ZESTAW B

1. SDR-y:

- specjalne prawa ciągnienia (special drawing rights)

- przysługują krajom członkowskim MFW umożliwiając im zaciągnięcie specjalnego kredytu w proporcji do udziału w funduszu rezerwowym na cele zrównoważenie bilansu płatniczego bądź dokonania transakcji wyrównawczych.

- są wykorzystywane głównie w rozliczeniach między bankami centralnymi, a także innymi instytucjami upoważnionymi do takich rozliczeń przez MFW.

- zostały one wprowadzone, przed dniem ogłoszenia przez USA, zawieszenia wymienialności dolara na złoto w obliczu niedostatku złota i dewiz.

- Kreacja SDR-ów nie wymagała zabezpieczenia w złocie.

- Przydziały SDR-ów są bezzwrotne, lecz wymagają wykupienia w walutach narodowych.

2. Międzynarodowy podział ma miejsce wówczas, gdy jego uczestnicy znajdują się w więcej niż jednym kraju i są zainteresowani produkcją, ale specjalną produkcją pod kątem potrzeb obrotu międzynarodowego i wykazują trwałe zainteresowanie. Wykształcił się ze społecznego podziału pracy. W ramach poszczególnych krajów. Miał charakter lokalny, rynki lokalne okazywały się zbyt ciasne.

Czynniki determinujące mmp: strukturalne, techniczne , instytucjonalne, koniunkturalne.

Międzynarodowy podział pracy stanowi podstawową przesłankę rozwoju międzynarodowego handlu- specjalizacja kraju w produkcji i wymiana towaru, występujące różnice w poziomach produkcji krajów oraz specjalizacja produkcyjna krajów stanowi podstawę do rozwoju.

Aby była wymiana gospodarcza musi być komplementarność międzynarodowa struktur gospodarczych. Przez to rozumiemy dopasowanie tych struktur w obrębie 2 lub większej liczby krajów. Może to być stan lub proces. Jako stan - dostosowywanie struktur gospodarczych w danym momencie. Jako proces – zmiany zakresu komplementarności zachodzące pod wpływem czynników strukturalnych, koniunkturalnych.
Rodzaje komplementarności:
a) międzygałęziowe,
b) wewnątrzgałęziowe, struktura gospodarcza.

. Istnieją różnice w poziomach i strukturze produkcji różnych krajów oraz ich specjalizacje produkcyjne stanowią podstawę rozwoju międzynarodowej wymiany handlowej. Właśnie to decyduje o charakterze, kierunkach, strukturze wymiany handlowej. Stanowi system Międzynarodowej Więzi gospodarczej ukształtowanych na bazie specjalizacji produkcji i realizowanych przez Międzynarodową Wymianę handlową. Gdyby tych różnic nie było to nie byłoby potrzeby wymiany handlowej. Jest on kategorią dynamiczna.

3. Mnożnik inwestycyjny w handlu międzynarodowym.

W gospodarce rynkowej na skutek impulsów wzrostu gosp. ( przyrost inwestycji, eksportu, wydatków budżetowych) może być uruchomiony mechanizm mnożnikowy. Spowoduje on wzrost dochodu narodowego w skali większej niż wynikałoby to z tych impulsów.
Mechanizm działania: wzrost inwestycji ( impuls) powoduje zwiększenie popytu na dobra kapitałowe ( materiały, maszyny). Rośnie zatrudnienie i dochody zatrudnionych przy produkcji dóbr kapitałowych. Część dochodów jest oszczędzana, część przeznaczona na konsumpcję. Wydatki na konsumpcję bieżącą zwiększają popyt na towary dotychczas nie sprzedane i pobudzają produkcję nowych towarów. Zwiększają się dochody zatrudnionych przy produkcji tych towarów, zwiększają się wydatki konsumpcyjne ; trwa to do czasu wyczerpania się impulsu. Warunkiem działania mnożnika jest zwiększenie popytu konsumpcyjnego. Działanie mnożnika zależy od wielkości impulsu ( np. inwestycji) i proporcji podziału dochodów na oszczędności i konsumpcję. Im większy udział konsumpcji ( towarów krajowych, nie importowanych) tym większy efekt mnożnika i wzrost dochodu narodowego.

4. Podstawowe mierniki określające zależności między popytem, podażą i cenami:

1.stopa exportu-przedstawia % udział exportu w DN w danym czasie

2.stopa importu

3.krańcowa stopa exportu- przyrost exportu przy wzroście DN o jednostkę

4.krańcowa stopa importu

5.dochodowa elastyczność exportu- informuje o relatywnych zmianach exportu w stosunku do relatywnych zmian w DN

6.dochodowa elastyczność importu

5. Podstawowe pozataryfowe instrumenty regulacji handlu międzynarodowego:
Instrumenty pozataryfowe są wykorzystywane przez państwo do regulowania wielkości wymiany międzynarodowej. Ograniczają wielkość importu albo pobudzają rozmiary eksportu poprzez zwiększanie konkurencyjności rodzimych towarów. Ich dużą zaletą jest swoboda ich stosowania i kształtowania - nie są przedmiotem międzynarodowych umów i są trudniejsze do identyfikacji przez zagranicznych partnerów. Instrumenty pozataryfowe mogą być stosowane w sposób bardziej selektywny i wybiórczy. Zaliczamy do nich: opłaty importowe, ustalanie minimalnych cen importowych zakazy importu, embargo, licencje, ograniczenia dewizowe, zakupy rządowe, kontyngenty ilościowe i wartościowe.
-ograniczenia ilościowe (kontyngenty i platformy)-określenie przez państwo wolumenu importu lub eksportu, który nie może być przekroczony w skali roku. Do podstawowych przyczyn ograniczenia ilościowego przywozu należą: ochrona produkcji krajowej, skierowanie popytu na produkty krajowe, przeciwdziałanie deficytowi bilansu handlowego, względy sanitarne lub bezpieczeństwa przeciw działania

-licencjonowanie:

*Importowe-zezwolenie wydawane przez władze państwowe na przywóz określonej ilości konkretnego towaru na ogół towarzyszą kontyngentom, suma licencji wydanych zainteresowanym przedsiębiorstwom nie może przekroczyć kontyngentu ilościowego. Są to ważne narzędzia ochrony produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną, ochrony bilansu handlowego lub przeciwdziałanie destrukcji rynku wewnętrznego. W dłuższym okresie powodują negatywne skutki – izolują rodzimych producentów od konkurentów zagranicznych, prowadza do rozwoju produkcji mało efektywnej o wysokich kosztach niskiej jakości, rosnącej ceny.

