Gdzie postawić akwarium?
Wybierając miejsce dla akwarium, należy pamiętać że promienie słoneczne sprzyjają rozwojowi glonów i niepotrzebnie nagrzewają wodę. Najlepsze Byłoby miejsce z dala od okna i grzejników, ale w miarę blisko gniazdka elektrycznego.
Sam zbiornik musi stać na stabilnej, idealnie poziomej podstawie, którą może być szafka czy pólka zdolna udźwignąć wypełnione akwarium. Dobrze jest także umieścić pod dnem podkładkę z twardej pianki, by usunąć najdrobniejsze nierówności.
Przed ustawieniem zbiornika należy upewnić się, że dolna ścianka akwarium i podstawa są czyste. Jeśli nabyliśmy komplet ze stojakiem, nie trzeba martwić się o jego stabilność - zatroszczył się za nas o to producent.
Konkretne ustawienie akwarium jest wyłącznie kwestią gustu. Może dzielić ono nasz pokój, stojąc prostopadle do ściany i umożliwiając jego obserwację zarówno z boków jak i od przodu. Ważne jest, byśmy zachowali swobodny dostęp od góry.
Po wyborze stosownego miejsca ustawić w nim akwarium, napełnić wodą i pozostawić. Delikatnie wyczyścić ścianki, używając ciepłej wody i miękkiej gąbki.
Uniknąć stosowania detergentów i innych środków chemicznych. Rośliny wymagają odpowiednio skomponowanego podłoża dostarczającego im substancji odżywczych i umożliwiają swobodny wzrost korzeni. Najlepiej użyć wstępnie oczyszczonego, średniej grubości żwirku, dostępnego w sklepach akwarystycznych.
Pierwsza warstwa, grubości 1-1,5cm powinna zawierać domieszkę nawozu. Na niej należy położyć 2-3cm warstwę dobrze wypłukanego żwirku. Naszym potrzebom odpowiada rzeczny lub kopalny żwirek, nie zawierający wapnia, pozbawiony ostrych krawędzi. Ciemne podłoże dobrze kontrastuje z bogato ubarwionymi rybkami. Ryby nie czują się dobrze gdy jest ono zbyt jasne, gdyż przeszkadza im odbijające się światło. Dno powinno łagodnie unosić się ku tyłowi akwarium- uzyskujemy w ten sposób ciekawy efekt optyczny, ale także ma to zaletę praktyczną: osady zbierają sie z przodu akwarium i mogą być z łatwością usunięte.

Jak dobrze dbać o akwarium?
Światło w akwarium odgrywa bardzo ważną rolę. Nie tylko ono pozwala obserwatorowi swobodnie podziwiać wspaniały podwodny krajobraz, ale przed wszystkim umożliwia rozwój roślinom. Jest niezbędnym czynnikiem przy fotosyntezie, w wyniku której powstaje tlen.

Pokrywa akwarium jest przeważnie wyposażona w odpowiednie oświetlenie, czasem jednak potrzebne będą dodatkowe źródła światła .Stosowane zwykłe świetlówki zużywają się czasem i powinny być wymieniane od 6 do 12 miesięcy. Jeśli akwarium ma być odkryte, można zastosować wysokociśnieniowe lampy rtęciowe o duże trwałości i wydajności. Rośliny wymagają niezmiennego rytmu dnia i nocy. Zakładając w przybliżeniu ich jednakowe długości, uwzględniając zmiany zacienienia i rozproszenie światła można przyjąć, że w tropikach stałe oświetlenie wynosi 10 godzin na dobę. Taki czas można też przyjąć w domowej hodowli, a jego przestrzeganie najlepiej zawierzyć odpowiedniemu urządzeniu. Wymagania co do temperatury wody są różne w zależności od miejsca z którego pochodzą ryby wacha się ona 20°C do 28°C. Biorąc pod uwagę fakt, że większość gatunków preferuje temperaturę rzędu 25° C, a wiele innych jest w stanie się do niej przyzwyczaić, wydaje się ona najlepsza w akwariach wielogatunkowych. Wydajność ogrzewania 0,5-1 Wat/litr jest w zupełności wystarczająca.Grzałkę z termostatem przyczepiamy przyssawkami w jednym z tylnych rogów akwarium w pozycji pionowej. Zestaw powinien działać w pełni automatycznie, umożliwiając ręczne ustawienie żądanej temperatury. Termometr należy umieścić w widocznym miejscu.

