background image

 

 

CYWILNA

ORGANIZACJA 

OBRONY NARODOWEJ III RP

dr hab.inż. Waldemar 

Kitler

background image

 

 

ZAGADNIENIA:

1. POJĘCIE I ISTOTA OBRONY NARODOWEJ

2. POJĘCIE I ISTOTA OBRONY NIEMILITARNEJ

3. OBECNY STAN ROZWIĄZAŃ W ZAKRESIE 

CYWILNEJ ORGANIZACJI OBRONY 
NARODOWEJ 

4. CHARAKTERYSTYKA SZCZEGÓŁOWYCH - 

FUNKCJONALNYCH DZIEDZIN OBRONY 
NIEMILITARNEJ - UJĘCIE PRZYSZŁOŚCIOWE

background image

 

 

1. 

POJĘCIE I ISTOTA 

OBRONY NARODOWEJ

background image

 

 

Obrona narodowa

 

- dziedzina bezpieczeństwa 
narodowego, której celem jest 
zapewnienie bezpieczeństwa 
państwa jako instytucji politycznej 
oraz bezpieczeństwa narodu

- to skoordynowany wewnętrznie 
zbiór elementów 

nadrzędnego 

podsystemu kierowania

 oraz 

funkcjonalnych podsystemów 
wykonawczych

, służący ochronie i 

obronie żywotnych interesów 
narodowych

background image

 

 

Zagrożenia

OBRONA NARODOWA

OBRONA NARODOWA

NADRZĘDNY PODSYSTEM 

KIEROWANIA

NADRZĘDNY PODSYSTEM 

KIEROWANIA

PODSYSTEM WYKONAWCZY            

przetwarza decyzje polityczne 

nadrzędnego podsystemu kierowania 

w działania             i konkretne efekty 

tegoż działania

Uproszczony model obrony narodowej

background image

 

 

Zagrożenia zewnętrzne i  

wewnętrzne życiowych interesów 

bezpieczeństwa narodowego

OBRONA NARODOWA 

OBRONA NARODOWA 

NADRZĘDNY PODSYSTEM 

KIEROWANIA OBRONĄ 

NARODOWĄ

NADRZĘDNY PODSYSTEM 

KIEROWANIA OBRONĄ 

NARODOWĄ

PODSYSTEM WYKONAWCZY

 

                                                                           

szczegółowe 

podsystemy funkcjonalne (F-1, F-2, ...) realizujące typowe, 

powtarzalne i sformalizowane proceduralnie działania, 

wyodrębnione ze względu na ich zawartość treściową oraz 

na ich zrelatywizowanie do określonej misji, celu  i zadania

F-1

F-2

F-3

F-4

F-5

F...

F-n

Zbiór środków i narzędzi  bezpieczeństwa narodowego 

niezbędnych do realizacji określonych funkcji obrony 

narodowej

background image

 

 

OBRONA  NARODOWA:  suma  wszystkich 
cywilnych                i  wojskowych  przedsięwzięć 
mających 

na 

celu 

przeciwdziałanie 

wszelkiego  rodzaju  zagrożeniom  godzącym 
w żywotne interesy narodowe

Cywilna 

organizacja 

ON

Wojskowa 

organizacja 

ON

Zagrożenia

background image

 

 

OBRONA                    

        W DZIEDZINIE 

KULTUROWEJ

OBRONA                    

        W DZIEDZINIE 

KULTUROWEJ

EDUKACJA DLA 

BEZPIECZEŃSTWA

EDUKACJA DLA 

BEZPIECZEŃSTWA

OCHRONA 

PORZĄDKU 

KONSTYTUCYJNEGO

OCHRONA 

PORZĄDKU 

KONSTYTUCYJNEGO

OBRONA W 

DZIEDZINIE 

ZDROWIA

OBRONA W 

DZIEDZINIE 

ZDROWIA

O

B

R

O

N

A

 

D

Y

P

L

O

M

A

T

Y

C

Z

N

A

O

B

R

O

N

A

 

M

IL

IT

A

R

N

A

OCHRONA  

LUDNOŚCI

OCHRONA  

LUDNOŚCI

Szczegółowe funkcje 

realizowane w obronie 

narodowej 

OCHRONA GRANICY 

PAŃSTWOWEJ  

(ZARZĄDZANIE 

GRANICĄ 

PAŃSTWOWĄ)

OCHRONA GRANICY 

PAŃSTWOWEJ  

(ZARZĄDZANIE 

GRANICĄ 

PAŃSTWOWĄ)

OBRONA                    

        W DZIEDZINIE  

INFORMACYJNEJ

OBRONA                    

        W DZIEDZINIE  

INFORMACYJNEJ

OCHRONA  

BEZPIECZEŃSTWA   

     I PORZĄDKU 

PUBL. 

OCHRONA  

BEZPIECZEŃSTWA   

     I PORZĄDKU 

PUBL. 

OBRONA W 

DZIEDZINIE 

INFRASTRUKTURY 

EKONOMICZNEJ

OBRONA W 

DZIEDZINIE 

INFRASTRUKTURY 

EKONOMICZNEJ

OBRONA 

GOSPODARCZA

OBRONA 

GOSPODARCZA

FUNKCJE WYKONAWCZE OBRONY 

NARODOWEJ

FUNKCJE WYKONAWCZE OBRONY 

NARODOWEJ

background image

 

 

1. 

POJĘCIE I ISTOTA 

OBRONY NIEMILITARNEJ

background image

 

 

OBRONA NIEMILITARNA

KOMPLEKS DZIAŁAŃ SEKTORA CYWILNEGO 

(NIEMILITARNEGO), ORGANÓW I INSTYTUCJI 

RZĄDOWYCH, SAMORZĄDOWYCH,  

PRZEDSIĘBIORCÓW  I ORGANIZACJI 

POZARZĄDOWYCH, PODEJMOWANYCH NA RZECZ 

REALIZACJI MISJI OBRONY NARODOWEJ                       

                                             

- OCHRONY I 

OBRONY ŻYWOTNYCH INTERESÓW 

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

background image

 

 

Tabela kompetencyjna w sferze obrony 

niemilitarnej

Funkcja 

Instytucja 
zaangażowa
na

O

b

ro

n

a

 

g

o

s

p

o

d

a

rc

z

a

O

b

ro

n

a

 w

 

d

z

ie

d

z

in

ie

 

in

fr

a

s

tr

u

k

tu

ry

 

e

k

o

n

o

m

ic

z

n

e

j

O

c

h

ro

n

a

 

b

e

z

p

ie

c

z

e

ń

s

tw

a

 i

 

p

o

rz

ą

d

k

u

 

p

u

b

li

c

z

n

e

g

o

O

b

ro

n

a

 w

 

d

z

ie

d

z

in

ie

 

in

fo

rm

a

c

y

jn

e

j

O

c

h

ro

n

a

 l

u

d

n

o

ś

c

i

O

c

h

ro

n

a

 g

ra

n

ic

y

 

p

a

ń

s

tw

o

w

e

j

O

b

ro

n

a

 w

 

d

z

ie

d

zi

n

ie

 

z

d

ro

w

ia

O

c

h

ro

n

a

 

p

o

rz

ą

d

k

u

 

k

o

n

s

ty

tu

c

y

jn

e

g

o

E

d

u

k

a

c

ja

 d

la

 

b

e

zp

ie

c

ze

ń

s

tw

a

O

b

ro

n

a

 w

 

d

z

ie

d

z

in

ie

 k

u

lt

u

ry

 

n

a

ro

d

o

w

e

j

MGPiPS

MON

MSWiA

MI

MENiS

MKiDN

MZ

Prezes 

RM

W

W

W

W

W

W

W

W

W

W

MF

MRiRW

MSP

MŚrod.

MSpraw.

P

P

P
P
P

background image

 

 

Według 

działów 

administracji 

rządowej

Według 

działów 

administracji 

rządowej

Według 

funkcji, 

dziedziny 

działalności 

państwa

Według 

funkcji, 

dziedziny 

działalności 

państwa

 CYWILNA ORGANIZACJA OBRONY NARODOWEJ 

Według 

struktury 

SOP

Według 

struktury 

SOP

OBRONA NIEMILITARNA

Kryteria   analizy

background image

 

 

3.