*Eksportowe zmniejszenie podaży danego towaru na rynku importera – wzrost cen; eksporterzy zagraniczni ograniczają rozmiary dostaw i wielkości produkcji. Eksporterzy podnoszą ceny na rynku importera.

ZESTAW D

1. System wielodewizowy:

Wyróżnia się trzy klasyczne funkcje waluty międzynarodowej :
1) środek wymiany,
2) jednostka rozliczeniowa,
3) środek tezauryzacji (czyli gromadzenia wartości).
Warunki osiągania statusu waluty międzynarodowej przez waluty narodowe
− udział emitenta w obrotach handlu światowego
− udział emitenta w międzynarodowych obrotach kapitałowych
− podaż waluty dla zagranicy (podaż netto)
− ustabilizowana wartość waluty
− istnienie form instytucjonalnych ułatwiających pełnienie przez daną walutę funkcji waluty międzynarodowej (sieć bankowa, rynek pieniężny i kapitałowy)
O tym, czy dana waluta będzie odgrywać znaczącą rolę w skali międzynarodowej, decyduje wiele czynników. Spośród nich jako kluczowe wymienia się najczęściej :
1) rozmiar i potencjał gospodarczy,
2) siłę i stabilność gospodarki,
3) udział w międzynarodowej wymianie handlowej i produkcji światowej,
4) odporność na zewnętrzne kryzysy,
5) brak ograniczeń dewizowych,
6) wielkość i płynność rynku kapitałowego.

Waluty międzynarodowe- klasyfikacja z punktu widzenia obrotu międzynarodowego:

1.Waluty rezerwowe- w, której BC gromadzą oficjalne aktywa rdzeniowe.

2.Waluty interwencyjne- takie w których BC przeprowadzają operacje na rynkach walut. W celu niedopuszczenia do nadmiernych odchyleń wobec innych walut

3.Waluty lokacyjne (inwestycyjna)- waluta w której nie rezydenci utrzymują swoje należności i zobowiązania i w, której dokonywane są emisje międzynarodowych obligacji i euroobligacji

4.Waluty transakcyjne- waluty występujące w obrotach na rynkach walutowych używane do fakturowania exportu i importu

2 Bilans płatniczy jest to usystematyzowane zestawienie wartości wszystkich transakcji ekonomicznych dokonanych w danym okresie między krajowymi i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Zależności od czasu, jaki obejmują, mogą być roczne, półroczne lub kwartalne bilanse płatnicze. Mogą również dotyczyć pewnego wyznaczonego obszaru.
Bilans płatniczy informuje o relacjach gospodarki krajowej z zagranicą, służy do oceny sytuacji gospodarczej oraz do określania polityki ekonomicznej. Wyraża bezpośrednio strukturę oraz poziom obrotów płatniczych z zagranicą. Ukazuje rodzaj powiązań kraju z gospodarką światową oraz stopień otwarcia gospodarki.

Struktura bilansu płatniczego:

1. Bilans obrotów bieżących:

- bilans handlowy

- b. usług

- b. przelewów i dywidend

- b. transferów jedno stronnych

1. Bilans obrotów kapitałowych

- rachunek kapitałowy

- rynek finansowy (prywatne przepływy kapitałowe długo terminowe i krótko terminowe- nie realizowane przez BC)

1. Bilans obrotów wyrównawczych (dewizowych) = b. obrotów wyrównawczych BC

A. Bilans transakcji bieżących
B. Bilans kapitałów
C. Rezerwy walutowe
D. Saldo błędów i opuszczeń

Bilans obrotów kapitałowych – zestawienie transakcji zakupu i sprzedaży szeroko rozumianych aktywów dokonywanych zarówno przez sektor prywatny jak i przez bank centralny:

1)rachunek kapitałowy – transfery kapitałowe o charakterze bezzwrotnym przeznaczone na finansowanie środków trwałych, umorzenie długów oraz nabywanie i zbywanie aktywów niefinansowych i nieprodukowanych (praw autorskich itp.);

2)rachunek finansowy – zestawienie trzech grup aktywów i pasywów finansowych:

a)inwestycji bezpośrednich (np. budowa nowego przedsiębiorstwa za granicą, zakup przedsiębiorstwa za granicą, reinwestycja zysków
w przedsiębiorstwie);

b)inwestycji portfelowych – w lokaty zagraniczne, papiery wartościowe np. zakup akcji przedsiębiorstwa zagranicznego, w którym nadal duży wpływ na działalność firmy ma kapitał krajowy;

c)innych inwetycji:

kredyty bankowe, kupieckie;

rezerwy monetarne - to w głównej mierze środki znajdujące się na rachunkach w zagranicznych bankach należące do rządu danego kraju. Jeżeli występuje deficyt we wszystkich poniższych pozycjach to kwota ta musi zostać pokryta z rezerw monetarnych. Jeśli występuje nadwyżka to saldo (wynik) powiększa rezerwy monetarne;

3. Taryfowe instrumenty polityki handlu – są tu pewne taryfy (cła) określone przez zagraniczną politykę.

-cła- opłaty nakładane przez państwo na towary przekraczające granicę celna

1.Krzyterium według rodzaju operacji handlowej

*exportowe

*importowe

*tranzytowe

2. kryterium według celu zastosowania cła

*ochronne

*fiskalne

3. kryterium według statusu partnerów

*preferencyjne

*dyskryminacyjne

4. kryterium według stopnia ochrony rynku: Cła się różnią ze względu na rodzaj stawek celnych:

*od wartości

*stawki minimalne

*stawki maksymalne

Do najważniejszych narzędzi taryfowej polityki handlowej zalicza się opłaty w formie ceł. Cło jest opłatą nakładaną na towary przekraczające granicę celną. Ekonomiczny mechanizm działania ceł polega na tym, że opłata ta pociąga za sobą wzrost ceny towaru. W zależności od ruchu towarów można wyróżnić - cła importowe, eksportowe i tranzytowe. Celem ceł eksportowych jest ograniczenie sprzedaży towarów na rynku zagranicznym. Stosuje się je, wyjątkowo, jeżeli w kraju istnieje niedobór towarów.Cło jest odpowiednikiem podatku zwiększającego dochody budżetowe państwa. Jego efektem jest wzrost ceny i obciążenie nabywcy (konsumenta krajowego) dodatkowymi kosztami. Z historycznego punktu widzenia cło jest najstarszym narzędziem zagranicznej polityki ekonomicznej (a ściśle: handlowej) państwa. Funkcje ceł: fiskalna, ochronna poszczególnych gałęzi przemysłu, poziomu cen, bilansu płatniczego. Wyróżniamy cła ze względu na sposób ustalania: od wartości , od ilości , kombinowane, ze względu na kierunek ruchów :importowe, eksportowe, tranzytowe, ze względu na poziom ceł: maksymalne i min, z pkt widzenia traktowania partnera: preferencyjne i dyskryminacyjne. Z pkt widzenia sposobu podejmowania decyzji : umowne i autonomiczne.

