ski

Mieczysław B.B. Riski ir

i jego rząd wraz z resztką wojsk polskich ewakuowali się do Łon dynu, gdzie mieli swoją siedzibę do końca wojny. Szybko zebrani nowe siły i przez krótki czas polskie jednostki stanowiły istotny odsetek sił alianckich, w końcu rozrastając się do 200 tysięcy zol nierzy i ponosząc ponad 40-tysięczne straty. Istniały także polsk.i marynarka wojenna i lotnictwo, które zestrzeliło prawie 1000 nie­mieckich samolotów¹⁰. Były to polskie oddziały walczące pod polskim dowództwem, a nie Polacy służący w brytyjskich jed­nostkach, jak wielokrotnie przekonywało Hollywood. Polscy pi loci wyróżniali się w bitwie o Anglię latem 1940 roku, dekla sując pod względem skuteczności w walce zarówno Niemców, jak i brytyjskich kolegów. Polscy piloci zniszczyli nad Londynem nie­proporcjonalnie wielką liczbę samolotów niemieckich przy ma łych stratach własnych. Jedna ósma samolotów broniących Lon­dynu była pilotowana przez Polaków. Polscy żołnierze odegrali także rolę w zakończonej niepowodzeniem brytyjskiej próbie po wstrzymania niemieckiej inwazji na Norwegię (kampanii narwie kiej) i walczyli w obronie Francji i Belgii w 1940 roku, a później w Afryce Północnej, wszędzie się wyróżniając. Jedynym s'ladem tego wkładu w zwycięstwo aliantów w amerykańskim kinie jesi polski lotnik przedstawiony w filmie Eagle Sąuadron z 1942 roku. Ma on problemy psychiczne.

Latem 1941 roku, po prawie dwóch latach bliskiej współpracy, Niemcy i Związek Sowiecki znalazły się w stanie wojny. Współ­działanie pozwoliło obu tym państwom złupić Europę. Niemcy mogły swobodnie zaatakować Polskę, Norwegię, Danię, Francję, Holandię, Belgię, a także Grecję i Jugosławię, bez obaw o front wschodni. W tym samym czasie Stalin zajął poprzez zbrojne

10

Około połowy polskich strat było rezultatem klęski Francji w 1940 roku, gdy dużą liczbę żołnierzy porzucono na pastwę wroga. Dodatkowych 400 tysięcy Polaków służyło na froncie wschodnim pod sowieckim do wództwem. Ajnenkiel A., op. cit., s. 25-26.

104

Inwazje bądź szantaż polityczny wschód Polski, znaczną część Rumunii, trzy republiki bałtyckie i istotną część Finlandii. To ostatnie było szczególnie oburzające, gdyż mała Finlandia musiała walczyć przeciw niesprowokowanej napaści ogromnego sąsiada. Niemieckie projekty, prototypy i obrabiarki trafiały do Rosji So­wieckiej, podczas gdy surowce od Stalina zasilały niemiecką ma-diinę wojenną. Układ ten przynosił korzyści obu stronom.

Niemiecka inwazja na Rosję w czerwcu 1941 roku fundamen­talnie zmieniła losy wojny. Od tego czasu gros niemieckich wy-llłków wojennych wymierzonych było przeciw Rosjanom, zmu-Monym kosztem krwi i wyrzeczeń bronić się przed klęską, która ilo 1943 roku wydawała się prawdopodobna. Biorąc pod uwagę li ic/.równaną wagę frontu sowieckiego w walce z Niemcami, Stalin otrzymał potężną kartę przetargową w stosunkach z Wielką Bry-lunią, a po ataku na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku ze Stanami /jednoczonymi. Zarówno Waszyngton, jak i Londyn pamiętały o upadku Rosji w pierwszej wojnie światowej i o tym, że do tej pory w drugiej wojnie światowej Wehrmacht wydawał się nie­zwyciężony. Były więc gotowe zapłacić praktycznie każdą cenę, by /Jednać sobie Sowietów i podtrzymać ich udział w wojnie. Polska natomiast była okupowanym krajem, a rząd Sikorskiego miał do dyspozycji może 100 tysięcy szeroko rozproszonych ludzi. Polski wkład w wojnę był jedynie drobnym ułamkiem sowieckiego.

W 1943 roku nastąpił punkt zwrotny niemieckiej inwazji na Rosję i od tego czasu armia sowiecka stopniowo przechodziła do ofensywy. Brytyjski i amerykański wkład zbrojny w wojnę K Hitlerem był relatywnie mały. Lądowania w Afryce Północnej W listopadzie 1942 roku, pierwsza bezpośrednia akcja przeciwko po/ycjom niemieckim okazały się wolne i nieporadne. Następu-jt|ra po nich kampania przeciw Włochom — inwazja na Sycylię W l i pcu 1943 roku i atak na ląd stały we wrześniu - doprowadziły tło powolnych postępów w obliczu umiejętności i determinacji

105