Wygodniejszym sposobem wydaje się zastosowanie filtru z grzałką, produkowanym dla różnych rozmiarów zbiorników. Woda jest podgrzewana wewnątrz filtru, zaś za utrzymanie odpowiedniej temperatury odpowiada układ elektroniczny. Niektóre modele filtrów zapewniają jeszcze wygodniejszą regulację i pokazuje bieżącą temperaturę na zewnętrznym wyświetlaczu. Dla grzałek regulowanych , możliwe jest ustawianie i wyświetlanie temperatury za pomocą odpowiedniej jednostki kontrolnej.

Akwarium podczas wakacji
Akwarium nie sprawia raczej problemów w czasie wakacji, a przynajmniej nie w tym stopniu co więksi domowi ulubieńcy. Oczywiście pewne przygotowanie jest niezbędne, podobnie jak bardzo cenny byłby zaprzyjaźniony sąsiad znający się na elektrycznym sprzęcie akwariowym. Mniej więcej na tydzień przez wyjazdem należy zmienić część wody, oczyścić dno i ścianki zbiornika oraz dodać stosowaną do ilości nowej wody porcję uzdatniacza. Trzeba również oczyścić filtr, sprawdzić działanie urządzeń elektrycznych oraz ustawić odpowiednio programator regulujący oświetlenie akwarium. Wreszcie należy napełnić i wyregulować automatycznie karmidełko dla pewności można również wymienić baterie w wymagających ich urządzeniach. Teraz nasz przyjaciel lub sąsiad musi interweniować tylko przy przerwie w zasilaniu lub wyczerpaniu zapasu pokarmu. a wszelki wypadek dobrze jest zostawić awaryjny numer telefonu do doświadczonego akwarysty.

Komponowanie podwodnego krajobrazu
Przed ułożeniem ozdobnych korzeni i kamieni, należy napełnić akwarium do połowy letnią wodą, unikając poruszenia podłoża. W tym celu można umieścić na dnie płaskie naczynie, na które będziemy lać wodę i które pozwoli jej swobodnie przelewać się do zbiornika. Podobny rezultat uzyskamy lejąc wodę na dłoń lub papier. Akwarium powinno naśladować naturalne środowisko jego mieszkańców, ale także być miłym widokiem dla oglądającego.
Tylna ścianka może zostać oklejona od zewnątrz dekoracją pełnić funkcję odpowiedniego tła. Do tego samego celu użyć można różnych materiałów tworzących interesującą strukturę. Umieszczone na dnie kamienie i korzenie, ożywiają całość, nadając akwarium bardziej naturalny wygląd. Ważne także jest by materiały takie jak zastygła lawa, łupki itp. przed włożeniem do akwarium zostały dokładnie oczyszczone szczotką, pod bieżącą wodą. Korzenie powinny być moczone przez dłuższy czas tak by nie wypływały na powierzchnię. Używać można wyłączne materiałów nie zawierających wapna- w szczególności w słodkowodnym akwarium należy unikać korali, marmurów i morskich muszli. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest zakup odpowiednich dekoracji w sklepie. Rośliny są nie tylko atrakcyjną ozdobą naszego akwarium, ale także spełniają wiele funkcji biologicznych. Przy dobrym oświetleniu produkują tlen, dzielą akwarium oraz dostarczają rybom schronienia. Dla początkujących najbardziej nadają się odporne, szybko rosnące gatunki, polecone przez sprzedawcę. W myśl ogólnej zasady, wyższe rośliny powinny być umieszczone z tyłu tak, by dokładnie określić wolną przestrzeń ryb, a jednocześnie pogłębić optyczne akwarium.
Efektowne, pojedyncze rośliny dobrze jest umieścić po bokach, ale na tyle z przodu, by mogły przyciągać oko obserwatora. Powinny to być raczej mniejsze gatunki, nie przeszkadzające rybom swobodnie pływać.Biorąc pod uwagę to, że rośliny pełnią wiele pożytecznych funkcji w akwarium, należ się upewnić, że jest ich w akwarium wystarczająco dużo. Z drugiej strony, trzeba wszystkim zapewnić dostateczne naświetlenie i przestrzeń życiową.

