23. ryzykowne zachowania seksualne, przyczyny i skutki, sposoby przeciwdziałania im
Ryzykowne zachowania seksualne
Ogromny wpływ na zaspokajanie potrzeb seksualnych mają czynniki kulturowe i społeczne, w tym regulacje moralne, religijne, prawne. Seks jest ważnym elementem jakości życia, ma wpływ na samopoczucie człowieka oraz dobrą samoocenę w innych sferach życia.
W życiu seksualnym mogą występować jednak zachowania wiążące się z ryzykiem zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową (w tym HIV) i niechcianej ciąży.
Do ryzykownych zachowań seksualnych należą:
-kontakty oralne (z wytryskiem nasienia do ust)
-kontakty analne
-nie używanie prezerwatyw w kontaktach seksualnych z osobami innymi niż stały partner
-korzystanie z płatnych usług seksualnych
-nie stosowanie żadnych metod zapobiegania ciąży
Przyczyny:
pragnienie seksualne,
ciekawość,
uległość wobec partnera,
podniesienie poczucia własnej wartości
litość wobec partnera,
lęk przed porzuceniem przez partnera,
wpływ alkoholu,
ubóstwo (prostytucja, branie opłaty za najróżniejsze usługi seksualne o wysokim stopniem ryzyka)
Skutki:
Niechciana ciąża, aborcja, porzucenie dziecka, częste rozwody (nieudane małżeństwa, których jedyną przyczyną było pojawienie się dziecka).
Choroby przenoszone drogą płciową:
nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej (NGU),
rzeżączkę,
drożdżycę dróg moczowo-płciowych,
kłykciny kończyste,
rzęsistkowicę,
opryszczkę narządów płciowych,
kiłę,
wirusowe zapalenie wątroby typu B,
chlamydiozę,
zakażenia wywołane bacterial vaginosis.
ZAKAŻENIA WIRUSOWE: wirusy cytomegalii, HIV, brodawczaka ludzkiego typ HPV, WZW typ B, wirusy herpes - opryszczki narządów płciowych, mięczak zakaźny.
ZAKAŻENIA GRZYBICZE: wywołane przez drożdżaki (kandydozy)
ZAKAŻENIA BAKTERYJNE: kiła, rzeżączka, zakażenia bacterial vaginosis
– Zapobieganie
tym problemom może iść w dwóch zasadniczych kierunkach:
PIERWSZORZĘDOWEJ
ZMIANY ZACHOWANIA,
polegającej na redukcji ryzykownych zachowań seksualnych (u
dorosłych oznacza to wierność jednemu partnerowi lub abstynencję
seksualną, u młodzieży - abstynencję seksualną i opóźnianie
inicjacji);
DRUGORZĘDOWEJ
ZMIANY ZACHOWANIA,
polegającej na ograniczaniu szkód zachowań ryzykownych
(stosowanie prezerwatyw, stosowanie innych środków
antykoncepcyjnych).
– W modelu wychowania opartym na dążeniu do drugorzędowej zmiany zachowania przede wszystkim upowszechnia się prezerwatywę, która jako jedyny środek antykoncepcyjny może redukować zachorowania na choroby przenoszone drogą płciową. Epidemiologowie na podstawie najnowszych doniesień naukowych, stwierdzają, że skuteczność prezerwatywy jest wyraźnie limitowana.