Ćwiczenie 3. Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej gleby metodą Appena i obliczenie na jej podstawie dawki wapna.

PYTANIA KONTROLNE

1) Jakie wyróżnia się rodzaje kwasowości gleby?

Kwasowość gleby

- aktywna

-wymienna

- hydrolityczna

Kwasowość aktywna – ilość zdysocjonowanych jonów H⁺ hydroniowych występujących w roztworze glebowym, miarą tej ilości jest pH oznaczone w zawiesinie wodnej gleby.

Kwasowość potencjalna – niezdysocjonowane jony wodorowe związane z kompleksem sorpcyjnym gleby. Składają się na nią wszystkie jony wodorowe które w stanie wymiennym tkwią czasowo w kompleksie sorpcyjnym. Ze względu na siłę związania tych jonów z kompleksem sorpcyjnym dzieli się je na :

- kwasowość wymienną

Ujawnia się po zetknięciu się gleby z roztworami soli mocnych kwasów i mocnych zasad,

KS- H⁺+KCl <->KS-K⁺+HCl
Stwierdza się ją w glebach o dużym stopniu zakwaszenia (pH poniżej 5,6)

- kwasowość hydrolityczną

Kwasowość jaką wykazuje gleba w zetknięciu w zetknieciu z roztworami soli słabych kwasów i mocnych zasad, np. CH₃COONa, CH₃COOCa. Sole te mają zdolność wypierania z kompleksu sorpcyjnego (w związku z ich zasadowym charakterem) również jonów wodorowych silnie z nim związanych, za pomocą tych roztworów można oznaczyć kwasowość gleby.

2) Jakie mamy sposoby obliczania dawki wapnia?

Metoda opisana w ćwiczeniu

3) Co to jest wapnowania i jaki jest jego cel?

Wapnowanie gleby – stosowanie nawozów wapniowych w celu odkwaszenia gleby oraz poprawienia jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych.

Wapnowanie powoduje koagulację koloidów, a przez to polepszenie stosunków powietrzno-wodnych i cieplnych gleb ciężkich. Wpływa dodatnio na rozkład substancji organicznej i rozwój mikroorganizmów pożytecznych dla roślin uprawnych, a w efekcie prowadzi do zwiększenia działania i przyswajania nawozów organicznych i mineralnych przez rośliny. Dawka wapna zależy od początkowego odczynu gleby, jej składu granulometrycznego i gatunków uprawianych roślin.

Głównym celem wapnowania jest odkwaszenie gleby, co wpływa na jej urodzajność poprzez:

- poprawę właściwości fizyko-chemicznych i biologicznych,

- zwiększenie przyswajalności fosforu, potasu i magnezu,

- poprawę przyswajalności mikroelementów przez rośliny,

- zmniejszenie toksycznego działania glinu i manganu,

- ograniczenie dostępności dla metali ciężkich,

- dodatni wpływ na procesy rozkładu substancji organicznej,

- wspomaganie nawożenia organicznego i mineralnego,

- polepszenie jakości płodów rolnych.

4) Wymienić i scharakteryzować ujemne cechy gleb kwaśnych

- stosunki powietrzne i wodne gleby ulegają pogorszeniu w skutek psucie się struktury gruzełkowatej

- zwieksza się ilość kwasów fulwowych nie sprzyjających żyzności gleby

- wraz z wypłukiwaniem wapna, z gleby wypłukiwane są również składniki pokarmowe roślin

- wraz z zakwaszeniem gleby , dotąd silnie związane z kompleksem glebowym jony Al ³⁺ stają się bardziej ruchliwe i wpływają ujemnie na rozwój roślin (toksycznośc jonów Al ³⁺ ). Podobnie jest z jonami Mn ²⁺

- poważnemy zahamowaniu ulega życie biologiczne w glebie, ustaje działalność bakterii a zwieksza się grzybów.

5) Jakie mogłyby być ujemne skutki przewapnowania gleby?

Przewapnowanie gleby wywołuje wiele negatywnych skutków jak: przesuszenie gleby (szczególnie lekkiej), szybszy rozkład substancji organicznej oraz przejście niektórych składników w formy nieprzyswajalne dla roślin (fosfor, bor, żelazo, mangan).

6) Jakie gleby maja duże zdolności buforowe, a jakie małe i od czego to zależy?

7) Przy jakim odczynie występuje fosfor w formach najbardziej dostępnych dla roślin?

8) Do jakiej wartości teoretycznie powinno wzrosnąć pH gleby pod wpływem dawki wapna obliczonej wedlug kwasowości hydrolitycznej?

9) Jaki jest zakres prac okręgowych stacji chemiczno – rolniczych w Polsce?