Prawo cywilne- wykład 24.11.2011r.
Czynność prawna
Stosunek prawny to kluczowy element prawa cywilnego.
Czynność to najważniejsze źródło stosunku cywilno-prawnego. Najważniejsza kategoria zdarzeń prawnych.
1.Istota czynnosci prawnej. Oswiadczenie woli.
Istota czynnosci prawnej.
Czynnosc prawna jest to zdarzenie prawne zawierajace co najmniej jedno oswiadczenie woli. Ze zdarzeniem tym ustawa wiaze skutki prawne, wyrazone nie tylko w tresci oswiadczenia woli, ale takze wynikajace z ustawy, zasad wspolzycia spolecznego i ustalonych zwyczajow. Zdarzenie to moze przewidywac obok oswiadczenia woli lub kilku oswiadczen, koniecznosc istnienia innych elementow. Obok oswiadczenia woli potrzebne jest wydanie rzeczy.
Oświaczenie woli. Jest koniecznym skladnikiem kazdej czynnosci prawnej. Oznacza takie zachowanie sie podmiotu, ktore w dostateczny sposob wyraza zamiar wywolania skutku prawnego. (oswiadczenie woli - Art.60 KC)
Wywolanie skutkow oznacza doprowadzenie do powstania zmiany lub powstania stosunku cywilno-prawnego.
Na oswiadczenie woli skadaja sie dwa elementy: akt woli (wola wewnetrzna) oraz jej przejaw na zewnatrz (wola zewnetrzna). Decydujace znaczenie ma wola zewnetrzna w stosunkach cywilno-prawnych.
NIE MA CZYNNOSCI PRAWNEJ BEZ OSWIADCZENIA WOLI.
2.Klasyfikacja czynnosci prawnych.
Głównym kryterium sa rozne aspekty oswiadczenia woli.
-jednostronne, dwustonne lub wielostronny ( ze wzgledu na ilosc stron w stosunku)
Jednostronne- np. testament, uznanie ojcostwa; dwustronne- dominuja np. wiekszosc umow- najmu, zawarcie malzenstwa; wielostronne- np.umowy-spółki, działowe
-konsensualne i realne
Cz.konsensualne to takie ktore obejmuja wylacznie oswiadczenie woli. To wylacznie oswiadczenie woli. ( są regułą w prawie cywilnym) Jest w tym tylko problem wykonania czynnosci - wydanie rzeczy- np. umowa pożyczki (zlozone sa oswiadczenia woli zostaje zawarta umowa pozyczki); Cz.realne- zlozenie oswiadczenia woli nie wystarczy, potrzebne jest takze wydanie rzeczy (JEST KONIECZNE)- np. umowa użyczenia(uzyczenie garnka, jakiegos przedmiotu, zlozenie oswiadczenia woli nie jest zawarciem umowy, dopiero gdy juz "pozyczy jej ten garnek"), umowa o ustanowienie zastawu.Wyjatki w prawie cywilnym.
-cz. inter vivos i mortis causa
Inter vivos- wiekszosc czynnosci, miedzy zyjacymi, mortis causa- skutek prawny nastepuje po smierci.
-cz.zobowiazujace, rozporzadzajace, o podwojnym skutku (zobowiazujaco-rozporzadzajace)
Zobowiązujace- poprzez ktore wystepuje wzrost pasywów (obowiązków majątkowych) po stronie podmiotów, moze dotyczyc jednej strony lub dwoch. - jednostronnie zobowiazujace (darowizna), dwustronnie zobowiazujace (umowy). Czasami zostaja tylko cz. zobowiazujacymi, a czasami sa pierwszym etapem, a pozniej staja sie rozporzadzajacymi (np. dwuetapowe- Art.157 par. 1 i 2. KC.. tylko zobow.-umowa najmu (Art.155 par.1.)
Rozporządające- powodują zmniejszenie aktywów- prawa majątkowe. (Art. 157 par.2., 158, zwolnienie z długu)
O podwójnym skutku - najistotniejsze w prawie cywilnym. Czynnosc, ktora stanowi jednoczesnie zobowiazanie sie do rozporzadzenia, ale rowniez jednoczesnie pociaga za soba skutek do dokonania rozporzadzenia. (umowa zbycia wlasnosci rzeczy Art.155 par.1, cesja wieczytelnosci Art.510)
-odpłatne i nie odpłatne
Cz. odpłatne - obie strony uzyskują korzyść majątkową. (jak wynika z ustawy np. sprzedaż, nie ma sprzedaży bez ceny); sprzedaż od woli stron, moga nadac charakter nieodplatny (Art.735-o odplatnosci)); nieodpłatne- np. darowizna, użyczenie, pożyczka nieoprocentowana.
