Dyktanda

dla klas I–III

do podręczników Joanny Białobrzeskiej

pt. „Ja, Ty – My. Poznaję świat i wyrażam siebie”

Opracowały: Izabela Paluch

Danuta Piechota

Beata Sowa

Szanowni Nauczyciele!

Prezentowana praca przeznaczona jest dla uczniów klas I–III szkoły podstawowej pracujących z podręcznikami Joanny Białobrzeskiej „Ja, Ty – My” wydawnictwa Didasko. Jej głównym celem jest pomoc nauczycielom we właściwym doborze tekstów pozwalających wyrobić w uczniach poprawność pisania i nawyki ortograficzne. Praca zawiera dyktanda, które skupiają się na poszczególnych trudnościach ortograficznych, zawartych w programie kształcenia zintegrowanego. Dyktanda zostały podzielone według klas: I, II, III. Zasób słownictwa dla poszczególnych grup został dobrany zgodnie z wymaganiami programowymi oraz na bazie tekstów zawartych w podręcznikach „Ja, Ty – My”. Od samego początku zakładałyśmy, że nasza praca będzie zawierała tylko jeden rodzaj dyktand – dyktanda sprawdzające. Według poradnika dla nauczycieli Anny Jedut i Anny Pleskot pt. „Nauczanie ortografii w klasach I–III” dyktando sprawdzające obejmuje tylko materiał ortograficzny, który został uprzednio opracowany i utrwalony. Ten rodzaj kontroli nie może stanowić jednak wyłącznego czy najważniejszego sposobu sprawdzania poprawnej pisowni. Sprawdzanie musi być wynikiem kontroli wszystkich prac pisemnych.

Według wyżej wymienionych autorek przeprowadzanie dyktand sprawdzających należałoby poprzedzać ćwiczeniami mającymi charakter zapobiegawczo-sprawdzający. Polegają one na dyktowaniu tekstu, z którym uczniowie zapoznali się wcześniej indywidualnie, tzn. dokonali analizy ortograficznej według wskazówek nauczyciela. Po kilku ćwiczeniach zapobiegawczo-sprawdzających można dyktować teksty bez udzielania dodatkowych wyjaśnień. Wyjątki stanowią wyrazy nowe, których pisownia wymaga omówienia i uzasadnienia.

Dyktando sprawdzające ma następujący przebieg:

- odczytanie tekstu przez nauczyciela,

- sprawdzenie stopnia zrozumienia treści (zadanie pytań),

- dyktowanie,

- czytanie sprawdzające,

- zebranie, sprawdzenie i ocena prac przez nauczyciela.

Po oddaniu prac uczniowie pod kierunkiem nauczyciela powinny omówić pisownię tych wyrazów, które sprawiały trudności w pisaniu. Celowe wydaje się wspólne ustalenie sposobów utrwalania ich poprawnego zapisu, np. umieszczenie wyrazów w kąciku ortograficznym, ułożenie rebusu czy krzyżówki lub zagadki, a także dokonanie indywidualnego wyboru ćwiczeń utrwalających.

