NA ćwiczenia

„Instytucje prawa administracyjnego” Langrod, str.196-

Funkcyjnie pojęta misja państwa składa się z:

-funkcji reglamentacyjnej – reglamentowanie i nadzorowanie aktywności prywatnej

-funkcji zabezpieczenia (usługowa)

-funkcji pośredniej

Ustawodawstwo – funkcja stanowienia przez jakiekolwiek podział władzy reguł prawnych.

R. Raszewska-Skałecka, Koncepcja zakładu administracyjnego w polskiej
nauce prawa administracyjnego Acta Universitatis Wratislaviensis No 2778
"Przegląd Prawa i Administracji", t. LXVIII, Wrocław 2005

Zakład administracyjny (zwany też zakładem publicznym) jest formą organizacyjną administracji świadczącej. Ustawodawstwo polskie do tej pory nie zdefiniowało jego pojęcia. Terminem tym obejmuje się zakłady różnych typów, np. zakłady podejmujące działalność naukową, oświatową, wychowawczą, zakłady służby zdrowia, zakłady w dziedzinie kultury.

Wg. J. Bocia zakładem administracyjnym jest jednostka organizacyjna powołana do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjnoprawnego.

J. Filipka uważa że z instytucją zakładu administracyjnego łączy się spełnianie świadczeń lub usług według zasad wiedzy fachowej lub doświadczenia dla spełnienia zadań, jakie zostały zakładowi postawione.

W polskim systemie prawnym brak jest ustawy, która normowałaby status prawny wszystkich zakładów administracyjnych, jest natomiast wiele ustaw dotyczących poszczególnych typów zakładów, np. sprawy zakładów oświatowych w ustawie o systemie oświaty, sprawy zakładów pomocy społecznej w ustawie o pomocy społecznej itd.

Zagadnienie korzystania za świadczeń zakładowych należy rozpatrywać z dwóch punktów widzenia:

  1. problematyka dotycząca praw obywateli do korzystania ze świadczeń zakładów

  2. kwestia praw i obowiązków użytkowników zakładów (czyli osób już dopuszczonych do korzystania ze świadczeń zakładowych)

W polskiej literaturze pierwsze wzmianki o zakładach administracyjnych pojawiają się już w XIX w. Jednak dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym zagadnienie to stało się przedmiotem szerszych rozważań. Według W.Sz. Wachholza zakład jest pojęciem faktycznym, dla wyczerpującego określenie pojęcia zakładu konieczne jest wysunięcie na pierwszy plan momentów natury technicznej. Tak więc próby prawniczego określenia zakładu z góry skazane są na niepowodzenie.

Zagadnieniem zakładów publicznych najszerzej zajmowali się T. Bigo i W. Klonowiecki.

Wg. Z. Pazdro – Zakład publiczny to zespół ludzi i środków technicznych powołanych do wykonywania pewnych zadań w zakresie administracji publicznej.

Wg B. Wasiutyńskiego – Zakład publiczny to zespół urządzeń technicznych, przeznaczonych do trwałego świadczenia jednostkom usług, uznanych za leżące w interesie publicznym.

Wg T. Bigo – Zakład publiczny to kompleks środków osobowych i materialnych należących do państwa, względnie innego podmiotu administracji publicznej, wydzielony pod względem organizacyjnym w jedną całość techniczną.

Wg J. Huberta – Zakład publiczny jest szczególną formą administracji publicznej dostępną tylko temu, kto jest podmiotem administracji publicznej, osobowość jej polega na tym, że podmiot administracji dla poszczególnych celów tworzy osobne organizacje techniczne i porucza im spełnianie własnych zadań pod kierunkiem organów przez siebie ustanawianych.

Podsumowując przeważa pogląd że jest to zespół powołany przez podmiot administracji publicznej (Pazdro, Bigo, Hubert).

W okresie międzywojennym używano pojęcia „zakład publiczny”, lecz po wojnie zrezygnowano z przymiotnika „publiczny” co wiązało się odrzuceniom podziału na prawa publiczne i prywatne. Zaczęto więc używać terminów zakład prawa administracyjnego, zakład państwowy, zakład administracyjny lub po prostu zakład.

W latach pięćdziesiątych dominowała definicja M. Jaroszyńskiego wg której zakład to wyodrębniony zespół środków materialnych i sił ludzkich, powołany do wypełniania określonego zadania o charakterze innym niż gospodarczy.

W.Kuta wyodrębnia trzy istotne cechy odróżniające zakład od innych instytucji państwowych. Jest to cel działania, osoby korzystające z zakładów i charakter stosunków prawnych zawiązywanych między tymi osobami a organami zakładu.

W celu uporządkowania teorii J. Boć definiuje zakład administracyjny jako państwową jednostkę organizacyjną powołaną do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjnoprawnego.