4Współczesne teorie
1) Teorie neoczynnikowe
Autorzy tych teorii - opierając się na zasadzie kosztów względnych - uważają za celowe uwzględnienie dodatkowo zasobów naturalnych oraz niejednorodności czynników pracy i kapitału. Proponują m.in. dzielić pracę na prostą i złożoną, kapitał zaś na rzeczowy i tzw. kapitał ludzki (human capital), który w zasadzie jest niczym innym jak tzw. pracą złożoną. Wspólnym mianownikiem wszystkich tych teorii jest uogólnienie zasady obfitości zasobów, zgodnie z którą każdy kraj (i innego rodzaju podmiot gospodarczy) powinien eksportować towary, których wytwarzanie wymaga większego zastosowania relatywnie obfitych czynników produkcji, i jednocześnie importować towary, których produkcja wymaga większego zastosowania czynników względnie mało obfitych. Stosowanie tej zasady zawsze przynosi mniejsze lub większe korzyści.
2)Teorie neotechnologiczne
W teoriach neotechnologicznych uwzględnia się zmiany spowodowane ciągłym rozwojem postępu technicznego.
a)teoria luki technologicznej – nacisk położony jest na możliwości rozwoju korzystnego handlu dzięki międzynarodowym różnicom w poziomie wiedzy technicznej i w tempie postępu technicznego
b)teoria cyklu życia produktu - handel międzynarodowy jest pochodną przechodzenia danego produktu-innowacji kolejno przez trzy fazy: innowacji, dojrzewania, standaryzacji
c)teoria korzyści skali – stanowi uzupełnienie powyższych teorii. Korzyści skali produkcji i zbytu występują wtedy, gdy wielkości produkcji i zbytu rosną szybciej niż nakłady czynników produkcji

3) podażowo – popytowe:
- teoria podobieństwa preferencji, wg niej eksportowane są te towary, na które istnieje zagranicą tzw. reprezentatywny popyt. Eksport pojawia się wtedy, gdy preferencje na rynku krajowym i zagranicznym są takie same (zbliżone). Podobieństwo preferencji związane jest z tym, że kraje są zainteresowane, maja podobną strukturę.
- teoria zróżnicowania produktów, przyczyny handlu międzynarodowego tkwią w tym, że bardzo szybko rośnie liczba produktów będących przedmiotem wymiany i chociaż mamy do czynienia z tym samym produktem to nie jest to ten sam produkt.
- teoria handlu wewnątrzgałęziowego

5. Przepływ kapitału – mówiąc o przepływie kapitału mamy tu na myśli wszelki odnotowany w bilansie płatniczy ruch kapitału przez granicę

2 formy przepływu kapitału: kredyty finansowe, pożyczka pieniężna

Powyższe transakcje możemy podzielić wg:

I celów: na co

-kredyty osobowe

-kredyty inwestycyjne

-kredyty finansowe

II ze względu na pochodzenie źródła tych środków:

-kupieckie

-bankowe

-państwowe

-organizacji międzynarodowych

III z punktu widzenia okresu kredytowania

-krótkoterminowe

-długoterminowe

-wieloterminowe

-nieokreślone

Podmioty:

-między podmiotami krajowymi i zagranicznymi przedsiębiorstwami

-między krajowymi i zagranicznymi bankami komercyjnymi

-między krajowymi i zagranicznymi organizacjami rządowymi

-między krajowymi i zagranicznymi instytucjami finansowymi

-między krajowymi podmiotami i zagranicznymi rynkami papierów wartościowych

Skutki przepływu kapitału:

-dla kraju zasilanego kapitałem

-dla kraju wywożącego kapitał

-dla handlu międzynarodowego
-długookresowe przepływu kapitał

POZOSTAŁE POJĘCIA

1. Kurs walutowy- zgodnie z najprostszą definicją jest to stosunek wymienny, w jakim jednostka pieniężna danego kraju wymieniana jest na środki płatnicze innych krajów. Cena po której waluta jednego kraju wymieniana jest na inną. Jest elementem gry rynkowej popytu i podaży.

Funkcje kursu walutowego:

1.Informacyjna

2.Cenotwórcza- kurs walutowy wpływa bezpośrednio na ceny towarów exportowanych przez dany kraj i ceny towarów importowanych

Czynniki determinujące poziom kursu walutowego

I ekonomiczne

1)czynniki strukturalne- poziom rozwoju i struktura gospodarki, poziom konkurencyjności, sytuacja w bilansie, poziom rezerw walutowych, inwestycji bezpośrednich

2)czynniki koniunkturalne- zmienność poziomu cen, wysokości stóp procentowych, tempo inflacji, tempo wzrostu PKB, wydarzenia gospodarcze

3)czynniki techniczne- intensywność i struktura przemian technicznych, poziom rozwoju zaplecza technicznego, innowacyjość

II poza ekonomiczne

1)czynniki polityczne- poziom stabilizacji, stopień ryzyka politycznego, konflikty, napięcia, akty terrorystyczne, wystąpienia ważnej osobistości

2)czynniki psychologiczne- tworzą oczekiwania w sferze świadomości, które wywierają wpływ na działania w sferze biznesu

III o charakterze instytucjonalnym

1)stopień liberalizacji ryków

2)aktywność instytucji finansowych

Rodzaje kursów walutowych:

1.wg czasu funkcjonowania

*stałe

*elastyczne

*pełzające

*zmienne (płynne)

2.wg liczebności

*kurs jednolity

*kursy dualne

3.wg ingerencji państwa

*o charakterze kasowym

*o charakterze terminowym

*kursy kupna

*kursy sprzedaży

*kurs efektywny- równoważy bilans średni ważony obliczany w stosunku do walut głównych partnerów handlu kraju

2.Różnice między państwami w handlu międzynarodowym:

Duże gospodarki zwykle wydają dużo na import, dlatego że one same mają duże dochody, mając duże dochody mogą dużo importować, są one w stanie przyciągnąć dużą część wydatków innych krajów poprzez export.