Izabela Paluch

Danuta Piechota

Beata Sowa

Klasa I

BLOK TEMATYCZNY Problem ortograficzny	Zestaw dyktand
„JAK TO MIŁO BYĆ MIŁYM” 6 dni Utrwalenie obrazu graficznego liter	Maciek jest bardzo pochmurny. Z naburmuszoną miną rozpoczyna śniadanie. Do ręki wziął kubek z mlekiem i wtedy zły nastrój prysnął. Czasami wstajemy z łóżka lewą nogą i wszystko nas drażni. Jesteśmy na wszystkich obrażeni. Nie zapominaj nigdy o trzech magicznych słowach: proszę, przepraszam, dziękuję. Załatwią wiele trudnych spraw. Krzyś, Zośka i Jacek to przyjaciele. Lubią żartować i płatać innym figle. Nie zawsze są one przyjemne dla koleżanek i kolegów.
„PAMIĘTNIKI, KRONIKI, DZIENNIKI” 4 dni Utrwalenie obrazu graficznego liter	Wpisuję się do Twego pamiętnika, bo jesteś piękna, grzeczna i cicha. Nie zapomnę Cię nigdy. Lubię Cię ogromnie, nie zapomnij o mnie. Na morzu często szaleje sztorm. Załoga jednak nie narzeka. Kapitan wszystkiego pilnuje i dogląda. Pisze dziennik pokładowy. Czy lubisz morze? Zbyszek bardzo chce popłynąć w rejs. Uwaga, sztorm!
„Z ŻYCIA SZKOŁY – GAZETKA SZKOLNA” 3 dni Zasady pisowni wyrazów z „ó” Zasady pisowni wyrazów z „ż”	Jedziemy na wycieczkę w góry. Wiedzą już o tym wiewiórki, jaskółki i wróble. Zabiorę ze sobą ulubioną bajkę o królu ogrodów i jego córce Róży. Już wiosna. Na spacerach można spotkać wiele ciekawych zwierząt: żabę, jeża czy żuka. W zoo czekają na nas żyrafy, żółwie, słonie i lwy.
„PORY ROKU” 4 dni Prawidłowy zapis pór roku Prawidłowy zapis nazw miesięcy Prawidłowy zapis dni tygodnia	Wiosna, lato, jesień, zima - w różnych porach się zaczyna. Bądź gotowy na ich psoty, noś parasol, czapkę w grochy. Styczeń, luty, marzec, kwiecień to miesiące zimne przecież. Maj i czerwiec, lipiec, sierpień lubią słońce i wakacje. Potem wrzesień ciepły jeszcze, lecz do szkoły każe chodzić. W październiku, listopadzie chłodem wieje od początku. Za to w grudniu święta będą i zapomnisz o swym smutku. Dni tygodnia gonią jeden za drugim. Najpierw poniedziałek, wtorek, środa ciągną się długo, bez końca. Potem czwartek goni piątek, by w sobotę odpoczywać. A w niedzielę każdy znowu chce zaczynać od początku.
„CZY LUBIMY KSIĄŻKI?” 4 DNI Zasady pisowni wyrazów z „rz” Tekst mieszany	Po burzy i grzmotach nastaje cisza. W lesie pojawiają się grzyby, a krzaki i drzewa przystrajają się w nowe liście. Nad rzeką spotkamy może Krzysia łowiącego ryby. Książka to nasz przyjaciel. Warto odwiedzać bibliotekę szkolną. W niej znajdziesz bajki, baśnie, wiersze i czasopisma. W książkach możesz przeczytać o wielu ciekawych przygodach, a nawet o dzielnych rycerzach.
„LUDZIE LISTY PISZĄ” 4 dni Zasady pisowni wyrazów z „h” Zasady pisowni wyrazów z „ch”	Lubię pisać listy i wysyłać je do swoich przyjaciół. Ostatnio pisałam do Haneczki. Opisywałam jej historię o hipopotamie i chorej hienie, którą opowiedziała mi babcia. Na koniec zaprosiłam ją do siebie na herbatę i herbatniki. Do lekarza przyszła chora mucha. Była bardzo smutna. Bolało ją ucho i przeszkadzał jej hałas. Chyba będzie musiała położyć się do łóżka.
„LUDZIE LISTY PISZĄ” 5 dni Wielka litera w nazwach państw Wielka litera w nazwach miejscowości, rzek, gór i regionów	Polska to kraj, w którym mieszkam. Leży w Europie. Sąsiadujemy z Rosją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Słowacją, Czechami i Niemcami. Stolicą Polski jest Warszawa. Największą rzeką jest Wisła, która wpływa do Morza Bałtyckiego. Na południu kraju mamy piękne góry Tatry. Godłem Polski jest biały orzeł w koronie na czerwonym tle. Mieszkam na Dolnym Śląsku, w Dobrzeniu Wielkim. Przez moją miejscowość przepływa rzeka Odra. Mamy też piękne lasy i jeziora. To jest moja mała ojczyzna.

