Do apteki, w której jesteś zatrudniony jako technik farmaceutyczny zgłosił się pacjent z receptą wystawioną przez lekarza Jana Nowaka:
Rp. Luminali natrii 0,2
2% Sol. Codeini phosphatis 10,0
Tinct. Valerianae
Tinct. Crataegi
Tinct. Belladonnae aa 10,0
M.f. guttae
D.S.3x dziennie 20 kropli
I.TYTUŁ
Opracowanie projektu realizacji prac związanych z wykonaniem leku recepturowego w postaci kropli do użytku wewnętrznego dla osoby dorosłej na podstawie recepty lekarskiej.
II. ZAŁOŻENIA
1.Lek recepturowy w postaci płynnej – krople (guttae) do użytku wewnętrznego
2.Lek przeznaczony jest dla osoby dorosłej
3.Lek sporządzany jest na podstawie recepty pacjenta
4.Lek należy wykonać w ilości 40,2 g
5.Dawkowanie: 3x dziennie 20 kropli
6.W składzie leku obecne są trzy substancje silnie działające tj. z wykazu B, są to:
Codeini phosphas (kodeiny fosforan),Luminalum natrium(luminal sodu) oraz Belladonnae tinctura (nalewka z lisci pokrzyku wilczej jagody)
7. Wskutek różnicy pH może wystąpić interakcja pomiędzy luminalem sodu(sól słabego kwasu i mocnej zasady, pH 8,75 -9,5) a fosforanem kodeiny (sól słabej zasady organicznej i mocnego kwasu, pH 4-5), co jest zależne od stężeń wyżej wymienionych substancji i będzie sprawdzone w dalszej części projektu.
8.Ma miejsce tzw. pozorna interakcja pomiędzy luminalem sodowym a nalewkami (pH ok.5).Różnica w odczynach powinna teoretycznie doprowadzić do wytrącenia się luminalu w formie kwasowej, który jednak bardzo dobrze rozpuszcza się w etanolu (1:10) i dlatego rozpuści się w obecnych w leku nalewkach i niezgodność nie wystąpi.
9.Występują następujące skróty łacińskie, których rozwinięcie i wyjaśnienie przedstawiam poniżej: proszę sobie uzupełnić samemu!!!!
Rp.
Sol.
Tinct.
M.f.guttae
D.S.
aa
10.Skład leku recepturowego:
Rp. Luminali natrii 0,2
2% Sol. Codeini phosphatis 10,0
Tinct. Valerianae 10,0
Tinct. Crataegi 10,0
Tinct. Belladonnae 10,0
III.OCENA NIEZGODNOŚCI, OBLICZENIA, SPRAWDZENIE ILOŚCI SUBSTANCJI SILNIE DZIAŁAJĄCYCH
A. Obliczenia i ocena niezgodności
1.Obliczam ilość fosforanu kodeiny potrzebną do wykonania 2% roztworu fosforanu kodeiny w ilości 10,0:
2, 0 – 100,0
X -10,0
X= 0,2
2.Obliczam ilość wody potrzebną do wykonania 2% roztworu fosforanu kodeiny w ilości 10,0:
10,0-0,2=9,8
3.Obliczam masę całej recepty: 10,0+10,0+10,0+10,0+0,2=40,2
4.W celu dokonania oceny niezgodności pomiędzy luminalem sodu a fosforanem kodeiny obliczam ich stężenie procentowe w recepcie:
a)obliczam stężenie procentowe luminalu sodu:
0,2-40,2
x-100,0
x=0,5 -> stężenie 0,5%
b)obliczam stężenie procentowe fosforanu kodeiny:
0,2-40,2
x-100,0
x=0,5-> stężenie 0,5%
c)Fenobarbital sodu daje niezgodność z fosforanem kodeiny zależnie od stężeń – tu proszę narysować sobie tabelkę, która to obrazuje!!!
