17. Kryteria doboru drzew użytkowych.

*dynamika wzrostu,

*sposób zrzucania liści,

*alergiogenność,

*zaśmiecanie ulicy poprzez zrzucanie owoców i liści,

*kruchość gałęzi,

*możliwość zachowania skrajni jezdni,

*kształt systemu korzeniowego,

18. Gatunki drzew zalecane do sadzenia wzdłuż ulic.

Lipy drobnolistna –Tilia cordata’ Greenspire’,- lipa holenderska-Tilia x europaea’Palida’

Klon zwyczajny- Acer platanoides,-klon polny-Acer campestre ‘Nanum’

Corylus colurna- leszcyna turecka

Robinia pseudoacacia-robinia akacjowa’Umbraculifera’

Sorbus intermedia i S. intermedia ‘Brouwers’

Quercus rubra- dąb czerwony

Platanus ×hispanica i P. ×hispanica ‘Pyramidalis

Crataegus monogyna-głóg jednoszyjkowy ‘Compacta’

Crataegus prunifolia-

Crataegus ×media -głóg pośredni ‘Paul’s Scarlet’

Glediczia trójciernowa- Gleditsia triacanthos

Ginkgo biloba- miłorząb dwuklapowy

19. Gatunki krzewów zalecane do terenów zieleni.

Taxus x media Rehder –Cis pośredni

Corylus avellana –Leszczyna pospolita

Forsythia x intermedia- Forsycja pośrednia

Rosa canina­ Różowa dzika

Lonicera tatarica- Suchodrzew tatarski

Cornus sanguine – Dereń świdwa

Buddleja davidii – Budleja Dawida

Berberis vulgaris –Berberys pospolity

Ligustrum vulgare- Ligustr pospolity

Sambucus racemosa Bez koralowy

Spirea japonica –Tawuła japońska

Deutzia gracilis Żylistek wysmukły

Hyndrangea macrophylla Hortensja ogrodowa

Ribes alpinum –Porzeczka alpejska

Cotoneaster dammeri –Irga Dammera

Eunymus nanus Trzmielina niska

20. Klasyfikacja obszarów miejskich pod względem warunków uprawy drzew i struktury zieleni.

21. Systemy zieleni w miastach (pierścieniowy, klinowy, kombinowany, plamowy, pasowy)

Systemy zieleni miejskiej należa do głównych składowych systemu przyrodniczego miasta. Układy zieleni miejskiej spełniały w toku swojego rozwoju różnorodne funkcje. Zadania dominujące zmieniały się wraz z przemianami cywilizacyjnymi społeczeństw i ewolucja jednostek urbanistycznych. Moment przełomowy nastąpił w II połowie XX wieku, kiedy duże znaczenie zyskały problemy związane z pogarszającym się stanem środowiska przyrodniczego, za podstawowa funkcje systemów zieleni w wielu miastach uznano wówczas poprawę warunków środowiskowych.

Nadrzędne funkcje- ekologiczne i ochronne wymagają obecności odpowiednich struktur przyrodniczych. Integracja struktur w makroskalowe układy ekologiczne oraz dążenie do wzrostu „jakosci biologicznej” stały sie zasadniczymi cechami współczesnych systemów zieleni miejskiej. Dodatniemu wpływowi na formowanie specyficznej równowagi ekologicznej geosystemów miejskich towarzysza korzystne oddziaływania na warunki życia człowieka. Oddziaływania te dotyczą przede wszystkim poprawy jakosci powietrza atmosferycznego i wód, a także warunków klimatycznych.

Główną strukturą systemu zieleni miasta jest historycznie ukształtowany system klinowo – pierścieniowy, w obrębie którego sposób zagospodarowania podporządkowany jest ochronie wartości i zasobów przyrodniczych.