Poglądy doktryny wskazują, iż zakład administracyjny wykonuje usługi publiczne świadczone na rzecz konkretnej grupy użytkowników (np. szkoła – uczniowie), przy czym stosunek prawny między stronami ma charakter administracyjny, a zakład ma wobec swoich użytkowników uprawnienia zwierzchnie tzw. władztwo zakładowe.

Kojarzenie zakładu z decentralizacją w literaturze przedmiotu skłoniło większość przedstawicieli teorii prawa administracyjnego do akceptacji tego zespolenia. Wspołcześnie doktryna nie traktuje zakładów administracyjnych jako podmioty zdecentralizowane, przyznając im przeważnie prawo do funkcjonowania w warunkach zdecentralizowanej zależności względem podmiotów macierzystych.

Zagadnienie władztwa zakładowego w polskiej doktrynie prezentuje zarówno poglądy oryginalne jak i zaczerpnięte z prawa niemieckiego. W ocenie S. Kasznicy „przez przyjęcie do zakładu publicznego użytkowca wchodzi w szczególny stosunek zakładowy, w którym zastaje poddany władztwu zakładowemu i zostaje obciążony pewnymi specjalnymi obowiązkami, które wykraczają nieraz nawet daleko poza zakres powszechnych obowiązków, jakie ciążą na każdym obywatelu”.

W. Klonowiecki twierdzi, że władztwo zakładowe różni siie od władztwa administracyjnego tym, że wynika za szczególnej zakładowej zależności użytkowcy od zakładu i tyczy się tylko użytkowcy oraz że istnienie jego nie wymaga upoważnienia ustawowego. Władztwo administracyjne opiera się na takim upoważnieniu ustawowym i jest przejawem powszechnej zależności administrowanych od władz.

Zimmermann zauważa że przez nawiązanie stosunku z zakładem destynariusz poddaje się władztwu zakładowemu, a przede wszystkim władztwu dyscyplinarnemu. Wynikiem władztwa zakładowego jest prawo zakładu do wydawania regulaminu i to bez szczególnego upoważnienia, gdyż wystarcza tu ogolna norma kreacyjna.

Zależność zakładowa i władztwo zakładowe są ze sobą ściśle powiązane i odpowiadają sobie wzajemnie. Im szerszy jest zakres zależności zakładowej, tym szerszy jest zakres władztwa zakładowego.

Zdaniem P. Lisowskiego władztwo zakładowe nie jest tożsame z władztwem administracyjnym, a to ze względu na specyficzne uwarunkowania podmiotowo-przedmiotowe. Władztwo zakładowe w swoim podstawowym zakresie dotyczy użytkowników. Czasami dotyczy również osób trzecich. Niekiedy odnosi się tylko do pracowników zakładu. W każdym z tych układów determinowane jest pierwotnie i przede wszystkim celami zakładu.

Zakłady administracyjne co do zasad, w swojej podstawowej działalności nie posługują się środkami powszechnej egzekucji administracyjnej.

Aktualnie pojęcie zakładu administracyjnego, uwzględniające dorobek doktryny, opracowane przez E. Ochendowskiego – zakładem publicznym jest jednostka organizacyjna, nie będąca organem państwowym ani organem samorządu, która została powołana do wykonywania zadań publicznych i jest uprawniona do nawiżywania stosunków administracyjnoprawnych. Jest to jednostka wyposażona w zespół środków osobowych (personel) i rzeczowych, realizująca zadania publiczne i korzystająca z władztwa zakładowego.

Zakłąd administracyjny jest to ukonstytuowana jednostka organizacyjna świadcząca usługi niematerialne z zakresu administracji publicznej, w ramach których stosunki prawne wiążące zakład z użytkownikiem mają charakter administracyjnoprawny


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Niedostosowanie społeczne - na ćwiczenia
METALURGIA (polska sztuka pradziejowa), darmowy transfer, na ćwiczenia
GKF - Bacon i Hobbes - Nowa koncepcja prawdy (Aforyzmy i Lewiatan), Główne kierunki filozofii, Prac
Z postępowań odrębnych wg informacji podanych na ćwiczeniach obowiązuje
Zagadnienia na cwiczenia, Studia, Rok I, Psychologia ogólna
Tabele na ćwiczenia
Wykaz realizowanych zadań na ćwiczeniach
zagadnienia na ćwiczenia z finansów
Wykaz topol obowiazujacych na cwiczeniach, --, ~fl}:~ a I
IBN Pytania na ćwiczenia laboratoryjne z chemii
zadania 2 na ćwiczenia od wakuły, Szkoła, Analiza i wycena przedsiębiorstw
sciaga na 5 cwiczenie
Zagadnienia na ćwiczenia z Biologii molekularnejFarm2009, Studia i edukacja, farmacja
Fizyka zadania na ćwiczenia
ściąga na kol zal na ćwiczenia
diagn nozol na cwiczenia
Protokół do wykonania zadań na ćwiczeniach ssaki
Materiały na ćwiczenia fb cw 1 mat

więcej podobnych podstron