- wchodzenie f-szy w nielegalne kontakty ze skazanymi, np. przemyt alkoholu, grypsów, handel
- bagatelizowanie problemów osadzonych oraz sposób odnoszenia się do nich (złośliwość i arogancja budzi agresję)
- pełnienie służby w stanie nietrzeźwym (powoduje zatracenie czujności lub agresję)
- cechy osobowościowe, wygląd zewnętrzny i kultura osobista
62. Czy przynależność do podkultury więziennej może być czynnikiem wiktymogennym w środowisku więziennym, uzasadnij odpowiedź.
Podkultura więzienna wywodzi się z młodzieżowych grup przestępczych i nieformalnych. (Walter Miller), gdzie wzorcem osobowym jest bokser, gangster, spryciarz, posiadający takie cechy jak: twardość, siłę, autonomię. Daje ona poczucie przynależności, siły, bezpieczeństwa, realizacje własnych wartości:
- wartości które ona preferuje, wyniesione są zazwyczaj ze świata przestępczego, zakładów poprawczych
- podkultura kieruje się zasadami i normami odmiennymi od norm społecznie akceptowanych
- stanowi grupę nieformalną i niezgodnie z prawem działającą na terenie jednostki
- u prowodyrów zazwyczaj występuje wysoki stopień zdemoralizowania
- przez prowodyrów podkultury dyktowane jest popełnianie przestępstw przeciwko życiu i wolności osadzonych oraz przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, znęcanie się nad osadzonymi słabszymi i chorymi itp.
- charakteryzuje ją podział na „ludzi" i „nie ludzi", wrogi stosunek do administracji i solidaryzm przeciw niej.
Skazany należący do określonej grupy (grypsery) lub stosujący przemoc, sam się może stać ofiarą przestępstwa w efekcie odwetu (pobicie)
63. Wymień czynniki kryminogenne środowiska więziennego oraz przedstaw potencjalne zagrożenie ze strony osadzonych przestępstwami przeciwko wymiarowi sprawiedliwości.
Czynniki kryminogenne środowiska więziennego:
1. frustracja, stres, agresja, dewiacje
2. „drugie życie"
3. intoksykacja alkoholowa lub odurzanie narkotykami i psychotropami
4. zatrudnienie na zewnątrz ZK/AŚ
5. charakter popełnionego czynu
Przestępstwa przeciw wymiarowi sprawiedliwości:
- ucieczki i samowolne oddalenie się
- uwolnienie skazanego niepowrót z czasowego pobytu poza terenem ZK
- niepowrót z przerwy w karze
- znęcanie się fizyczne i psychiczne nad osobą pozbawiona wolności Grupa ta stanowi największą ilość popełnionych przestępstw. Największą ilość ucieczek notuje się z zatrudnienia zewnętrznego w systemie zasadniczym.. W 1991 r. na 664 ucieczek, 477 miało miejsce z zatrudnienia zewnętrznego. Nasilenie ucieczek następuje w okresie wiosennym i letnim oraz w grudniu. Ucieczki z ZK zamkniętego są sporadyczne. Motywy:
- tęsknota za rodziną (48%)
- po spożyciu alkoholu (24,1%)
- „nie wie dlaczego się oddalił" (l 1,5%)
- przymus pracy (8,4%)
- inne; protest za ukaranie, za niesłuszne skazanie (5,9%)
64. Wymień czynniki kryminogenne środowiska więziennego oraz przedstaw potencjalne zagrożenie ze strony osadzonych przestępstwami przeciwko życiu i zdrowiu.
Czynniki kryminogenne środowiska więziennego:
1. frustracja, stres, agresja, dewiacje
2. „drugie życie"
26