Sadzenie roślin
Przed zasadzeniem należy przyciąć nożyczkami korzenie i usunąć uszkodzone liście i wsunąć korzeń w kamyczki które znajdują się na spodzie akwarium. Po zasadzeniu wszystkich roślin delikatnie napełnić akwarium letnią wodą tuż poniżej górnej krawędzi. W kilka dni po zasadzeniu rośliny będą potrzebować dodatkowych substancji odżywczych, na przykład w postaci płynnego nawozu. Dzięki niemu rośliny będą mocne i zdrowe.

Środowisko ryb
Po urządzeniu akwarium, zainstalowaniu filtru, grzałki, podłączeniu oświetlenia i uzdatnieniu wody, należy jeszcze kilka dni zaczekać z wypuszczeniem ryb.Nasz mini-biotop powinien mieć nieco czasu na uregulowanie się. Rośliny muszą się ukorzenić, bakterie rozwinąć, własności wody odpowiednio ustalić.W sklepach akwarystycznych oferowane jest około 500 gatunków ryb i właściwy wybór nie jest rzeczą łatwą. Najlepiej zawczasu zebrać informacje o zachowaniu i wymaganiach zwierząt oraz posłuchać rady doświadczonych hodowców.
Mieszkańcy akwarium powinni umieć żyć razem i mieć zbliżone wymagania co do temperatury, oświetlenia i pokarmu. Można kierować się zasadą, że na każdy centymetr rybiego ciała powinien przypadać 1 litr wody. Dobrze jest wprowadzić jako pierwsze gatunki glonożerne, gdyż pomogą nam one utrzymać rozwój glonów pod kontrolą. Gdy już pierwsi mieszkańcy zadomowią się, po około dwóch tygodniach można pomyśleć o wprowadzeniu kolejnych ryb. Ze względu na wspomnianą różnorodność gatunków, porada eksperta jest szczególnie cenna. Najskuteczniejszym środkiem zapobiegającym chorobom roślin i ryb jest sprawny filtr, regularne wymiany wody i troskliwa opieka nad akwarium. Często zdarza się przeoczyć chore rośliny. Uszkodzone liście, dziury, przebarwienia, gnijące organy są często powodem pogorszenia jakości wody. Na przykład mógł znacznie wzrosnąć odczyn pH wody albo też poziom substancji odżywczych mógł się niebezpiecznie podnieść czy zmniejszyć. Pomóc może badanie wody i stosowanie do wyniku częściowa jej wymiana lub też nawiezienie. Stare bądź chore liście powinny być usuwane. Należy również kontrolować naświetlenie poszczególnych stref w akwarium.

Czyszczenie
Eleganckie, czyste akwarium jest przedmiotem dumy każdego akwarysty. Osiągnięcie odpowiedniego efektu wymaga jednak pewnego wysiłku. Posługując się gąbką, usunąć z wewnętrznych ścianek wapniowy osad. Wypłukać filtr, wyciskając elementy czyszczące pod bieżąc wodą. Najważniejsza jest wspomniana częściowa wymiana wody. Mianowicie co 3- 4 tygodnie 1/3 wody ze zbiornika powinna zostać zastąpiona nową. Jest to niezbędne dla usunięcia rozpuszczonych toksyn i produktów rozkładu. Urządzenie do oczyszczania żwirku może być pomocne przy zbieraniu osadu z podłoża, a jego ostre krawędzie pozwolą na wygodne oczyszczanie rogów i ścianek akwarium. Po dopełnieniu zbiornika, należy dodać odpowiednią ilość preparatu uzdatniającego. Nie powinno się zmieniać wody i czyścić filtru w tym samym czasie. Jeśli chcemy gruntownie czyścić dno akwarium beż jednoczesnej częściowej wymiany wody, dobrze jest posłużyć się zbieraniem szlamu. Urządzenie przypomina w działaniu podwodny odkurzacz i napędzane jest niskonapięciowym transformatorem. Poza wymienionymi podstawowymi czynnościami, akwarium ze sprawą biologiczną filtracja może odbyć się bez żadnych wielkich porządków przez wiele lat.