Handel międzynarodowy osiąga tym większe rozmiary im większy jest choć jedne z parametrów wymiany:

-PKB jednego kraju

-PKB drugiego kraju

-odległość

3. Terms of Trade.

Terms of Trade ( warunki/stosunki wymiany) – pojęcie to rozumiemy jako stosunek wymiany na rynku międzynarodowym towarów eksportowych i importowanych.

Rodzaje Terms of Trade:

1. cenowe Terms of Trade (nominalne)

2. towarowe Terms of Trade

3. volumenowe Terms of Trade (relane, ilościowe)

4. dochodowe Terms of Trade

Terms of Trade – można powiedzieć, że jest to miara stosunku w jakim eksport jednego kraju jest wymieniony na eksport drugiego kraju.

Cenowe Terms of Trade – stosunek zmiany cen międzynarodowych towarów eksportowanych do zmian cen międzynarodowych towarów importowanych przez dany kraj.

Towarowe Terms of Trade – to relacja zmian cen w eksporcie do zmian cen w imporcie. Wzrost tego wskaźnika to zjawisko pozytywne a spadek tego wskaźnika to zjawisko negatywne.

Wolumenowe Terms of Trade – stanowią relacje volumenu (ilości) towarów eksportowanych I importowanych. Wskaźnik ten wyjaśnia jakie ilości towarów jakie ilości towarów muszą zostać wyeksportowane w zamian za określoną ilość towarów importowanych. Wskaźnik >1

Wskaźnik <1 –

Dochodowe Terms of Trade stanowią iloczyn towarowych Terms of Trade i wolumenu eksportu kraju. Wskaźnik ten informuje nas o tym jaką ilość importu można sfinansować bieżącymi wpływami z eksportu.

Terms of Trade mają istotny wpływ na:

1. dochód narodowy

- poprawa Terms of Trade wpływa na zwiększenie DN;

- pogorszenie Terms of Trade wpływa na zmniejszenie DN.

2. rozwój gospodarczy

4 Za walutę miedzynarodową uznaje się walutę używaną przez osoby i podmioty gospodarcze mające siedzibę w innych państwach niż to, w którym dana waluta jest emitowana. Waluta miedzynarodowa to taka, która spełnia ponadto określone funkcje w skali globalnej.
Wyróżnia się trzy klasyczne funkcje waluty międzynarodowej :
1) środek wymiany,
2) jednostka rozliczeniowa,
3) środek tezauryzacji (czyli gromadzenia wartości).
O tym, czy dana waluta będzie odgrywać znaczącą rolę w skali międzynarodowej, decyduje wiele czynników. Spośród nich jako kluczowe wymienia się najczęściej :
1) rozmiar i potencjał gospodarczy,
2) siłę i stabilność gospodarki,
3) udział w międzynarodowej wymianie handlowej i produkcji światowej,
4) odporność na zewnętrzne kryzysy,
5) brak ograniczeń dewizowych,
6) wielkość i płynność rynku kapitałowego.

5. Taryfa celna to podstawowe techniczne narzędzie, służące państwu do ustalania wysokości opłat celnych.
Celna taryfa, urzędowy wykaz grup towarów lub towarów podlegających ocleniu i właściwych im stawek celnych. Określa ona także sposób ustalania wartości celnej (podstawy wymiaru cła), zakres stosowanych zniżek i zwolnień od cła oraz listę towarów, których przywóz lub wywóz jest zabroniony.
Stawki celne mogą być wyrażone procentowo od wartości towaru (stawki ad valorem), kwotowo - od ilości, wagi lub jednostki towaru (stawki specyficzne), przy wykorzystaniu jednego i drugiego sposobu równocześnie (stawki mieszane - stawka specyficzna powiększona o dopłatę od wartości), wreszcie jednego albo drugiego sposobu (stawki alternatywne).
Rodzaje taryf:
taryfa jednokolumnowa - występuje wtedy, gdy kraj traktuje przywożone towary jednakowo. Taryfa celna zapisana jest w jednej kolumnie.
taryfa wielokolumnowa - występuje wtedy, gdy kraj wprowadza preferencje celne, tzn. stosuje wobec towarów pochodzących z niektórych krajów stawki niższe niż wobec towarów z pozostałych państw. Wtedy każda z kolumn zawiera stawki celne odnoszące się do towarów pochodzących z określonej grupy krajów.
W Polsce wyróżnia się następujące rodzaje stawek:
konwencyjne - dla krajów członkowskich WTO
obniżone - dla krajów, które łączy z Polską przynależność do stref wolnego handlu (np. UE, CEFTA, EFTA)
preferencyjne - dla krajów rozwijających się
autonomiczne - dla pozostałych krajów
ryczałtowe - dla upominków

Taryfowe – są tu pewne taryfy (cła) określone przez zagraniczną politykę – cła: opłaty nakładane przez państwo na towary przekraczające granicę celna CŁA – 1.Krzyterium według rodzaju operacji handlowej – exportowe – służą do kształtowania wielkości i kierunków wywozów towarów są nakładane głównie na wyroby mające długofalowo zagwarantowany zbyt na rynku jednego lub wielu krajów. W okresie złej koniunktury państwo wprowadza je aby zniechęcić przedsiębiorstwa do wywozów towarów aby ograniczyć ich podaż i wpłynąć na wzrost cen międzynarodowych. Cło to nakłada się też na towary deficytowe na rynku wewnętrznym, importowe – są nakładane w celu ochrony bilansu handlowego, poziomu cen wewnętrznych lub ochrony produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną, inne cele: zwiększenie dochodów budżetowych, narzędzie dyskryminacji partnerów i udzielenie preferencji, tranzytowe – nakładane na towary przewożone przez terytorium danego kraju. W Praktyce nie SA one obecnie stosowane zakazują tego porozumienia międzynarodowe. 2. kryterium według celu zastosowania cła – ochronne – fiskalne. 3. kryterium według statusu partnerów 4. kryterium według stopnia ochrony rynku: Cła się różnią ze względu na rodzaj stawek celnych: -od wartości, - stawki minimalne, - stawki maksymalne