 OBECNY STAN ROZWIĄZAŃ   

W ZAKRESIE CYWILNEJ 

ORGANIZACJI OBRONY 

NARODOWEJ

 

background image

SYSTEM OBRONNY RP

SYSTEM OBRONNY RP

PODSYSTEM 

KIEROWANIA 

BEZPIECZEŃSTWEM 

NARODOWYM

PODSYSTEM 

KIEROWANIA 

BEZPIECZEŃSTWEM 

NARODOWYM

PODSYSTEM 

MILITARNY

PODSYSTEM 

MILITARNY

PODSYSTEM 

NIEMILITARNY

- ogniwa 

informacyjne
- ogniwa ochronne
- ogniwa 

gospodarcze

PODSYSTEM 

NIEMILITARNY

- ogniwa 

informacyjne
- ogniwa ochronne
- ogniwa 

gospodarcze

Misja: 

zapewnienie 

ciągłości 
podejmowania 
decyzji        i  działań 
dla 

utrzymania 

bezpieczeństwa 
narodowego

Misje:

ochrona 

niepodległości  RP  i 
niepodzielności 

jej 

terytorium

- zapewnienie 
bezpieczeństwa         
         i 
nienaruszalności jej 
granic

- inne

Misje: 

- ochrona ludności i 
struktur państwa w war. 
zewn. zagr. bezp. państwa 
(kryzysu) i wojny

- zapewnienie 
materialnych, 
informacyjnych i 
duchowych podstaw 
egzystencji ludności ...

- zasilanie zasobami 
ludzkimi      i 
materiałowymi SZ RP oraz 
pozamilitarne wsparcie 
wojsk własnych i 
sojuszniczych 

- zapewnienie ciągłości 
funkcjonowania gospodarki 
narodowej

P o d s y s t e m y  w y k o n a 

w c z e

background image

ZADANIA OBRONNE:

- przedsięwzięcia wykonywane przez organy administracji 

publicznej w ramach przygotowań obronnych państwa, 
realizowane w czasie pokoju, w warunkach zewnętrznego 
zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny

 

Instrukcja opracowywania NKPPO-04 

- część zadań z zakresu bezpieczeństwa narodowego

- skonkretyzowane przedsięwzięcia realizowane przez 

organy władzy i administracji rządowej oraz inne organy 
i instytucje państwowe, organy samorządu 
terytorialnego, przedsiębiorców, organizacje 
pozarządowe oraz poszczególnych obywateli, służące 
przygotowaniu państwa do działania i przetrwania do  w 
warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa 
państwa, kryzysu         i wojny; reagowania i realizacji 
określonych przedsięwzięć operacyjnych w tych 
warunkach oraz usuwaniu konsekwencji po zażegnaniu 
zagrożenia, z przywróceniem stanu normalnego 
funkcjonowania państwa włącznie     

definicja autorska

background image

 

 

ZADANIA OBRONNE

ZADANIA OBRONNE

ZADANIA 

PRZYGOTOWAWCZE

ZADANIA 

PRZYGOTOWAWCZE

ZADANIA 

OPERACYJNE

ZADANIA 

OPERACYJNE

To 

część 

zadań 

obronnych, 

realizowanych 

warunkach 

normalnego 

funkcjonowania 

państwa, 

która 

ma 

na 

celu 

przygotowanie  państwa,  organów 
władzy 

innych 

instytucji 

państwowych, sił zbrojnych, straży, 
służb 

inspekcji, 

gospodarki 

narodowej, dóbr materialnych          
        i  kulturalnych  oraz  całego 
społeczeństwa  dom  działania  i/lub 
przetrwania                        w  warunkach 
zewnętrznego 

zagrożenia 

bezpieczeństwa  państwa,  kryzysu  i 
wojny

To  część  zadań  obronnych,  ujętych 
w  formie  planów  operacyjnych, 
która 

jest 

realizowana 

przez 

określone 

podmioty 

prawa 

państwowego,  każdy  w  zakresie 
swoich  ustawowych  właściwości,  w 
razie 

zaistnienia 

zewnętrznego 

zagrożenia 

bezpieczeństwa 

państwa 

(i 

jego 

symptomów), 

kryzysu  i  wojny,  mająca  na  celu 
zapobieżenie 

zagrożeniu, 

przygotowanie  do  jego  usunięci, 
reagowanie 

usuwanie 

konsekwencji po jego zażegnaniu.  

background image

 

 

RODZAJE ZADAŃ OBRONNYCH

Ogólne o charakterze 
przygotowawczym 

dyplomatycz
ne

informacyj
ne

Ochronne, w zakresie zapewnienia 
sprawnego funkcjonowania struktur 
państwa 

Ochronne, w zakresie zapewnienia 
podstawowych potrzeb bytowych, 
duchowych i ochrony ludności 

Gospodarczo-
obronne 

Źródło: P. Górski, Planowanie operacyjne funkcjonowania administracji publicznej, 
przedsiębiorców w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w 
czasie wojny, WKO, AON, Warszawa 2004 

background image

 

 

RODZAJE ZESTAWÓW ZADAŃ OPERACYJNYCH

1) Zadania ogólne realizowane w 

urzędach administracji publicznej

3) Zadania merytoryczne realizowane w 

urzędach centralnych nadzorowanych 
przez Prezesa Rady Ministrów

2) Zadania merytoryczne realizowane

w poszczególnych działach administracji 
rządowej

4) Zadania realizowane w 

województwie

background image

 

 

Zadania obronne                                     - 

ogólne o charakterze przygotowawczym 

CEL: stworzenie warunków organizacyjnych do 

funkcjonowania w określonej sytuacji 
planistycznej i realizacji zadań 
operacyjnych  

Realizują je:

- wszystkie organy administracji 
rządowej

- organy administracji samorządowej, 
wg ustaleń wojewody, uwzględniając 
możliwości wykonawcy

background image

 

 

Zadania obronne  - dyplomatyczne 

Zadania obronne  - dyplomatyczne 

CEL: minimalizowanie ryzyka zagrożenia 

podstawowych interesów narodowych, 
wsparcie dyplomatyczne        w czasie 
konfliktu zbrojnego i jego wygaszania  

Realizują je:

- Prezydent RP, Rada Ministrów Prezes RM, minister 
właściwy ds. zagranicznych, UKIE, inni ministrowie (w 
węższym zakresie),                                    - 
przedstawicielstwa dyplomatyczne

Zadania:

-podejmowanie działań na arenie międzynarodowej na 
rzecz zabezpieczenia interesów państwa i obywateli          
                       - prowadzenie analiz i dokonywanie ocen 
sytuacji politycznej oraz możliwości przeciwdziałania 
środkami dyplomatycznym                   - informowanie 
opinii międzynarodowej o sytuacji oraz inicjowanie 
działań na rzecz zażegnania zagrożeń

background image

 

 

Zadania obronne  - informacyjne

Zadania obronne  - informacyjne

CEL:ochrona i propagowanie polskich interesów, 

informacyjne osłabianie przeciwnika, umacnianie 
woli, morale, determinacji obronnej i wytrwałości 
społeczeństwa

Realizują je: prezydent, RM, ministrowie, szefowie ABW  i 

AW, GUS, RCSS, PAP, media, ośrodki badania 
opinii publicznej... 

Zadania: 

informowanie  społeczeństwa;  konsolidowanie 

społeczeństwa;  zapewnienie  organom  władzy 

dostępu  do  mediów;  ogłaszanie  sygnałów 

alarmowych; 

zwalczanie 

dywersji 

psychologicznej; 

przeciwdziałanie 

dezinformacji; 

informowanie 

opinii 

międzynarodowej; 

polityczno-propagandowe 

oddziaływanie  na  społeczeństwo  potencjalnego 

przeciwnika....

background image

 

 

Zadania obronne  - zapewnienie 

sprawnego      i bezpiecznego 

funkcjonowania struktur państwa

Zadania obronne  - zapewnienie 

sprawnego      i bezpiecznego 

funkcjonowania struktur państwa

Realizują je: minister właściwy ds. wewnętrznych; 

ABW; MON; minister właściwy ds. 
zagranicznych; inni ministrowie; 
wojewodowie i organy samorządu 
terytorialnego (powiat, gmina)

Zadania:

ochrona  granicy  państwowej;  ochrona  osób 
podlegających 

szczególnej 

ochronie 

oraz 

obiektów                  i  transportów  im  służących; 
ochrona delegacji              i przedstawicielstw 
innych państw; zapewnienie łączności; ochrona 
szczególnie  ważnych  obiektów;  zapewnienie 
bezpieczeństwa 

porządku 

publicznego; 

ochrona  p.poż.;  nadzór  nad  przestrzeganiem 
rygorów prawa w czasie stanu wojennego...  

background image

 

 

Zadania obronne  - ochrona i 

zapewnienie potrzeb bytowych ludności, 

ochrona majątku narodowego

Zadania obronne  - ochrona i 

zapewnienie potrzeb bytowych ludności, 

ochrona majątku narodowego

Realizują je: ministrowie właściwi ds.: 

wewnętrznych, adm. publ., zdrowia, zabezp. 