-czynności przysparzające - jesli zmiany dopatrujemy w majatku osoby trzeciej, dokonujemy na czyjas rzecz przysporzenia - moze prowadzic do wzrostu aktywow lub spadku pasywow (zwolnienie z dlugu)
-cz.kauzalne (przyczynowe), abstrakcyjne
Causa- cel prawny przysporzenia, przyczyna przysporzenia. - motyw
W wiekszosci przypadkow zalezy od prawidlowosci od danej causy. Musi istniec jakas przyczyna, motyw. Od istnienia causy decyduje waznosc czynnosci. - i są to czynnosci kauzalne
Czynnosci w oderwaniu od przyczyny ( gdzies ta przyczyna tkwi, ale w tresci czynnosci prawnej nie odzwierciedla sie) są to czynności abstrakcyjne (wystawienie czeku, weksla, przejecie dlugu)
Rodzaje causy:
zadanie domowe - jakie mamy rodzaje owej causa, nie tylko terminologia polska, ale rowniez lacinska)
3. Składanie i wykładnia oświadczeń woli.
Warunki skutecznego zlozenia oswiadczenia woli:
1.Musi być zrozumiałe, aby przynajmniej w drodze wykładni ustalić jego treść.
2.Złożone na serio. (nie skladane na serio- np.kwestia wypowiadana przez aktora na scenie)
3.Wolne od przymusu fizycznego. (np. prowadzenie czyjejs ręki)
4.Odnosić się do kwestii o znaczeniu prawnym.
Sposób złożenia oświadczenia woli:
1. Wyraźne.
2.Dorozumiane. Per tracta concludentia. -np kiwnięcie głową, jakiś znak.
*Milczenie- zasadniczo nie może być uznane za oświadczenie woli (wyjatek-Art.68 znaczek 2-gdy nie odezwal sie na zlozona oferte, ale musi o tym mowic zawsze ustawa)
*Postać elektroniczna. (chociaz jest to część wyraźnego)
Podmioty i chwila złożenia oświadczenia woli:
Ze względu na podmioty - dzielimy na: nieskładane innej osobie (nieadresowane), składane innej osobie (adresowane).
Nieadresowane:
Ad incertas rezonas- składane publicznie- adresowane do jakiegos kregu osob- np. przyrzeczenie nagrody.
Składane przed właściwym organem ( nie jest adresatem oswiadczenia woli organ)- np. uznanie ojcostwa przed sądem opiekuńczym.
Moment uzewnętrznienia woli- bedzie zlozeniem oswiadczenia woli. Moze byc w kazdej chwili cofniete, odwolane, chyba że pojawiły się już skutki prawne (nie moze cofnac przy uznaniu ojcostwa, mozna cofnac- testament).
*Nieadresowane wystepuja rzadziej.
Adresowane:
są elementem umowy. Dwustronnej lub jednostronnej. Chwilą złożenia oświadczenia woli- jest (Art.61) z chwilą dojścia do osoby (adresata) gdy dochodzi do zapoznania sie z jego trescia(teoria doreczenia z domieszka zapoznania sie)
W formie elektronicznej zlozenie oswiadczenia woli jest gdy (np. wiadomosc sms zapisze sie w pamieci telefonu osoby odbierajacej, niewazne czy odczyta, zapozna sie czy nie).
Może być skuteczne odwołanie, jesli dojdzie do adresata rownoczesnie z oswiadczeniem woli.
Zgoda osoby trzeciej.
Co do zasady zgoda os. trzeciej nie jest wymagana. Ale niejednokrotnie zdarza sie ze jest potrzebne zlozenie oswiadczenia woli os. trzeciej. (art.63 par.1)
Zastępcze oświadczenie woli.
Niekiedy osoba ma obowiązek złożenia oświadczenia woli. (np. umowa przedwstępna- powstanie stosunku cywilno-prawnego ma dwa etapy, umowa deweloperska- umowa ze po wybudowaniu mieszkania, zostanie odsprzedane mieszkanie)
Poslużenie się fikcją przez osobę zobowiązaną przez orzeczenie sądu. Sąd składa fikcję że osoba zobowiązana złożyła takie oświaczenie woli. Rodzaj "przymusu".
Wykładnia oświadczenia woli.
Gdy są niejasności.
Odwołujemy się do reguł języka, języka polskiego (reguły gramatyczne). Nie zawsze kontekst jezykowy jest wystarczający. Trzeba uwzględnić też inne. (art. 65)
1. odwołanie się zasady współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów.
2. w umowach badać cel umowy i zgodny zamiar.