Klasa II

BLOK TEMATYCZNY Problem ortograficzny	Zestaw dyktand
„WAKACYJNE POWROTY” 6 dni Wielka litera w nazwach osób i nazwach geograficznych	W czasie wakacji Jacek Kotański był w Tatrach. Staś i Ania spotkali się w Krakowie, gdy spacerowali nad Wisłą. Michał zwiedził Gdynię i pływał statkiem po Bałtyku.
„ROŚNIEMY JAK GRZYBY PO DESZCZU” 5 dni Pisownia wyrazów z „ó”	Dzisiaj w szkole mamy klasówkę. Pani dyktuje trudne słówka: pióro, wiózł, skrót. Nowakówna siódmy raz poprawia wyraz skuwka. Nie wie, jak napisać stołówka. Spogląda w górę i w dół. Trudna jest klasówka, gdy nie myśli główka. Córka wójta smutna wróciła ze szkoły. Idąc na skróty do domu, zgubiła pióro i ołówek. Zbiegała z pagórka i przeskakiwała rów z wodą. Kasia Nowakówna pomagała jej w poszukiwaniach. Wszystko na próżno.
„DBAJMY O ZĘBY” 4 dni Spółgłoski miękkie	Jest już jesień. Skończyło się ciepłe lato. Słońce słabiej świeci. W ogrodzie opadły liście jabłoni, wiśni i czereśni. Oleńka i Kazio jedzą u cioci ciasto ze śliwkami.
„JEDEN ZA WSZYSTKICH, WSZYSCY ZA JEDNEGO” 6 dni Pisownia wyrazów z „ż” Pisownia wyrazów z „ó”	Grażyna i Bożena to koleżanki. Czytają dużo książek o zwierzętach. Poznają życie i zwyczaje żółwia, węża i żyrafy. Dziś idą nad rzekę szukać żaby. W środę będą ważyć jeża. Uważajcie na kolce! W piątek o szóstej rano, królewnę Józefinę rozbolał ząb. Król Józef i królowa Kinga nie potrafili pomóc córce. O ósmej wezwali lekarza. Józefina dostała tabletkę i ból minął. Medyk wrócił do domu zadowolony.
„OGRODY JAK ZACZAROWANE” 8 dni Pisownia wyrazów z „rz” po spółgłoskach	We wrześniu przyszła do nas jesień. Na drzewach dojrzały owoce. Babcia Krzysia robi dżemy porzeczkowe i brzoskwiniowe oraz przetwory warzywne. Grześ znalazł w lesie grzyby, piękne wrzosy i kilka żołędzi. Niestety, burza wygoniła go do domu.
„W CHMURACH” 6 dni Pisownia wyrazów z „rz” i „ż” Pisownia wyrazów z „ó”	Wczoraj była brzydka pogoda. Silne wietrzysko przewracało małe drzewka. Wieczorem grzmiało i rozpętała się burza. Grześ i Krzyś oglądali książkę o kosmosie. Marzyli o tym, że polecą na Księżyc. - Zbudujemy rakietę! – zawołał nagle Krzyś. Chłopcy wzięli kożuch mamy, trzy krzesła i latarki. Zbyszek lubi obserwować ptaki i słuchać ich śpiewu. Ma również kolekcję barwnych piór. Wiosną wypatruje jaskółek w czarnych frakach, a zimą karmi wróble. Chciałby zobaczyć, jak poluje sokół. Słyszał, że ten ptak ma mocny dziób.
„MOJA RODZINA” 6 dni Pisownia wyrazów z „h” Pisownia wyrazów z „ch”	Henio pije herbatę i bawi się haczykiem. Ma dziś dobry humor. Pod choinkę dostał hulajnogę i akwarium. Będzie hodował rybki. Nagle słychać huk i hałas. To chłopczyk za ścianą płacze, bo boli go złamana noga. Tato Henia zawiezie chorego do szpitala. Samochód właśnie hamuje przed domem. Michał jest chory. Boli go brzuch i ucho. Od rana ma chrypkę. Za chwilę pójdzie do lekarza. Druh Marek obiecał, że chętnie zawiezie go samochodem.
„UWAGA SAMOCHÓD” 6 dni Pisownia wyrazów z „ó” wymiennym Pisownia wyrazów z „ż” i „rz”	Jest zima. Rzeki i jeziora pokrył gruby lód. Dzieci chętnie wybiegają z domów, by bawić się na śniegu. Marta jedzie na sankach w dół. Jaka świetna zabawa! Mróz szczypie w nos, ale odpowiedni strój chroni przed chłodem. Zachowaj ostrożność, gdy znajdujesz się w pobliżu jezdni albo przy przejazdach kolejowych. Uważnie wchodź na drogę. Przechodź na drugą stronę po pasach. Przed wejściem spójrz w lewo, potem w prawo i jeszcze raz w lewo. Zawsze sprawdzaj, czy nie nadjeżdża samochód lub rowerzysta.