Parotaryfowe – zbliżone do taryf - zaliczamy:
- opłaty wyrównawcze (wyrównujące ceny między narodowe) to różnice między niższą cena towaru importowanego a wyższą ustalona i gwarantowaną przez państwo cena wewnętrzną towaru produkowanego w kraj. Opłaty wyrównawcze są stosowane z cłem lub zamiast niego
– opłaty fiskalne stosowane wobec towarów nieproduktywnych w kraju importera w celu zwiększeniu dochodów budżetowych( dotyczy głównie towarów o niskiej elastyczności cenowej popytu)
– opłaty specjalne stosowane są na ogół wobec towarów importowanych mających substytuty krajowe. Głównym celem jest ograniczenie importu w celu ochrony rynku wewnętrznego i produkcji własnej przed konkurencją zagraniczną oraz zrównoważenie bilansu płatniczego. Zaliczamy tu opłaty konsularne, stemplowe, za otrzymanie numeru statystycznego, administracyjne
– podatek dotyczą towarów importowanych inne niż w przypadku towarów z kraju, obciążają one bezpośrednio zysk importera formalnie nie podnoszą cen. Faktycznie jednak ceny te rosą wraz z upływem czasu. Eksporter ma mniejszy zysk i zwiększa cenę towaru eksportowanego którego konkurencja spada i ostatecznie eliminuje go z rynku. Mogą być stosowane selektywnie(w stosunku do wybranych towarów) oraz jednakowo obciążające wszystkie towary importowane(tzw. podatki graniczne)
– depozyty importowe to obciążenie importera przez państwo obowiązkiem wpłaty na specjalny nie oprocentowany rachunek, kwoty proporcjonalne do wielkości importu(na określony czas) Potem zostaje ona zwrócona importerowi o ile nie zajdą obciążające go okoliczności. Importer ponosi straty gdyż mógłby dana kwotę wykorzystać inaczej. Straty mogą być jeszcze wyższe gdy importer zaciąga kredyt na cele dokonania wpłaty.
– normy techniczne, sanitarne i weterynaryjne normy pełnią funkcje ograniczeń parotaryfowych gdy przewyższają powszechne standardy zmuszając producentów zagranicznych do ponoszenia dodatkowych nakładów w celu sprostania podwyższonym wymogą. Zwiększają koszty produkcji i ceny a tym samym obniżają konkurencyjność eksportu
– dumping sprzedaż towarów za granica poniżej ceny wewnętrznej kraju eksportera ostatecznie po niżej kosztów produkcji towaru w krajach eksportujących. Dumping finansuje przedsiębiorstwa na własny rachunek. Głównym celem jest zdobycie lub utrzymanie rynku kraju importera przez obniżkę ceny eksportowej i pokonania konkurentów. Jest to nieuczciwe – część kosztów przenoszona jest na konsumentów krajowych. Rodzaje dumpingów: sporadyczny, drapieżny, stały.

6. Bilans płatniczy jest to usystematyzowane zestawienie wartości wszystkich transakcji ekonomicznych dokonanych w danym okresie między krajowymi i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Zależności od czasu, jaki obejmują, mogą być roczne, półroczne lub kwartalne bilanse płatnicze. Mogą również dotyczyć pewnego wyznaczonego obszaru.
Bilans płatniczy informuje o relacjach gospodarki krajowej z zagranicą, służy do oceny sytuacji gospodarczej oraz do określania polityki ekonomicznej. Wyraża bezpośrednio strukturę oraz poziom obrotów płatniczych z zagranicą. Ukazuje rodzaj powiązań kraju z gospodarką światową oraz stopień otwarcia gospodarki.

Bilans płatniczy (może być na miesiąc, kwartał, rok):

- obejmuje zestawienie wszystkich transakcji dokonywanych między krajami uczestnikami rynku a zagranicą w danym roku;

- stanowi sumaryczne i uporządkowane zestawienie wszystkich transakcji dokonywanych między danym krajem i szeroko rozumianą zagranicą w danym roku;

- instytucja sporządzająca bilans to Bank Centralny, w Polsce jest to NBP;

- sporządzany jest wg metodologii określonej przez międzynarodowy fundusz walutowy;

- odzwierciedla sytuacje danego kraju/ państwa w zakresie jego kontaktów ekonomicznych z partnerami zagranicznymi (wyrazem tych kontaktów jest aktualna sytuacja płatnicza kraju)

- cały rachunek bilansu płatniczego pokazuje szczegółowy obraz różnych elementów funkcjonowania gospodarki;

- pokazuje pewne strumienie pieniężne wynikające z transakcji, jakie dokonuje gospodarka z zagranicą, (z jakich źródeł wpłynęły pieniądze do kraju)

3rodzaje transakcji w Bilansie Płatniczym:

- Transakcje związane z importem i exportem dóbr i usług;

- Transakcje związane z zakupem lub sprzedażą aktywów finansowych;

- Transakcje w wyniku, których dochodzi do transferu majątku między krajami;

7. Ceny międzynarodowe (światowe) – wyrażona w pieniądzu wartośc międzynarodowa towarów biorących udział w handlu międzynarodowym.

Cena międzynarodowa kształtuje się poprzez czynniki

1. strukturalne

2. koniunkturalne

3. instytucjonalne

W szczególności maja wpływ na popyt i podaż.

Ceny międzynarodowe mogą dotyczyć towarów:

1. zindywidualizowanych

- przemysłowe

- gotowe

- luksusowe

- półfabrykaty

2. standaryzowanych

- jednolite gatunkowo

- o określonej wartości

- mają sporo cech substytucyjnych

- np. żywność

Ceny międzynarodowe powstają w wyniku konfrontacji popytu z podażą.

Ceny międzynarodowe podobnie jak ceny krajowe spełniają pewne funkcje:

1. informacyjna funkcja cen

2. dystrybucyjna funkcja cen ( funkcja podziału DN na konsumpcję i akumulację) – stopa procentowa odnosząca się do kapitału

3. agregacyjna funkcja cen ( sumowanie) – umożliwia sumowanie produktów o różnym charakterze.

Wzajemna zależność cen i dochodów oraz popytu i podaży – mają one istotne znaczenie.

1. elastyczność cenowa popytu – określa reakcję popytu na zmianę ceny, jest różna do różnych produktów;

2. elastyczność cenowa podaży – jest to współczynnik reakcji podaży na zmianę ceny;

3. elastyczność dochodowa popytu – to współczynnik reakcji popytu na dany towar spowodowany relatywną zmianą dochodów

4. elastyczność dochodowa podaży – to współczynnik reakcji podaży na stosunkowe zmiany dochodów.