3.Sposoby zawierania umów.
Ze względu na mechanizm na jakim się opierają oświadczenia woli.
Zawarcie umowy- osiagniecie porozumienia co do dokonywania danej umowy, scharmonizowane stanowiska dwustronne. Osiagniecie konsensusu.
-negocjacje
Czynienie ustalen, aby przyjac zgodnie przyjeta formule umowy.
Do zawarcia umowy negocjacji (72 i 72 ze znacz.1) dochodzi wtedy gdy strony dojda do porozumienia wszystkich postanowien ktore byly przedmiotem negocjacji.
Obowiązki adresowane do stron negocjujacych: (72 par.2) obow. rzetelnego prowadzenia negocjacji (gdy jest naruszony strona musi naprawic szkody), obow. rzetelnego postepowania z uzyskanymi informacjami ( obow. niewykorzystywania w sposob nieuczciwy uzyskanych informacji, naruszenie obow. zwiaze sie z sankcja naprawienia szkody lub wydania uzyskanych korzysci ).
-oferta i jej przyjecie
Jeśli chcesz przyjąć oferte zaakceptuj skierowane do Ciebie odświadczenie woli.
Oferta- skierowana do drugiej strony propozycja zawarcia umowy zawierająca istotne podstanowienia danej umowy. (np. umowa sprzedaży -przedmiot sprzedaży i cena)
Podawany jest czas i adresat ktory nie odpowie w czasie na odpowiedz, oferta wygasa. Jesli nie ma podanego czasu (66 par.2. oferent sklada oferte w obecnosci adresata lub za pomoca srodka bezposredniego kontaktu na odleglosc), wygasa jesli nie jest przyjeta niezwłocznie-bez nieuzasadnionej zwłoki. Gdy jest przez list,fax (posrednie porozumiewanie sie) wysyłana, oferta wiąże przez czas, gdy w zwyklym toku czynnosci (listowna-czas na dojscie listu, zapoznanie sie, zastanowienie sie, przygotowanie odpowiedzi, czas na dojscie odp.)przekracza czas- oferta wygasa.
Zawarcie umowy na podstawie oferty. Przyjecie oferty bez zadnych zastrzezen.- oznacza zawarcie umowy, bez potrzeby dodatkowych aktow. Jesli ma sie zastrzezenia, zmianami, uzupelnieniami uwaza sie za nowa oferte (role stron sie odwracaja).
Czas zawarcia umowy- gdy adresat przyjmuje oferte, musi tez zlozyc oswiadczenie woli (ogolne zasady o skladaniu oswiadczen woli).
-aukcja
Aukacja i przetarg sa do siebie konstrukcyjnie podobne.
Aukcja ma charakter bezposredni i ustny. Licytanci skladaja oferty, oferta wygasa gdy nastepna oferta innego oferenta jest korzystniejsza. Zgloszenie kolejnej oferty nazywa sie postąpieniem. Do zawarcia umowy dochodzi z chwilą przybicia.
-przetarg
Art. 70 ze znacz.3. Opiera sie na zasadzie posredniosci i pisemnosci. Organizator zaprasza w okreslonym terminie do skladania ofert. Po uplywie terminu organizator wybiera najkorzystniejsza oferte. (powolywane jest komisja przetargowa) Do zawarcia umowy dochodzi kiedy oferent otrzyma odp o wyborze jego oferty.. w taki sposob aby mogl sie zapoznac z jego trescia. (ogolne zas oswiadczen woli)
Aukcja i przetarg (kwestia wspolna - art. 70 znaczek1) - obowiązek ogłoszenia ( potrzebne jest podanie odpowiednich danych, czas miejsce warunki ). Potrzebne jest wagium (wplata, ktora daje gwarancje, ze uczestnicy powaznie podchodza do aukcji lub przetargu, jest ono pozniej zwracane, ma istotne znaczenie wtedy gdy organizator uchylil sie od zawarcia umowy, wtedy uczestnik aukcji moze zadac wagium podwojnek wys lub naprawienia szkody)
Uniewaznienie umowy w aukcji lub przetargu. Gdy jest to w formie nieczystych procesow. Organizator lub uczestnik moze wniesc o uniewaznienie umowy.
4.Wady oświadczenia woli.
Nieprawidlowosci dot. woli.
-brak swiadomosci lub swobody ( np. gorączka, stan paraliżu - czynnik wewnętrzny )
-pozorność (dot. wylacznie czynnosci adresowanych, moga byc to albo czynnosci dwustronne lub jedno) - sklada oswiadczenie woli na niby, a w stanie faktycznym ma byc wazne, ze skutkami. Moze to byc: pozornosc zwykla (ma nie wywolac skutkow prawnych), kwalifikowana (czynnosc pozorna ktora maskuje rzeczywista, ale z roznych wzgledow je ukrywaja- przyczyny np. ucieczka przed egzekucja-sprzedaje, podarowuje)
Zawsze czynnosci takie beda niewazne z mocy prawa.