„KOŁO, NIEZWYKŁY WYNALAZEK” 3 dni Zanik dźwięczności głosek	Józek z kolegami postanowił zorganizować wyścig pod hasłem „Koło - niezwykły wynalazek”. Kredą zaznaczyli linię startu i mety. Po wyścigu czekała na nich niespodzianka. Koleżanki przygotowały przyjęcie w ogrodzie, pod dębem. Na uczestników czekały zimne napoje i babka.
„W MIEŚCIE” 9 dni Pisownia „rz” w zakończeniach „-arz”, „-erz” i gdy wymienia się na „r”	Tato Eli jest lekarzem w szpitalu. Leczy chore dzieci. Czasami zmienia się w malarza lub stolarza, gdy majsterkuje w piwnicy. Ela lubi pomagać ojcu. Wczoraj naprawili dach. Spotkali przed domem kominiarza i dekarza. Olek Szczepanik mieszka w Gdańsku przy ulicy Portowej. Jego tato to znany malarz. Wujek Kacper jest słynnym piosenkarzem, ale marzy, by być marynarzem. W Toruniu mieszka jego kolega Kazimierz, który jest żołnierzem.
„OD ŹRÓDŁA DO MORZA” 11 dni Pisownia nazw geograficznych wielką literą Pisownia wyrazów z „ó”	Rzeka Wisła ma swoje źródło w górach. Dunajec, San i Wieprz to dopływy Wisły. Żaglówka z białym żaglem wypłynęła na morze. Na brzegu Odry siedzi wędkarz. Opowiada Grzesiowi o rybach roślinożernych i drapieżnych. Może pojedziesz nad morze? Zobaczysz tam marynarzy. W pięknym królestwie w górach żył młody książę. Ludzie mówili, że ma złote serce. Królewicz zakochał się w błękitnej wróżce. Niestety, zły potwór ukradł jej księgę czarów i ukrył ją wśród żab i węży. Królewicz dawał jej mnóstwo prezentów, ale ona ciągle płakała. Pożegnał więc dziewczynę i pojechał zgładzić potwora.
„NA DNIE MORZA” 6 dni Pisownia wyrazów z „ą” i „ę”	Rybacy wypłynęli w morze. Daleko od lądu łowili flądry. Pomagały im prąd i spokojny wiatr. Płynęli z prędkością 35 węzłów. To był udany rejs.
„GÓRSKIE KRAJOBRAZY” 4 dni Pisownia wyrazów z „ó”	Robert nie był jeszcze w Tatrach. Marcin uwielbia górskie wędrówki. Często chodzi po górach i fotografuje malownicze szczyty. Wczoraj na hali spotkał górala pilnującego owiec. Podobał mu się jego strój, pas ze skóry i spodnie. Tato Marcina ratuje życie ludziom w górach.
„ZWIERZĘTA I ROŚLINNOŚĆ GÓRSKA” 3 dni Pisownia „nie” z czasownikami	Tatry to najwyższe polskie góry, ale nie kończą się na granicy naszego kraju. Cały obszar Tatr stanowi Park Narodowy Nie wolno w nim niczego zrywać ani zbierać. Chodząc po górach, nie zbaczamy z wyznaczonych szlaków, nie hałasujemy i nie śmiecimy.
„NA ŁĄCE” 7 dni Pisownia wyrazów z „rz” po spółgłoskach	Siostra Grzesia przeżyła niesamowitą przygodę. Siedziała nad brzegiem morza i piła sok porzeczkowy. Nagle przyleciała pszczoła i usiadła na jej grzywce. - Nie biegaj, nie krzycz! – wołał Grześ. - Pszczoła nie lubi zamieszania. Chłopiec po raz pierwszy pomyślał, że trzeba troszczyć się o rodzeństwo.
„NA SCENIE” 11 dni Pisownia wyrazów związanych z teatrem („rz”) Wielka litera w tytułach sztuk teatralnych („ch”)	Wczoraj na lekcji bawiliśmy się w teatr. Poznaliśmy wiele nowych wyrazów: reżyser, charakteryzator, scenograf, dramatopisarz, sufler, kwestia. Przedstawiliśmy krótkie fragmenty znanych bajek. Zabawa była przednia. Dzisiaj na lekcji dowiedzieliśmy się, że najsłynniejsze teatrzyki marionetkowe pochodzą z Czech. Chcieliśmy uczestniczyć w spektaklu z udziałem takich lalek. Zaprosiliśmy więc do szkoły aktorów teatru „Chwila”, którzy zaprezentowali nam przedstawienie pt. „Chrabąszcz”.

