18 trzeci ząb trzonowy stały górny prawy, powierzchnia żująca, ma dwie pow. Styczne mezjalną koło 17 i dystalną, pow. policzkową i podniebienną,

17 drugi ząb trzonowy stały górny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną oraz policzkowa i podniebienna,

16 pierwszy ząb trzonowy stały górny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną oraz policzkowa i podniebienna,

15 drugi ząb przed trzonowy stały górny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną oraz policzkowa i podniebienna,

14 pierwszy ząb przed trzonowy stały górny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną oraz policzkowa i podniebienna,

13 ząb kieł stały górny prawy, pow. Sieczna, pow. dystalną i mezjalną, pow. Wargowa i podniebienna,

12 ząb siekacz drugi stały prawy, pow. Sieczna, pow. dystalną i mezjalną, pow. Wargowa i podniebienna,

11 ząb siekacz przyśrodkowy/ pierwszy stały prawy, pow. Sieczna, pow. dystalną i mezjalną, pow. Wargowa i podniebienna,

21 ząb siekacz przyśrodkowy/pierwszy stały lewy, pow. Sieczna, pow. dystalną i mezjalną, pow. Wargowa i podniebienna,

22 ząb siekacz drugi stały lewy, pow. Sieczna, pow. dystalna i mezjalna, pow. Wargowa i podniebienna,

23 ząb kieł stały górny lewy, pow. Sieczna, pow. dystalna i mezjalna, pow. Wargowa i podniebienna,

24 pierwszy ząb przed trzonowy stały górny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna oraz policzkowa i podniebienna,

25 drugi ząb przed trzonowy stały górny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna oraz policzkowa i podniebienna,

26 pierwszy ząb trzonowy stały górny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna oraz policzkowa i podniebienna,

27 drugi ząb trzonowy stały górny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną oraz policzkowa i podniebienna,

28 trzeci ząb trzonowy stały górny lewy, powierzchnia żująca, ma dwie pow. Styczne mezjalną koło 27 i dystalną, pow. policzkową i podniebienną,

38 trzeci ząb trzonowy dolny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną, pow. Policzkowa i językowa,

37 drugi ząb trzonowy dolny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

36 pierwszy ząb trzonowy dolny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

35 drugi ząb przed trzonowy dolny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

34 pierwszy ząb przed trzonowy dolny lewy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

33 ząb kieł dolny lewy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

32 ząb siekacz drugi dolny lewy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

31 ząb siekacz przyśrodkowy/pierwszy dolny lewy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

41 ząb siekacz przyśrodkowy/pierwszy dolny prawy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

42 ząb siekacz drugi dolny prawy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

43 ząb kieł dolny prawy, pow. Sieczna, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Wargowa i językowa,

44 pierwszy ząb przed trzonowy dolny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

45 drugi ząb przed trzonowy dolny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

46 pierwszy ząb trzonowy dolny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

47 drugi ząb trzonowy dolny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalna i dystalna, pow. Policzkowa i językowa,

48 trzeci ząb trzonowy dolny prawy, pow. Żująca, pow. Mezjalną i dystalną, pow. Policzkowa i językowa,

Trzonowce mają 4 guzki: 2 guzki policzkowe od strony policzka i 2 guzki podniebienne górne zęby i językowe dolne.

Przed trzonowce mają 2 guzki: policzkowy i podniebienny/ językowy.

Powierzchnia żująca: zęby przed trzonowe i trzonowe.

Brzeg sieczny: zęby sieczne i kły.

Powierzchnia wargowa- przednie zęby od kła do kła, a powierzchnie policzkowe- boczne zęby przed trzonowce i trzonowce.

Powierzchnia wargowa/ policzkowa i podniebienna górne zęby.

Powierzchnia wargowa/ policzkowa i językowa dolne zęby.

Powierzchnie styczne mezjalną- bliższą i dystalną dalszą to są powierzchnie boczne zębów między zębami.

P8+	7+	6+	5+	4+	3+	2+	1+	+1	+2	+3	+4	+5	+6	+7	+8L
8-	7-	6-	5-	4-	3-	2-	1-	-1	-2	-3	-4	-5	-6	-7	-8

P18	17	16	15	14	13	12	11	21	22	23	24	25	26	27	28L
48	47	46	45	44	43	42	41	31	32	33	34	35	36	37	38

VIII	VII	VI	V	IV	III	II	I	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII
VIII	VII	VI	V	IV	III	II	I	I	II	III	IV	V	VI	VIII	VIII

Zęby mleczne

P55	54	53	52	51	61	62	63	64	65L
85	84	83	82	81	71	72	73	74	75

V+	IV+	III+	II+	I+	+I	+II	+III	+IV	+V
V-	IV-	III-	II-	I-	-I	-II	-III	-IV	-V

W zębach mlecznych są siekacze, kły i trzonowce, nie ma natomiast zębów przed trzonowych.

Z chwilą rozpoczęcia rozwoju zarodek ma kształt walca(cz. Głowowa i ogonowa). W cz. Głowowej zaznacza się dołek później z niego tworzy się pierwotna jama ustna- 3-4 tyg. Otacza ją 5 guzków: czołowy, dwa parzyste guzki szczękowe, guzek nosowy i guzki środkowe boczne- powiększając się stworzą zawiązki szczęki i przedni odc. Twarzoczaszki. Ok. 35 dnia życia zarodkowego powstaje tzw. Pierwotna listewka zębowa wzdłuż wzgórków szczękowych. Ok. 3 m-ca tworzą się kolba te uwypuklenia nabłonka – zawiązki zębowe po 10. Później powstanie tam narząd szkliwny ( nabłonek wewn, zewn i miazga narządu szkliwnego). W 5 m-cu ż. Płodowego powstają zawiązki zębów. W 6 m-cu życia zaczyna się ząbkowanie.