społ., gospodarki, rolnictwa, transportu, 

środowiska, oświaty i wychowania, budżetu i 

finansów publicznych ; wojewodowie i organy 

samorządu terytorialnego

Zadania:

zaopatrywanie  w  produkty  spożywcze,  wodę, 
art.  przem.  powsz.  użytku,  produkty  naftowe; 
dostawy  energii  elektrycznej  i  surowców 
energetycznych; 

alarmowanie; 

ewakuacja; 

ratownictwo;  budowle  ochronne;  likwidacja 
skażeń  i  zakażeń;  ochrona  zdrowia;  przewozy 
pasażerskie    i  towarowe;  opieka  nad  dziećmi  i 
młodzieżą, niepełnosprawnymi...

background image

 

 

Zadania obronne  - działania 

gospodarczo-obronne

Zadania obronne  - działania 

gospodarczo-obronne

Zadania:

- utrzymanie nieczynnych mocy produkcyjnych;                 
          - przygotowanie do produkcji i usług ujętych w 
PMG;                   - tworzenie i utrzymanie rezerw;              
                                   - przygotowanie do działania w 
warunkach ograniczonych dostaw;    - uruchomienie 
świadczeń osobistych i rzeczowych;                        - 
realizacja zadań wynikających z PMG;                                 
      - militaryzacja;                                                                
       - ewakuacja rezerw państwowych;                                
               - przyśpieszenie realizacji inwestycji o 
znaczeniu strategicznym;          

Realizują je: organy administracji publicznej, podległe  

            i nadzorowane jednostki organizacyjne oraz 

przedsiębiorcy

Cel: zapewnienie materialnych podstaw 

realizacji zadań obronnych oraz przetrwania 
ludności 

background image

 

 

Zadania obronne  - działania 

gospodarczo-obronne - 

c.d.

Zadania obronne  - działania 

gospodarczo-obronne - 

c.d.

Zadania:

- wprowadzanie ograniczeń w komunikacji, łączności, 
produktach leczniczych i wyrobach medycznych, 
żywności;                               - odtwarzanie zniszczonej 
infrastruktury;                                     - zapewnienie 
potrzeb ochrony cywilnej w sprzęt, materiały i środki 
ochrony;                                                                               
- zaopatrywanie ludności w w żywność, wodę, nośniki 
energii, lekarstwa i środki ochrony, środki higieny, podst. 
art. gosp. domowego, ; zapewnienie usług medycznych     
                          - monitorowanie potencjału 
ekonomicznego w zakresie przemysłu, rolnictwa, 
łączności, transportu, energetyki, leśnictwa i ochrony 
zdrowia; 

background image

 

 

ZADANIA 

PRZYGOTOWAWCZ

E

ZADANIA 

PRZYGOTOWAWCZ

E

PLANOWANIE 

STRATEGICZNE

PLANOWANIE 

STRATEGICZNE

PROGRAMOWANIE    

OBRONNE

PROGRAMOWANIE    

OBRONNE

SZKOLENIE 

OBRONNE 

SZKOLENIE 

OBRONNE 

SPEŁNIANIE 

POWSZECHNEGO 

OBOWIĄZKU 

OBRONY

SPEŁNIANIE 

POWSZECHNEGO 

OBOWIĄZKU 

OBRONY

BADANIA 

NAUKOWE

BADANIA 

NAUKOWE

PLANOWANIE 

OPERACYJNE

PLANOWANIE 

OPERACYJNE

Planowani

e obronne

background image

 

 

ZADANIA OPERACYJNE

ZADANIA OPERACYJNE

ZADANIA OGÓLNE

ZADANIA OGÓLNE

SKONKRETYZOWANE 

ZDANIA 

MERYTORYCZNE

 

realizowane przez 

urzędy centralne 

nadzorowane przez 

prezesa RM

SKONKRETYZOWANE 

ZDANIA 

MERYTORYCZNE

 

realizowane przez 

urzędy centralne 

nadzorowane przez 

prezesa RM

ZADANIA 

REALZOWANE 

WOJEWÓDZTWIE

ZADANIA 

REALZOWANE 

WOJEWÓDZTWIE

SKONKRETYZOWANE 

ZADANIA 

MERYTORYCZNE

 

realizowane w 

działach administracji 

rządowej, przez 

ministrów i podległe 

im centralne organy 

administracji rządowej

SKONKRETYZOWANE 

ZADANIA 

MERYTORYCZNE

 

realizowane w 

działach administracji 

rządowej, przez 

ministrów i podległe 

im centralne organy 

administracji rządowej

background image

 

 

zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 1 

W dziale administracja publiczna: 

ustalanie 

zasad 

organizacji 

przeprowadzania 

rejestracji 

 

przedpoborowych  i  poboru  oraz,  we  współdziałaniu  z  innymi  ministrami, 
ustalanie kryteriów zdolności do służby wojskowej

-  uwzględnianie  w  ewidencji  ludności  i  innych  ewidencjach  danych 
niezbędnych  dla  potrzeb  obronnych  państwa  oraz  ich  udostępnianie 
zainteresowanym organom

-  określanie  zdań  obronnych  i  organizowanie  ich  wykonania  przez 
nadzorowane 

organy 

administracji 

rządowej 

oraz 

podległe, 

podporządkowane  i  nadzorowane  jednostki  organizacyjne                i  komórki 
organizacyjne

W dziale architektura i budownictwo: 

-  określanie  zasad  uwzględniania  aspektów  obronnych  w  projektowaniu 
architektonicznym i prowadzeniu prac budowlanych

- tworzenie warunków do gromadzenia i przechowywania zasobów geodezyjnych i 
kartograficznych na potrzeby obronne państwa 

-  prowadzenie  nadzoru  architektoniczno-budowlanego  w  zakresie  uwzględniania 
aspektów obronnych

W dziale budżet: 

-  określanie  zasad  finansowania  zadań  obronnych  realizowanych  w  warunkach 
kryzysu polityczno-militarnego oraz w czasie wojny

W dziale  finanse  publiczne: 

-  określanie  zasad  polityki  celnej  i  skarbowej, 
realizowanej w czasie... 

background image

 

 

W dziale gospodarka: 
-  opracowywanie  zasad  i  koordynacja  funkcjonowania  gospodarki  oraz  kontroli 

obrotu z zagranicą w razie ...
- opracowanie  i aktualizacja CPMG
-  zapewnienie  bezpieczeństwa  energetycznego  w  zakresie  krajowych  systemów 

paliwowych i energetycznych      w razie...
- zapewnianie, w myśl odrębnych przepisów, wymaganego stanu rezerw państwowych 

i zapasów obowiązkowych paliw 
- opracowanie zasad utrzymania potencjału produkcyjnego i usługowego na potrzeby 

obronne
- podejmowanie działań na rzecz udziału polskich przedsiębiorców w Programie 

Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa 

(NSIP)
- nadzór nad realizacja zadań obronnych przez spółki przemysłu obronnego

W dziale gospodarka morska: 

-  określanie  zasad  funkcjonowania  transportu  morskiego  i  żeglugi 
morskiej  oraz  portów                                          i  przystani  morskich,  a  także 
korzystania z obszarów morskich w razie ... 

W dziale gospodarka wodna: 

-  określanie  zasad  przygotowania  śródlądowych  dróg  wodnych,  obiektów 
hydrotechnicznych w razie ...

-  zapewnienie  technicznych  i  nawigacyjnych  warunków  śródlądowych  dróg 
wodnych do organizacji przepraw promowo-mostowych w wyznaczonych rejonach i 
współudział w organizacji tych przepraw

gospodarowanie  rezerwami mobilizacyjnymi z zakresu gospodarki wodnej

- ustalanie zasad osłony meteorologicznej i hydrologicznej w razie ...

zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 2

background image

 

 

W dziale instytucje finansowe: 

-  ustalanie  zasad  funkcjonowania  instytucji  finansowych,  w  szczególności 
zakładów ubezpieczeń                z funduszy powierniczych, w razie...

W dziale integracja europejska: 

- uwzględnianie potrzeb obronnych państwa w procesie integracji europejskiej

W dziale  kultura i ochrona dziedzictwa narodowego: 

- określanie zasad ochrony i ewakuacji dóbr kultury oraz ważnej dokumentacji w 
razie...

- ustalanie zasad funkcjonowania jednostek organizacyjnych w dziedzinie kultury 
w razie... 

- ustalanie zasad zapewnienia warunków pracy wybitnym twórcom kultury na czas 
wojny

-  planowanie  i  organizowanie  działalności  kulturalnej  integrującej  naród  wokół 
realizacji podstawowych zadań realizowanych w warunkach wojennych

- określanie zasad zabezpieczenia i przemieszczania zasobów archiwalnych...

-  ustalanie  zasad  funkcjonowania  jednostek  organizacyjnych  państwowej  sieci 
archiwalnej w razie...

W dziale  kultura fizyczna i sport: 

- podejmowanie działań na rzecz upowszechniania sportów obronnych

- tworzenie warunków do przygotowania obiektów sportowych do wykorzystania na 
cele związane                    z obronnością i bezpieczeństwem państwa

zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 3

background image

 

 

W dziale łączność: 

- określanie zasad funkcjonowania krajowego systemu telekomunikacyjnego i 
pocztowego w razie...