Nadrzędnym zadaniem jest zachowanie i odtwarzanie ciągłości oraz podbudowa biologiczna istniejących elementów systemu poprzez:

·         wprowadzenie zakazu zabudowy i rozbudowy istniejących obiektów budowlanych na najcenniejszych przyrodniczo terenach zieleni otwartej,

·         wskazanie do objęcia najcenniejszych fragmentów klinowo – pierścieniowego systemu planami miejscowymi w celu dodatkowego wzmocnienia ich ochrony,

·         zachowanie możliwie największej ciągłości systemu przyrodniczego, w tym dążenie do integracji rozproszonych fragmentów zieleni, ochronę istniejących i realizację nowych powiązań z terenami otaczającymi, z systemem regionalnym i krajowym,

·         utrzymanie ciągłości dolin rzek i cieków ,w tym zwłaszcza Strumienia Junikowskiego jako osnowy ekologicznej miasta, bez możliwości nieuzasadnionego kanalizowania cieków otwartych,

·         powołanie form ochrony przyrody na terenach szczególnie cennych przyrodniczo poprzedzone weryfikacją walorów przyrodniczych oraz uporządkowaniem ich statusu w celu uściślenia zasad ochrony,

·         zwiększanie powierzchni terenów zieleni otwartej poprzez podjęcie działań propagujących zalesianie gruntów nieprzydatnych do produkcji rolnej, nieużytków i terenów zrekultywowanych,

·         wprowadzenie na terenach o specjalnych warunkach zabudowy i zagospodarowania minimalnych wskaźników dotyczących zachowania powierzchni biologicznie czynnych,

·         wykonywanie i przeprowadzanie połączeń komunikacyjnych, napowietrznych i podziemnych rurociągów, linii kablowych oraz innych obiektów liniowych w sposób zapewniający ochronę walorów krajobrazowych, a także minimalizację negatywnego oddziaływanie inwestycji na środowisko przyrodnicze,

·         zachowanie korytarzy ekologicznych przy projektowaniu zespołów urbanistycznych,

·         ochronę ciągłości korytarzy ekologicznych poprzez nie wprowadzanie barier ekologicznych (np. pełnych ogrodzeń) na terenach zieleni.

System klinowo – pierścieniowy zieleni tworzą tereny wyłączone z zabudowy oraz tereny o specjalnych warunkach zabudowy i zagospodarowania, dla których przewiduje się preferencje dla funkcji sportowo – rekreacyjnej, a także możliwość wprowadzenia funkcji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. W granicach miasta nie przewiduje się zabudowy letniskowej.

Tereny zieleni nieurządzonej wchodzące w skład systemu klinowo – pierścieniowego stanowią strefę rekreacji ekstensywnej – codziennej i weekendowej. Są to tereny, na których wskazane jest prowadzenie ścieżek spacerowych, szlaków pieszych i turystycznych dróg rowerowych.

 (Więcej na ten temat nie znalazłam, ale myślę, że samo zobrazowanie jest ważne, dlatego dodaje rysunki)

22. Zasady projektowania zieleni wzdłuż ulic.

Cel: ochrona użytkowników drogi (przed wiatrem, śniegiem, hałasem, zanieczyszczeniem).

Zieleń j est stosowana pasowo wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych. Dobór gatunków zależy od szerokości ulicy, liczby pasm ruchu, stopnia natężenia ruchu komunikacyjnego, intensywności ruchu pieszego i charakteru zabudowy. Przy wąskich ulicach rezygnuje się z sadzenia drzew, pozostawiając pasy trawników, żywopłoty i krzewy.

W doborze gatunków do obsadzania ulic należy uwzględnić odporność na trudne warunki glebowe i ekologiczne charakterystyczne dla zieleni ulicznej. Drzewa wykorzystywane do obsadzania ulic w dobrych warunkach doszywają 150 180 lat. Drzewa zwykle obumierają przedwcześnie ze względu na niedobór wilgoci w glebie, nadmiar dwutlenku węgla, zanieczyszczenie powietrza itp. Nowe nasadzenia powinny być starannie dobrane do warunków panujących w mieście. Gatunki do obsadzeń ulicznych powinny charakteryzować się małymi wymaganiami w stosunku do żyzności podłoża, dużą tolerancja na zasolenie i zasadowość gleby, odpornością na suszą i zanieczyszczenia ( najlepsze: platany, klony, lipy, jarzębiny, leszczyny) do obsadzania ulic nie powinno się używać gatunków tworzących rozległe, grube konary, cieniujące oświetlenie ulic, wrastające w przewody linii tramwajowych, zaśmiecające ulice. Nie należy obsadzać ulic z wąskimi chodnikami. Obecnie do odsadzania ulic stosuje się wyłącznie drzewa 5 -7 letnie co gwarantuje dobre przyjęcie i pełna adaptację drzewa.