8. NAFTA (ang. North American Free Trade Agreement) – Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu lub Północnoamerykańska Strefa Wolnego Handlu– umowa zawarta pomiędzy USA, Kanadą i Meksykiem, tworząca pomiędzy tymi państwami strefę wolnego handlu.
W przeciwieństwie do Unii Europejskiej NAFTA nie tworzy ponadpaństwowych ciał rządowych, a jej prawo nie jest nadrzędne w stosunku do prawa narodowego.
Porozumienie NAFTA weszło w życie 1 stycznia 1994.
Wejście w życie układu Północnoamerykańskiej Strefy Wolnego Handlu (NAFTA) wiązało się z powstaniem obszaru handlowego liczącego 364 miliony ludzi. Był to największy obszar wolnego handlu na świecie. Istnieją plany poszerzenia układu o nowe państwa Ameryki Środkowej i Południowej. Ich inicjatorem są Stany Zjednoczone, które pod swoim przywództwem chcą stworzyć regionalne ugrupowanie o charakterze ekonomiczno-politycznym.
Kraje należące do NAFTA zniosły stawki celne w handlu wzajemnym, zachowując jednak autonomiczne stawki celne w handlu z krajami trzecimi.
Przyczyny powstania
Głównymi przesłankami, które sprzyjały powstaniu porozumienia nazywanego obecnie Północnoamerykańską Strefą Wolnego Handlu (Naftą) między Kanadą i Stanami Zjednoczonymi był fakt, że kraje te miały wspólne interesy gospodarcze. Ponadto istotną rolę odgrywało bliskie położenie geograficzne oraz język. Nowo powstałe porozumienie gospodarcze ma być nie tylko konkurencyjne w stosunku do Europy i Japonii, ale ma również zapewnić Stanom Zjednoczonym przewodnictwo w sferze gospodarczej.
Główne założenia
Układ zakładał piętnastoletni okres przejściowy, podczas którego zostaną zniesione cła na artykuły przemysłowe. W handlu artykułami rolnymi miała nastąpić liberalizacja. NAFTA stwarza warunki dla uczciwej konkurencji na obszarze strefy wolnego handlu oraz zapewnia skuteczną ochronę praw własności intelektualnej każdej ze stron. Porusza takie kwestie jak: zasady rozwiązywania sporów, prawa pracownicze, inwestycje zagraniczne, standardy techniczne i ochrona środowiska.
Cele
osiągnięcie dobrobytu i rozwój krajów członkowskich
dogodny klimat do inwestycji prywatnych
stworzenie warunków politycznych służących rozwojowi wzrostu gospodarczego
ustalenie cen ropy naftowej

9. System waluty złotej ( parytet złota, standard złota) — pierwszy międzynarodowy system walutowy, w którym standardowa jednostka pieniądza jest odpowiednikiem wartości określonej wagi złota oraz w którym emitenci pieniądza gwarantują, pod określonymi warunkami, wykupienie wydanych pieniędzy za złoto o tej wadze. Wykształcił się pod koniec XIX w. i funkcjonował do wybuchu I wojny światowej. System waluty złotej, w porównaniu z innymi systemami pieniężnymi, charakteryzuje duża stabilność w obiegu wewnętrznym i międzynarodowym, wyrażająca się w stosunkowo niewielkich wahaniach cen, powodowanych głównie odpływem dużych ilości kruszcu lub odkryciem nowych złóż. Duża stabilność stwarzała poczucie pewności działania podmiotom gospodarczym. Ogólnie mówiąc, doskonale ułatwiał on wymianę międzynarodową, wyrównywanie bilansów i stosunki kredytowe.
Zasady systemu waluty złotej:
Złoto pełni funkcję pieniądza narodowego i światowego. Jest miernikiem porównawczym walut.
Jednostka pieniężna każdego kraju ma ściśle ustalony parytet złota, który określa jej wartość w jednostkach wagowych czystego kruszcu.
Kursy walutowe oznaczają relację parytetu złota jednostki pieniężnej jednego kraju do parytetu złota jednostki pieniężnej drugiego kraju. Jest to tzw. system per values, czyli system stałych kursów parytetowych
Granice dopuszczalnych odchyleń rynkowych kursów walutowych wynoszą ± 1%. Wyznaczają je koszty przywozu lub wywozu złota związane z płatnościami zagranicznymi. Są to tzw. punkty złote.
-Istnieje wolność bicia monet z kruszcu i przetapiania monet złotych na kruszec. Nie ma żadnych ograniczeń w zakresie wywozu lub przywozu kruszcu do kraju. - Substytutem pieniądza kruszcowego w obiegu krajowym są banknoty. Są one wymienialne na złoto zgodnie z parytetem. Nie są one jednak tzw. pieniądzem ostatecznym
Funkcje waluty złotej:
-miernik wartości – umożliwiała ustalanie cen na rynkach światowych -środek płatniczy – umożliwiała dokonywanie bez żadnych zastrzeżeń rozliczeń międzynarodowych -środek gromadzenia rezerw -środek cyrkulacji – umożliwiała dokonywanie rozliczeń między osobami fizycznymi. Waluta międzynarodowa wszystkie rodzaje pieniądza powszechnie i w długim czasie uznawanego we wzajemnych rozliczeniach przez kraje trzecie, z których żaden nie jest jego emitentem i pełniącego w nich funkcję miernika wartości i środka płatniczego.

10.System walutowy z Bretton Woods

- W 1944 na konferencji narodów zjednoczonych 44 państwa utworzyły międzynarodowy fundusz walutowy, członkowie mieli pewne obowiązki i prawa. To, co spowodowało kryzys gospodarczy zostało rozwiązane.

- Główne cele utworzenia międzynarodowego funduszu walutowego:

*Przywrócenie wymienialności walut

*Stabilizacja kursów walut

*Stworzenie przesłanek dla szybkiego, swobodnego i korzystnego rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych

- Ustalenia:

*Złoto- główny środek rezerwowy i płatniczy

*Ustalenie wartości pieniądz w stosunku do złota, bezpośrednio lub za pośrednictwem dolara

- Zasada: Obowiązuje kurs walutowy zmienny, tylko w granicach ±1%, a więc zawężono wahania się kursu walutowego (dziś płynne kursy walutowe)

- Ważnym elementem było to, że państwo zostały zobowiązane do przekazywania kwoty stanowiącej międzynarodowe rezerwy walutowe. Liczono wg PKB i wielkości obrotów. Do 1970- 25% tej kwoty wpłacano w złocie, a resztę w walucie krajowej

- Wprowadzenie do rozliczeń specjalnych praw ciągnienia- swoistego pieniądza kreowanego do rozliczeń, rozrachunków między państwami

- System ten odbiegł od złota jako dominującej waluty złota, ale uwzględniał złoto i dolara

- Kierował do stałego kursu walutowego

- Połowa 1971 w porozumieniach jamajskich anulowano stały parytet złota dotyczący walut narodowych, zniesiono obowiązek stałych kursów walutowych- Koniec systemu walutowego z Bretton Woods

11. TEORIE PRZEDKLASYCZNE

PSYCHOZY LĘKU PRZED BRAKIEM TOWARÓW – starożytni kupcy handlowali na zasadzie skupowania jak największej ilości produktów i towarów po jak najmniejszej cenie, nierzadko kosztem dokonywania rabunków i rozbojów, przy jednoczesnym oferowaniu jak najmniejszej ilości towaru przy sprzedaży.

