Temat 5
Efekt częstości kontaktów: zjawisko polegające na tym, że im częściej widzimy i kontaktujemy się z drugą osobą, tym większe prawdopodobieństwo, że zostanie ona naszym przyjacielem. Ujawnia się ono na każdym, nawet najniższym poziomie i w zachowaniu ludzi w każdym wieku.
Odległość psychologiczna: jest wyznaczona określonymi elementami projektu architektonicznego zwiększającego prawdopodobieństwo, że niektórzy ludzie będą częściej sie kontaktować właśnie ze sobą nawzajem, a nie z innymi.
Efekt czystej ekspozycji: zjawisko polegające na tym, że im częściej jesteśmy wystawieni na ekspozycje bodźca, tym bardziej jesteśmy w stanie ten bodziec polubić. Powstaje jako wynik naszego oswojenia się z innymi osobami czy też prostej dostępności do osób, które są blisko nas. Sami wolimy te podobizny naszej osoby, do których jesteśmy najbardziej przyzwyczajeni.
Atrakcyjność fizyczna: Piękno tworzy silny stereotyp, polegający na przeświadczeniu, że pozytywne cechy idą w parze z urodą. Ludzie atrakcyjni mogą myśleć o sobie jako o osobach dobrych bądź miłych, ponieważ są w konsekwencji traktowani w taki sposób. Prawdą jest, że bardziej lubimy atrakcyjnych fizycznie, a także prawdą jest, że to, jak bardzo lubimy innych, wpływa na to, co myślą oni o swojej atrakcyjności. Piękno jest cechą patrzącego. Im bardziej kogoś lubimy, tym przyjemniejszy wydaje nam się jego wygląd.
Eksperyment z ślepymi randkami: W jednym z badań Elaine Hatfieid (Walster) wraz z zespołem (1966) wyznaczyła losowo „ślepe" randki 752 świeżo upieczonym studentom uniwersytetu w Minnesocie. Mieli się oni spotkać na zabawie tanecznej, zorganizowanej w trakcie obchodów dni studenta pierwszego roku. Mimo że studenci zostali wcześniej przebadani baterią testów osobowości i zdolności, badacze połączyli ich w pary całkowicie losowo. W noc zabawy pary spędziły ze sobą kilka godzin, tańcząc i rozmawiając. Następnie badani mieli ocenić swoją randkę i określić, jak bardzo chcieliby się spotkać z tą samą osobą ponownie., Z wielu możliwych cech, które mogłyby determinować to, czy ludzie będą się nawzajem lubić — takich jak inteligencja partnera, męskość, kobiecość, dominacja, uległość, zależność, niezależność, wrażliwość czy szczerość — zdecydowanie dominująca była atrakcyjność fizyczna, .Co więcej, nie zanotowano w tym względzie dużej różnicy między opiniami kobiet i mężczyzn. Uzyskane dane zburzyły popularny mit, że to jedynie mężczyźni zwracają głownię uwagę na atrakcyjność fizyczną swoich partnerek.
Zjawisko Aureoli: tendencja do automatycznego, pozytywnego lub negatywnego przypisywania cech osobowościowych na podstawie pozytywnego lub negatywnego wrażenia. Polega na tym, że przypisanie jednej ważnej pozytywnej lub negatywnej właściwości wpływa na skłonność do przypisywania innych, niezaobserwowanych właściwości, które są zgodne ze znakiem emocjonalnym pierwszego przypisanego atrybutu.
Założenia przyjmowane w stosunku do osób atrakcyjnych:
· powszechne przeświadczenie, iż atrakcyjność fizyczna jest ściśle powiązana z innymi pożądanymi cechami: ludzie atrakcyjni odnoszą więcej sukcesów, są bardziej inteligentni, lepiej przystosowani, bardziej sprawni społecznie, bardziej interesujący, zrównoważeni, fascynujący, niezależni i bardziej atrakcyjni seksualnie w porównaniu z osobami mniej atrakcyjnymi fizycznie
· osoby bardzo atrakcyjne spostrzegamy jako mające określoną władzę i nieco ich się obawiamy sądząc, że mogliby użyć swojej siły, aby nami manipulować.