- ustalanie zasad organizacji łączności na rzecz SOP

- zapewnienie organizacji wydzielania zasobów krajowej infrastruktury telekom. 
na potrzeby organów kierowania obronnością państwa, w tym łączności 
awaryjnej

- koordynowanie działań podmiotów krajowego rynku telekom. i pocztowego w 
zakresie ciągłości świadczenia usług na potrzeby obronne

- ustalanie zasad przygotowania, utrzymania i ochrony infrastruktury telekom. 
kraju, wykorzystywanej na potrzeby obronne, w tym zasady odtwarzania sieci 
uszkodzonych

- wprowadzanie ograniczeń powszechnych usług telekomunikacyjnych i 
pocztowych w okresie ... 

- zapewnienie, w myśl odrębnych przepisów, wymaganego stanu rezerw 
państwowych

W dziale gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa: 

-  określanie  zasad  uwzględniania  aspektów  obronnych  w  zagospodarowaniu 
przestrzennym w zakresie infrastruktury komunalnej

-  zapewnienie,  w  myśl  odrębnych  przepisów,  wymaganego  stanu  rezerw 
państwowych

W dziale nauka: 

-  określanie  kierunków  badań  naukowych  i  prac  badawczo-rozwojowych, 
szczególnie dla obronności państwa i ich koordynowanie

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 4

background image

 

 

W dziale oświata i wychowanie: 

-  uwzględnianie  w  podstawie  programowej  kształcenia  ogólnego  dla  szkół 
podstawowych,  gimnazjów              i  szkół  ponadgimnazjalnych  problematyki 
przysposobienia obronnego oraz wychowania patriotycznego

- ustalanie zasad funkcjonowania szkół ... w razie ...

W dziale praca: 

- ustalanie zasad racjonalnego wykorzystania rezerw osobowych dla celów 
zatrudnienia w razie...

- prowadzenie ewidencji zasobów ludzkich na potrzeby obronne państwa

W dziale  rolnictwo: 

-  prognozowanie  oraz  bilansowanie  potrzeb  i  możliwości  produkcji  roślinnej  i 
zwierzęcej w razie...

-  prognozowanie  wielkości  asortymentu  środków  produkcji  niezbędnych  dla 
rolnictwa w razie...

-  ustalanie  zasad  produkcji  roślinnej  i  zwierzęcej  oraz  skupu  płodów  rolnych  w 
razie...

W dziale  rozwój wsi: 

-  opracowanie  zasad  przygotowania,  zabezpieczenia  i  zapewnienia  dostaw  wody  na 
potrzeby obronne

W dziale rozwój regionalny: 

-  uwzględnianie  aspektów  obronnych  w  projektach  krajowej  strategii 
rozwoju regionalnego

-  współudział  w  koordynowaniu  zadań  obronnych  o  charakterze 
regionalnym

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 5

background image

 

 

W dziale  rynki  rolne: 

-  prognozowanie  oraz  bilansowanie  potrzeb  i  możliwości  przetwórstwa  rolno-
spożywczego i przechowalnictwa w razie...

-  tworzenie  warunków  organizacyjnych  i  technicznych  do  gromadzenia  i 
przechowywania produktów rolno-spożywczych w ramach rezerw państwowych

W dziale Skarb Państwa: 

-  zapewnienie  możliwości  realizacji  potrzeb  państwa  w  dziedzinie  obronności  w 
procesie prywatyzacji

- gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa w razie...

-  organizowanie  zadań  obronnych  w  przedsiębiorstwach  państwowych,  dla 
których  jest  organem  założycielskim  i  w  spółkach,  w  których  Skarb  Państwa 
posiada ponad 50% udziałów lub akcji

-  zapewnienie,  w  myśl  odrębnych  przepisów,  wymaganego  stanu  rezerw 
państwowych

W dziale  sprawiedliwość: 

-  opracowanie  projektów  aktów  prawnych  określających  właściwości  i  tryb 
postępowania organów wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania oraz zasady 
funkcjonowania:  służby  więziennej  i  jednostek  organizacyjnych  więziennictwa, 
zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, w razie...

przygotowanie 

projektów 

aktów 

prawnych 

określających 

zasady 

funkcjonowania:  służby  więziennej                      i  jednostek  organizacyjnych 
więziennictwa, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, w razie...

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 6

background image

 

 

W dziale  szkolnictwo: 

- opracowanie projektów zasad funkcjonowania szkolnictwa wyższego w razie...

W dziale  transport: 

-  określenie  zasad  funkcjonowania  transportu  i  żeglugi  śródlądowej  oraz  przepraw 
promowo-mostowych,          w razie...

-  ustalanie  zasad    i  trybu  przygotowania,  utrzymania    i  ochrony  infrastruktury 
kolejowej,  drogowej                                                  i  lotniskowej  na  potrzeby  obronne,  w  tym 
ustalanie  zasad  organizowania  odbudowy,  remontów  i  napraw  uszkodzonej 
infrastruktury komunikacyjnej

- zapewnienie...wymaganego stanu rezerw państwowych
W dziale  turystyka: 

-  tworzenie  warunków  w  zakresie  przygotowania  obiektów  turystycznych  do 
wykorzystania na cele związane z obronnością i bezpieczeństwem państwa

W dziale  środowisko: 

-ustalanie  zasad  wykorzystania  zasobów  wód  podziemnych,  lasów,  parków 
narodowych, rezerwatów przyrody i innych zasobów naturalnych 

- ustalanie zasad ochrony środowiska i badania stanu środowiska w razie...

- zapewnienie... wymaganego stanu rezerw państwowych 

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 7

background image

 

 

W dziale  sprawy wewnętrzne: 

-  ustalanie  zasad ochrony  obiektów  o szczególnym  znaczeniu dla obrony państwa 
oraz obszarów, obiektów         i urządzeń, których zniszczenie może spowodować 
zagrożenie bezpieczeństwa publicznego

-  zapewnienie  warunków  funkcjonowania  określonych  organów  kierowania 
państwem w razie... - na podstawie odrębnych przepisów

-  planowanie,  organizowanie  i  zapewnienie  realizacji  przedsięwzięć  związanych  z 
zabezpieczeniem  mobilizacyjnego  rozwinięcia  SZ,  na  zasadach  określonych  w 
odrębnych przepisach

określenie  zadań  obronnych  i  organizowanie  ich  wykonania  przez  nadzorowane 
organy  administracji  r5ządowej  oraz  podległe  i  nadzorowane  jednostki  i  komórki 
organizacyjne

- ustalanie trybu postępowania z cudzoziemcami w razie...

-  sprawowanie  nadzoru  nad  realizacja  polityki  państwa  w  sprawach  obrony 
cywilnej  i  zarządzania  kryzysowego  (?),  a  także  nad  odbywaniem  służby  w 
jednostkach organizacyjnych obrony cywilnej

W dziale wyznania religijne:

- realizacja zadań ustalonych przez Komisję Wspólną Przedstawicieli Rządu  i 
Episkopatu oraz Komisję Wspólną Przedstawicieli Rządu i Polskiej Rady 
Ekumenicznej

W dziale zabezpieczenie społeczne: 

- opracowanie zasad zaopatrzenia społecznego i świadczeń socjalnych, w tym 
świadczeń na rzecz rodziny i osób niepełnosprawnych, w razie..

- określenie zasad funkcjonowania pomocy społecznej, w razie...

- opracowanie zasad  realizacji  świadczeń społecznych w razie...

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 8

background image

 

 

W dziale sprawy zagraniczne: 

- ustalanie zasad organizacji i funkcjonowania polskich placówek dyplomatycznych i 
innych za granicą oraz przedstawicielstw zagranicznych w RP, w razie...

- ustalanie zasad postępowania ze znajdującymi się w kraju, w czasie wojny, 
nieruchomościami  i  rzeczami ruchomymi  należącymi do osób i przedstawicielstw 
zagranicznych

- ustalanie zasad i organizacji  ochrony polskich dóbr kultury będących na 
wyposażeniu polskich przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, 
stałych przedstawicielstw przy organizacjach międzynarodowych i instytutów 
polskich za granicą, w razie...

W dziale sprawy zdrowie: 

- ustalanie zasad organizacji i funkcjonowania ochrony zdrowia ...

- określanie zasad wykorzystania kadr medycznych na potrzeby obronne  państwa

- ustalanie norm i zasad zaopatrywania zakładów służby zdrowia i ludności, w 
szczególności w środki farmaceutyczne, materiały medyczne, aparaturę...

- współudział w określaniu kryteriów zdolności poborowych do służby wojskowej

- zapewnienie... wymaganego stanu rezerw państwowych

W dziale zabezpieczenie społeczne: 

- opracowanie zasad zaopatrzenia społecznego i świadczeń socjalnych, w tym 
świadczeń na rzecz rodziny i osób niepełnosprawnych, w razie..