DOGMATU SŁUSZNEJ CENY – wraz z rozwojem społeczeństw i państwowości następował rozwój handlu wymiennego (towar za towar), z użyciem umownego pieniądza (np. soli, kruszcu metalu szlachetnego). Każdy towar ma swoją cenę podyktowaną kosztami jego wytworzenia, poniżej której nie powinien być sprzedany. Rynek – podaż i popyt – kształtuje cenę.

DOKTRYNA MERKANTYLIZMU – korzystny bilans w handlu i wymianie w skali międzynarodowej stanowi źródło bogactwa narodu. Celowym jest gromadzenie kruszców szlachetnych i prowadzenie polityki ekonomicznej ułatwiającej osiągnięcie tego celu (np. poprzez ograniczenia importu i promowanie eksportu).

Teorie klasyczne
Klasycy ekonomii - Adam Smith i David Ricardo zaproponowali nowe zasady rozwoju handlu międzynarodowego -podstawę rozwoju handlu stanowi przewaga w kosztach produkcji i eksportować należy towary tańsze, importować droższe. -handel powinien rozwijać się bez ograniczeń oparty na wolnym rynku i handlu. Teorię klasyczną dzieli się na dwie części:

*Teoria wolnego handlu -istnienie wolnej konkurencji i wolnego handlu między krajem. Regulatorem procesów miała być ,,niewidzialna ręka rynku'', - państwo kreowało prawo dbało o jego przestrzeganie i zapobiegało wszelkim naruszeniom, - drugim założeniem była przenośność czynników produkcji między krajem, przepływać mogły towary, - podzielność czynników produkcji za pomocą tych samych urządzeń można wytwarzać różne towary, - brak postępu technicznego , - stała funkcji produkcji *Model handlu międzynarodowego - opierał się na założeniu- dwa kraje , dwa towary ,jeden czynnik produkcji tj. praca ,kosztami produkcji są nakłady pracy, relacje między nakładami a produkcja nie zmienia się, nie ma kosztów transportu 4. Teoria przewagi absolutnej - kosztów bezwzględnych A Smith. Handel to gra o sumie zerowej dodatniej, zyskują obie strony. Jednym czynnikiem wytwórczym jest praca. Każdy kraj jest w stanie znaleźć u siebie produkt który produkuje najtaniej. Kraje powinny wymieniać się takimi produktami .Korzyści upatrywano w specjalizacji kraju źródłem bogactwa są rozmiary produkcji. 5.Teoria kosztów konperatywnych(względnych) - Ricardo 1817r.mówił o stosunku kosztów realnych produktów w różnych krajach. Każdy kraj powinien produkować to co wytwarza najtaniej, stworzyć nadwyżki tego towaru i eksportować go. 6.Teoria obfitości zasobów. Jeżeli dany czynnik występuje w kraju obficie to kraj ten powinien produkować takie towary do których produkcji wykorzystuje właśnie te obfite zasoby zarówno na rynek wewnętrzny i eksport. Naberler uzasadnił że czasem jest konieczność zrezygnowania z produkcji A aby zwiększyć produkcję B, lub zmienić ja na inną i przyczyną tego jest pogłębienie się specjalizacji międzynarodowy kraj powinien specjalizować się w takich dziedzinach ,gdzie jego koszty są najmniejsze.

współczesne teorie
1) Teorie neoczynnikowe
Autorzy tych teorii - opierając się na zasadzie kosztów względnych - uważają za celowe uwzględnienie dodatkowo zasobów naturalnych oraz niejednorodności czynników pracy i kapitału. Proponują m.in. dzielić pracę na prostą i złożoną, kapitał zaś na rzeczowy i tzw. kapitał ludzki (human capital), który w zasadzie jest niczym innym jak tzw. pracą złożoną. Wspólnym mianownikiem wszystkich tych teorii jest uogólnienie zasady obfitości zasobów, zgodnie z którą każdy kraj (i innego rodzaju podmiot gospodarczy) powinien eksportować towary, których wytwarzanie wymaga większego zastosowania relatywnie obfitych czynników produkcji, i jednocześnie importować towary, których produkcja wymaga większego zastosowania czynników względnie mało obfitych. Stosowanie tej zasady zawsze przynosi mniejsze lub większe korzyści.
2)Teorie neotechnologiczne
W teoriach neotechnologicznych uwzględnia się zmiany spowodowane ciągłym rozwojem postępu technicznego.
a)teoria luki technologicznej – nacisk położony jest na możliwości rozwoju korzystnego handlu dzięki międzynarodowym różnicom w poziomie wiedzy technicznej i w tempie postępu technicznego
b)teoria cyklu życia produktu - handel międzynarodowy jest pochodną przechodzenia danego produktu-innowacji kolejno przez trzy fazy: innowacji, dojrzewania, standaryzacji
c)teoria korzyści skali – stanowi uzupełnienie powyższych teorii. Korzyści skali produkcji i zbytu występują wtedy, gdy wielkości produkcji i zbytu rosną szybciej niż nakłady czynników produkcji

3)podażowo–popytowe:- teoria podobieństwa preferencji, wg niej eksportowane są te towary, na które istnieje zagranicą tzw. reprezentatywny popyt. Eksport pojawia się wtedy, gdy preferencje na rynku krajowym i zagranicznym są takie same (zbliżone). Podobieństwo preferencji związane jest z tym, że kraje są zainteresowane, maja podobną strukturę.
- teoria zróżnicowania produktów, przyczyny handlu międzynarodowego tkwią w tym, że bardzo szybko rośnie liczba produktów będących przedmiotem wymiany i chociaż mamy do czynienia z tym samym produktem to nie jest to ten sam produkt.
- teoria handlu wewnątrzgałęziowego

12Rynek – miejsce spotkań, na którym dokonuje się wymiana towarowa, zderzenie popytu i podaży. Zbiorowość podmiotów gospodarczych zainteresowanych dokonywaniem wymiany konkretnymi dobrami, towarami, wartościami i usługami.