Kulturowe standardy piękna: Są one wcześnie przyswajane. Szczególnie dotyczy to dzieci, które są głównymi odbiorcami lalek Barbie czy kreskówek Disneya. Okazało się, że atrakcyjność fizyczna była ważnym determinantem popularności. Jedną z przyczyn tego, że dzieci wolą atrakcyjnych rówieśników, może być naśladowanie zachowań dorosłych. Dorośli, bowiem także mają tendencję do faworyzowania ludzi atrakcyjnych. Karen Dion (1972) poprosiła kobiety o przeczytanie sprawozdania nauczyciela, w którym opisywał on swoje kłopoty w prowadzeniu klasy. Do każdego sprawozdania dołączono fotografię dziecka, które uważano za przyczynę tych kłopotów. Zdjęcia zostały podzielone na dwie grupy — dzieci atrakcyjnych fizycznie (zarówno chłopców, jak i dziewczynek) oraz mniej atrakcyjnych. Rezultaty? Kobiety miały tendencję do większego obwiniania dzieci mniej atrakcyjnych fizycznie; sądziły także, że dzieci te zachowują się tak samo na co dzień. W przypadku dzieci atrakcyjnych natomiast starały się je usprawiedliwiać.
Stereotypy dotyczące atrakcyjności fizycznej: Osobom ładnym generalnie przypisuje się więcej pozytywnych cech. Uważa się, że są szczęśliwsze i że częściej spotykają się z życzliwością ze strony innych. Mają łatwiejsze życie. Z drugiej strony są też oceniane jako bardziej próżne, zarozumiałe i niewierne. Piękne kobiety są bardziej próżne i egoistyczne niż kobiety mniej atrakcyjne. O przystojnych mężczyznach myśli się, że są mniej inteligentni w porównaniu z mężczyznami nie tak atrakcyjnymi. W bajkach, księżniczki i królewiczowie są piękni (chyba że najpierw trzeba ich odczarować) a źli ludzie mają postacie zdeformowane, garby, wielkie nosy, straszne oczy. Piękne jest dobre, brzydkie jest złe. I tego dzieci uczą się od najmłodszych lat.
Samospełniające się proroctwo: sposób, w jaki traktujemy ludzi, wpływa na ich zachowanie i na to, co myślą o sobie. W eksperymencie, którego autorami byli Mark Snyder, Elizabeth D. Tanke i Ellen Berscheid (1977), efekt ten ujawnił się bardzo wyraźnie. Grupie studentów college'u przekazano wiele informacji o innej uczestniczce eksperymentu oraz jej fotografię. Fotografia przedstawiała albo bardzo atrakcyjną, albo nieatrakcyjną kobietę. Studentom powiedziano, że mają z nią przeprowadzić rozmowę telefoniczną (warunki eksperymentu dopuszczały jedynie komunikację werbalną — z wyeliminowaniem gestykulacji i mimicznych wyrazów twarzy). Fotografia miała wzbudzać w badanych i ujawniać stereotyp „To, co jest piękne, jest i dobre", a więc oczekiwanie, że z kobietą atrakcyjną rozmowa będzie przyjemniejsza, swobodniejsza i zabawniejsza niż z kobietą nieatrakcyjną. Fotografie, które otrzymali studenci, nie były fotografiami kobiet, z którymi oni rzeczywiście rozmawiali. Czy to, w co uwierzyli, stworzyło jakąś rzeczywistość? Tak. Studenci, którzy wierzyli, że rozmawiają z kobietą atrakcyjną, odpowiadali w sposób łagodny, bardziej akceptowany społecznie niż studenci, którzy sądzili, że rozmawiają z kobietą nieatrakcyjną. To jednak nie wszystko — zachowanie mężczyzn wpłynęło na sposób prowadzenia rozmowy przez kobiety. Niezależni obserwatorzy bowiem, wysłuchawszy nagrania tylko tej części rozmowy, którą one prowadziły (a więc nie oglądając ich zdjęć), ocenili te kobiety, które rozmawiały z partnerami zakładającymi, że są one atrakcyjne, jako bardziej atrakcyjne, budzące zaufanie, ożywione i ciepłe w porównaniu z kobietami, których rozmówcy sądzili, że są nieatrakcyjne. Zatem gdy mężczyźni uważali, że rozmawiają z atrakcyjną kobietą, rozmawiali z nią w sposób ujawniający jej najlepsze strony. Badanie to zostało później powtórzone, z tą różnicą, że odwrócono role.
