XVI w. przetłumaczenie Biblii na język niemiecki przez Marcina Lutra.
5. Podaj po trzy prawidłowe odpowiedzi na każde z poniższych pytań (0-9pkt).
a) Wymień 3 charakterystyczne elementy budynków w wybudowanych w epoce odrodzenia:
np. kopuły, balkony, krużganki, arkady, portyki, kolumny, łuki półkoliste.
b) Wymień trzech przedstawicieli renesansu w Polsce:
np. Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Mikołaj Kopernik.
c) Wymień trzy znane Ci wyznania protestanckie:
np. luteranizm (ewangelizm), kalwinizm, anglikanizm.
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
6. Prawda/Fałsz. Zakreśl prawidłową według Ciebie odpowiedź P (prawda) lub F (fałsz) na pytanie (0-3pkt):
a) Ludzie epoki renesansu korzystali z uroków życia. P F
b) Kościół prawosławny uznał papieża za swego zwierzchnika. P F
c) Reformacja doprowadziła do odnowy (reform) kościoła katolickiego. P F
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
7. Wskaż prawidłową odpowiedź (podkreślą ją lub zakreśl cyfrę w kółku) (0-1pkt):
Przywilej to:
równe traktowanie ludzi o innym wyznaniu;
specjalne prawa nadawane przez monarchę określonej grupie społecznej;
zebranie posłów w celu podjęcia ważnych dla kraju decyzji.
punktacja: za prawidłową odpowiedź - 1pkt
8. Przeczytaj poniższy tekst źródłowy i wybierz prawidłowe zakończenie zdań (podkreśl je lub zakreśl w kółku) (0-2pkt):
Naród Polski najpierw dzieli się na stan rycerski, czyli szlachtę oraz pospólstwo, dalej na stan duchowny i świecki. Szlachcie rządy oraz obrona ojczyzny w udziale przypadają. Pospólstwu rolnictwo, handel i rzemiosło, z jednych i drugich natomiast kapłani do służby bożej powstają (…).
Sz. Staropolski, Polska albo opisanie położenia Królestwa Polskiego
a) Szlachtę nazywano również ……………
- pospólstwem.
- rycerstwem.
b) Kapłani (duchowni) pochodzili ……………
- tylko ze szlachty.
- ze wszystkich stanów.
- tylko z pospólstwa.
punktacja: za każdą prawidłową odpowiedź - 1pkt
9. Napisz w skrócie czego dokonał Marcin Luter (0-1pkt).
punktacja: za prawidłową odpowiedź - 1pkt
ANEKS 3 (punktacja):
Do zdobycia jest 40 punktów.
ilość punktów: |
ocena: |
37-40 |
bardzo dobra |
31-36 |
dobra |
21-30 |
dostateczna |
13-20 |
dopuszczająca |
0-12 |
niedostateczna |
7