KOMENTARZ: Ponieważ w recepcie występuje niezgodność pomiędzy luminalem sodowym (stężenie 0,5%)i fosforanem kodeiny (stężenie 0,5%)należy celem jej uniknięcia zamienić luminal sodowy na luminal, który niezgodności nie daje, ma to samo działanie i dobrze rozpuszcza się w nalewkach (1:10).Uwzględniam różnicę w masach cząsteczkowych obu substancji:
m.cz.luminalu sodowego = 254,22-0,2
m.cz.luminalu = 232,24-x
x=0,18 tj. ilość luminalu odpowiadająca 0,2 luminalu sodowego
B.SPRAWDZENIE PRZEPISANEGO DAWKOWANIA SUBSTANCJI SILNIE DZIAŁAJĄCYCH
a)Z FP odczytuję dawki maksymalne jednorazowe i dobowe dla substancji z wykazu B:
Substancja Dawka max. jednorazowa Dawka max. dobowa wg FP
luminal sodu 0,3 0,6 VI
luminal 0,3 0,6 VI
fosforan kodeiny 0,12 0,3 VI
nalewka z pokrzyku 1,0 3,0 IV
b)zapisane na recepcie dawkowanie jest w kroplach, dlatego masę recepty przeliczam na krople:
1,0 roztworu wodnego – 20 kropli
10,0 2% roztworu fosforanu kodeiny –x
X= 200 kropli
1,0 nalewki-53 krople
30,0-x
X=1590 kropli
Łącznie w całej recepcie mamy zatem: 200+1590=1790 kropli
c)sprawdzam przepisane dawkowanie luminalu:
jednorazowo:
0,18-1790 kroplach
x-20 kroplach
x=0,002
dobowo:
0,18-1790 kroplach
x-60 kroplach(3x20kroplach)
x=0,006
WNIOSEK: Z dokonanych obliczeń wynika, że zarówno dawka maksymalna jednorazowa jak i maksymalna dobowa nie zostały przekroczone, dawki są zatem zgodne z FP VI.
d)sprawdzam przepisane dawkowanie fosforanu kodeiny:
Mamy na recepcie 2% roztwór w ilości 10,0, który zawiera 0,2 fosforanu kodeiny oraz 9,8 wody oczyszczonej.
jednorazowo: proszę obliczyć analogicznie j.w.
dobowo:
WNIOSEK: Z dokonanych obliczeń wynika ,że zarówno dawka maksymalna jednorazowa jak i maksymalna dobowa nie zostały przekroczone, dawki są zatem zgodne z FP VI.
e)sprawdzam przepisane dawkowanie nalewki z liści pokrzyku:
jednorazowo:
dobowo:
WNIOSEK: Z dokonanych obliczeń wynika ,że zarówno dawka maksymalna jednorazowa jak i maksymalna dobowa nie zostały przekroczone, dawki są zatem zgodne z FP IV.
IV.WYKAZ SYNONIMÓW – Proszę sobie uzupełnić!!!!, pamiętając, by nie traktować nazw w nom. i gen. jako synonimowych!!!!co zdarzało mi się czytać w Państwa projektach!!!
Luminalum-
Codeini phophas-
Tinctura Valerianae-
Tinctura Crataegi-
Tinctura Belladonnae-
V.WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE SKŁADNIKÓW LEKU- uzupełnić na zajęciach z monografii FP!!!!
Luminalum-
Codeini phophas hemihydricus-
Tinctura Valerianae-
Tinctura Crataegi-
Tinctura Belladonnae-
VI.OPIS PRAC ZWIĄZANYCH Z WYKONANIEM LEKU ORAZ WYKAZ NIEZBĘDNEGO SPRZĘTU
A.WYKAZ SPRZĘTU NIEZBĘDNEGO DO WYKONANIA LEKU
Waga elektroniczna proszkowa
Waga elektroniczna tarowa
Zlewki – 2 szt.(20,0 i 50,0-100,0)
Bagietki -2 szt.
Dwie podkładki pergaminowe
Butelka 45,0 z ciemnego szkła z nakrętką oraz kroplomierz
Biała sygnatura – do użytku wewnętrznego
Rękawiczki- ewentualnie jeśli są wymienione wśród dostępnych w aptece
B. KOMENTARZ DO WYKONANIA
Jako pierwszy wykonuję 2% wodny roztwór fosforanu kodeiny. W drugiej zlewce odważam po kolei nalewki, w nich rozpuszczam luminal, który jest w tym środowisku(etanol +pH<7) dobrze rozpuszczalny. Obydwa roztwory łączę. Wcześniej zamieniłam luminal sodowy na luminal, żeby uniknąć niezgodności z fosforanem kodeiny.
C.SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG PRAC
1.Sprawdzam dostępność substancji farmaceutycznych i surowców niezbędnych do wykonania leku recepturowego.
2.Przygotowuję stanowisko pracy (przecieram wagi i blat recepturowy etanolem 70°w celu zapewnienia wymaganej czystości mikrobiologicznej).