Woda
Nieco wiedzy o podstawowych własnościach wody może się bardzo przydać każdemu akwaryście. Zdrowa, czysta woda odpowiadająca wymaganiom ryb jest niezwykle ważna dla powodzenia hodowli. Żeby ją zapewnić, nie trzeba być koniecznie chemikiem.
Woda z kranu nie jest najlepsza dla roślin i ryb, gdyż zawiera za dużo szkodliwych i za mało pożytecznych substancji. Do uczynienia jej odpowiednią do akwarium, potrzebne związki metali ciężkich i inne toksyczne substancje. Zawarte w nich substancje koloidalne sprzyjają dobremu samopoczuciu ryb i tworzą ochronną błonę na ich łuskach. Tak przygotowana woda z kranu powinna postać jeszcze kilka dni, by ustabilizowały się zachodzące w niej procesy.
Istotnym parametrem wody jest trwałość, czyli zawartość rozpuszczonych związków wapnia. Większość ryb preferuje miękką wodę, jakkolwiek zdarzają się gatunki takie jak np. afrykańskie pielęgnice, które potrzebują wody twardszej. W akwarystyce woda o wartości dH poniżej 10 uchodzi za miękką. Kwasowość wody mierzona jest w pH. W akwarystyce słodkowodnej zwykle stosuje się wodę o odczynie neutralnym, to jest około 7 pH. Idealny dla większości jest lekko kwaśny odczyn, w granicach 6-7 pH. Jego wartość może być regulowana z pomocą odpowiednich parametrów. Regularna kontrola podstawowych parametrów wody jest koniecznym warunkiem sprawnego funkcjonowania akwarium. Zestawy do testowania dostępne w większości sklepów są proste w użyciu i pozwalają nam określić takie parametry jak pH, twardość, zawrotność azotanów i azotynów oraz stęrzenie tlenu. Doświadczony akwarysta nie może obejść się bez wody. Jej jakość i odpowiedni skład mają ogromne znaczenie dla samopoczucia mieszkańców akwarium.

Woda z kranu nie jest pod tym względem odpowiednia, może zawierać szkodliwe związki. Trzeba ją wcześniej uzdatnić stosując specjalne preparaty neutralizujące jony metali ciężkich i wiążące toksyczny dla ryb chlor.
Ochronne substancje koloidalne zawarte w tych preparatach poprawiają samopoczucie ryb i tworzą cienką błonke pokrywającą skórę.

 Twardość wody
Przez twardość wody rozumie się zawartość jonów wapniowych. Chociaż większość gatunków preferuje wodę miękką do średniej, niektóre, jak afrykańskie pielęgnice potrzebują raczej twardej. Bardziej szczegółowe informacje znaleźć można w fachowych publikacjach.

 Odczyn pH
Kwasowość wody oznacza się jako odczyn pH. Wartość 7, określana jako neutralna, jest odpowiednia dla większości ryb, niemniej jednak niektóre gatunki lepiej czują się w wodzie lekko kwaśnej. Odpowiedni odczyn można uzyskać stosując wkładki EHFTORF.

 Testy wody
Okresowe badanie parametrów wody jest bardz pomocne w hodowli akwariowej. Posłuży się można gotowymi zestawami testów, pozwalającymi sprawdzić między innymi twardość, odczyn pH, zawartość azotanów i azotynów.

Filtr i Filtrowanie
Akwarium jest sprawnie funkcjonującym biotopem, w którym właściwy stan wody jest jednym z najważniejszych czynników. Dla zapewnienia go niezbędny jest sprawny filtr, zapewniający cyrkulację, oczyszczenie i natlenienie. Wielkość akwarium oraz wydajność filtru muszą być dokładnie dopasowane. Wyróżnia się dwa podstawowe typy filtrów: zewnętrzne oraz wewnętrzne.

