KOMUNIKACJA SPOŁECZNA

08.10.2014

Komunikowanie się jest procesem porozumiewania się jednostek, instytucji lub grup. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą. Odbywa się przy wykorzystaniu odpowiednich środków. Jest to proces złożony i wieloaspektowy.

Komunikacja (cechy): proces dynamiczny, kreatywny, ciągły, świadomy, celowy, nieodwracalny, symetryczny bądź asymetryczny.

Stałe elementy procesu komunikowania się:

- kontekst (warunki dialogu):

*aspekt fizyczny (warunki pogodowe, miejsce)

*aspekt historyczny (długość znajomości)

*aspekt psychologiczny (kondycja psychiczna – stres, zmęczenie; niechęć do osoby)

*aspekt kulturowy (kultura, obyczaje)

- uczestnicy (nastrój, zawód, płeć, wiek)

-komunikat:

*znaczenia (uczucia)

*symbole (słowa, dźwięki, gesty, mimika)

*kodowanie (uczucie przekazujemy w postaci symbolu np. słowo „kocham”)

*odkodowanie (odczytanie znaczenia symbolu)

*kanał (wymienianie się myślami za pomocą różnych środków np. węch, słuch, wzrok, smak)

-szumy (źródła zakłócające przekaz komunikacji)

*zewnętrzny (komórka, odgłosy z zewnątrz)

*wewnętrzny (głód, późna pora, choroba)

*semantyczny (źle odczytany symbol, gest)

*interferencje (nakładanie się komunikatów)

- sprzężenie zwrotne (reakcja zwrotna, kiedy odbiorca odkoduje przekazywaną mu treść)

22.10.2014

Komunikowanie grupowe:

- struktura koła – ktoś jest uprzywilejowany (lider), kontaktuje się on ze wszystkimi, pozostali tylko z nim

- struktura „każdy z każdym” (tzw. okrąg) – wszyscy komunikują się ze sobą nawzajem

Komunikowanie międzygrupowe:

- komunikowanie instytucjonalne, informacyjne

- komunikowanie interpersonalne

- komunikowanie masowe (np. kino, telefon, telewizja, Internet)

Formy komunikowania się:

a)Komunikowanie bezpośrednie – potrzebne są przynajmniej dwie jednostki, wymieniają się opiniami, następuje wymiana ról. Poziomy komunikacji bezpośredniej:

*fatyczny – wymiana informacji bez większego znaczenia, „gadanie o niczym”

*instrumentalny – proces w konkretnym celu, np. chcemy rozwiązać jakiś problem, czegoś się dowiedzieć

*afektywny – dołączenie swoich myśli, przeżyć do rozmowy

- postawa, płeć uczestników

- dośrodkowa, odśrodkowa oś interakcji

- mowa ciała

- zachowanie dotykowe (brak dotyku)

- kontakt wzrokowy, kod termiczny i zapachowy

Komunikowanie się bezpośrednie o charakterze medialnym:

- telefon

- Internet

b)Komunikowanie pośrednie – między członkami występuje jeszcze jedna osoba, istnieje funkcja selekcjonera. Pośrednikiem (selekcjonerem) może być np. autor książki, reżyser, redaktor.

Formy komunikowania się:

a)charakter werbalny 35%

- język musi być zrozumiały, właściwie odkodowany

- kultura i płeć

- przyjmuje formę pisaną i ustną

- charakter intelektualny

b)charakter niewerbalny 65%

- pierwotne, starsze, ma dwa razy większe znaczenie

-przekazujemy emocje

-charakter emocjonalny

Grupy:

1)preferencje wokalne

2)strój, ubiór

3)sekty

05.11.2014

Dystanse:

- intymny

- indywidualny (w grupach)

- społeczny (osoby, które się nie znają, do 3m)

- publiczny od 350cm i więcej (politycy, osoby z życia publicznego)

Funkcje komunikatu niewerbalnego:

- gesty zastępują słowa (zastępczość)

- słowa + ruch (uzupełniająca)

- eksponowania – pozy, postawy, po których widać, że coś jest z nami nie tak

- regulacyjna: wpływanie na płynność relacji, np. kontakt wzrokowy

- modelująca: staramy się regulować napięcie, stres podczas komunikacji

Różnice między komunikowaniem się werbalnym, a niewerbalnym:

- werbalne: przekazywanie suchych informacji, niewerbalne: przekazywanie emocji

- niewerbalne jest bardziej dwuznaczne niż werbalne

- niewerbalne więcej kanałów odbioru (np. zapach), werbalne tylko słuch, wzrok

- niewerbalne nie ma określonej struktury lub jest ona słabo zarysowana, a werbalne ma (określona gramatyka)

- niewerbalne ma charakter ciągły, a symbole werbalne są ulotne i krótkotrwałe

03.12.2014

Komunikowanie informacyjne

- celem komunikowania informacyjnego jest stworzenie porozumienia i zrozumienia pomiędzy uczestnikami procesu, przy założeniu, że nadawca nie ma żadnych intencji wpływania na postawy i zachowania odbiorców. Ten typ komunikowania ma spełniać funkcję ściśle informacyjną, czyli zawarte w nim dane, wiedza, fakty, opinie, są zaprezentowane w sposób neutralny, rzeczowy i obiektywny.

Do podstawowych strategii informacyjnych zaliczamy:

- Narracja jest to opis sytuacji, wydarzenia, historii, zachowujący kolejność występowania epizodów i wątku.

- Demonstracja jest procesem komunikowania, w czasie którego przekazowi werbalnemu towarzyszy równoczesne wykonywanie czynności, ilustrującej ten komunikat. Jest ona charakterystyczna dla prezentacji kulinarnych, działania różnego rodzaju urządzeń, pozwalających odbiorcom na praktyczne nabycie konkretnej umiejętności.

- Definiowanie, czyli wyjaśnianie danych pojęć, ich klasyfikowanie, rozróżnianie, wskazywanie na synonimy i antonimy, na użycie i funkcje, odwoływanie się do historii i etymologii, podawanie przykładów i porównanie.

Komunikowanie perswazyjne wykorzystuje perswazję jako podstawową technikę wpływania, nakłaniania, namawiania, zachęcania, tłumaczenia, łagodzenia, oczarowywania itd.. Tym różni się od komunikowania informacyjnego, że przedmiotem wymiany nie jest obiektywna informacja, a celem ustalenie prawdy. Celem perswazji jest modyfikacja postaw i wpływanie na zachowania. Perswazja jest więc procesem celowym, w którym nadawca ma określone intencje, takie jak:

- zmiana istniejących postaw,

- ewentualnie wzmocnienie istniejącej postawy,

- uformowanie nowej postawy.

Typy perswazji:

- przekonująca - jest klasycznym przykładem procesu transakcyjnego. Obie strony dążą do wzajemnego porozumienia, nawet kosztem odstąpienia w całości lub w części od swoich uprzednich przekonań. Jest to najbardziej etyczna forma perswazji

- nakłaniająca - intencją nadawcy jest przyciągnięcie odbiorcy do idei, postaw i zachowań, które reprezentuje jednostka perswadująca. Ten typ perswazji jest wykorzystywany szczególnie w reklamie, ale również w propagandzie i procesach wychowawczych. W zależności od tego, kto i w jakim celu się nią posługuje można ją uznać za pożyteczną lub szkodliwą, uczciwą lub nieuczciwą, jawną bądź ukrytą.

- pobudzająca - powoduje największe kontrowersje etyczne, celem jest narzucenie odbiorcy określonego wzoru zachowań. Za pomocą sugestii, haseł, skrótów myślowych, obietnic, często kłamstw, świadomego manipulowania informacją

Fazy procesu perswazyjnego:

1. Faza ekspozycji przekazu w miejscu dostępnym dla odbiorcy.

2. Faza skoncentrowania uwagi odbiorcy na komunikacie.

3. Faza zrozumienia komunikatu przez odbiorcę.

4. Faza refleksji, związana z interpretacją komunikatu, akceptacja lub odrzucenie emitowanego przekazu.

5. Faza zapamiętywania treści komunikatu jest następstwem jego akceptacji.

6. Faza zmiany postaw, czyli etap na którym realizuje się intencja nadawcy.

Kampania perswazyjna to kompleksowa, zorganizowana działalność komunikacyjna, która ma na celu spowodowanie konkretnych efektów u relatywnie dużej liczby osób w określonym, zamkniętym przedziale czasu.

