tragedia – gatunek, w którym postacią centralną jest bohater tragiczny,
pozostający w konflikcie z siłami (wolą bogów, prawem, normami moralnymi),
których nie jest w stanie przezwyciężyć.
Tragizm bohatera polega na tym, że każdy wybór okazuje się obarczony złem i
prowadzi do klęski.
dramat – gatunek, który obejmuje wszystkie utwory, które przedstawiają działania i wypowiedzi
bohaterów bezpośrednio – bez udziały narratora.
Przeznaczony do wystawienia na scenie, jest dziełem literackim i może być również
czytany. Podzielony kompozycyjnie na akty, odsłony i sceny, jako tworzywo wykorzystuje
dialog, który wraz z monologami stanowi tekst główny.
Tekstem pobocznym są wskazówki i wyjaśnienia autora – didaskalia.
W czasie kilku tysięcy lat rozwoju dramat wytworzył szereg gatunków – tragedię i komedię.
komedia (comos – wesoły orszak, oide - pieśń) – jeden z trzech gatunków dramatycznych;
Komedię cechuje pogodny nastrój, komizm, żywa akcja oraz szczęśliwe zakończenie.
Rozwijała się ona w Grecji, choć ów gatunek przypadł do gustu Rzymianom.
Według greckich wierzeń muzą komedii była Talia.
akcja – przebieg wydarzeń zmierzających ku pewnemu celowi. Konstrukcja akcji obejmuje jej
zawiązanie, rozwój, punkt kulminacyjny, rozwiązanie.
ekspozycja (łac. expositio - wyłożenie) – w utworach dramatycznych i epickich sytuacja
przedstawiona w punkcie wyjścia fabuły, zaznajamiająca widza lub czytelnika z tłem
wydarzeń, gł. postaciami, konfliktami.
prolog – wstępna, wyodrębniona część utworu dramatycznego lub narracyjnego, zawierająca
relację o faktach poprzedzających zawiązanie akcji
katharsis – duchowe (moralne) oczyszczenie, hedonistyczne zadowolenie, efekt o charakterze
terapeutycznym, przeżycie czysto estetyczne.
fatum – przeznaczenie, nieuchronny los, przekonanie, że lepiej bez oporu poddawać się biegowi zdarzeń, rezygnując z beznadziejnego sprzeciwiania się nieuchronnością losu.