Podobieństwo a atrakcyjność interpersonalna:
I. Ludzie, którzy są do nas podobni, dostarczają społecznego wsparcia dla naszych własnych cech i wierzeń – potwierdzają nasze przekonanie, że mamy rację;
II. Świadomość, że nie jest się osamotnionym, działa uspokajająco, a to sprawia, że lubimy tych, którzy się z nami zgadzają;
III. Ludzie, którzy mają sprzeczne poglądy z naszymi przypominają nam spotkanie w przeszłości osoby niemiłe, niemoralne, słabe czy bezmyślne.
Rzekomo przyciągające się przeciwieństwa: Przeciwieństwa się przyciągają, gdy pozostają wobec siebie komplementarne, uzupełniają się i wzajemnie wzbogacają .Podobieństwo odgrywa ważną rolę w pierwszym etapie tworzenia się związku, podczas gdy komplementarność staje sie ważna później i zyskuje na randze w miarę wydłużania się związku. Podobieństwo jest znacznie silniejszym wskaźnikiem przyszłej atrakcyjności niż uzupełnianie się cech — zjawisko przyciągania się przeciwieństw.
Chwalenie: Czujemy większą sympatię w stosunku do tych osób, które oceniają nas pozytywnie, niż do tych, którzy wyrażają o nas negatywną opinię. Jednak osoby dostrzegajace nasze rysy i skazy wydają nam się bardziej interesujące i inteligentniejsze niż te, które widzą tylko pozytywy.
Ingracjacja: strategia w celu manipulowania innymi czy zdobywania ich sympatii.
Teorie atrakcyjności:
Teoria wymiany społecznej: w teorii tej zakłada się, że to co, ludzie sądzą o swoim zwiazku z inną osobą , zależy od tego, jak spostrzegają nagrody, które daje im ten związek, koszty na jakie się narażają i jakie jest ich zdaniem prawdopodobieństwo nawiązania lepszych stosunków z kimś innym.
Teoria równości:teoria, w której przyjmuje się, że ludzie czują się najszczęśliwsi w związkach, w których zarówno koszty, jak i zyski będące udziałem jednej ze stron są w przybliżeniu takie same jak koszty i zyski przypadające drugiej stronie.
Klasy-układanki:program stworzony przez Aronsona istotą tego jest takie zaaranżowanie procesu nauczania, by uczniowie wspólnie uczyli się jakiegoś materiału, z którego następnie zdają klasówkę. Uzyskuje się to przez tworzenie małych grupek. Każdy uczeń z grupy otrzymuje tylko jedną porcję materiału i dopiero złożenie wszystkich tych porcji daje sumę wymaganej na klasówce wiedzy (tak jak złożenie wszystkich elementów pozwala ułożyć układankę). System ten wymusza współpracę-, aby zdać klasówkę, każdy uczeń musi skorzystać z pomocy (wiedzy) każdego innego ucznia ze swojej grupy. Każdy też musi pomóc wszystkim pozostałym gdyż inaczej cała grupa nie zdałaby klasówki. Program chciano zastosować w klasach zróżnicowanych rasowo by zbliżyc do siebie uczniów i zniwelować zachowania rasistowskie.
Temat 7
Uprzedzenia: do kogoś lub czegoś występuje wówczas, gdy jednostka podejmuję ocenę, wyraża negatywny osąd bez wcześniejszego doświadczenia z daną osobą, czy zjawiskiem, najczęściej na podstawie plotek lub ocen znaczących innych. Uprzedzenia wynikają także z utrwalonych w danych społeczeństwach czy społecznościach stereotypów. W przypadku osób do czegoś uprzedzonych trudno je przekonać do pozbycia się uprzedzeń poprzez racjonalną argumentację.
Stereotyp
składa się z:
Komponent
poznawczy:
Opinie
na temat danego stereotypu.