3.Przygotowuję niezbędny sprzęt i utensylia.
4.Przygotowuję siebie do pracy w recepturze – związuję włosy, myję i dezynfekuję ręce, zakładam czysty biały fartuch, ewentualnie rękawiczki jednorazowe winylowe.
5.Włączam i przygotowuję wagi do odważania substancji płynnych i proszkowych (wypoziomowanie, wytarowanie).
6.Na wadze technicznej do 1000,0 taruję zlewkę o pojemności 20,0 i odważam do niej 9,8 grama wody oczyszczonej.
7. Na wadze proszkowej taruję podkładkę pergaminową. Z szafki z substancjami do receptury z wykazu B pobieram fosforan kodeiny i odważam 0,2 g fosforanu kodeiny na wytarowanej podkładce pergaminowej. Trzykrotnie kontroluję odważaną substancję – biorąc opakowanie z substancją z półki, odważając substancję oraz odstawiając ją z powrotem na półkę. Trzykrotna kontrola dotyczy wszystkich substancji, które odważam podczas sporządzania leku.
8.Wsypuję odważoną substancję do zlewki z 9,8 g wody oczyszczonej i mieszam bagietką do rozpuszczenia.
9.Na wadze do 1000,0 taruję drugą zlewkę 100,0g i odważam do niej kolejno trzy zapisane na recepcie nalewki – każdej po 10,0 g:najpierw nalewkę z pokrzyku wilczej jagody, później nalewkę z głogu i na końcu nalewkę z kozłka.
10.Na wadze proszkowej taruję podkładkę pergaminową i odważam pobrany z szafki z wykazem B luminal w ilości 0,18g.
11.Wsypuję odważony luminal do zlewki z nalewkami i mieszam bagietką do rozpuszczenia luminalu.
12.Łączę roztwór fosforanu kodeiny z nalewkami, w których rozpuściłam luminal, mieszam bagietką.
13.Na wadze technicznej do płynów taruję butelkę z ciemnego szkła na 45,0 g, przelewam do niej ze zlewki sporządzony lek .
14.Sprawdzam, czy uzyskałam 40,18 g gotowych kropli.
15.Butelkę zakręcam nakrętką, zaopatruję w kroplomierz, delikatnie potrząsam.
16.Opisuję białą sygnaturę- do użytku wewnętrznego i umieszczam ją na butelce. Na butelkę przyklejam też numer kontrolny (z bloczka numeratora ).
17.Odstawiam gotowy lek w wyznaczonym miejscu w recepturze, gdzie oczekuje na odbiór przez pacjenta.
18.Na rewersie recepty lekarskiej składam swój czytelny podpis , piszę datę wykonania leku oraz stawiam pieczątkę imienną.
19.Wpisuję wykonany lek do zeszytu z ewidencją sporządzania leków recepturowych.
20.Wyłączam wagi.
21.Sprzątam stanowisko pracy.
VII.DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE ORAZ ZASTOSOWANIE GOTOWEGO LEKU
Działanie farmakologiczne leku jest wypadkową działań jego poszczególnych składników!!!
Wypisać, jak działają poszczególne składniki (z monografii farmakopealnych, załączników, którymi mogą być np. fragmenty Leków Współczesnej Terapii czy ulotki producenta, ewentualnie na podstawie wiedzy własnej)
Krople te wykazują zatem działanie przeciwkaszlowe(antibechica), przeciwbólowe (analgetica), uspokajające(sedativa), tonizujące pracę serca, rozkurczające mięśnie gładkie – spazmolityczne, parasympatykolityczne(porażające układ przywspółczulny).Te działania warunkują zastosowanie leku w stanach zwiększonego napięcia nerwowego z towarzyszącymi bólami, skurczami mięśni gładkich przewodu pokarmowego oraz odruchem kaszlu.
VIII.WSKAZANIA DLA PACJENTA – podamy na zajęciach
IX.OPIS GOTOWEGO LEKU-sygnatura ma zawierać nr leku z bloczka(numeratora)- jeżeli był nadany, imię i nazwisko pacjenta – jeśli podano, skład po Rp. w genetivie, sposób użycia zgodny z receptą, imię i nazwisko lekarza wystawiającego receptę –jeśli podano, datę sporządzania leku- piszemy datę , w której odbywa się egzamin oraz imię i nazwisko osoby sporządzającej – podpisać się.