HISTORIA FILMU POWSZECHNEGO – kino amerykańskie
Hollywood miało początek w latach 10’ i było oligopolem. Podczas IWŚ U.S.A. stało się potęgą ekonomiczną (Wallstreet). w 1921 nastąpiła mała recesja i panowała republika – probiznesowy konserwatyzm.
Roaring Twenties – tzw „burzliwe lata 20”
1919-1932 (13 lat) – prohibicja – rozpite społeczeństwo, a na rynku gospodarczym królowała mafia – mitologia gangsterska, speakeasy (tajne knajpy, gdzie nielegalnie sprzedawano alkohol), orgie alkoholowe w Hollywood.
Typ kobiety : chłopczyce – krótkie sukienki, krótkie włosy – Clara Bow, Luise Brooks
Na parkietach królował forstrot , charlestone, tango
Narodziny bluesa i jazzu
dancingi – królowały do lat ok 60-70
silne przestrzenie emigracyjne, upada rolnictwo, renesans Klu-Klux-Klanu
Kino – beneficjenci – odzwierciedlenie tempa życia
inwestycje :
1902 – 78 mln $
1920 – 850 mln $ !!!
Eksport niezmienny do połowy dekady (wtedy nastąpił lekki kryzys), ale i tak do dziś dominuje na rynku.
Sieć kin (lokalnych)
-zbyt własnych filmów
-ściąganie zagranicznych reżyserów
-kosztowne filmy
-wysokobudżetowe
1917 – First National – grupa kinowców
Integracja pionowa! – skupienie wszystkich etapów produkcji
Zukko (Famous Players – Paramount) – skupował kina, w efekcie czego miał ich ok 120!
30’
rząd federalny- natytrust – koniec monopolu
MGM – znak : lew Marcus (ten ryczący w czołówce) – nikelodiony
¾ wpływów z dużych kin – kina I kategorii
mniejsze kina – kina II kategorii
maximum zysków pochodziło z dystrybucji
Block booking – sprzedaż wiązana - kupowanie filmów w pakietach, gdzie poza aktualnym hitem znajdowały się tez inne, mniej znane i cieszące się mniejszym zainteresowaniem.
kinopałace – cinepalace – luksusowe (np. Amsterdam)
1917 – Balaban & Katz – wielkie kinoteatry – mieli klimatyzację jako pierwsi!
zestawy programowe – dodatki do filmów (kronika, orkiestra)
kinoteatry :
-konwencjonalne – tradycyjny teatr (barok, rokoko, secesja)
-nastrojowe – audytorium „pod gołym niebem nocą” – żarówki i granatowa kopuła
1929 - Przełom dźwiękowy = kryzys!
Wieka 3 i Mała 5 :
Paramount Universal
MGM Fox
First National Warner Bros.
PDC – production, distribution and consumption (?)
Film Booking Office
UNIVERSAL - założyciel Carl Laemme
tanie filmy, małe kina, chętnie zatrudniało emigrantów,
Paul Lenni (?) – reżyser, horrory
FOX
T. Nix (?)
niskobudżetowe filmy; westerny; najpotężniejsza wytwórnia z małej 3
WARNER BROS.
tylko produkcja, gwiazdą był pies owczarek, Lubitsch
1924 – inwestycje = pionierzy w dziedzinie dźwięku w filmie
PDC i FBO(to drugie zmienia się w w RKO)
krótki „żywot”, Cecil DeMill – nowa obyczajowość, giganty historyczne
UNITED ARTISTS
Douglas Fairbanks, Mary Pickford, Charlie Chaplin i David Wark Griffith,
zajmowali się tylko produkcją I ściąganiem realizatorów
I film Chaplina – bez Chaplina – „Paryżanka”
MPPDA ( Motion Picture Producers and Distributors of America )
Wiliam Hays – kodeks Haysa
zaostrzenie cenzury
skandale łamania prawa (prohibicja, skandale seksualne)
1921 - Roscoe “Fatty” Arbalck – oskarżony o gwałt I morderstwo Skandale, które dały
1922 – Morderstwo Wiliama Taylora Hollywood metkę
Rozwód Chaplina i Lity Grey dekadenckiego
1927 i 1932 – usztywnienie zasad przez Heysa
1934 – kodeks Heysa
do ok 1917 – wygładzanie stylu klasycznego
1920 – zaziemianie studia – sztuczne światło
po 1920 – zgranie kadrów na osi spojrzenia, światło, scenografia, ujęcie/przeciwujęcie
HITY
„Narodziny Narodu”, „Nietolerancja” – Gryffith – „Serca świata” (1919), „Dwie sieroty”, „Ameryka”, „Czyż życie nie jest piękne”, „Męczennica miłości” (wszystkie : 1922)
„Jeźdźcy Apokalipsy” –Rex Ingram
„Szejk”, “Parafraf 62 o małżeństwie” (Why change your wife?) – Cecil Bill de Mill (nie Wiliam!) – był obstrzelany za komedie erotyczne(!), więc zaczał tworzyć filmy pasyjne/religijne np. „Dziesięć Przykazań” albo „Król królów” (1927)
Erich von Stroheim – „Ślepi mężowie” (1919), „Szalone żony”, „Dziewczę z karuzeli”, „Chciwość” (1924), „Wesoła wdówka”, „Marsz weselny”, „Królowa Kenii”, tylko grał w „Bulwar zachodzącego słońca” i „Towarzysze broni”
FILMY PRZYGODOWE
Douglas Fairbanks : -Znak zorro
-Trzej muszkieterowie
-Charlie
-Złodziej z Bagdadu – plagiat Walsha!
BURLESKA
Komiczne persony : Sennett (reżyser, autor „stajni” – zespołu aktorów), Chaplin(pantomima, ”Brzdąc”, ,,Gorączka złota”, „Cyrk”, „Dyktator”), Keaton (1ujęciowe gagi, kaskader, kamienna twarz, pojazdy, „Generał”, „Rozkoszny pociąg”, wątki autotematyczne – „Człowiek, który kręci”), Loyd (self-made man), Langdon(perwersyjny, „Strong man”, „Long pants”)
WESTERNY
„Just palas”, „Iron horse” (ognisty potwór),
FILM GANGSTERSKI
“Underworld” (nocne Chicago/ludzie podziemia), “Obława”
HORROR
Universal się specjalizował w tym gatunku, Lon Chaney – człowiek o tysiącu twarzach
WYSTAWNE FILMY
„Ben- Hur” (Benn Hoor? O.o) – wyśmienity pościg rydwanów, świetna gra Ramona Novarro
„Wschód słońca”
„Wielka parada” – film pacyfistyczny
„Człowiek z tłumu” – kino psychologiczne