Klasa III

BLOK TEMATYCZNY Problem ortograficzny	Zestaw dyktand
„WAKACYJNE PRZYGODY” 7 dni Pisownia „rz” po spółgłoskach Pisownia „nie” z czasownikami	Nazywam się Grzesiek. W czasie wakacji byłem nad Morzem Bałtyckim. Gdy przygrzewało słońce i wiał ciepły wietrzyk, przechadzałem się brzegiem morza. Piasek skrzypiał pod moimi nogami, a ja przeglądałem się w wodzie. Niestety, przestraszyła mnie meduza. Ta myszka serka nie lubi. Nie mieszka w norce, nie boi się kota. Nie biega po polu i w sianie się nie chowa. Bo to jest myszka komputerowa.
„JACY JESTEŚMY?” 7 dni Pisownia nazw zawodów z zakończeniem „-arz” Wielka litera w tytułach gazet i czasopism	Józek w przyszłości chce zostać kucharzem lub kominiarzem. Jego brat będzie lekarzem. Ich tatuś lubi zwierzęta, więc został weterynarzem. Wujek marzył o tym, by być piłkarzem, ale wybrał zawód piekarza. Małgosia lubi czytać „Płomyczek”. Malutki Jaś razem z mamą przegląda „Misia”. Tato pochyla się nad „Motorem”. Dziadek Jurka kartkuje „Politykę”.
„OD ZIARNA DO CHLEBA” 6 dni Pisownia wyrazów z „ż”	Pora żniw to dla rolników najważniejsze dni pracy. Chleb jest podstawowym pożywieniem ludzi. Nie zawsze jest to chleb z żyta albo pszenicy. Robi się go również z kukurydzy lub ryżu. Ciasto przygotowane na chleb, rośnie dzięki drożdżom.
„CZAROWANIE SŁOWEM” 16 dni Pisownia wyrazów z „rz” i „ż” Pisownia liczebników	Dwa żuki nad rzeką spacerowały. Na ścieżce małą żabkę spotkały. Żabka wystraszona, zdąża do kałuży. Dziwi się jej strachom żuk mały i duży. Z tej podróży dla was nauka wypływa: „Każda mała żabka jest nieco strachliwa”. Stonoga swoje nogi liczyła, ale w rachunkach się pogubiła. Bo szósta noga z siódmą się plącze, a jedenasta biegnie na koncert. Trzecia z piętnastą ciągle plotkuje. Trzydziesta sześćdziesiątą czwartą strofuje. Skarpetkę miała włożyć na szóstą, a kolorowy bucik na ósmą. Już głowa boli biedną stonogę, więc za nią policz jej każdą nogę.
„BAŚNIE, BAJKI, BAJECZKI” 5 dni Pisownia „rz” po spółgłoskach	Dawno temu żyła grzeczna królewna. Mieszkała nad brzegiem morza w olbrzymim i przedziwnym pałacu. Drzwi zamku były rzadko otwierane. Skrzypiały wtedy tak przeraźliwie, że odwiedzających ogarniało przerażenie. Tylko skrzaty przychodziły, wznosząc głośne okrzyki. Do tańca przygrywały im skrzypce
„OD KRÓLA DO PREZYDENTA” 21 dni Pisownia wyrazów wielką literą Pisownia wyrazów z „rz” wymiennym Zasada pisowni wyrazów z cząstkami -by, -bym, -byś, -byście, -byśmy Pisownia wyrazów z tymi samymi zakończeniami (spojrzał – ujrzał)	Wiemy, że jesteśmy Polakami. W naszej ojczyźnie mamy wiele rzek, wysokie góry i morze. W Polsce są duże i piękne miasta, które odwiedzamy podczas wakacji. Dzieci opowiadały o swych letnich podróżach. Jacek odpoczywał we Wrocławiu nad Odrą. Staś był w Krakowie i mieszkał w domu wujka, blisko Wawelu. Helenka zwiedzała Gdańsk i pływała statkiem po Bałtyku. Czy kto wierzy, czy nie wierzy, wielu dzisiaj jest rycerzy. Rano i wieczór, o każdej porze rycerz w potrzebie zawsze pomoże. Codziennie ciężki pancerz zakłada i ostrym mieczem świetnie on włada. Złych ludzi prędko ukarze i naszą wdzięczność otrzyma w darze. Gdyby Julia została królową, nie uczyłaby się tabliczki mnożenia. Całymi dniami grałaby w warcaby, jeździłaby na koniku i spacerowałaby po lesie. Gdybym ja został królem, to nie musiałbym chodzić do szkoły. Bawiłbym się cały dzień na dworze. Jadłbym tylko lody i cukierki. Leżałbym do góry brzuchem Ale czy byłbym dobrym królem? Wesoły olbrzym dotrzymał słowa. Zatrzymał się nad brzegiem morza. Otrzymał tam wiadomość, że przyjdzie do niego narzeczona. Olbrzym nie wytrzymał i nazrywał dla ukochanej bukiecik z wrzosów. Trzymał go w swych dużych dłoniach.
„PIĘKNIE ŻYĆ” 8 dni Pisownia przymiotników w stopniu wyższym i najwyższym	Był raz sobie indyk, chudy niczym tyczka, kura jeszcze chudsza, najchudsza perliczka. Mały kotek w kącie cicho pomiaukuje. Burek, chociaż mniejszy, w budzie hałasuje. A najmniejszy Jasio z wózeczka spogląda, temu zwierzyńcowi bacznie się przygląda.
„UPŁYNĄŁ KOLEJNY ROK” 6 dni Pisownia wyrazów z „ó” wymiennym	Zła macocha wysłała Małgosię do lasu. Dziewczynka szukała w zimie fiołków. Wokół panował mróz i chłód. Drogę pokrył gruby lód. Przy ognisku Małgosia spotkała dwunastu dziwnych panów. Okazało się, że to byli bracia miesiące. Wśród nich trzech młodzieńców, trzech mężczyzn, trzech starców i trzech małych chłopców.
