Definicja Rozgraniczenia

To urzędowe ustalenie przebiegu granicy między sąsiednimi nieruchomościami, czyli ustalenie dokąd na gruncie sięga prawo własności właściciela danej nieruchomości gruntowej.

Cele rozgraniczenia nieruchomości:

• Ustalenie przebiegu granic nieruchomości i określenie położenia pkt. Linii granicznych

• Oznaczanie i utrwalenie granic na gruncie

• Sporządzenie odpowiednich dokumentów.

ROZGRANICZENIE NIERUCHOMOSCI

- W postepowaniu administracyjnym

PGIK I Prawo wodne

- W postępowaniu Sądowym

Kodeks cywilny i kodeks postępowanie Cywilnego

Pierwszym obowiązkowym trybem jest zawsze postepowanie administracyjne. W przpadku braku rozstrzygnięcia w trybie administracyjnym postępowanie rozgraniczeniowe toczy się przed sądem powszechnym i jest uregulowane to postepowanie sądowe przed KC i KPC.

Zakres rozgraniczenia nieruchomości

1. Przeprowadzenia jest gdy:

-w celu likwidacji sporu granicznego pomiędzy właścicielami sąsiadującego nieruchomości

- jeśli brak jest jednoczesnych danych lub gdy są dane sprzeczne

b) czego dotyczy rozgraniczenie

-tylko i wyłącznie sąsiadujących nieruchomości gruntowych

-w miarę potrzeby wszystkie albo tylko niektóre granice określonej nieruchomości

c) nie można przeprowadzić działek wchodzących w skład jednej nieruchomości

- przyległych do siebie nieruchomości należących do tego samego właściciela

Organ prowadzący rozgraniczenia nieruchomości Wójt, burmistrz, lub prezydent

Wszczęcie postepowania rozgraniczeniowego może nastąpić:

1. Na wniosek zainteresowanej strony

Wniosek strony o rozgraniczenie składany jest gdy istnieją wątpliwości co do przebiegu granic (zatarły się ślady graniczne lub brak jest dokumentów potwierdzających przebieg granic lub dokumenty są sprzeczne lub w przypadku otwartego sporu z sąsiadem

1. Z urzędem

- przy scalaniu gruntów

-gdy potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny uzasadniają rozgraniczenie

Wszczęcie postępowania rozgraniczeniowego następuje w drodze postępowania

Postępowanie to:

• Wydawane jest przez wójta, burmistrza, prezydenta

• Nie służy na nie zażalenie

• Jest doręczanie wszystkim stronom postępowanie, wszczęcie następuje z chwilą doręczenia ostatniej ze stron

• Jest w nim zawarte upoważnienie dla geodety ( musi on posiadać uprawnienia zawodowe z zakresu II ) do przeprowadzenia czynności ustalenia przebiegu granic

Strony w postępowanie rozgraniczającym mogą być

1. właściciel lub współwłaściciel nieruchomości ( udział w postepowaniu biorą wszyscy współwłaściciele oraz oboje małżonkowie )

2. użytkownik lub współużytkownik wieczysty

3. spadkobiercy jeżeli nastąpiła śmierć strony w toku postepowania, albo nie są ujawnieni właściciele w KW

4. posiadacz samoistny

5. osoba posiadająca ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości osoba posiadająca ograniczone prawo rzeczowe

2 rodzaje granic działek w Polskim systemie EGiB:

1. granice działek ujawnianie uprzednio w ewidencji gruntów ( inaczej granice ewidencyjne lub faktycznego stanu władania)

2. granice ustalone według stanu prawnego nieruchomości

granica ustalona wg stanu prawnego nieruchomości to jednoznacznie określona granica ustalona w toku postępowania geodezyjno –administracyjnego albo sądowego zakończonego decyzją administracyjną lub prawomocnym orzeczeniem sądowym.

Rodzaje postępowania w wyniku, których powstają granice prawne:

• rozgraniczenie nieruchomości

• podział nieruchomości

• scalanie i podział nieruchomości

• scalenie gruntów

• wymiany gruntów

• wywłaszczenie gruntów

• inne prace geodezyjne związane z postpowaniami zakończonymi decyzja administracujna lub orzeczeniem sądu

• prace geodezyjne dotyczące operatu ewidencji gruntów,

Ustalenie przebiegu granic nieruchomości

To zespół czynności prawnych i technicznych w wyniku których określa się położenie pktów i linii granicznych w wyniku tego procesu pozostaje dokumentacja geodezyjna, która określa jednoznaczne położenie danej granicy względem osnowy geodezyjnej oraz pozwala na odtworzenie granicy

Ta ustalona granica nabiera charakteru prawnego po wydaniu

- ostatecznej decyzji administracyjnej

-lub prawomocnego orzeczenia sądu

Postepowanie granic nieruchomości z postępowaniem rozgraniczenialnym – ETAPY

1. wniosek strony o wszczęcie postepowania rozgraniczeniowego

2. postępowanie o wszczęciu post. Rozgranicz.

