Pod pojęciem mikroklimatu rozumiemy całokształt zmian fizycznych, stałych czynników meteorologicznych na badanym, ograniczonym miejscu, zwykle w przestrzeni około 2 m od podłoża.

Rozróżniamy mikroklimat sztuczny i naturalny.

Mikroklimat sztuczny wynika ze świadomego oddziaływania mającego na celu:

* zapewnienie organizmowi optymalnych warunków pracy i bytu,

* jest niejako przedmiotem ubocznym działania człowieka.

Ani pojedynczy czynnik klimatu, ani klimat jako kombinacja poszczególnych czynników nie wystarczają do oceny uciążliwości pracy bez uwzględnienia:

* ciężkości pracy fizycznej,

* odzieży ochronnej.

Podstawowym składnikiem mikroklimatu jest powietrze. Aby było ono dobrze znoszone przez człowieka musi spełniać podstawowe kryteria:

* być wolne od substancji szkodliwych, oraz pyłów, par, drobnoustrojów,

* być wolne od substancji zapachowych.

Niedobór tlenu

Zmniejszenie ciśnienia cząsteczkowego O2, praktycznie nie spotyka się w normalnych warunkach pracy np. biurze. Jest to możliwe w małych, szczelnie zamkniętych pomieszczeniach np. bunkrach, silosach, kesonach, pomieszczeniach w których odbywała się fermentacja lub tam gdzie tlen został zużyty lub zastąpiony innymi gazami, lub chemicznie zmieniony np. podczas spalania.

Nagłe przestawienie się na ciśnienie cząsteczkowe O2 mniejsze niż 14 kPa, wywołuje w krótkim czasie (20-40 sek.) wyraźne dolegliwości m.in.:

*zmniejszenie ruchliwości,

*niechęć do wysiłków fizycznych,

*zmniejszenie zdolności do pracy,

*ograniczenie krytycznej oceny sytuacji.

Efektem jest zniesienie odruchu obronnego organizmu, jakim jest skłonności do ucieczki. Wymogiem formalnym jest stosowanie aparatów tlenowych do prac np. w rozpadlinach, kesonach, silosach, lub/i zatrudnianie dwóch pracowników jednocześnie.

Promieniowanie cieplne.

Źródłem promieniowania cieplnego działającego na człowieka jest każde ciało o temperaturze wyższej od temperatury skóry, czyli przedmioty znajdujące się w pomieszczeniu roboczym (np. powierzchnie rozgrzanych maszyn, rozżarzony metal itp.) lub w jego otoczeniu.

Zgodnie z prawem Wiena, im wyższa jest temperatura ciała będącego źródłem promieniowania, tym mniejsza jest długość emitowanych fal. Na przykład ciała o temperaturze 50-100C wysyłają promieniowanie o długości fali 5-3 µm, natomiast ciała o temperaturze 500C emitują fale o długości 1µm .

Temperatura powietrza.

Temperatura powietrza pozostającego w bezruchu w danej przestrzeni roboczej jest wynikiem promieniowania cieplnego z powierzchni otaczających. Termiczne działanie powietrza na człowieka jest podobne w skutkach lecz nie identyczne z promieniowaniem cieplnym.

Przedział temperatur, w którym odczuwane jest dobre samopoczucie jest bardzo wąski i wynosi 2-3C. Zakres temperatury, w której człowiek czuje się dobrze, jest indywidualnie bardzo różny, zależy on od osoby i ubrania, odżywienia, pory roku, wieku i płci.

Komfortem cieplnym określa się stan, w którym człowiek nie odczuwa ani ciepła ani zimna, czyli otaczające go środowisko jest dla niego obojętne. W stanie komfortu termicznego temperatura wewnętrzna wynosi 37,0 ± 0,3C, a średnia temperatura skóry mieści się w granicach 33,0 - 34,5C.

Równowaga cieplna w zimie zależy od:

• zdolności organizmu do produkcji ciepła, (mięśnie)

• zdolności organizmu do zatrzymania ciepła w organizmie (wzrost izolacji tkanek powierzchownych przez zwężenie głębszych naczyń krwionośnych w kończynach, jak i powierzchownych.

Równowaga cieplna w środowisku gorącym zależy od:

• zdolności do rozproszenia ciepła wynikającego z przemian metabolicznych,

• zdolności do rozproszenia ciepła pobranego ze środowiska.