Konspekt z lekcji języka polskiego

Aneta Baranowska 15. 12. 2011 r.

Klasa VI b

Temat: „Przeżyć drżenie ludzkiego serca” – to zrozumieć utwór liryczny, „O liryce”

M. R. Mayenowa.

Czas realizacji: 45 minut

I Cele:

1. Ogólne

• kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem

• kształcenie interpretacji tekstu

 

1. Szczegółowe:

Uczeń potrafi:

• potrafi wymienić cechy, jakie charakteryzują poetę

• zna rodzaje literackie

• wie czym jest literatura, liryka

• potrafi wymienić utwory mówiące o człowieku i jego konfliktach

• potrafi pracować z tekstem naukowym

II Metody:

• podająca: pogadanka, wykład

• problemowa (aktywizująca): burza mózgów, aktywny opis porównujący

• praktyczna: ćwiczenia,

III Formy pracy:

• jednostkowa

• zbiorowa

IV Środki dydaktyczne:

Podręcznik: Język polski. Słowa i świat, Maria Nagajowa, Warszawa 1996.

V Przebieg lekcji:

1. Wprowadzenie

• Powitanie uczniów.

• Sprawdzenie obecności.

• Sprawdzenie pracy domowej.

1. Prowadzący pyta uczniów:

• Jak myślicie, co to literatura?(Przykładowa odpowiedź: «to są dzieła pisane, należące

do kultury danego narodu, danej epoki; twórczość artystyczna wyrażona w słowie pisanym, obejmująca prozę i poezję)

1. Dzieci przepisują do zeszytów własne pomysły, notowane na tablicy przez nauczyciela.

1. Następnie uczniowie udzielają odpowiedzi na kolejne pytania:

• Czy każdy tekst, który napiszemy może być literaturą?

(Przykładowa odpowiedź: Nie każdy, ten tekst musi mieć cechy artystyczne).

• Jakie znacie przykłady tekstów literackich? (Przykładowa odpowiedź: Harry Potter, Pinokio).

1. Nauczyciel zapisuje na tablicy główne rodzaje literackie, nawiązując do wypowiedzi uczniów na temat literatury.

2. Dzieci odnajdują w podręczniku na stronie 150 utwór Jana Twardowskiego

„Na chwilę”. Przyglądają się tekstowi i starają się wytypować główne cechy tego gatunku odpowiadając na pytania naprowadzające zadawane przez nauczyciela. Cechy są notowane w formie tabelki(załącznik 1).

• Jak utwory liryczne są zbudowane? (Przykładowe odpowiedzi: Są pisane wierszem). -

• O czym są zazwyczaj wiersze? Do kogo są kierowane? Przypominają one raczej refleksje, czy opowieść? (Przykładowa odpowiedź: Przeżycia wewnętrzne, uczucia, przekazywane w formie monologu).

• Czy utwory wierszowane łatwo jest zrozumieć? (Nie zawsze, ponieważ poeci nie piszą wprost) – dzieci w tabelce notują „częste stosowanie środków stylistycznych, np. przenośni.”

1. Dzieci odnajdują w podręczniku na stronie 84 utwór Williama Whartona „Moding, czyli dzielny”. I również wyodrębniają najważniejsze cechy, kierując się pytaniami nauczyciela.

• Jak utwory prozatorskie są zapisane? (Odpowiedź: prozą).

• Kto prowadzi czytelnika przez tekst? Kto komentuje wydarzenia opisane
  w tekście? (Odpowiedź: narrator).

• O czym opowiadają utwory epickie? Jest opisany ciąg zdarzeń, czy refleksje autora? (Przykładowa odpowiedź: utwory te opowiadają o przygodach itp.

Jest to ciąg zdarzeń, czyli fabuła).

1. Nauczyciel rozdaje klasie utwory dramatyczne, po czym omawia najważniejsze ich cechy, dzieci odszukują tych cech w rozdanych książkach.

a) monologi i dialogi

b) didaskalia (tekst poboczny)

c) tekst przeznaczony do wystawiania na scenie

1. Nauczyciel informuje uczniów, że na lekcji zajmą się liryką.

2. Zapisanie tematu lekcji: „Przeżyć drżenie ludzkiego serca” – to zrozumieć utwór liryczny, „O liryce” M. R. Mayenowa.

3. Nauczyciel czyta uczniom szkic Marii Mayenowej. Następnie prosi, by dzieci własnymi słowami spróbowały opowiedzieć, o czym jest ten tekst.

4. Dzieci jeszcze raz uważnie, w ciszy czytają tekst, po czym prowadzący zadaje klasie następujące pytanie:

• Czym jest literatura według Mayenowej? Skupcie się na pierwszym akapicie. (Przykładowa odpowiedź: Mówi o człowieku, jego konfliktach i problemach. Pozwala przeżywać problemy natury społecznej i moralnej, poszerza zakres doświadczeń itp.) - Dzieci notują odpowiedzi w formie słoneczka.

1. Nauczyciel prosi, by dzieci podkreśliły w tekście fragmenty mówiące o liryce,

a następnie opowiedziały, jakie poglądy Mayenowa ma na temat liryki. (Przykładowa odpowiedź: Mayenowa twierdzi, że w liryce czeka czytelnika spotkanie z człowiekiem, czującym

i wyrażającym swoje przeżycie itp.)

1. Uczniowie szukają postaci mówiącej w utworze. Klasa wspólnie zastanawia się, dlaczego Mayenowa pisze w liczbie mnogiej.

2. Podsumowanie:

• Nauczyciel pyta uczniów: Czym jest przeżycie drżenia ludzkiego serca? Dzieci zapisują odpowiedzi do zeszytów. (Przykładowa odpowiedź: doświadczenie silnych emocji, strachu, lęku).

• Kiedy ono może nastąpić?(Przykładowa odpowiedź: podczas lektury dzieła literackiego).

• Czy kiedykolwiek doświadczyliście takiego uczucia?

załącznik 1

Liryka	Epika	Dramat
pisana wierszem	pisana prozą	dialogi i nomologii
tematem są przeżycia wewnętrzne	posiada fabułę	didaskalia
częste użycie środków stylistycznych	narrator	tekst przeznaczony do wystawiania na scenie
„radość pisania”	„Harry Potter”	„Balladyna”