Filtry wewnętrzne
Jak wskazuje nazwa, urządzenia te instaluje się wewnątrz akwarium. Ponieważ nie wymagają one dodatkowych elementów przy zakładaniu, nadają się do zbiorników wolno stojących, bez specjalnych szafek i ogólnie małych akwariów. Zaletą ich jest zwarta konstrukcja. Przy wyborze filtru wewnętrznego, dobrze jest kierować się zasadą, że wydajność urządzenia w litrach na godzinę powinna być równa w przybliżeniu trzykrotnej pojemności zbiornika.
Główne elementy filtrów wewnętrznych to pompka oraz pojemnik zawierający wkładki filtrujące. Wlot wody powinien zapewniać penetrację wkładek zarówno przez wodę jak i powietrze.
Z początku woda oczyszczana jest tylko mechanicznie, ale po pewnym czasie w filtrze osiedlają się bakterie, które rozkładają toksyczne związki na nieszkodliwe. Co 4-5 tygodni należy delikatnie przepłukać wkładki w letniej wodzie tak, aby pozostawić część bakterii.
Poza wkładkami ze specjalnej pianki, dostępne są również wkłady z węglem aktywnym, który adsorbuje zanieczyszczenia na swojej powierzchni, ale może być stosowany jedynie przez krótki okres. Filtry wewnętrzne są dostępne w różnych wariantach, dla wszystkich prawie rozmiarów zbiorników. Małe filtry z regulowanym wylotem nadają się do zbiorników o pojemnościach od 30 do100 litrów, w zależności od modelu. Urządzenia o konstrukcji modularnej można stosować w akwariach 100-300 litrowych. Ich zaletą jest możliwość zwiększania pojemności filtru przez dodawanie kolejnych modułów.
Filtr wodno-powietrzny, różni się całkowicie od zwykłych urządzeń. Jego konstrukcja umożliwia stały kontakt wody i powietrza za pomocą specjalnego, pływającego elementy. Dzięki temu aktywność bakterii jest znacznie większa i rozkład szkodliwych substancji odbywa się szybciej i intensywniej. Nadaje się on do zbiorników o pojemnościach od 100 do 25o litrów i jest szczególnie polecany do gęsto zasiedlonych akwariów oraz przy hodowli pielęgnic.
Filtry zewnętrzne
Urządzenia te umożliwiają instalowanie specyficznych warstw filtrujących a co za tym idzie, poddawanie wody dowolnemu traktowaniu. Poza tym są wyjątkowo trwałe. Dostępne są w różnych rozmiarach, dla zbiorników o pojemności 60-1500 litrów. Wybierając filtr zewnętrzny, należy stosować się do następującej reguły: zawartość zbiornika powinna być filtrowana 1-1,5 raza na godzinę. Należy przy tym pamiętać, że podawane przeliczniki nie są stałe, gdyż zależą od długości przewodów i grubości dna.
Niektóre filtry posiadają wlot wody u spodu i zapewniają jej silny przepływ przez wszystkie warstwy, dzięki czemu cała powierzchnia filtrująca jest jednakowo wykorzystana. Istotnym czynnikiem jest również koordynacja wydajności, ciśnienia i objętości filtru.

Pokarm

Ryby znajdujące się w sztucznym zbiorniku wodnym, jakim jest akwarium nie mają możliwości zdobycia naturalnego pokarmu. Dlatego też jednym z najpoważniejszych problemów hodowli akwaryjnej jest dostarczenie rybom odpowiednich ilości właściwego pokarmu. Zakładając akwarium musimy zastanowić się i sprawdzić, czy będziemy w stanie prawidłowo karmić nasze ryby. Nie wszystkie gatunki mają jednakowe wymagania i dlatego trzeba dobrać zespół ryb do posiadanych możliwości pokarmowych. Ryby niewłaściwie karmione rosną i dojrzewają wolniej, a ponadto są bardzo przydatne na choroby i zatrucia.
W naszych warunkach żywy plankton jest w stanie zapewnić prawie zupełnie wymaganą przez ryby ilość i jakość składników pokarmowych. Musi być on tylko dobierany wielkością do rozmiaru ryb. Jako uzupełnienie planktonu należy używać inne hodowane lub łowione drobne zwierzęta żywe, jak doniczkowcem rureczniki, larwy komarów czy muszki owocowe. Natomiast suszony plankton, skrobane mięso czy rozmaite preparowane mieszanki pokarmowe powinniśmy traktować tylko jako urozmaicenie, ewentualnie jako pokarm zastępczy. Karmienie wyłącznie jednym rodzajem pokarmu, nawet żywym planktonem, wpływa niekorzystnie na ryby i powoduje nie tylko brak apetytu, ale przez niedostarczenie pełnego, potrzebnego zestawu składników pokarmowych, może prowadzić do osłabienia, a nawet choroby. Szczególną ostrożność należy zachowywać w przypadku używania jako podstawowego pokarmu rureczników lub doniczkowców bądź suchego planktonu, gdyż są one często powodem zaburzeń trawiennych prowadzących do stanów zapalnych jelit.
Prawidłowe żywienie hodowli polega na podawaniu 2-5 razy w ciągu dnia dobrych ilości pokarmu (porcja powinna być spożyta w ciągu 5-10 minut). Sporadyczne karmienie dużymi porcjami prowadzi zwykle do przejedzenia się ryb, zanieczyszczenia wody i zachowania równowagi gazowej zbiornika, a w konsekwencji do osłabienia ryb i zmniejszania ich odporności na choroby. Osobnym zagadnieniem jest karmienie narybku.