„BALE NIE TYLKO W KARNAWALE” 5 dni Pisownia wyrazów z „ż”	Każdy bal to ogromne przeżycie. Dziewczynki przymierzają stroje. Oglądają ilustracje w książkach i katalogi mody. Szukają w szafach przebrania wróżki. Chłopcy biegają i żartują. Oni mają stroje zwierzaków. Będzie żyrafa, żółw i zielona żabka. Życzymy sobie udanej zabawy.
„TECHNIKA I CYWILIZACJA” 13 dni Pisownia spółgłosek miękkich Pisownia wyrazów z „rz” Pisownia wyrazów z ubezdźwięcznieniami	Pierwszym sztucznym źródłem światła było ognisko. Później ludzie dostrzegli, że dużo światła daje także palący się tłuszcz. Pierwsze lampy to kamienie z wgłębieniem wypełnionym tłuszczem. W następnej kolejności powstały lampki oliwne. Później powstały świece z knotem z włókien roślinnych. Ignacy Łukasiewicz zbudował pierwszą w świecie lampę naftową. Ciągle pech mnie prześladuje. Marzenia o spokoju mi rujnuje. Tylko mnie przykre rzeczy się przytrafiają, które powstrzymać się nie dają. Przyzwyczaił się pech do mnie i już o mnie nie zapomni. Nawet gdy wszedłem na drzewo, ujrzałem pecha swojego. Chłopcy odpoczywają na ławce pod dębem. Bez przerwy dyskutują o komputerach. Kiedy obok przechodzą dziewczęta, oni milkną. Panny przyniosły kosz pełen jedzenia. Są tam marchewki, rzodkiewki, jabłka i świeży chleb. Zrobią piknik pod krzakiem. Trzeba odłożyć rozmowę o sprzęcie elektronicznym, bo to tajemnica. Niespodzianką będą kolorowe laurki dla koleżanek.
„MAŁE ZWIERZAKI O WIELKIM SERCU” 11 dni Zwroty grzecznościowe Pisownia wyrazów z „u”	Cześć Kasiu! Postanowiłam się z Tobą podzielić moim szczęściem. Wczoraj otrzymałam w prezencie małego kotka. Jest śliczny. Chciałabym się z Tobą spotkać. Razem wymyślimy, jak mam go nazwać. Co u Ciebie słychać? Dawno Cię nie widziałam. Serdecznie pozdrawiam Twoich rodziców. Czekam na Twój przyjazd. Basia Papuga gaduła lubi jeść kapustę. Ze złością spogląda na swą klatkę pustą. Bo Jaś, co się nią dotąd czule opiekował, ostatni liść kapusty dla kanarka schował. Papuga od południa robi raban wielki i dziobem mocno stuka w puste butelki.
„PLANETA ZIEMIA” 7 dni Pisownia wyrazów z „rz” Pisownia wyrazów z „ó” wymiennym	Można zaprzyjaźnić się z drzewem. Drzewo produkuje tlen, który znajduje się w powietrzu. Ono nie nudzi się w naszym towarzystwie. Możemy na nie patrzeć i przytulić się, gdy przyjdzie nam na to ochota. Można przychodzić codziennie do drzewa i opowiadać mu, co się wydarzyło w ciągu dnia. Dzieci z klasy trzeciej wybrały się na wędrówkę po lesie. Pod brzózką zobaczyły pracowite mrówki. Na polanie znalazły mnóstwo papierków i ugasiły palący się ogień Zza krzaków obserwowały wyścigi zajączków. Potem szukały jagód i grzybów. Wróciły do domu, gdy nastał wieczór.
„NIEZWYKŁE ZJAWISKA PRZYRODY” 5 dni Pisownia wyrazów z „ch” i „rz”	Piorunochron mieszkał na dachu. Bał się burzy. Przytulał się wtedy do komina i drżał. Gdy zobaczył, że zbliża się chmura, kulił się ze strachu i miał ochotę uciec z dachu. Najbardziej przerażały go błyskawice. Pioruny uderzały prawie bez przerwy, a on miał nerwy całkiem zszarpane.
„KSIĄŻKI” 11 dni Wielka litera i cudzysłów w tytułach książek Zasady pisowni wyrazów z „ż” i „rz”	Znamy różne rodzaje książek. „Las jesienią” to książka przyrodnicza, „Mały Książę” i „Harry Potter” to powieści fantastyczne. W przewodniku „Zwiedzamy Warszawę” znajdziemy ciekawostki o naszej stolicy. Encyklopedia „Sławni Polacy” zawiera informacje o naszych wybitnych rodakach. Najchętniej sięgamy po powieści przygodowe i komiksy. Lubimy czytać o przygodach naszych rówieśników w książce pt. „Mikołajek i inne chłopaki” Mikołajek i Rufus smażyli naleśniki. Potem bolał ich brzuch z przejedzenia. Poskarżyli się mamie, która wezwała lekarza. Lekarz zlecił prześwietlenie i zastrzyki. Chłopcy mężnie znosili terapię. Teraz rzadko jedzą mrożone i smażone potrawy.
„GAZETY I CZASOPISMA” 5 dni Zasady pisowni „nie” z przymiotnikami i czasownikami	Nie ufaj każdej reklamie, bo ona czasami kłamie. Nie najładniejszą będziesz miał szyję, gdy ją niedobrym mydłem umyjesz. Nie działałaby bateria, gdyby nie doładowań seria. Bo na reklamy najlepszy sposób, żeby rozsądek doszedł do głosu.
„PRAWA DZIECKA” 7 dni Interpunkcja Pisownia wyrazów z „ą” i „ę”	Wczoraj świeciło mocno słońce, całe popołudnie spędziłam nad jeziorem. Zadzwoniłam do taty, aby po mnie przyjechał. Spóźnił się trzy godziny, gdyż zepsuł mu się samochód. Wróciłam do domu zmęczona, ponieważ nie jadłam śniadania. Mój trzonowy ząb wielki był jak dąb. Kiedy mocno mnie zabolał, na leczenie przyszła pora. Bąbel obok zęba rośnie, ja ze strachu siedzę w kącie. Piątą godzinę trębacz wygrywa, a moja mina wciąż nieszczęśliwa. Aż pani dentystka, troskliwa jak mama, bolący ząb wyjęła mi sama.