- określenie zasad funkcjonowania pomocy społecznej, w razie...

- opracowanie zasad  realizacji  świadczeń społecznych w razie...

Zadania ministrów kierujących określonymi działami 

administracji rządowej, w zakresie obronności, cz. 9

background image

 

 

PLANOWANIE 

OBRONNE

PLANOWANIE 

OBRONNE

To  ustalanie  sposobów  wykonywania 
zadań 

obronnych 

przez 

organy 

administracji 

rządowej 

organy 

samorządu 

terytorialnego 

oraz 

wykorzystania  w  tym  celu  niezbędnych 
sił       i środków, obejmujące dwa różne, 
lecz współzależne elementy:  planowanie 
operacyjne  i programowanie obronne

To  ustalanie  sposobów  wykonywania 
zadań 

obronnych 

przez 

organy 

administracji 

rządowej 

organy 

samorządu 

terytorialnego 

oraz 

wykorzystania  w  tym  celu  niezbędnych 
sił       i środków, obejmujące dwa różne, 
lecz współzależne elementy:  planowanie 
operacyjne  i programowanie obronne

background image

 

 

PLANÓW 

PLANÓW 

OPERACYJNYCH

OPERACYJNYCH

PROGRAMÓW 

PROGRAMÓW 

OBRONNYCH

OBRONNYCH

DOKUMENTÓW 

DOKUMENTÓW 

ANALITYCZNYCH

ANALITYCZNYCH

sporządzanych w 

sporządzanych w 

ramach planowania 

ramach planowania 

operacyjnego

operacyjnego

sporządzanych w 

sporządzanych w 

ramach 

ramach 

programowania 

programowania 

obronnego

obronnego

sporządzanych w 

sporządzanych w 

ramach przeglądów 

ramach przeglądów 

obronnych

obronnych

obejmuje wykonywanie, uzgadnianie

i aktualizowanie:

PLANOWANIE OBRONNE

background image

 

 

To  ustalanie  czynności  dotyczących 

To  ustalanie  czynności  dotyczących 

przygotowania  i  działania  organów 

przygotowania  i  działania  organów 

administracji  rządowej  i  organów 

administracji  rządowej  i  organów 

samorządu 

terytorialnego 

samorządu 

terytorialnego 

warunkach 

zewnętrznego 

warunkach 

zewnętrznego 

zagrożenia 

bezpieczeństwa 

zagrożenia 

bezpieczeństwa 

państwa  i w  czasie  wojny,  ujętych 

państwa  i w  czasie  wojny,  ujętych 

formie 

formie 

zestawów 

zadań 

zestawów 

zadań 

operacyjnych

operacyjnych

a  także  ustalanie  sił  i  środków 

a  także  ustalanie  sił  i  środków 

niezbędnych do ich wykonania

niezbędnych do ich wykonania

PLANOWANIE OPERACYJNE

background image

 

 

zadania 

przewidziane 

do 

realizacji 

przez 

określonego 

ministra 

kierującego 

działem 

administracji 

rządowej, 

centralny 

organ 

administracji  rządowej,  wojewodę,  kierownika 
jednostki 

organizacyjnej 

podległej 

lub 

nadzorowanej przez prezesa rady ministrów lub 
ministra,  albo  też  określoną  grupę  tych 
podmiotów, 

przy 

pomocy 

podległych 

nadzorowanych  jednostek  organizacyjnych,  a  w 
przypadku  wojewodów  również  przy  pomocy 
marszałków 

województw, 

starostów, 

prezydentów  miast,  wójtów,  burmistrzów  oraz 
jednostek  organizacyjnych  utworzonych  przez 
jednostki samorządu terytorialnego

ZESTAW ZADAŃ OPERACYJNYCH

background image

 

 

ustalanie zadań obronnych realizowanych w 
czasie 

pokoju, 

na 

sześcioletni 

okres 

planistyczny  rozpoczynający  się  w  roku 
nieparzystym,  ujętych        w  formie 
przedsięwzięć rzeczowo-finansowych,       w 
celu  utrzymania  i  rozwoju  potencjału 
obronnego  państwa  oraz  przygotowania  Sił 
Zbrojnych, organów administracji rządowej i 
organów 

samorządu 

terytorialnego 

do 

działania 

warunkach 

zewnętrznego 

zagrożenia  bezpieczeństwa  państwa    i  w 
czasie 

wojny, 

także 

projektowanie 

środków  budżetowych  przeznaczonych  na 
ten cel

PROGRAMOWANIE OBRONNE

background image

 

 

PLANOWANIE OBRONNE

PLANOWANIE OPERACYJNE

PROGRAMOWANIE OBRONNE

POLITYCZNO-STRATEGICZNA

DYREKTYWA OBRONNA RP

USTALENIA RM W  ZAKRESIE

PROGRAMOWANIA PRZYGOTOWAŃ 

OBRONNYCH RZECZYPOSPOLITEJ 

POLSKIEJ NA LATA… 

STRUKTURA PLANOWANIA OBRONNEGO

PLAN UŻYCIA SIŁ ZBROJNYCH 

RP

PLAN REAGOWANIA 

OBRONNEGO RP

PROGRAM MOBILIZACJI GOSPODARKI

NA LATA …

PROGRAM POZAMILITARNYCH 

PRZYGOTOWAŃ OBRONNYCH W LATACH...

PROGRAM ROZWOJU SIŁ ZBROJNYCH RP

W LATACH...

PROGRAM DOSKONALENIA OBRONY 

CYWILNEJ W LATACH...

PLANY OPERACYJNE NIŻSZEGO 

SZCZEBLA

PROGRAMY OBRONNE NIŻSZEGO 

SZCZEBLA

background image

 

 

analizy, ankiety, raporty, 

analizy, ankiety, raporty, 

sprawozdania

sprawozdania

i inne dokumenty wykonywane 

i inne dokumenty wykonywane 

okresowo przez właściwe organy 

okresowo przez właściwe organy 

administracji rządowej, zawierające 

administracji rządowej, zawierające 

ocenę stanu przygotowań 

ocenę stanu przygotowań 

obronnych oraz kierunki 

obronnych oraz kierunki 

doskonalenia systemu obronnego 

doskonalenia systemu obronnego 

państwa   i poszczególnych jego 

państwa   i poszczególnych jego 

elementów

elementów

PRZEGLĄDY OBRONNE

background image

 

 

4.

 CHARAKTERYSTYKA 

SZCZEGÓŁOWYCH - 

FUNKCJONALNYCH DZIEDZIN 

OBRONY NIEMILITARNEJ

 - UJĘCIE PRZYSZŁOŚCIOWE

background image

 

 

Obrona w dziedzinie gospodarczej i infrastruktury ekonomicznej kraju, 
to 

całokształt 

poczynań 

państwa 

związanych 

z tworzeniem 

i wykorzystaniem 

potencjału 

gospodarczego 

państwa, 

także 

infrastruktury ekonomicznej kraju w celu zapewnienia realizacji misji i 
celów obrony narodowej

Obrona w dziedzinie gospodarczej i infrastruktury ekonomicznej kraju, 
to 

całokształt 

poczynań 

państwa 

związanych 

z tworzeniem 

i wykorzystaniem 

potencjału 

gospodarczego 

państwa, 

także 

infrastruktury ekonomicznej kraju w celu zapewnienia realizacji misji i 
celów obrony narodowej

Obrona w dziedzinie 

gospodarczej             i 

infrastruktury 

ekonomicznej kraju

Wykorzystanie czynnika 

ekonomicznego w 

stosunkach 

międzynarodowych 

Zapewnienie materialnych   

             i usługowych 

potrzeb państwa        w 

razie zagrożeń 

Oddziaływania 
negatywne

Oddziaływania 
pozytywne

Zapewnienie podstaw realizacji zadań obrony 
narodowej
Zapewnienie podstaw realizacji potrzeb 
bytowych ludności
Zabezpieczenie potrzeb podstawowych 
sektorów gospodarki

background image

 

 

Obrona  w  dziedzinie  rolnictwa  i  żywienia  w  szerokim  znaczeniu 
obejmuje  działania  państwa  zmierzające  do  zapewnienia 
niezależności  i  wysokiej  pozycji  w produkcji,  przetwórstwie  i 
dystrybucji  (także  w  handlu  międzynarodowym)  produktów 
rolnych  i dóbr  przetworzonych,  swobodnego  dostępu  do 
produktów  i wytworów  produkcji  rolno-spożywczej,  właściwych 
dla  innych  stref  klimatycznych,  
a także  –  w węższym  znaczeniu  – 
zapewnienie przeżycia (dosłownie) wyżywienia ludności i ochrony 
całej 

sfery 

produkcji 

rolno-spożywczej 

różnych 

okolicznościach, w różnym czasie            i wobec różnych form 
zagrożenia bezpieczeństwa narodowego