Rodzaje rynków:

Rynek towarowy:

1)Dobra konsumpcyjne

a)Rynek dóbr konsumpcji bieżącej

b)Rynek dóbr trwałego użytku

2)Dobra przemysłowe

-Sprzęt inwestycyjny

-Części i akcesoria do maszyn

-Surowce i paliwa

-Materiały wyposażeniowe

-Patenty, licencje, know-how

Podział ze względu na stopień zorganizowania rynku:
1. rynki formalne
2. rynki ułomne
3. rynki nieformalne

Rynek formalny – jest to rynek, na którym w określonym miejscu i czasie dochodzi do konfrontacji popytu i podaży zgodnie z regulaminem danego rynku.

Cechy rynków zorganizowanych:

- bezpośrednia konfrontacja popytu i podaży

- regularny obrót handlowy

- konieczność przestrzegania ustalonych regulaminów i zasad handlu upowszechnianie ukształtowanych na rynku cen i warunków wymiany – ceny przy których są dokonywane transakcje są powszechnie znane.

Do rynków zorganizowanych zaliczamy giełdy i aukcje.

Rynki formalne ułomne – targi, przetargi, wystawy gospodarce, centra wystawienniczo – targowe, rolnicze giełdy towarowe, targowiska – bazary.

Cechy rynków ułomnych:

- ceny na nich uzyskiwane nie zawsze są podawane do publicznej wiadomości

- rynki ułomne nie wpływają znacząco na kształtowanie się międzynarodowych zwyczajów i uznansów handlowych

- handle na nich nie polega tak ścisłym regulaminom i przepisom

Rynek nieformalny – tworzą rozproszeni uczestnicy realizujący sporadyczną wymianę handlową: eksport, import, handel tranzytowy, obrót licencjami, transakcje wiązane, wzajemne, barterowe.

13 Efekt kreacji handlu polega na zwiększeniu rozmiarów wymiany handlowej realizowanej dotychczas. Pojawia się w przypadku wymiany handlowej pomiędzy krajami uczestniczącymi w strefie wolnego handlu bądź tworzącymi unię celną. Jest to spowodowane tym, że przed wejściem w strefę lub unię celną poszczególne państwa nie eksportowały i nie importowały określonych towarów - wymiana nie była opłacalne ze względu na bariery celne. Dopiero zlikwidowanie tych barier w ramach współpracy przy tworzeniu strefy wolnego handlu lub unii celnej pozwala na wykreowanie wymiany takich produktów lub zwiększenie rozmiarów już istniejącego handlu nimi. W takim przypadku rozmiary wymiany rosną tym bardziej, im wyższe były stawki celne dla analizowanych produktów.

Efekt przesunięcia handlu jest zjawiskiem pojawiającym się w wyniku wzrostu udziału państw uczestniczących w unii celnej w wartości handlu całkowitego tych państw. Towarzyszy temu zmniejszenie się udziału wymiany z krajami trzecimi (nie będącymi członkami unii celnej). Inaczej mówiąc w wyniku powstania unii celnej państwa zwiększają wymianę handlową pomiędzy sobą, ograniczając jednocześnie wymianę z krajami pozostającymi poza unią. Subsydia bezpośrednie mają postać bezpośredniej pomocy finansowej dla producentów/eksporterów. Wielkość wypłacanej pomocy zależy od rozmiarów realizowanej sprzedaży zagranicę. Subsydia pośrednie- ich zastosowanie nie jest tak łatwo wykrywalne przez zagranicę, co pozwala na uniknięcie reperkusji ze strony krajów importujących.

14 Model grawitacyjny: patrząc na handel światowy jako całość ekonomiści odkryli, że rozmiary handlu między dwoma dowolnymi krajami dość dokładnie opisuje równanie:

Tij= A*Yi*Yj/Dij (A-stała; Yi ,Yj-wartość PKB krajów)

Oznacza to, że wartość wymiany handlowej między tymi krajami jest proporcjonalna do iloczynu PKB tych krajów oraz maleje wraz ze wzrostem odległości między krajami

Równanie Grawitacyjnego Modelu Handlu

Tij= A*Yi*Yj/Dij - Równanie to mówi, że trzy czynniki i wartość PKB jednego kraju, wartość PKB drugiego kraju i odległość, determinuje handel między krajami, ale nie wskazuje wyraźnie kierunku i zależności

15 Międzynarodowy rynek walutowy- zespół reguł i instytucji pozwalających dokonać wymiany pieniądza jednego kraju na pieniądz drugiego kraju. Na ryku tym dochodzi do zderzenia popytu na pieniądz z ich podażą. Cena waluty jest kurs walutowy.

Cechy rynku walutowego:

1.To rynek który nie jest umiejscowiony geograficznie

2.Funkcjionuje permanentnie

3.Należy do najtańszych i najlepiej zorganizowanych rynków, odbywa się to w sposób elektroniczny

4.Różnorodność transakcji wymiany walut

Funkcje ryku walutowego:

1.Umożliwia dokonanie wymiany pieniądza jednego kraju na pieniądz drugiego kraju

2.Umożliwia zabezpieczenie uczestników międzynarodowych stosunków gospodarczych przed negatywnymi konsekwencjami wahań kursów walut

3.Umożliwia podejmowanie działań zapewniających uzyskanie zniżki lub zwyżki walut i pomnażania dochodów

4.Stworza szanse na przesuwanie siły nabywczej

5.Pozwala na wyrównywanie nierówności walut, wahań

Klasyfikacja rynku walutowego:

1.Rynek bieżący- obejmuje operacje natychmiast- w ciągu dwóch dni

2.Rynek terminowy- zakup i sprzedaż walut odbywa się z wyprzedzeniem w stosunku do terminu dostawy. Istotą jest to, że ustalone są kursy walutowe na etapie zakupu/sprzedaży, jest to zabezpieczenie

3.Rynki opierające się na operacjach walutowych dokonywanych w walucie kraju, w który takie rynek działa

4.Rynek na, którym operacje wykonywane są w dewizach danego kraju

5.Rynek, który nie jest skoncentrowany w jednym kraju, ani w jednym mieście- obejmuje wiele krajów- rynki euro-walutowe