Czynnosc rzeczywista nie jest wazna, pozorna jest niewazna takze, ale jesli zostalo dokonane dla ukrycia innej czynnosci to wowczas uznaje sie za wazna czynnosc rzeczywistosc.
***Ochrona osob trzecich dot tylko odplatnych czynnosci
Od cz. pozornych odrozniamy powiernicze
Nie jest cz. pozorna zastrzezenie potajemne.
-błąd (art.84-86 KC) jakieś mylne wyobrażenie o rzeczywistym stanie rzeczy (np. gdy myślimy że dany obraz to oryginał a to kopia) lub co do treści złożonego oświadczenia woli, tzw. pomyłka. Zniekształcenie oświadczenia woli przez posłańca ma takie same skutki jak niewłaściwe oświadczenie woli osoby składającej.
Nie każdy błąd jest wadą oświad. woli. Te które dotyczą muszę spełnić określone przesłanki:
1. Dotyczy treści czynności prawnej (podmiotu lub przedmiotu) art.84 par.1 zdanie 1
2. Błąd istotny. art.84 par.2 - nie może być to błąd dotyczący błachej okoliczności
3. Dotyczy czynności adresowanej, musi być to błąd wywołany przez adresata oświadczenia woli lub ten adresat o treści wiedział lub mój go zauważyć. Nie dotyczy czynności nieodpłatnych. art.84 par.1. zdanie 2.
Postać błędu kwalifikowana. - wywołanie błędu w sposób podstępny. Wady ukrywa się. art.86
Warunki prawnej doniosłości są tutaj złagodzone:
1. Nie musi dotyczyc czynności prawnej
2. Nie musi być to błąd istotny
-groźba (art.87) - powiedz sprowadzenia niekorzystynych następstw dla kogoś w czyichś dobrach osobistych lub majątkowych. Groźba może być ze strony kontrahenta lub też osoby trzeciej. Może dotyczyć składającego oświadczenie woli lub osoby trzeciej (np. osoby bliskiej skladajacemu oswiadczenie woli)
Warunki:
1.Bezprawna groźba. Lub gdy cel jest bezprawny.
2. Musi być poważna.
Skutki prawne oświad. woli pod wpływem błedy i groźby:
Występuje tutaj nieważność wzgledna. Z chwila zlozenia oswiadczenia woli czynnosc prawna jest ważna. Gdyby nic wiecej sie nie dzialo, bedzie wazn dalej. Musi byc pozbawiona waznosci, przez odpowiednie osw.woli - uchylenie sie od skutków oświadczenia woli. Art. 88 par.2 - w wypadku błędu od momentu wykrycia - w ciagu roku; grozba - od momentu ustania stanu obawy- od tej pory liczy sie rok.
Gdy oświadczenie jest skladane drugiej osobie to uchylenie musi być złożone na piśmie.
Od chwili skutecznego uchylenia się od oświadczenia woli czynnośc staje się nieważne. Skutek z mocą wsteczną.-ex tung - od momentu zawarcia staje sie niewazna.
8.11.2011r.
5. Forma czynności prawnych.
Postać czynności prawnej. Postać zewnętrzna.Co do zasady czynnośc prawna ma dowolną formę postaci.
FORMA CZ.PRAWNEJ
A/ FORMA DOWOLNA - jest to ZASADA.
art. 60 - wola moze byc wyrazana w dowolny sposob, musi byc tylko mozliwy do odczytania
B/ FORMA SZCZEGÓLNA
jest to kategoria niejednoznaczna.
1.KRYTERIUM POSTACI
-Zwykła forma pisemna
art.78 - może być w postaci typowej lub formie jej równoważnej (forma elektroniczna lub zastępcza)
typowa- Tekst może być dowolny - ręczny, wydruk komputerowy itp.- byle by był ręczny podpis.
zastępcza - Gdy osoba nie moze pisac, ale moze czytac (art.79) -osoba ułomna lub analfabeta lub czasowo nie moze pisac- moze zlozyc odcisk palca.