Obrona  w  dziedzinie  rolnictwa  i  żywienia  w  szerokim  znaczeniu 
obejmuje  działania  państwa  zmierzające  do  zapewnienia 
niezależności  i  wysokiej  pozycji  w produkcji,  przetwórstwie  i 
dystrybucji  (także  w  handlu  międzynarodowym)  produktów 
rolnych  i dóbr  przetworzonych,  swobodnego  dostępu  do 
produktów  i wytworów  produkcji  rolno-spożywczej,  właściwych 
dla  innych  stref  klimatycznych,  
a także  –  w węższym  znaczeniu  – 
zapewnienie przeżycia (dosłownie) wyżywienia ludności i ochrony 
całej 

sfery 

produkcji 

rolno-spożywczej 

różnych 

okolicznościach, w różnym czasie            i wobec różnych form 
zagrożenia bezpieczeństwa narodowego

Podmioty zaangażowane w podsystemie:

- minister rolnictwa i rozwoju wsi                                            
                                                               - inni ministrowie, i 
centralne organy administracji rządowej                                
                           - wojewodowie                                               
                                                                                           - 
podporządkowani MRiRW: Inspekcja Nasienna, Inspekcja 
Ochrony Roślin,  Inspekcja Weterynaryjna, Inspekcja 
Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcja 
Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, okręgowi 
inspektorzy rybołówstwa morskiego, Agencja Rynku 
Rolnego, centralne laboratoria koncentratów spożywczych, 
chłodnictwa, przetwórstwa                   i przechowalnictwa, 
przemysłu paszowego, instytuty, stacje hodowli roślin           
i inne

                                                           

background image

 

 

Obrona w dziedzinie transportu

Podmioty zaangażowane: 

- minister infrastruktury                                                        
                                               - inni ministrowie oraz organy 
centralne                                                                             - 
Polskie Koleje Państwowe                                                       
                                             - Porty Lotnicze                          
                                                                                             - 
Agencja Dróg Krajowych i Autostrad                                      
                                         - Generalny Dyrektor Dróg 
Publicznych                                                                             
  - urzędy morskie w Gdyni, Słupsku i Szczecinie                   
                                              - Główny Inspektor 
Kolejowego Dozoru Technicznego 

zasoby transportowe:  

- służby (instytucje) powołane do zarządzania 
infrastruktura transportową,                 - elementy 
infrastruktury drogowej, powietrznej, rzecznej, kolejkowej  
              i morskiej                                                                  
                                                     - pojazdy samochodowe i 
środki przewozowe kolei, statki żeglugi rzecznej, statki 
handlowe, statki powietrzne                                                   
                                               - warsztaty, magazyny, garaże 
i inne obiekty infrastruktury                                            - 
kontenery, środki załadunkowe, dźwigi i wózki widłowe

background image

 

 

Obrony  w  dziedzinie  łączności,  w  węższym  znaczeniu,  to  przede 
wszystkim  zapewnienie  wsparcia  dla  władz  centralnych, 
wojewódzkich  i lokalnych  w sytuacjach  nadzwyczajnych,  a 
szczególnie 

razie 

wystąpienia 

poważnego 

zakłócenia 

funkcjonowania  państwa  lub  jego  istotnych  elementów,  w razie 
wystąpienia poważnej klęski, kryzysu lub wojny

Obrony  w  dziedzinie  łączności,  w  węższym  znaczeniu,  to  przede 
wszystkim  zapewnienie  wsparcia  dla  władz  centralnych, 
wojewódzkich  i lokalnych  w sytuacjach  nadzwyczajnych,  a 
szczególnie 

razie 

wystąpienia 

poważnego 

zakłócenia 

funkcjonowania  państwa  lub  jego  istotnych  elementów,  w razie 
wystąpienia poważnej klęski, kryzysu lub wojny

Podmioty zaangażowane:                                                       

                                  - minister infrastruktury                      
                                                                                 - inni 
ministrowie oraz organy centralne                                         
                                    - Prezes Urzędu Regulacji 
Telekomunikacji  - centralny organ  adm. właściwy w 
zakresie telekomunikacji i gospodarki częstotliwości           
                                                                                      - 
Rada Telekomunikacji (przedstawiciele ministrów 
właściwych ds.:  łączności , spraw wewnętrznych, obrony 
narodowej; szefów ABW i AW, prezesa Urzędu Ochrony 
Konkurencji i Konsumentów, inni)                                         
                             - Poczta Polska                                           
                                                                             - 
Telekomunikacja Polska SA                                                    
                                                               

background image

 

 

Ochrona  ludności  -  element  obrony  narodowej  -  to 
kompleks  interdyscyplinarnych  przedsięwzięć  mających 
na  celu  ochronę  życia,  zdrowia  oraz  dóbr  i  środowiska 
przed  niebezpieczeństwami  spowodowanymi  działaniem 
sił  natury  lub  działalnością  człowieka,  przezwyciężanie 
ich 

następstw, 

a także 

zapewnienie 

warunków 

koniecznych do przetrwania

Ochrona  ludności  -  element  obrony  narodowej  -  to 
kompleks  interdyscyplinarnych  przedsięwzięć  mających 
na  celu  ochronę  życia,  zdrowia  oraz  dóbr  i  środowiska 
przed  niebezpieczeństwami  spowodowanymi  działaniem 
sił  natury  lub  działalnością  człowieka,  przezwyciężanie 
ich 

następstw, 

a także 

zapewnienie 

warunków 

koniecznych do przetrwania

Trzy stany: 

- permanentnego czuwania i doraźnego 

reagowania

- kryzysowy 

- ochrony ludności w czasie wojny

background image

 

 

Ochrona porządku konstytucyjnego - 

ochrona 

fundamentalnych praw, które określają formę władzy, 
normują relacje między rządzącymi                     a 
rządzonymi, ustanawiają organizację władzy publicznej, 
a także ochrona  podstawowych praw i wolności oraz 
egzekwowanie obowiązków człowieka i obywatela

 

Ochrona porządku konstytucyjnego - 

ochrona

 

fundamentalnych praw, które określają formę władzy, 
normują relacje między rządzącymi                     a 
rządzonymi, ustanawiają organizację władzy publicznej, 
a także ochrona  podstawowych praw i wolności oraz 
egzekwowanie obowiązków człowieka i obywatela

 

Ochrona państwa:  Kolegium ds. Służb Specjalnych, ABW, AW, WSI, służby 
wspierające: Żandarmeria Wojskowa , Policja, Straż Graniczna, BOR, Inspekcja 
Celna, organy celne, izby skarbowe, organy kontroli skarbowej, organy 
informacji finansowej, służby rozpoznania SZ RP, urzędy skarbowe

Ochrona państwa:  Kolegium ds. Służb Specjalnych, ABW, AW, WSI, służby 
wspierające: Żandarmeria Wojskowa , Policja, Straż Graniczna, BOR, Inspekcja 
Celna, organy celne, izby skarbowe, organy kontroli skarbowej, organy 
informacji finansowej, służby rozpoznania SZ RP, urzędy skarbowe

Kontrola państwowej i ochrony prawa:  prezydent RP  (weto), Trybunał 
Konstytucyjny, NIK, Rzecznik Praw Obywatelskich, KRRiT, inspekcje, organy  
podatkowe, organy prokuratury, urzędy i inspektorzy kontroli skarbowej, organy 
kontroli wewnętrznej

Kontrola państwowej i ochrony prawa:  prezydent RP  (weto), Trybunał 
Konstytucyjny, NIK, Rzecznik Praw Obywatelskich, KRRiT, inspekcje, organy  
podatkowe, organy prokuratury, urzędy i inspektorzy kontroli skarbowej, organy 
kontroli wewnętrznej

Ochrona informacji niejawnych: Komitet Ochrony Informacji Niejawnych 
przy RM, NIK, służby specjalne, służby współdziałające, Międzyresortowy 
Zespół ds. Ochrony Wiadomości Stanowiących Tajemnicę Państwową i 
Służbową Wymienianych na Podstawie Umów Międzynarodowych

Ochrona informacji niejawnych: Komitet Ochrony Informacji Niejawnych 
przy RM, NIK, służby specjalne, służby współdziałające, Międzyresortowy 
Zespół ds. Ochrony Wiadomości Stanowiących Tajemnicę Państwową i 
Służbową Wymienianych na Podstawie Umów Międzynarodowych

Ochrona danych osobowych: Generalny Inspektor Ochrony Danych 
Osobowych, Biuro GIODO, administratorzy danych osobowych,  

Ochrona danych osobowych: Generalny Inspektor Ochrony Danych 
Osobowych, Biuro GIODO, administratorzy danych osobowych,  

Ochrona osób, obiektów i urządzeń: BOR, ABW, AW, WSI, ŻW, Inspekcja 
Celna, organy ochrony wewnętrznej

Ochrona osób, obiektów i urządzeń: BOR, ABW, AW, WSI, ŻW, Inspekcja 
Celna, organy ochrony wewnętrznej

background image

 

 

Bezpieczeństwo  i  porządek  publiczny  –  to  stan  zapewniający 
ochronę  życia,  zdrowia,  mienia  i innych  wartości  przed 
bezprawnymi  działaniami  oraz  ochronę  zasad  współżycia 
społecznego  i stosunków  regulowanych  normami  prawnymi  i 
zwyczajami.  Podsystem  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego 
to  wewnętrznie  uporządkowany  zbiór  elementów  kierowania  i 
elementów 

wykonawczych 

przeznaczony 

do 

zwalczania 

przestępczości  oraz  zjawisk  kryminogennych,  zapewnienia 
ochrony  przed  bezprawnymi  zamachami  na  życie  i zdrowie 
ludzkie,  dorobek  materialny  i kulturalny  społeczeństwa,  a  także 
zachowania porządku publicznego. 