Komponent behawioralny: Zachowania dyskryminacyjne i zamiar przyszłych zachowań
Komponent afektywny: Emocje i odczucia związane z danym stereotypem.
Prawo najmniejszego wysiłku: świat jest dla nas zbyt skomplikowany by mieć zróżnicowane postawy w odniesieniu do wszystkiego, tworzymy adekwatne postawy wobec niektórych obiektów, wykorzystujemy skróty poznawcze.
Stereotyp: funkcjonujący w świadomości społeczeństwa uproszczony, skrótowy i zabarwiony wartościująco obraz rzeczywistości, odnoszący się do grup społecznych, osób, sytuacji, instytucji, utrwalony wielokrotnym powtarzaniem.
Dyskryminacja: często występująca forma wykluczenia społecznego, objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę (np. płeć, tożsamość seksualna, wiek, niepełnosprawność, religia lub przekonania czy pochodzenie etniczne lub rasowe).
Eksperyment dot. Czarnoskórych z 1988r. Doskonałym przykładem dyskryminacji jest badanie przeprowadzone przez Charlesa Bonda i współpracowników (1988), którzy postanowili porównać sposób leczenia czarnych pacjentów z leczeniem białych w szpitalu psychiatrycznym prowadzonym przez wyłącznie biały personel. Badacze prześledzili dwie, najczęściej przez personel stosowane metody radzenia sobie z furiackimi zachowaniami pacjenta: a) zamykanie w izolatce; b) krępowanie pacjenta kaftanem bezpieczeństwa i przymusowe aplikowanie mu środków uspokajających. Analiza akt choroby w okresie osiemdziesięciu pięciu dni ujawniła, że metoda surowsza — krępowanie fizyczne i działanie chemiczne — była wobec czarnych pacjentów stosowana blisko cztery razy częściej niż wobec białych. Wystąpiło to mimo zasadniczego braku różnic w liczbie ataków u jednych i drugich pacjentów. Co więcej, takie dyskryminacyjne traktowanie występowało, choć czarni pacjenci kierowani na leczenie byli na ogół diagnozowani jako mniej pobudliwi niż pacjenci biali. Badanie to doprowadziło do istotnego pozytywnego faktu: po kilku tygodniach udało się przezwyciężyć istniejące stereotypy. Personel w końcu dostrzegł, że czarni i biali pacjenci nie różnią się w swoich zachowaniach i zaczął traktować wszystkich jednakowo. Mimo że powyższe ustalenie jest zachęcające, to jednak całościowa wymowa badania jest równie jasna jak żenująca: istniejące stereotypy prowadziły do niezasłużonego, surowszego na początku, traktowania czarnych pacjentów przez wyszkolony personel. Jednocześnie fakt, że rzeczywistość przezwyciężyła stereotyp, jest zasługą profesjonalizmu personelu, ponieważ, jak zobaczymy, w większości przypadków nie jest łatwo zmienić głęboko zakorzenione uprzedzenia, stereotypy i dyskryminację.
Kategoryzacja ‘my’ i ‘oni’ - Pierwszym krokiem na drodze tworzenia uprzedzeń jest wykreowanie grup — to znaczy zaklasyfikowanie pewnych ludzi do grupy cechującej się określonymi właściwościami, innych zaś do takiej, która ma odmienne cechy. Wiodącym wątkiem naszego poznawania społecznego jest właśnie kategoryzacja — grupowanie bodźców podobnych i przeciwstawianie im bodźców od nich różnych. Nie reagujemy na każdy bodziec, z którym się zetkniemy, jak na nowy i całkowicie nie znany. Jesteśmy raczej skłonni polegać na spostrzeżeniach dotyczących podobnych bodźców w przeszłości, które pomagają nam określić, jak zareagować na ten szczególny bodziec. Z tego powodu kategoryzacja społeczna jest zarówno użyteczna, jak i niezbędna. Jednak powoduje ona także negatywne skutki: wrogość do innych grup i konflikty z tego wynikające.
Grupa własna - według socjologii stanowi ją zbiorowość, do której należy jednostka, z którą dzieli uczucie tożsamości i lojalności. Występuje podział na "my" i "oni" i "obcy".
Grupa obca - jednostka do niej nie należy, ma do niej negatywny stosunek i lekceważący stosunek do jej wartości. Postrzegani jako "oni".