Przy projektowaniu zieleni wzdłuż ulic należy uwzględnić:

• Szerokość ulicy

• Układ jezdni

• Natężenie ruchu

• Kierunki świata

• Uzbrojenie terenu

Należy także zaniechać stosowania wąskich pasów trawnika do szerokości 3m, a także nie obsadzać drzewami wąskich z wąskimi chodnikami o szerokości do 4 m. Projektowane pasy zieleni powinny wiązać się z obiektami architektonicznymi znajdującymi się przy danej ulicy.

Elementy zieleni ulicznej:

1 – Środkowy pas zieleni rozdzielający pasma ruchu jezdnego – szer. min. 1,8m

2 – Pasmo torów tramwajowych – szer. 8 –

3 – Pasma ruchu pieszego ≥ 6 – z jednym lub dwoma rzędami drzew i pasem trawnika szerokości

4 – Przedogródki przy budynkach – szer. 3 –

Dopuszczalne odległości sadzenia drzew i krzewów od różnych elementów ulicy (w m):

Odległość sadzenia od:	Szerokość korony
	>
Lica domów	6,5 – 9
Przew. kanalizacyjne	2,5
Przew. wodociągowe	2
Przew. Gazowe	5
Przew. CO3	3
Krawędzi jezdni	1
Torowiska tramwajowe	2,5
Krawędzi murów oporowych	1

23. Projektowanie zieleni wzdłuż tras szybkiego ruchu, znaczenie i funkcje zieleni przy drogach.

Istotnie jest zaprojektowanie drzew w wzdłuż dróg tak, by dostarczały wskazówek i sygnałów o przebiegu drogi. Dlatego nasadzenia rzędowe nie powinny oddalać się od jezdni, ny nie zmylić prawidłowe odczytanie przebiegu trasy podczas gorszej widoczność. Należy unikać nasadzeń dających efekt „drabiny świetlnej” czyli, nasadzeń mogących działać nużąco i usypiac czujność, dlatego najlepszym rozwiązaniem są kompozycje harmonijne, stopniowo zmieniające się wzdłuż, które co pewien czas pobudza, ożywioną osobę.

Sadzenie wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych, wpływa na poprawę klimatu miejskiego, ogranicza kurz, gazy i hałas. Charakter zabudowy zielenią należy dostosować do natężenia ruchu komunikacyjnego, charakteru zabudowy. Celem urządzania zieleni przy trasach komunikacyjnych jest kształtowanie estetyki krajobrazu. Funkcje zieleni tras komunikacyjnych: podkreśla linearność krajobrazu, akcentuje zakręty i rozwidlenia, ogranicza przenikanie hałasu drogowego do pobliskich osiedli, tworzy izolacje przeciwwietrzną, ochrania pola uprawne i osiedla mieszkalne przed spalinami i innymi zanieczyszczeniami, rozbija monotonność widoków, pełni funkcję biologiczną w ekosystemie. W doborze gatunków należy uwzględnić walory plastyczne drzew: ich wielkość, barwę liści, jesienne przebarwianie, wymogi siedliskowe, odporność na susze. Drzewa wzdłuż dróg i autostrad powinny mieć gęstą koronę i wysokość 6 – 10m, parter poniżej koron drzew należy wypełniać krzewami o różnej wysokości , sięgającej pietra koron.

24. Wpływ klimatu miejskiego na rozwój drzew.

Klimat miejski wpływa negatywnie na fizjologie drzewa, dlatego tylko dobrej jakości i odpowiednio przystosowane do warunków siedliskowych drzewa, krzewy i byliny spełniają swoją funkcję w klimacie miejskim.

Klimat wpływa ograniczająco na rozwój drzew. Głównymi czynnikami są warunki otoczenia i warunki glebowe.