Bezpieczeństwo  i  porządek  publiczny  –  to  stan  zapewniający 
ochronę  życia,  zdrowia,  mienia  i innych  wartości  przed 
bezprawnymi  działaniami  oraz  ochronę  zasad  współżycia 
społecznego  i stosunków  regulowanych  normami  prawnymi  i 
zwyczajami.  Podsystem  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego 
to  wewnętrznie  uporządkowany  zbiór  elementów  kierowania  i 
elementów 

wykonawczych 

przeznaczony 

do 

zwalczania 

przestępczości  oraz  zjawisk  kryminogennych,  zapewnienia 
ochrony  przed  bezprawnymi  zamachami  na  życie  i zdrowie 
ludzkie,  dorobek  materialny  i kulturalny  społeczeństwa,  a  także 
zachowania porządku publicznego. 

Obrona  w  sferze  informacyjnej  to  wszelka 
działalność  związana  z  realizacją  celów 
obrony  narodowej  poprzez  informacyjne 
oddziaływanie  na  zachowania  i postawy 
podmiotów 

międzynarodowych 

krajowych, ochronę interesów narodowych 
przed negatywnymi skutkami oddziaływań 
tych 

podmiotów, 

a także 

ochronę 

technicznych  urządzeń    informacyjnych 
przed  oddziaływaniami  sił  przyrody  i 
człowieka, 

razie 

potrzeby 

oddziaływanie  na  techniczne  urządzenia 
informacyjne  innego  podmiotu  (grupy 
społecznej, państwa) 

Obrona  w  sferze  informacyjnej  to  wszelka 
działalność  związana  z  realizacją  celów 
obrony  narodowej  poprzez  informacyjne 
oddziaływanie  na  zachowania  i postawy 
podmiotów 

międzynarodowych 

krajowych, ochronę interesów narodowych 
przed negatywnymi skutkami oddziaływań 
tych 

podmiotów, 

a także 

ochronę 

technicznych  urządzeń    informacyjnych 
przed  oddziaływaniami  sił  przyrody  i 
człowieka, 

razie 

potrzeby 

oddziaływanie  na  techniczne  urządzenia 
informacyjne  innego  podmiotu  (grupy 
społecznej, państwa) 

background image

 

 

Ochrona  granicy  państwowej  pojmowana  wieloaspektowo  stanowi 
zespół  interdyscyplinarnych  przedsięwzięć  o różnym  zakresie 
rygorów, 

podejmowanych 

przez 

państwo, 

celu 

niedopuszczenia  do  nielegalnego  przekraczania  granicy 
i przewożenia  bez  zezwolenia  określonych  towarów,  a  także 
zapobiegania przenikaniu przez granicę chorób zakaźnych
.

- kontrola ruchu granicznego: SG, Policja, służba 
imigracyjna, MSZ, 

- kontrola przepływu towarów: administracja celna, 
Inspekcja Celna, Inspekcja Ochrony Roślin, Inspekcja 
Weterynaryjna, Centralny Inspektorat Standaryzacji, MZ, 
PAA

- utrzymanie infrastruktury granicznej: SG, wojewodowie 
(drogowe przejścia graniczne), Ministerstwo Środowiska 
(rzeczne przejścia graniczne, punkty nocnego postoju na 
rzekach granicznych), Ministerstwo Infrastruktury 
(morskie przejścia graniczne)

background image

 

 

Edukacja 

dla 

bezpieczeństwa 

to 

określony 

system 

dydaktyczno-wychowawczej 

działalności 

rodziny, 

szkoły, 

wojska i innych formacji, kościołów i związków wyznaniowych, 
organizacji  pozarządowych  oraz  środków  masowego  przekazu 
służącej upowszechnianiu idei, wartości, wiedzy i umiejętności 
bezpośrednio  istotnych  dla  zachowania  bezpieczeństwa 
narodowego.

Współczesne zagadnienia edukacji dla bezpieczeństwa, red. nauk.. R. Stępień, AON, 

Warszawa 1999, s. 11.

Edukacja dla bezpieczeństwa to wychowanie, kształcenie, ogół 
czynności  i procesów  oświatowo-wychowawczych  mających  na 
celu  przekazywanie  wiedzy,  kształtowanie  czyichś  cech  i 
umiejętności z zakresu bezpieczeństwa państwa.

J. Kardas, Edukacja na rzecz bezpieczeństwa, w: Współczesny wymiar obrony cywilnej 

(niemilitarnej), red. nauk. W. Kitler, AON, Warszawa 2001, s. 244.

Edukacja 

dla 

bezpieczeństwa 

to 

określony 

system 

dydaktyczno-wychowawczej 

działalności 

rodziny, 

szkoły, 

wojska i innych formacji, kościołów i związków wyznaniowych, 
organizacji  pozarządowych  oraz  środków  masowego  przekazu 
służącej upowszechnianiu idei, wartości, wiedzy i umiejętności 
bezpośrednio  istotnych  dla  zachowania  bezpieczeństwa 
narodowego.

Współczesne zagadnienia edukacji dla bezpieczeństwa, red. nauk.. R. Stępień, AON, 

Warszawa 1999, s. 11.

Edukacja dla bezpieczeństwa to wychowanie, kształcenie, ogół 
czynności  i procesów  oświatowo-wychowawczych  mających  na 
celu  przekazywanie  wiedzy,  kształtowanie  czyichś  cech  i 
umiejętności z zakresu bezpieczeństwa państwa.

J. Kardas, Edukacja na rzecz bezpieczeństwa, w: Współczesny wymiar obrony cywilnej 

(niemilitarnej), red. nauk. W. Kitler, AON, Warszawa 2001, s. 244.

Obrona  w dziedzinie  kultury  narodowej  oznacza  podejmowanie 
wszelkich  działań  dla  ochrony  dóbr  kultury  narodowej  (opiekę 
nad  nimi  i  ich  poszanowanie),  a  także  wykorzystanie  dorobku 
kulturalnego  narodu  na  rzecz  kształtowania  pożądanych  postaw 
w środowisku międzynarodowym oraz umacniania siły narodowej 
zgodnie z celami obrony narodowej.
 

Podsystem  obrony  w  dziedzinie  kultury  narodowej  stanowi 
uporządkowany  zbiór  organów,  instytucji  państwowych  i 
pozarządowych  oraz  ich  poczynań  gwarantujących  realizację 
celów  obrony  narodowej  w zakresie  obrony  w dziedzinie 
kulturowej
.

Obrona  w dziedzinie  kultury  narodowej  oznacza  podejmowanie 
wszelkich  działań  dla  ochrony  dóbr  kultury  narodowej  (opiekę 
nad  nimi  i  ich  poszanowanie),  a  także  wykorzystanie  dorobku 
kulturalnego  narodu  na  rzecz  kształtowania  pożądanych  postaw 
w środowisku międzynarodowym oraz umacniania siły narodowej 
zgodnie z celami obrony narodowej.
 

Podsystem  obrony  w  dziedzinie  kultury  narodowej  stanowi 
uporządkowany  zbiór  organów,  instytucji  państwowych  i 
pozarządowych  oraz  ich  poczynań  gwarantujących  realizację 
celów  obrony  narodowej  w zakresie  obrony  w dziedzinie 
kulturowej
.

background image

 

 

WOJEWOD

A

WOJEWOD

A

SAMORZĄD 

WOJEWÓDZTW

A

SAMORZĄD 

WOJEWÓDZTW

A

Urząd 

wojewódzki

Urząd 

wojewódzki

Administra

cja 

zespolona

Administra

cja 

zespolona

Administra

cja 

niezespolo

na

 

Administra

cja 

niezespolo

na

 

Samorządy 

lokalne 

(powiat, 

gmina)

Samorządy 

lokalne 

(powiat, 

gmina)

Art.15. Wojewoda (...) 

pkt.4.  zapewnia  współdziałanie  wszystkich  jednostek  organizacyjnych 
administracji  rządowej  i  samorządowej  działających  na  obszarze 
województwa  i  kieruje  ich  działalnością  w  zakresie  zapobiegania 
zagrożeniu...