Eksperyment J.Elliot - Będąc nauczycielką w szkole chciała pokazać swoim białym uczniom jak to jest być przez kilka godzin jak to jest być dzieckiem kolorowym. Podzieliła więc uczniów na dwie grupy, z niebieskimi oczami i tych z brązowymi. W celu oddzielenia jednej grupy od drugiej poleciła dzieciom z brązowymi oczami o nałożenie zapinanych pod szyją kołnierzy z materiału. Po czym oświadczyła (ponieważ miała niebieskie oczy) że dzieci z niebieskimi oczami są lepszymi ludźmi, bardziej mądrzejszymi, bardziej czystymi. Dzieciom o oczach brązowych nie można było pić z tego samego kranu (musieli używać jednorazowych kubków), oraz bawić się z dziećmi. W rezultacie okazało się że dzieci z brązowymi oczami były wytykane palcami, wyśmiewane i bite przez niebieskookich uczniów. Bo skoro nie były takie jak ,,inni" można było ich krzywdzić i piętnować, prawda ? Dzieci niebieskookie były chwalone, dostawały dokładki z stołówce, mogły się bawić. Na drugi dzień nauczycielka powiedziała uczniom że jednak się pomyliła, że to jednak dzieci o brązowym kolorze oczu są bardziej inteligentne, są lepszymi ludźmi i są bardziej czyste. Dzieci niebieskookie zakosztowały gorzkiego życia człowieka gorszego. Ta sama nauczycielka po latach spotkała swoich uczniów i zapytała się ich czy eksperyment w jaki kol wiek sposób wpłyną na ich życie. Dorośli już, byli uczniowie odpowiedzieli że zdjęcie kołnierza z szyi było dla nich czymś wspaniałym. Ale już na zawsze będą nosić niewidzialny w kieszeni.
Rzekoma jednorodność grupy obcej - spostrzeganie tych, którzy należą do grupy obcej, jako bardziej do siebie podobnych (jednorodnych) niż w rzeczywistości, a zarazem bardziej do siebie podobnych niż członkowie grupy własnej. Wszyscy z grupy obcej mają złe cechy.
Korelacja pozorna - Mamy silną tendencję do odkrywania współzależności tam, gdzie one nie istnieją. Kiedy oczekujemy powiązania ze sobą dwóch zjawisk, to kompromitujemy się wierząc, że ono naprawdę istnieje, gdy w rzeczywistości go nie ma. W naszym społeczeństwie występuje wiele takich pozornych współzależności. Na przykład znane jest powszechne przekonanie, że małżeństwa, które nie mogą mieć dzieci, będą je miały, gdy zdecydują się na adopcję — zapewne dlatego, że po adopcji nie odczuwają już strachu ani stresu.
Zmiana stereotypowych przekonań - Stereotypowe przekonania jest bardzo trudno zmienić. Istnieją jednak pewne metody, które mogą je zmienić:
Model buchalteryjny - informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do przekształcenia tego stereotypu
Model przekształceniowy - informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do radykalnej zmiany stereotypu
Model wykształcania stereotypu niższego rzędu - informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do stworzenia stereotypu niższego rzędu, w celu przyswojenia tej informacji, bez konieczności zmieniania początkowego stereotypu
Temat 8
konformizm - zmiana w zachowaniu na skutek rrzeczywistego lub wyimaginowanego wpływu innych ludzi. Konformizm nie jest sam w sobie ani dobry ani zły.
informacyjny wpływ społeczny - wpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ spostrzegamy te osoby jako źródło informacji, dające wskazówki dla naszego zachowania; dostosowujemy się, ponieważ wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza.
Eksperyment M.Sherifa - Osoba badana była umieszczona w bardzo ciemnym pomieszczeniu, w którym na ścianie wyświetlano pojedynczy, nieruchomy punkt światła. W takich warunkach człowiek ma złudzenie, że punkt ten jest w ruchu (więcej zobacz: efekt autokinetyczny). Sherif prosił badanych o oszacowanie odległości, o jaką przesuwa się ów punkt. Osoby badane nie wiedziały, że w rzeczywistości punkt ten jest nieruchomy. Indywidualne szacunki mieściły się w granicach od 2,5 cm (1 cal) do 25 cm (10 cali). Rozpiętość indywidualnych oszacowań była duża.