Planktonem nazywamy drobne zwierzęta i rośliny unoszące się w toni wodnej. Są to rozmaite gatunki skorupiaków, wrotków, pierwotniaków i glonów. Najczęściej stosowane przez akwarystów są drobne skorupiaki z rodzajów rozwielitka DAPHNIA sp., oczlik CYCLOPS sp., a także ich larwy. W naszych wodach występuje wiele gatunków tych skorupiaków, ale odróżnianie ich nie ma w naszym przypadku większego znaczenia. Do połowu takiego pokarmu używamy siatek planktonowych. Siatka planktonowa wykonana jest z gęstego tiulu lub gazy młyńskiej. Bardzo ważne jest aby była dobrze wykończona, to znaczy bez węzłów, grubych szwów i załamań, tak by mogła ona być zawsze dokładnie wypłukana lub wyprana. Do kręgu wykonanego z pręta metalowego tworzącego obramowanie, przymocowujemy siatkę za pomocą małych metalowych kółeczek w taki sposób, aby łatwo można było ją zdjąć i wymieniać na gęściejszą lub rzadszą, oraz aby było można ją wyprać i wysuszyć. Płukanie, pranie i suszenie siatki ma bardzo ważne znaczenia, szczególnie przy połowach różnych zbiornikach. Zanieczyszczoną siatką łatwo przenieść szkodliwe zwierzęta lub choroby planktonu i ryb ze zbiornika zakażonego do czystego. Do łowienia najdrobniejszego planktonu używamy siatek z bardzo gęstej gazy młyńskiej, z wmontowanym w dno małym zbiorniczkiem plastikowym lub metalowym, w którym zbiera się drobny jak pył i bardzo delikatny plankton. Złowiony plankton przelewamy ostrożnie wraz z wodą do bańki transportowej.
Połów planktonu w nowym zbiorniku (stawie czy basenie) zawsze zaczynamy od sprawdzenia, czy nie ma w nim niepożądanych w akwarium zwierząt, jak stułbie, wypławki, pijawki, splewki, larwy ważek czy żółtobrzeżków, oraz czy są w nim ryby. Połów planktonu w zarybionym zbiorniku jest wskazany. gdyż znajdujące się tam ryby mogą być nosicielami choroby groźnej dla ryb akwariowych. Po połowie planktonu siatkę należy dobrze wypłukać, a po powrocie do domu wyparzyć wrzątkiem lub wyprać.
Do przewozu planktonu używamy zwykle słoików lub baniek z blachy żelaznej(najlepiej ocynkowanych) pod warunkiem, że są bez rdzy, albo plastikowych lub też specjalnych skrzyneczek drewnianych z szufladkami z siatką. na której układamy warstwę 0,5-1 cm planktonu. Plankton przenoszony w skrzyneczce długo zachowuje żywotność i w ten sposób można przenosić duże jego ilości, w przeciwieństwie do baniek, w których planktonu złowionego lub zakupionego, stawiamy naczynie na kilka minut w chłodnym miejscu, a następnie ostrożnie przenosimy jego zawartość do miski, wanienki czy dużej kuwety fotograficznej (najlepiej białej), tak aby nie przelewać martwych zwierząt, które opadły na dno. Do naczynia tego wsypujemy 1 łyżeczkę soli kuchennej na oko 5 litrów wody i ostrożnie mieszamy. Rozpuszczona sól powoduje opadnięcie na dno pierwotniaków, wśród nich także chorobotwórczych. Dopiero po 1 godzinie można ruką gumową albo maleńką siateczką delikatnie, ay nie zamknąć wody i nie dotknąć dna ani brzegów naczynia, pobrać odpowiednią do karmienia porcję. Jeżeli plankton w naczyniu ma pozostać dłużej, to stawiamy je w chłodnym miejscu i co pewien czas rurką gumową ściągamy opadłe na dno martwe lub osłabione zwierzęta. Ubytek wody uzupełniamy. W żadnym razie nie należy karmić planktonem osłabionym lub martwym.