3. Zgłoszenie rozgr. Nieruch. Do właściwego ODGiK

4. Podanie stanu prawnego nieruch. Rozgr. I sąsiednich

5. Analiza doku. Z zasobu GiK

6. Wywiad terenowy

7. Właściwe i terminowe wezwanie stron do wstawienia się na granice

8. ROZPRAWA GRANICZNA

- nie ma sporu granicznego

- istnieje spor graniczny

Dokumenty stwierdzające podstawę ustalania przebiegu granic

1. Stwierdzające stan prawny nieruchomości

- odpisy z KW lub ze zbioru dokumentów

- akty notarialne przeniesienia własności nieruchomości]

-prowadzone postepowanie sadu i ugody sadowe dotyczące przeniesienia własności

2) określają położenie punktów granicznych i przebieg granic nieruchomości

3) dokumenty, które nie znajdują się w państwowym zasobie GiK

Czynności wykonywane przez geodetę można podzielić na 3 etapy:

1. Wstępne czynności techniczne

2. Czynności w terenie kompletownie dokumentacji

3. Kompletowanie dokumentacji

Geodeta zgłasza pracę w ODGiK. Zrejestrowane zgłoszenie jest podstawą do dalszych prac. Geodeta otrzymuje archiwalne dokumenty danego obiektu a mogą to być szkice osnowy pomiarowej, opisy topograficzne pkt osnowy wykazy współrzędnych pkt osnowy

- szkice polowe pomiarów granic szkice graficzne

-protokoły graniczne

-wykazy współrzędnych pkt granicznych

-kopia mapy zasadniczej / ewidencyjnej - wypisy z EGiB

-Geodeta analizuje otrzymane materiały z ODGiK z także od osnowy zainteresowanej, sprawdza wpisy w KW

Jeżeli zachodzi taka potrzeba geodeta sporządza szkic podstawowy o przebiegu granic pochodzące z różnych szkiców archiwalnych.

W następnej kolejności geodeta wyznacza termin rozpoczęcia czynności ustalenia przebiegu granic na gruncie. Wysyła stronom wezwanie ze zwrotnym poświadczeniem odbioru. Wezwani musi być doręczone nie później niż 7 dni prze wyznaczonym terminem. W wezwaniu należy zamieścić informacje że nieusprawiedliwiona nie obecność strony nie wstrzymuje czynności geodety, odracza swoje czynności do czasu ustania przeszkody lub pełnomocnika nie dłużej niż na 1 miesiąc.

Kolejność kryteriów ustalania przebiegu granicy

1. Najpierw znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty, oraz pkt osnowy geodezyjnej które mogą umożliwić odtworzenie granicy prawnej

2. Jeżeli jest brak danych z pkt lub są one niewystarczające albo sprzeczne, przebieg granicy ustala się na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony gdy druga oświadczenia nie składa i nie kwestionuje przebiegu granicy

Czynności geodety na gruncie:

1. Sprawdzenie obecności i tożsamości stron

2. Przyjęcie pełnomocnictw

3. Wywiad terenowy. W trakcie wywiadu trenowego geodeta odszukuje znaki graniczne, wykazuje położenie zniszczonych, przesuniętych znaków granicznych. Znaki i ślady graniczne są dowodem tylko wtedy gdy icg położenie jest zgodne z dok. Posiadającymi moc dowodową.

W razie nie możności niezastosowania popularnych znaków granicznych, punkty graniczne mogą być oznaczone jako:

- trwałe elementy ogrodzenia,

-bolce żelazne

- wyryty krzyż w betonie lub asfalcie

Czynności geodety w ustalaniu przebiegu granic na podstawie dokumentu.

• Po analizie dok potwierdzonej wywiadem terenowym geodeta stwierdza możliwość jednorazowego określenia przebiegu granic

• Powiadomienie o tym strony i właściwego organu

• Wskazanie granicy stronom

• Stabilizacja znakami pkt granicznych

• Protokół graniczny

• Wykonanie pomiaru granicy i trwałych elementów granicy istotnych dla jej przebiegu

Uwagi odnośnie stabilizacji znaków granicznych:

1. Jest wykonywana w obecności zainteresowanych stron

2. Wykonuje się ja dla ustalonych pkt granicznych gdy nie ma sporu

3. Wykonywana jest z zachowaniem zasad

• Pkt załamania granic należy stabilizować trwałymi znakami naziemnymi i podziemnymi

• W terenie o utwardzonej nawierzchni dopuszcza się stabilizacje jednopoziomowa np pręt

• Na terenach podmokłych możliwa jest stabilizacja impregnowanymi palami

• Przy długich odcinkach (400m+) pkt graniczne należy umieszczać w pkt wzajemnie widocznych nie dalej niż 200m.