Właściwy eksperyment polegał na łączeniu badanych w trzyosobowe grupy, w których obserwowali punkt światła. Następnie proszono ich o oszacowanie odległości o jaką przesuwał się punkt. Okazało się, że gdy ludzie byli w grupie, oszacowania były uśrednione i przyjęte przez wszystkich członków grupy jako własne. Nie pojawiały się różnice między badanymi w ocenianiu przesunięcia punktu.
W badaniu uzyskano dodatkowe wyniki.
Gdy z grupy usuwano jedną osobę, następnie wprowadzono nową, okazywało się, że podporządkowywała się ona wcześniej wypracowanej normie. Po kilku takich zmianach grupa składała się już z nowych osób mimo to obowiązywała nadal ta sama, "stara" norma. Interpretuje się to zjawisko jako ilustrację przekazywania norm grupowych z pokolenia na pokolenie.
Osoby, które należały do grup były następnie badane indywidualnie po upływie dłuższego czasu od zakończenia pierwszego eksperymentu. Okazało się, że nadal "wyznają" normę grupową – twierdzą, że punkt światła przesuwa się o tę samą odległość, co twierdziła grupa. Ten wynik interpretuje się jako objaw zaakceptowania normy grupowej i włączenie jej do własnego systemu norm
prywatna akceptacja - dostosowanie się do zachowania innych ludzi bez prawidłowego przekonania o tym, że to, co oni robią albo mówią, jest słuszne.
publiczny konformizm - dostosowanie się publiczne do zachowania innych ludzi, bez konieczności wiary w to, co robimy lub mówimy, ponieważ istnieje wzajemne zaufanie, jeśli chodzi o definiowanie rzeczywistości i uleganie ocenie wypracowanej przez grupę.
Indukowanie - szybkie rozprzestrzenianie się emocji lub zachowań w tłumie
psychoza tłumu - odczuwanie przez cały szereg osób podobnych objawów z bliżej nieokreślonego powodu. Zaczyna się kiedy, jedna lub więcej osób zaczyna odczuwać pewne objawy lub dolegliwości, o których zmuszeni są poinformować innych. Dolegliwości te najczęściej mają przyczyny stresogenne. Wtedy środowisko, w którym się znajdują zaczyna niby racjonalnie tłumaczyć pochodzenie owych dolegliwości. Z czasem to tłumaczenie podziela coraz większa liczba osób wchodzących w skład grupy, staje się częścią tożsamości grupowej. Również owe dolegliwości, które na początku odczuwała tylko jedna osoba, stają się powszechne. Owo w rzeczywistości irracjonalne wytłumaczenie pochodzenia tych dolegliwości poprzez swoją powszechność staje się dla tłumu tym bardziej wiarygodne, im więcej osób jest "chorych".
Kiedy ludzie podporządkowują się informacyjnemu wpływowi społecznemu?:
Jeżeli sytuacja jest niejasna.
Kiedy sytuacja jest kryzysowa
Jeśli inni ludzie są ekspertami
Normatywny wpływ społeczny - wpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ chcemy być przez nich lubiani i akceptowani.
Eksperyment Ascha - Asch prosił ochotników, którzy zgłosili się do jego eksperymentu, aby jak najdokładniej przyjrzeli się trzem liniom (A, B, C) i zadecydowali, do której z nich najbardziej podobny jest odcinek X narysowany obok.
W rzeczywistości odcinki X i C były tej samej długości, a badani nie mieli co do tego żadnych wątpliwości, jeśli siedzieli sami przed ekranem. W takich warunkach 98% badanych udzielała odpowiedzi: "X jest najbardziej podobny do C".