Cechy kampanii perswazyjnej:

1. konkretny, ściśle sprecyzowany cel – które postawy i zachowania są obiektem modyfikacji;

2. odbiorcami jest szeroka rzesza ludzi, w tym również publiczność środków masowego przekazu, gdyż do emisji komunikatów perswazyjnych wykorzystuje się mass media;

3. jest realizowana w dokładnie określonym czasie;

4. tworzy ją zespół czynności komunikacyjnych, polegających na przygotowaniu oraz transmisji szeregu komunikatów perswazyjnych, precyzyjnie zaplanowanych i realizowanych według wcześniej przyjętego scenariusza

Zasady skutecznej kampanii perswazyjnej:

1. sprecyzowanie celów

2. stosowanie logicznej argumentacji

3. rozpoznanie istniejących systemów postaw i wzorów zachowań odbiorców

4. posługiwanie się językiem motywującym do działania

5. budowanie i rozwijanie wiarygodności

6. prezentacja komunikatu w przekonujący sposób

7. obalanie przeciwnych argumentów

Bariery w kampanii perswazyjnej:

- dysonans poznawczy

- filtr przekazu

- mechanizm oporu przed narzuceniem nam czyjegoś zdania

- kwalifikacja nadawcy

17.12.2014

Wystąpienia publiczne

Wstęp – ma na celu zwrócenie uwagi słuchacza, może to być: dowcip, szokująca teza, bieżące wydarzenia, dramatyczna historia, rysunek, plansza, film

Cele wstępu:

- skupienie uwagi

- pozyskanie sympatii

- zasygnalizowanie o czym będzie wystąpienie, zapoznanie z problemem merytorycznym

Błędy: opowiadanie ewidentnej nieprawdy, obiecywanie rzeczy niemożliwych, usprawiedliwianie się, zbyt długi czas trwania

Wystąpienie typu informacyjnego

- opowieści popularno przygodowe

* plastyczny język, porównania, stopniowanie napięcia

- przemówienie opisowe, ścisłe, naukowe

*mają na celu opisanie

*język ścisły

*określić cel wystąpienia

*podać metodą opisywania

*podać źródło wiedzy (można odwołać się do wiedzy innych osób)

*wyprowadzić wnioski

*czy obserwacje są skończone czy należy je kontynuować?

*wzbogacać wystąpienie odwołując się do myśli autorów tezy

*podkreślać ważność tego, co ma się do powiedzenia

*wyważyć ilość przekazywanych informacji w zależności od poziomu wiedzy słuchaczy

*powiązać to, co mamy do powiedzenia z tym, co słuchacze już wiedzą

*przywoływać jak najwięcej obrazów

Wystąpienie o charakterze perswazyjnym

- ma na celu wywołanie konkretnej reakcji, nie jest neutralne, coś chcemy osiągnąć

- efektywność jest uzależniona od tego do jakich uczuć/pragnień się odwołujemy

Co zrobić, żeby było skuteczne:

*można się odwołać do:

- wierzenia

- zestaw idei ważnych dla słuchaczy (sprawiedliwość, tolerancja, wolność, patriotyzm, przyjaźń, honor)

- lęk

- interes (materialny, wpływ i władza, dążenie do osiągnięcia sukcesu, prestiż)

Sposoby budowania argumentacji:

- uogólnianie szczegółowych przypadków (znaczna ilość przypadków, przypadki autentyczne)

- rozumowanie przyczynowo-skutkowe (dokładnie określić, że „ten” skutek jest przez „tę” przyczynę)

- rozumowanie objawowe (odwołać się do objawów i zbudować diagnozę, objawy muszą być mocne i wiarygodne)

- przez analogię

- rozumowanie normatywne (wspólne wartości/wspólne przekonania)

- rozumowanie skojarzeniowe (niebezpieczne)

Trzeba pamiętać, że takie wystąpienie może nie być efektywne, może się nie udać. Łatwiej przekonać do czegoś młodych ludzi.

Audytorium może się składać z czterech kategorii:

- te same poglądy (w tym przypadku przemówienie jest niepotrzebne)

- zupełnie inne poglądy (nic nie wskóramy, też niepotrzebne)

- inne zdanie, ale nie tak mocne, można ich przekonać

- ludzie obojętni, niezdecydowani (największa efektywność)

Co zrobić by przekaz był efektywny?

- obdarzenie zaufaniem i sympatią przedstawiającego (kompetencje człowieka, prowadzenie, sprawność wystąpienia, uczciwość, obiektywizm, pragnienie dobra słuchacza)

- inteligencja występującego, sympatyczność, ubiór, dystans do siebie, uśmiech

Zakończenie:

- podsumowanie

- klamra (np. cytat, dowcip, prognoza, pytanie retoryczne)

- podziękowanie za uwagę

Błędy: zbyt długie, brak, nagle, usprawiedliwianie się