Pkt.6.wykonuje  i  koordynuje  zadania  w  zakresie  obronności  i 
bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw

Art.16.1.  Wojewoda  może  wydawać,  w  zakresie  wykonywania  funkcji 
przedstawiciela 

RM, 

polecenia 

obowiązujące 

wszystkie 

organy 

administracji rządowej, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa 

art..15pkt4, 

obowiązujące 

również 

organy 

samorządu 

terytorialnego. ...

background image

 

 

Wojewoda niemalże jednoosobowo łączy role wszystkich naczelnych i centralnych 

organów administracji rządowej; w sytuacji zagrożenia staję się to sprawą 

zasadniczą

Strategia obronności RP przyjęta na posiedzeniu RM w dniu 23 maja 2000 
r.  

„Do podstawowych funkcji pozamilitarnych ogniw 
obronnych należą:

Strategia obronności RP przyjęta na posiedzeniu RM w dniu 23 maja 2000 
r.  

„Do podstawowych funkcji pozamilitarnych ogniw 
obronnych należą:

- Ochrona ludności i struktur państwa w 
warunkach zagrożenia bezpieczeństwa 
państwa (kryzysu) i wojny;

zapewnienie 

materialnych, 

informacyjnych 

duchowych  podstaw  egzystencji  ludności  w  warunkach 
zewnętrznego  zagrożenia
  bezpieczeństwa  państwa 
(kryzysu) i wojny;

- zasilanie zasobami ludzkimi i materiałowymi Sił Zbrojnych 
RP oraz pozamilitarne wsparcie wojsk własnych i 
sojuszniczych, prowadzących operacje na terytorium 
Polski.”

background image

 

 

Planowanie i realizacja zadań obronnych oraz zapewnienie 

bezpieczeństwa     na obszarze województwa

1. Przygotowanie systemu kierowania w czasie 
wojny,  zarządzania  sytuacjach  kryzysowych  i 
w  czasie  zagrożeń    o  małym  zakresie 
intensywności

2. Określenie zasad i trybu przygotowania 
podmiotów województwa do działania w 
czasie P,K i W

3. Zagadnienia militaryzacji, 
mobilizacji, świadczenia na rzecz 
osiągania WSGB SZ RP

 

5. Gospodarowanie zasobami ludzkimi, 
przewóz żołnierzy rezerwy, obwieszczenia

4. Dokumenty organizacyjno-kompetencyjne na czas 
zagrożeń, zapewnienie obiegu informacji

6. Uwzględnianie wymogów obronnych  w  zagospodarowaniu 

przestrzennym województwa, wraz z sejmikiem województwa

7. Planowanie środków finansowych na realizację zadań obronnych, 
bezpieczeństwa powszechnego, porządku publicznego

background image

 

 

8.Wsparcie na rzecz sił zbrojnych własnych i 
sojuszniczych (HNS)

9. Przedsięwzięcia inwestycyjne na rzecz 
bezpieczeństwa narodowego

10. Szkolenie 
obronne

11. Rezerwy 
państwowe

12. Powszechny system ostrzegania i alarmowania oraz 
wykrywania skażeń

17. Kontrola wykonania zadań 

13. Udział w opracowaniu 
CPMG

 

15.

 Udział w opracowaniu dokumentu pt:

 „Polityczno-Strategiczna 

Dyrektywa Obronna”

 

14. Plany operacyjne na czas 
zagrożeń

 

16. Koordynacja współpracy cywilno-
wojskowej na rzecz zagrożeń militarnych i 
niemilitarnych

background image

 

 

Samorząd województwa                                                     

                             (

na podstawie prac nad ustawą o 

powinnościach obronnych)

Samorząd województwa wykonuje zadania obronne o 
charakterze wojewódzkim,     w szczególności:

- uwzględnia potrzeby obronne w realizacji zadań  publicznych 

- uwzględnia potrzeby obronne w planie przestrzennego 
zagospodarowania województwa

- uwzględnia w budżecie niezbędne środki finansowe na realizacje zadań 
obronnych (?)

- koordynuje zadania obronne w zakresie dostaw, usług i innych 
świadczeń na rzecz obronności  państwa wynikające z PMG, nadzoruje 
realizację tych zadań oraz kontroluje ich wykonanie, współdziałając z 
wojewodą

- projektuje i realizuje przedsięwzięcia o charakterze inwestycyjnym na 
potrzeby SZ RP oraz ochrony ludności i mienia, w tym dóbr kultury i 
ważnej dokumentacji 

- kształtuje i kultywuje świadomość patriotyczną i obronną mieszkańców 
województwa (?)

- organizuje i nadzoruje szkolenie obronne pracowników urzędu i 
samorządowych jednostek organizacyjnych

- uczestniczy w opracowywaniu WPMG oraz planu operacyjnego szczebla 
wojewódzkiego

- uczestniczy w opracowaniu „PSDO” w części dotyczącej samorządu 
wojewódzkiego, opracowuje plan operacyjny urzędu marszałkowskiego 
oraz nadzoruje opracowanie analogicznych planów w podległych, 
nadzorowanych i podporządkowanych  urzędach               i jednostkach 
organizacyjnych

- organizuje wykonywanie zadań w zakresie obrony cywilnej

background image

 

 

Powiat                                                                                

                            (

na podstawie prac nad ustawą o 

powinnościach obronnych)

Samorząd powiatowy uwzględnia potrzeby obronne o charakterze 
powiatowym,           w szczególności:

- uwzględnia potrzeby obronne w realizacji zadań publicznych powiatu

- w budżecie powiatu uwzględnia środki finansowe na realizację zadań obronnych 

- uczestniczy w opracowaniu WPMG

- współdziała z organami gmin oraz z komendantami WKU w sprawach dotyczących 
zapewnienia potrzeb mobilizacyjnego rozwinięcia SZ oraz pozamilitarnych ogniw 
systemu obronnego

- projektuje i realizuje przedsięwzięcia o charakterze inwestycyjnym na potrzeby SZ 
oraz ochrony ludności            i mienia, w tym dóbr kultury i ważnej dokumentacji 

- kształtuje i kultywuje świadomość patriotyczną i obronną mieszkańców powiatu

- organizuje i nadzoruje szkolenie obronne pracowników starostwa i samorządowych 
jednostek organizacyjnych 

- koordynuje wykonywanie zadań obronnych w zakresie dostaw, usług i innych 
świadczeń na rzecz obronności państwa wynikających z PMG, sprawuje nadzór nad 
realizacja tych zadań oraz zarządza kontrolę ich wykonania w organach samorządu 
powiatu i samorządowych jednostkach organizacyjnych, współdziałając              w tym 
zakresie z wojewodą

- uczestniczy w opracowywaniu przez wojewodę planu operacyjnego szczebla 
wojewódzkiego, w części dotyczącej powiatu, opracowuje stosowny plan operacyjny 
szczebla powiatowego oraz nadzoruje opracowanie analogicznych planów 
operacyjnych podległych... etc.

- wykonuje zadania w zakresie obrony cywilnej według odrębnych przepisów.

background image

 

 

Gmina                                                                                

                            (

na podstawie prac nad ustawą o 

powinnościach obronnych)

Do zadań gminy w zakresie obronności należy:

- przygotowanie organów gminy, urzędu gminy, jednostek organizacyjnych, 
w tym przedsiębiorców do funkcjonowania w razie ...

- realizacja w trybie natychmiastowym przedsięwzięć na rzecz SZ, w tym 
związanych z mobilizacyjnym rozwinięciem jednostek wojskowych i 
jednostek przewidzianych do militaryzacji

- przechowywanie i doręczanie dokumentów powołania oraz organizowanie 
i wykonywanie przewozów żołnierzy rezerwy, powołanych do czynnej służby 
wojskowej w trybie natychmiastowego stawiennictwa z wyznaczonych 
punktów zbiórek do jednostek wojskowych

- rozplakatowanie obwieszczeń o powołaniu osób do czynnej służby 
wojskowej w razie zarządzenia mobilizacji i w czasie wojny

- wykonywanie przedsięwzięć o charakterze inwestycyjnym na potrzeby 
ochrony ludności i mienia, w tym dóbr kultury i ważnej dokumentacji 

- opracowanie planu świadczeń osobistych i rzeczowych wykonywanych na 
rzecz obronności

- organizowanie szkolenia obronnego

- realizacja zadań obrony cywilnej na zasadach określonych w odrębnych 
przepisach

background image

 

 


Document Outline