Odpowiedzi badanych dramatycznie zmieniały się, gdy badanie przeprowadzane było grupowo. Asch podstawiał 7 osób, które w przekonaniu rzeczywistej osoby badanej były także ochotnikami, choć naprawdę byli to wynajęci przez Ascha aktorzy. W pierwszych dwóch próbach (z innymi kartami niż ta przedstawiona na rysunku) aktorzy mieli udzielać prawidłowej odpowiedzi. W trzeciej próbie mieli natomiast mówić: "X jest najbardziej podobne do A". W takich warunkach ok. 2/3 rzeczywistych osób badanych (a niekiedy nawet 3/4 w zależności od innych czynników) przynajmniej raz zmieniała zdanie i również twierdziła, że "X jest podobne do A" (badani przechodzili "próby spostrzegania" w grupie kilkakrotnie).
Kiedy ludzie podporządkowują się normatywnemu wpływowi społecznemu?:
gdy grupa składa się z 3 lub więcej osób
kiedy grupa jest ważna dla jednostki
gdy jednostka nie ma sojuszników w grupie
kiedy grupa jest kolektywistyczna
gdy jednostka ma niskie poczucie własnej wartości
Teoria wpływu społecznego - teoria,według której dostosowanie sie do wpływu społecznego zależy od siły, bezpośredności i liczby innych ludzi w grupie
Autorytet - osoba, której jesteśmy skłonni ulegać, podporządkowywać się i wykonywać jej polecenia
Eksperyment Milgrama - Eksperyment zwany „posłuszeństwo wobec władzy” polegał na inscenizacji, w której ludzie mieli być poddani elektrowstrząsom. Osoby zaproszone do uczestniczenia w eksperymentach sądziły, że są pomocnikami badacza i na jego polecenie podawały innym, wyznaczonym osobom elektrowstrząsy, jako karę za niewłaściwie wykonane zadanie. Za każdy kolejny błąd należał im się wstrząs o większej sile. W rzeczywistości osoby poddawane elektrowstrząsom były aktorami, impulsy elektryczne fikcyjne, a ich reakcje udawane.Celem eksperymentu było stwierdzenie, w jakim stopniu człowiek jest podatny na wpływ autorytetów, nawet w sytuacji, gdy polecenie zmusza go do zadania bólu innej osobie. Mimo iż aktorzy prosili o litość i twierdzili, że odczuwają silny ból, a nawet ostrzegali o problemach z sercem, wielu badanych podało im najsilniejszy wstrząs opisany na pulpicie jako „niebezpieczeństwo zagrożenia życia”. Wbrew oczekiwaniom nie wyłoniono w ten sposób grupy psychopatów, a sądzono, że tylko takie osoby będą skłonne podać najsilniejszy wstrząs. Okazało się, że niemal wszyscy uczestnicy eksperymentu przeżyli traumę i nie potrafili wytłumaczyć swojego zachowania.
Hiperuległość - zachowania członków grup kulturowych, którzy pod wpływem swojego charyzmatycznego przywódcy skłonni są posunąc się nawet do zbiorowego samobójstwa.
Syndrom sztokcholmski - stan psychiczny, który pojawia się u ofiar porwania lub u zakładników, wyrażający się odczuwaniem sympatii i solidarności z osobami je przetrzymującymi. Może osiągnąć taki stopień, że osoby więzione pomagają swoim prześladowcom w osiągnięciu ich celów lub w ucieczce przed policją. Syndrom ten jest skutkiem psychologicznych reakcji na silny stres oraz rezultatem podejmowanych przez porwanych prób zwrócenia się do prześladowców i wywołania u nich współczucia.
Mentalność Sambo - relacje niewolnik vs. pan tzn dziecięce przywiązanie do osoby dominującej, uważanie jej za dobrą, szlachetną, dażenie szacunkiem głęboka zależność emocjonalna mimo że los niewolnika jest w rękach pana
Syndrom maltretowanego współmałżonka - mimo że w związku jest przemoc to partner znosi ból, upokorzenia. Woli to niż podjęcie kroków o odejściu ze związku. Pojawia się:
a) syndrom braku wyjscia (poczucie,że choc istniejąca sytuacja jest zła, to nic nie można zrobić, by ją zmienić.)
b) efekt utopionych kosztów (skoro już jest zaangażowanie i włożenie pewnych kosztów w związek trudno się wycofać)
Huśtawka nastrojów - nagłe wycofanie bodźców lękowych powoduje, że odczuwamy ulgę, w ramach której łatwiej ulegamy wpływom.