Klasa I

ORTOGRAMY OBOWIĄZUJĄCE

„ó” „ż” „rz” „h” „ch”

góra żaba burza hak mucha

córka życie grzyb hałas chleb

wiewiórka żółw grzmoty huk chyba

jaskółka żyrafa drzewo Hania chora

róża już rzeka herbata ucho

król pożar przygoda humor

wróbel żuk krzaki hipopotam

królewna jeż przyjaciel

Dni tygodnia Pory roku Miesiące

poniedziałek wiosna styczeń

wtorek lato luty

środa jesień marzec

czwartek zima kwiecień

piątek maj

sobota czerwiec

niedziela lipiec

sierpień

wrzesień

październik

listopad

grudzień

Klasa I

ORTOGRAMY DODATKOWE

„u”

trenuje, denerwuje, marnuje, segreguje, podskakuje, zaczaruje, głupszy, dużo, zgubiła, fryzura, pulchne, peruka, uformuje, cukier, wujek, słuch, nuda, śruba, kukułka, butelka, słuchawka, kukuryku, trudna, krasnoludki, krokus, rozpruta, kula, globus, rozluźnia, druty, kura, buda, autobus, burak, płuca, duma

„ó”

włóż, różne, stróż, opadów, klasówka, żółte, ogród, ósemka, stół, wróci

„ż”

można, niż, mruży, żartowniś, żyli, żadna, pożar, straż, strażak, żaba, lżejszy, żyłka, księżyc, krążą, ważny, żart, każe

„rz”

narząd, przerwa, pieprz, rzęsy, lekarz, przytup, ujrzał, przystać, przymierzyć, dobrze, rzeka, przerażony, przygoda, popatrzeć, powietrze, marzyć, porzeczki, Krzyś

„dż”

drożdże, dżem, dżinsy

„dź”

dźwięk, wiedźma, dźwig

„dz”

dzięcioł, dziesięć, dzwon, dzban, rydz

„h”

harfa, hamak, hiena, historyjka, harmider, pohulać, helikopter, herbatnik

„ch”

dach, orzech

„ę”

gęś, pięta, pędzel

„ą”

śpią, biegną, stoją

„zi”

ziarno, bazie, poziomka, Ziemia

„ź”

źrebak, znaleźć

„ś”

ślimak, miś, maślak, Jaś, wieś, świat

„si”

siedem, prosiak, siatka, Kasia

„ć”

paproć, kapeć, ćma, polować, śpiewać

„ci”

ciastko, cielak, nici, babcia, ciocia

różne wyrazy z trudnościami ortograficznymi

kształty, bębenek, wszystko, bomba, szczęka, zasnęli, wiedźma, prośba, policjant, lew, Słońce, ćma, ciocia, jabłka, skarb

Klasa II

ORTOGRAMY

„ch”

brzuch, chleb, chłopak, chmura, chodnik, chodzi, choinka, chyba, chwila, cicho, samochód, ucho, Czech, chcieliśmy, chrabąszcz, chory, chrypka

„h”

bohater, hałas, harmider, helikopter, herbata, hodować, hotel, huk, humor, druh, Henio, haczyk, hulajnoga, hamuje

„ó”

góry, jaskółka, król, krótko, lód, łóżko, miód, mróz, ogórek, ołówek, ogród, piórnik, pióro, podróż, półka, różne, różowy, sokół, sójka, stół, swój, wróbel, wróżba, źródło, klasówka, siódmy, słówko, wiózł, skrót, Nowakówna, stołówka, wójt, wróciła, pagórek, rów, późno, szósta, Józef, Józefina, strój, królestwo, mówili, królewicz, wróżka, mnóstwo

