82. WYTYCZNE GROMADZENIA ZBIORÓW

Plan tematyczny gromadzenia zbiorów. Są różne metody planowania.

Jedną z metod jest metoda proporcji stałej. Bierzemy sobie jakąś dziedzinę i jeśli wzrasta liczba nabytków o 10%, to zakłada się,

że wzrastają o 10% udostępnienia w tej dziedzinie.

Metoda finansowa polega na określeniu struktury dochodów i wydatków biblioteki.

Możemy planować gromadzenie, zatrudnienie, usługi, godziny otwarcia, komputeryzację. Jeżeli to robimy, musimy to robić z sensem,

w sposób przemyślany i poparty znajomością rzeczy. Kto może planować? Każdy.

Zadania biblioteki określone są w statutach. Planowanie musi uwzględniać czytelnika - jego potrzeby. Są to czynniki determinujące

typy wydawnictw, tematykę, rodzaj materiałów itd. To są elementy planu gromadzenia i uzupełniania zbiorów. Elementem planu mogą

być rodzaje/typy dokumentów i liczba egzemplarzy (musimy wiedzieć, ilu jest czytelników czy potencjalnych czytelników danego działu).

Możemy zbudować plan tematyczny zbioru.

części planowania:

1.Budżet - jest to pewien punkt odniesienia w planowaniu - wysokość przewidywanych nakładów na gromadzenie zbiorów. W

określaniu zakupów pomoże znajomość wskaźników: a) przeciętna cena woluminu (Rynek książki)

2.Przewidywana liczba zakupu woluminów w roku lub w miesiącu, Przewidywana liczba czytelników. Jeśli w danym roku liczba

czytelników wzrosła o 10%

3.Wielkości nabytków i form gromadzenia. Wymiana, kupno, dary, prenumerata itd. Można określać tabele rodzajów zbiorów,

podziałów i planowanych inwestycji.

4. Klasyfikacja dziedzinowa, tematyka gromadzenia. Czyli planowanie zakupów bibliotecznych z podziałem na działy - beletrystyki

tyle procent, literatury fachowej tyle, a Literatury naukowej 2 razy więcej. Tabele możemy łączyć w większe całości

Wytyczne.

Wytyczne w zasadzie nie istnieją. Mimo, że się nie tworzy takiego dokumentu, biblioteka musi podejmować działania

o charakterze projektującym. Takie reguły występują w Ameryce, nie u nas. Co musimy wiedzieć, chcąc opracować wytyczne? Różne.

Wielkość biblioteki, środowisko czytelnicze, zasoby biblioteczne, pochodzenie, praktykę pochodzenia, możliwości bibliotek, stan

posiadania bibliotek w okolicy. Jakie są mody czytelnicze?

Co powinno się znaleźć w wytycznych?

1.Zasady ogólne gromadzenia i uzupełniania zbiorów - reguły, będące dyspozycjami kierunkowymi (mającymi określić, co ma w

ogóle gromadzić biblioteka - np. Jakie typy dokumentów, jaki typ literatury, jakie działy wiedzy,

2. Określenie źródeł wpływu (np. Biblioteka nabywa dokumenty głównie w drodze zakupy)

3.Określenie zasięgu językowego i terytorialnego (np. Biblioteka gromadzi dokumenty tylko w języku polskim. Tu

też np. czy interesuje się regionem, regionaliami)

4.Ilość i dokładniejsze źródło kupowanych egzemplarzy (np. Biblioteka nabywa dokumenty w jednym

egzemplarzu w hurtowniach udzielających korzystnych rabatów)

5.Zasady i kryteria szczegółowego gromadzenia zbiorów. Zasady te dzielą się na kilka ogólnych zasad, które kolejno są

uszczegóławiane. Gromadzenie wydawnictw zwartych ulega rozbiciu na poszczególne typy dokumentów, które to z kolei się dzielą na

kolejne dziedziny i poddziedziny wiedzy. Jakie kryteria są uwzględniane:

- Językowe

- Chronologiczne

- Formy wydawniczej

- Kompletności

- Miejsca zakupu/dostawcy

- Wartość estetyczna

- Wartość edytorska (głównie przy wydawnictwach informacyjnych

- Psychologiczno-rozwojowe

Biblioteka nie gromadzi np. Wydawnictw ciągłych w językach obcych - także takie ograniczenia i negacje to te zasady i negacje,

podaje więc nie tylko to co biblioteka zbiera

Doświadczenia amerykańskie - E. Grala: Czy warto stosować amerykańskie podpowiedzi? Amerykanie stosują kilka poziomów

wytycznych prowadzenia zbiorów (zwanych też profilami) - 5 poziomów wytycznych:

0. Informacje o książkach, których nie gromadzi biblioteka

1. Poziom minimalny, czyli obszar brzegowy

2. Poziom bazowy - zasadnicze dzieła, najważniejsze czasopisma

3. Poziom badawczy - literatura naukowa, czasopisma, źródła oryginalne

4. Specjalne obszary gromadzenia

5. Poziom studyjny - informacje o podręcznikach, czasopismach

Myślenie życzeniowe: profil nie ma być życzeniem, profil ma być czymś, co biblioteka ma zrealizować.