Szkliwo- zewn. Warstwa zęba, pokrywa koronę zęba. Zbudowane z cienkich pryzmatów szkliwnych połączone subst. Organiczną między pryzmatową lub kitową. Szkliwo jest pokryte oszkli wiem, które stopniowo się ściera. Szkliwo zawiera ok. 96% subst. Nieorganicznych i ok. 4% subst. Organicznych. Może być białe lub żółte w zależności od ilości soli mineralnych.

Zębina- stanowi zasadnicze podłoże zęba. Korona pokryta jest przez szkliwo, a korzeń przez cement korzeniowy. Bardziej miękka niż szkliwo. 68% subst. Nieorganiczne i 32% organiczne. Zbudowana jest z subst. Podstawowej i ukł. Kanalików zębinowych (przebiegają w nich włókna Tomesa), kanalik wysłany jest osłonką Neumanna. Przestrzenie Czermaka (między kuliste)- w cz. Zębiny bliżej szkliwa.

Cement korzeniowy(kostniwo) – pokrywa zębinę od wierzchołka do szyjki. Budową przypomina tk. Kostną, nie posiada kanałów Hawersa. W szyjce jest cienka warstwa cementu, a przy szczycie najgrubsza. Cement ma dwa rodzaje utkania: c. bezkomórkowy pokrywa korzeń, c. komórkowy od szczytu korzenia w kierunku szyjki. Wnika do nich sieć włókien Sharpe`ya – utrzymuje ząb w zębodole, ulegają na starość wapnieniu.

Miazga zęba- w jamie zęba. Charakter jednorodnej masy przeplatanej włókienkami. Zbudowana z fibroblastów. Na obwodzie miazgi znajdują się komórki zębino twórcze- odontoblasty. Z komórek wychodzą dwie wypustki- jedna w kierunku zębiny(włókno Tomesa), druga w kierunku miazgi. W miazdze przedostają się poprzez otwór szczytowy n. krwionośne i nerwy tworząc dwa sploty nerwowe. Miazga odżywia ząb.

Ozębna- wypełnia przestrzeń pomiędzy k. zębodołu a korzeniem. Tk. Łączna włóknista, w której podścielisku przebiegają naczynia i nn. Stanowi część aparatu zawieszeniowego zęba. Ozębna posiada dodatkowe urządzenie obronne - kłębki naczyniowe Weila –stanowią rodzaj hydraulicznych poduszek, amortyzując siłę urazu, nacisku.

Kości twarzoczaszki: szczękowe, nosowe, łzowe, podniebienne, jarzmowe, żuchwa i małżowina nosowa dolna. Szczęka- nieruchomo połączona z kośćcem twarzy. Żuchwę – połączona z kośćcem za pomocą st. Skroniowo- żuchwowego oraz grupą mm żwaczy. W szczęce rozróżniamy trzon i 4 wyrostki: zębodołowy, podniebienny, czołowy i jarzmowy. Żuchwa składa się z trzonu i 2 wyrostków: dziobiasty i kłykciowy. Żuchwa poruszana jest przez 4 mm: żwacz, skrzydłowy boczny i przyśrodkowy, skroniowy.

Anatomia zębów: Ząb składa się z korony, szyjki i korzenia. We wnętrzu zęba znajduje się komora zębowa i kanały korzeniowe, które kończą się otworem szczytowym. Siekacze- 4 w szczęce i żuchwie, kły- po 2 w szczęce i żuchwie, przed trzonowce- po 4 w szczęce i żuchwie, Trzonowce po 6 w szczęce i żuchwie. Zęby posiadają kształt trapezu. Zęby sieczne, kły i przed trzonowce mają po jednym korzeniu, zęby trzonowe po dwa korzenie ,a górne trzonowce po trzy korzenie. Zęby mleczne- 20 zębów: 8 siekaczy, 4 kłów, 8 trzonowców mlecznych.

Anatomia jamy ustnej: Składa się z przedsionka i jamy ustnej właściwej. Przedsionek: jest ograniczony od wewn przez wyrostki zębodołowe i zęby, a z zewn przez policzki i wargi. W przedsionku jest załamek górny i dolny. Przy załamkach widać wędzidełko wargi górnej i dolnej. Jama ustna właściwa: jest w całości wypełniona językiem pokrytym błona śluzową przy zamknięciu, na języku znajdują się brodawki. Pod językiem znajduje się dno jamy ustnej z wędzidełkiem języka. Podniebienie jest sklepieniem jamy ustnej właściwej: dzielimy je na twarde i miękkie.

Fizjologia: początkowy odc. Ukł. Pokarmowego. Pokarm ulega zmiażdżeniu, rozdrobnieniu, wymieszany ze śliną. W jamie ustnej rozpoczyna się wstępne trawienie pokarmu. Ślina jest wydzieliną ślinianek: przyusznych, podjęzykowych, podżuchwowych oraz drobnych gruczołów błony śluzowej warg, policzków i języka; zawiera 99% wody oraz skł. Organiczne (amylaza i maltaza) i nieorganiczne. Posiada zaczyny o właściwościach obronnych (lizozym i inhibinę). W j. ustnej na grzbiecie języka mieści się zmysł smaku.