„u”

dyktuje, trudne, skuwka, smutna, zgubiła, poszukiwania, już, dużo, szukać, burza, zbudujemy, kożuch, lubi, słuchać, wypatruje, poluje, huk, hamuje, brzuch, gruby, znajduje, druga, majsterkuje, pilnuje, sufler

„rz”

brzeg, brzuch, burza, drzewo, grzyb, krzewy, marynarz, marzenia, morze, orzeł, przetwory, przedstawienie, przygoda, rzadko, rzeka, rzucać, skrzydło, skrzypce, warzywa, zwierzęta, stolarz, lekarz, malarz, dekarz, kominiarz, piosenkarz, marzy, żołnierz, przejazd, przechodzić, spójrz, rowerzysta, wrzosy, dojrzały, brzoskwinie, porzeczka, warzywa, krzesła, brzydka

„ż”

bandaż, ciężko, dużo, dyżur, dżem, jeż, już, koleżanka, książka, księżyc, leży, łóżko, mąż, odważny, pasażer, położy, reżyser, różne, różowy, wąż, wróżka, żaba, żona, życie, życzenie, Grażyna, Bożena, uważać, kożuch, ostrożny, w pobliżu, uważnie, przeżyła

Klasa III

ORTOGRAMY

„ch”

przechadzać, chować, kucharz, chleb, strachliwa, rachunki, przychodzić, chodzić, brzuch, chudy, chudsza, najchudsza, macocha, trzech, chłopcy, pech, marchew, chciałbym, ochota, piorunochron, dach, chmura, strach, ochota, przyjechać, samochód, słychać

„h”

Helenka, hałasuje, bohater, hałas, harmider, helikopter, herbata, hodować, hotel, huk, humor

„ó”

Józek, zawód, również, rolników, podróż, szósta, ósma, góry, wieczór, królowa, król, wrzosów, wózeczek, fiołków, wokół, mróz, chłód, lód, panów, wśród, młodzieńców, starców, chłopców, wróżka, zwierzaków, żółw, później, źródło, włókna, kolegów, rodziców, twój, wędrówka, brzózka, mrówki, mnóstwo, papierków, krzaków, jagód, grzybów, wrócić, rówieśników, mój, sposób, spóźnić, samochód

„u”

meduza, lubi, komputer, kucharz, tatuś, wujek, kukurydza, żuk, kałuża, duży, rachunki, pogubić, plotkuje, strofuje, ubrać, bucik, ukarać, uczyć, musieć, cukierki, brzuch, ukochana, bukiecik, chudy, kura, buda, hałasuje, szukać, gruby, dwunastu, sztuczny, tłuszcz, zbudować, prześladuje, rujnuje, już, ujrzeć, laurki, papuga, gaduła, kapusta, pusta, czule, południe, stukać, butelki, znajduje, nudzić, przytulić, piorunochron, burza, chmura, piorun, ufać, umyć, super, zepsuć

„rz”

Grzesiek, morze, przygrzewać, wietrzyk, przechadzać, brzeg, skrzypieć, przeglądać, przestraszyć, przyszłość, kucharz, kominiarz, lekarz, weterynarz, zwierzęta, marzyć, piłkarz, piekarz, przeglądać, przygotować, rzeka, trzecia, trzydziesta, grzeczna, olbrzymi, przedziwny, drzwi, rzadko, przeraźliwie, przerażenie, skrzaty, przychodzić, okrzyki, przygrywać, skrzypce, wierzyć, rycerz, potrzeba, otrzymać, brzuch, olbrzym, dotrzymać, zatrzymać, narzeczona, wytrzymać, wrzos, zwierzyniec, przyglądać, przeżycie, przymierzać, przebranie, dostrzegać, prześladować, marzenia, przykre, rzeczy, przytrafiać, powstrzymać, przyzwyczaić, drzewo, ujrzeć, przerwa, przechodzić, przynieść, rzodkiewki, krzak, trzeba, przyjazd, zaprzyjaźnić, powietrze, towarzystwo, patrzeć, przytulić, przynieść, przychodzić, wydarzenie, brzoza, grzyby, burza, przerażać, uderzać, przerwa, przewodnik, przygody, prześwietlenie, zastrzyk, trzonowy

„ż”

pożywienie, żyto, również, ryż, drożdże, żniwa, najważniejsze, żuk, ścieżka, żabka, zdążać, kałuża, duży, podróż, każda, przerażenie, ciężki, mnożenie, chociaż, mężczyzna, przeżycie, książki, wróżki, żartować, żyrafa, żółw, życzyć, także, świeży, odłożyć, można, drżeć, zbliżać, różne, książę, skarżyć, mężnie, mrożone, smażone, wciąż, już