Warunki otoczenia:

- zanieczyszczenie powietrza pyłami i toksycznymi gazami uszkadzającymi i zatykającymi szparki, co zaburza procesy fizjologiczne(fotosyntezę i oddychanie),

-duże amplitudy temperatur- przegrzanie podczas upałów, przemarzanie zimą,

-narażenie na uszkodzenia mechaniczne spowodowane oddziaływaniem pojazdów, przechodniów i prowadzonych robót,

-ograniczenie w dostępie światła spowodowane między innymi zacienieniem przez wysokie budynki, powoduje zniekształcenie pni i koron drzew, a w efekcie utratę ich statyki.

Warunki glebowe:

-ograniczenie przestrzeni rozwoju korzeni drzew i mała przestrzeń, w jakiej może rozwijać się system korzeniowy,

-zła struktura gleby, wynikająca ze zniszczenia i przemieszania warstw glebowych w trakcie budowy dróg,

-brak mikroorganizmów symbiotycznych, w tym mikoryzowych, ułatwiających pobieranie składników pokarmowych przez drzewa,

-obniżona zawartość tlenu-5% (przy wartości 10 % korzenie zamierają)

-brak nawożenia-brak wprowadzenia masy organicznej do ziemi(grabienie liści)

-stały niedosyt wilgoci- zwłaszcza w okresie lata (ograniczenie możliwości magazynowania wody, spływanie wody deszczowej do kanalizacji, wysoka temperatura gleby- intensywne nagrzewanie),

-skażenie gleby-wycieki samochodowe, spaliny,

-zasolenie gleb solami stosowanymi zimą do zwalczania gołoledzi;

Następstwa wynikające z zagęszczenia i zapłytowania ziemi wokół drzew:

-nadziemne- podwyższona transpiracja, podatność na porażenie patogenami, zatykanie aparatów szparkowych w liściach przez kurz, podwyższona temperatura, zahamowanie nawilżania powietrza,

-podziemne- zmniejszenie naturalnego podsiąku, zaburzenia w wymianie powietrza glebowego, zmniejszenie lub zahamowanie aktywności przez organizmy glebowe, zahamowanie działania symbiontów, redukcja systemu korzeniowego, zmniejszenie dostępu do wody i składników odżywczych,

39.Cięcie techniczne drzew

Mają na celu likwidacje zagrożeń i kolizji drzew z urządzeniami technicznymi lub architekturą, oraz ograniczenia kolizji w przestrzenie użytkowane przez człowieka, a nawet zagrożenia ludzi.Polegają głownie na skracaniu i usuwaniu: konarów wystających nad dachy domów i innych budynków, zasłaniających światło i niszczących budynek gałęzi, gałęzi kolidujących z liniami energetycznymi i telekomunikacyjnymi.

*dotyczą drzew posadzonych w złych miejscach, starych, uszkodzonych i zaniedbanych,

*alternatywa dla usunięcia drzewa-> „rozłożenie na raty” usunięcia drzewa,

*dopuszczalna redukcja koron- do 30%

*pojawiają się duże rany, pojawienie reiteratów

40. Rodzaje cięć krzewów pobudzających do kwitnienia

Cięcie pobudzające kwitnienie. Polega na skracaniu pędów o blisko 10 cm tuż przed rozpoczęciem wegetacji. Przycinamy w ten sposób krzewy ozdobne, u których pąki kwiatowe powstają na tegorocznych pędach, czyli budleje, wrzosy, wrzośce kwitnące latem, hortensje bukietowe, niektóre powojniki i tawuły japońskie.

*Kwitnące wiosną. Tuż po zakończeniu kwitnienia jednoroczne pędy skraca się o połowę, a najstarsze przycina przy ziemi. Ponieważ rośliny zawiązują pąki już w lecie, jeżeli zostaną zbyt późno przycięte, w następnym roku nie zakwitną. Tak postępuje się z: bzem lilakiem, forsycją, porzeczką czerwoną, krzewuszką cudowną, tawułą wczesną i van Houtta oraz migdałkiem trójklapowym

*Cięcie odmładzające - stosuje się dla starszych roślin i ma na celu poprawienie wyglądu rośliny i pobudzenie jej do kwitnienia. Wycina się część starych pędów a z najbardziej dorodnych młodych pędów tworzy nowy pokrój rośliny