Kodeks cywilny. Komentarz

red. prof. dr hab. Krzysztof Pietrzykowski

Rok wydania: 2008

Wydawnictwo: C.H.Beck

Wydanie: 5

Komentowany przepis

Art. 377. [Ochrona współwierzycieli] Zwłoka dłużnika, jak również przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia względem jednego z wierzycieli solidarnych ma skutek także względem współwierzycieli.

1. Artykuł 377 jest wyrazem zasady wzajemnej reprezentacji wierzycieli solidarnych na ich korzyść względem dłużnika. Zgodnie z tym przepisem, skutki prawne przewidzianych w nim zdarzeń, zaistniałych między dłużnikiem a jednym z wierzycieli solidarnych, korzystne dla tego wierzyciela, rozciągają się także na pozostałych wierzycieli solidarnych.

2. Zawarte w art. 377 uregulowanie należy stosować nie tylko w wypadku zwłoki, ale także opóźnienia dłużnika w spełnieniu świadczenia wobec jednego z wierzycieli solidarnych. Poza tym przepis ten powinien być stosowany w drodze analogii także wtedy, gdy jeden z wierzycieli znajduje się w sytuacji objętej art. 122.

3. Artykuł 20 § 1 KZ wyraźnie wykluczał wzajemną reprezentację wierzycieli solidarnych w wypadku, gdy jeden z wierzycieli solidarnych dokonał z dłużnikiem czynności skierowanej na zmianę pierwotnego zobowiązania (np. rozłożenia świadczenia na raty, odnowienia, zwolnienia z długu) lub przyjął od niego inne świadczenie (świadczenie w miejsce wypełnienia). Czynności te wywierały skutki tylko między stronami. W wypadku zwolnienia z długu (zob. art. 20 § 2 KZ) oraz świadczenia w miejsce wypełnienia polegało to na tym, że czynności te zwalniały dłużnika jedynie co do części świadczenia, należnej wierzycielowi będącemu stroną czynności, w ramach rozliczeń między wierzycielami solidarnymi.

4. Obecnie identyczną normę, jak wyrażona w art. 20 KZ, da się wywieść per argumentum a contrario z art. 377. Wniosek ten potwierdza uregulowanie zawarte w art. 382 § 1 (zob. Nb 2 do tego przepisu), dotyczącym wypadku wielości wierzycieli uprawnionych do świadczenia niepodzielnego (zob. Z. Masłowski, w: Komentarz 1972, t. 2, s. 910; E. Łętowska, w: System, t. III, cz. 1, s. 333; natomiast L. Stecki, w: Komentarz 1989, t. I, s. 322, łączy pewne konsekwencje z pominięciem w Kodeksie cywilnym przepisu o treści art. 20 KZ).

Zawada