• W przypadku naturalnych i nieregularnych należy umieszczać pkt załamania granic z jednoczesnym określeniem na szkicu miar umożliwiających obliczenie pozostałych pkt

Protokół graniczny powinien zawierać:

1. Imię i nazwisko geodety oraz numer jego uprawnień zawodowych,

2. Numer i datę postanowienia o wszczęciu postępowanie rozgraniczeniowego oraz upoważnienie dla geodety

3. Oznaczenia nieruchomości przez określenie ich położenia, numer działek ewidencyjnych, numer KW lub zbiorów dokumentów,

4. Informacje dotyczące stron i ich pełnomocnictw

5. Wykaz i ocenę dokumentów stanowiących podstawę ustalania przebiegu granic

6. Oświadczenie stron

7. Wyniki wywiadu terenowego

8. szkic graniczny,

9. opis przebiegu granic

10. opis utrwalenia punktów granicznych

11. pouczenie stron o możliwości przekazania sprawy sądowi

12. wzmiankę o odczytaniu dokumentów stronom przed podpisaniem

13. omówienie skreśleń i poprawek

14. datę sporządzenie dokumentu oraz podpisy stron i geodety

Kiedy można przeprowadzić wznowienie granic:

• wcześniejsze ustalenie granic wg stanu prawnego

• istnienie danych geodezyjnych (współrzędne, miary na szkicach)

Procedura techniczna wznawiania granic:

• Odbywa się bez udziału org. Administracji

• Na zasadzie: Umowa-zlecenie między geodetą a właścicielem

• O czynnościach wznowienia granic zawiadamia się zainteresowane strony

• Z wszystkich czynności, Sporządza się protokół okazania wznowionych granic

Kiedy nie można wznowić granic:

• Gdy nie zostały ustalone wg stanu prawnego

• Gdy nie ma danych geodezyjnych umożliwiających wznowienie granic

• Gdy istnieje spor

Gdy nie ma możliwości ustalenia granic na podstawie dokumentów, znaków lub śladów granicznych ustalenie może nastąpić na podstawie zgodnego oświadczenia stron. W takiej sytuacji geodeta powinien

• Wezwać strony do wskazania granic

• wezwać strony do złożenia oświadczeń o przebiegu granicy

• gdy wskazana granica zostanie uznana i jej przebieg nie jest sprzeczny z dokumentami które posiada, geodeta stabilizuje punkty graniczne

• sporządzenie szkicu i protokołu granicznego który podpisują strony i geodeta

• wykonanie pomiaru zastabilizowanych znaków o osnowę i wykonuje szkic polowy pomiaru granic

gdy na gruncie jest tylko jedna ze stron to:

1. nieobecność usprawiedliwiona – odłożenie pracy nie dłużej niż miesiąc

2. nieobecność nieusprawiedliwiona to geodeta przyjmuje oświadczenia tylko strony obecnej

• porównuje granice z posiadanymi dokumentami jeżeli wszystko wporzadku to tak jak pkt wyżej

• geodeta ocenia oświadczenie strony obecnej tak aby strona nieobecna nie doznała uszczerbku.

Gdy obie strony wskazują zgodne oświadczenie jednak odbiegające od posiadanych dokumentów geodeta stwierdza iż istnieje spor graniczny.

Czynności geodety w razie zaistnienia sporu:

• szczegółowo omawia i przedstawia dowody z zaproponowanym przebiegiem granic.

• Nakłania do zawarcia ugody

• Gdy uda się pogodzić strony stabilizuje trwale pkt graniczne

Ugoda graniczna:

• Ma moc ugody sadowej

• Może być zawarta gdy granica nie mogła być ustalona na podstawie dowodów i oświadczeń stron

• Warunkiem jej zawarcia są poczynione przez strony wzajemne ustępstwa

• Sporządza się ja oddzielnie dla każdej linii granicznej

Operat rozgraniczeniowy składa się z 2 części:

• Dokumentacja rozgraniczenia nieruchomości

• Dokumentacja techniczna

Postepowanie sadowe rozgraniczenia nieruchomości jest prowadzona gdy:

1. Organ adm. Samorządowej nie ma podstaw do wydania decyzji o rozgraniczeniu

2. Przy zaistniałym sporze dojdzie do trwałego sporu granicznego

3. Strona niezadowolona z wydanej decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości ma 14 dni od jej otrzymania zażąda skierowania sprawy do sadu.

4. Sprawę prowadzi sad z udziałem biegłego geodety który na polecenie sadu sporządza swoja opinie.

Czynności geodety w przypadku gdy nie ma dowodów, jest brak oświadczeń lub wystąpił stały spór graniczny:

1. Tymczasowe ustalenie granic wg:

• Ostatniego spokojnego stanu użytkowania

• Wskazań którejś ze stron lub wg wskazań dokumentów

1. Geodeta pokazuje granice na szkicu

2. Opisuje sprawę i proponuje przebieg granicy w formie opinii

3. Organ po ocenie prawidłowości pracy geodety umarza postepowanie adm i przekazuje sprawę do sadu.