Żyją one na dnie stawów, strumieni, potoków i rzek. Ciało rurecznika, długie 1-6 cm, jest ukryte w mule, na zewnątrz wystaje tylko część pełnią długie 1-6 cm, jest ukryte w mule, na zewnątrz wysaje tylko część pełniąca funkcje oddechowe. Rureczniki występują czasem w ogromnych ilościach, dlatego wyławianie ich wraz z podłożem nie sanowi większych trudności. Są one jednym z najbardziej popularnych pokarmów. Świeżo zebrane rureczniki umieszczamy w naczyniu z wodą i drobnym, kilkakrotnie wypłukanym piaskiem na dnie. W ten sposób rureczniki w ciągu jednego dnia oczyszczą się z mułu, a z braku tlenu wypełzną ponad piasek, zbierając się charakterystyczne grudki. Wyłowione grudki lub świeżo zakupione rureczniki umieszczamy w płaskim naczyniu, przez które ciągle przepływa woda. Ryby karmimy rureczkami za pomocą specjalnego karmnika, ponieważ opadłe na dno wnikają w podłoże i zanieczyszczają je. Przed każdym karmoenoem należy rureczniki dokładnie wypłukać. Rozkładające się szczątki rureczników spowodować mogą zatrucie ryb.
Rureczniki są bardzo odporne na niektóre trujące związki chemiczne, które mogą się gromadzić w ich tkankach. Dlatego nie należy łowić rureczników w ściekach fabrycznych, gdyż mogą spowodować zatrucie ryb. Karmienie wyłącznie rureczkami wywołuje u ryb stan zapalny jelit.

Na okres zimowy, kiedy stosunkowo trudno zdobyć bardziej urozmaicony pokarm, radzimy założyć hodowlę muszki owocowej (octówki). Można ją spotkać jesienią nad fermentującymi owocami. Najlepszym naczyniem hodowlanym jest słoik od dżemu lub śmietanki. Na dno czystego słoika układamy 1-1,5 cm papki przygotowanej z kawałka jabłka, gruszki lub innych zmiażdżonych owoców i niewielkiej ilości płatków owsianych. Tak przygotowane naczynie stawiamy w miejscu występowania muszki i po kilku dniach przykrywamy je dokładnie kawałkiem gazy. Ze złożonych na papce jaj wylęgają się larwy, które po mniej więcej 2 tygodniach przepoczwarzają się, z [poczwarek zaś wylęgają się dojrzałe muszki. Teraz nakładamy na słoik hodowlany inne naczynie szklane, usuwamy gazę i zaciemniamy hodowlę, by muszki przeszły do oświetlonego słoika. Następnie ten słoik zamykamy i muszki rozbełtuje z wodą i wlewamy do akwarium. Naczynie hodowlane może nam służyć tylko na jeden cykl rozwojowy, następną hodowlę urządzamy od nowa.

Mięso wołowe lub cielęce z czystych chudych mięśni lub serca, skrobane lub drobno siekane, jest również dobrym pokarmem, lecz z powodu zanieczyszczania wody powinno być używane niezbyt często. Niektórzy polecają też chude mięso gotowanej kury (z mięśni piersiowych) skrobane lub drobno posiekane. Wszelkie mięso skrobiemy lub siekamy zawsze w poprzek mięśnia. Podobnie możemy również postępować z surowym mięsem ryb, lecz zalecamy tu szczególną ostrożność ze względu na możliwość wprowadzenia choroby wraz z mięsem ryb słodkowodnych.
W sklepach zoologicznych są dostępne rozmaite pokarmy suszone i płatkowane, produkowane w rozmaity sposób i z bardzo różnych składników, podanych czasem przez producenta na opakowaniu. Mieszanki te są na ogół bardzo dobre, a niektóre mają dodawać środki zapobiegające rozmakaniu i szybkiemu gniciu.
Ponieważ bardzo trudno jest uzyskać plankton lub rureczki pochodzące z niezanieczyszczonych środowisk, p, pokarmy preparowane stają się coraz bardziej godne polecenia ważne jednak jest aby były świeże i suche. Spleśniałe, a nawet tylko zawilgocone mogą być bardzo szkodliwe.