elektroniczna-art.78 par 2 - podpis elektroniczny odpowiadajacy okreslonym warunkom
-Kwalifikowana forma pisemna
pismo z urzędowym poświadczeniem podpisu (przyklad-art.75 ze znaczkiem 1 par. 1- uprawniony np. notariusz) musi być urzędowo autoryzowana
pismo z urzędowym poświadczeniem daty (pismo z datą pewną) - art. 81 par.1,2(np. art. 590 - sprzedaz z zastrzezeniem wlasnosci )
forma aktu notarialnego - oświadczenie woli strony składają przed notariuszem, notariusz autoryzuje je swoja pieczęcia, nadaje im forme - art.158
-inne formy szczególne
np. formy dla określonych papierów wartościowych, weksla, czek itp., gdy jest szczegolna procedura zawarcia czynnosci- np. malzenstwo, uznanie ojcostwa
2.KRYTERIUM SKUTKOW NIEZACHOWANIA FORMY SZCZEGOLNEJ
- Forma pod rygorem nieważności (ad solemnitatem)
Reguły: Forma ta jest zawsze kwalifikowaną formą pisemną chyba, że ustawa lub strony nadaja jej charakter ad eventum. (np. art.158, Art.390 par.2- umowa przedwstępna)
Gdy ustawa przewiduje rygor niewaznosci lub gdy ten rygor przewiduja strony. - wtedy bedzie zwykla forma pisemna np. art.606
Konsekwencje niezachowania : Czynność będzie nieważna
- Forma dla celów dowodowych (ad probationem)
Reguły:Dotyczy zwyklej formy pisemnej. Mam doczynienia z nia wtedy gdy przewidziana jest zwykla forma pisemna bez zastrzezonego rygory niewaznosci. art.606
Konsekwencje niezachowania: Gdy dana umowa przewidziana zawarciem w tej formie nie będzie w niej zawarta wystąpią -Ograniczenia dowodowe- nie można będzie skorzystać z niektórych dowodów (art.74) z przesłuchania świadkó lub przesłuchania stron.
Czasami dowod moze byc dopuszczalny-WYJATKI! - za zgoda oby stron, żąda tego konsument spierający się z przedsiębiorcą, jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomoca pisma
- Forma dla wywołania oznaczonych skutków prawnych (ad eventum)
Reguły: Gdy ustawa przewiduje ze jest to wlasnie forma ad eventum,musi wynikac z samej tresci (np.art.606)
Konsekwencje nie zachowania tej formy:Czynność będzie ważna i skuteczna, ale nie wywoła pewnych zamierzonych skutków prawnych. (np. art.660)
*Forma następczej czynności prawnej- chodzi o umowe, jest to czynnosc poprzez ktora nastepuje modyfikacja umowy badz zakonczenie stosunku umownego. Forma czynnosci pierwotnej czasami dotyczy formy czynnosci następczej.
modyfikacja umowy- wymaga formy tozsamej, jesli byla zawarta w danej formie w tej samej formie ma byc zmieniona lub uzupelniona.
zakończenie stosunku umownego- rozwiazanie umowy za zgoda oby stron (*jeśli zawarta była zwykła formą pisemna to zakończona też ma być zwykłą formą pisemna, *jeśli została zawarta kwalifikowaną formą pisemną (aktem notarialnym)- za zgodą obu stron wystarczy rozwiazanie jej zwykłą formą pisemną), odstąpienie od umowy (akt jednostronny), wypowiedzenie umowy
6.Treść czynności prawnej. Warunek i termin.
Pojecie treści i reguły jej kształtowania.
Treść cz.prawnej to postanowienia czynnosci okreslajace jej skutki prawne.
Czynniki ksztaltujace tresc czynnosci prawnej:
-tresc oświadczenia woli
-ustawa
-zasady współżycia społecznego
-ustalone zwyczaje
(art.56)
Zasady kształtowania treści:
-autonomia woli (swoboda) wynika z zas. swobody umow (art.3)
Ograniczenia- może ograniczać ją ustawodawca
*uniwersalne ograniczenia tresci umow - art.58- czynnosc prawna ktora zawiera okreslona tresc jest niewazna: gdy jest sprzeczna z ustawa lub zmierzajaca do obejscia ustawy,prawa - za pomoca srodkow dozwolonych chcemy osiagnac cel niedozwolony, z zasadami wspolzycia społecznego - warunek zawieszajacy -jest niewazna czynnosc lub warunek rozwiazujacy-sam warunek jest niewazny
Elementy czynności prawnej (składniki, postanowienia):
-postanowienia przedmiotowo istotne - ESSENTIALIA NEGOTII
1.Postanowienia ktore indentyfikują daną czynność prawną. Bez nazywania umowy wiemy o jaką chodzi.
2. Bez essentialia negotii nie ma czynności. Jest czynnością nieistniejącą!
- postanowienia nieistotne - NATURALIA NEGOTII
Są niezbędne ze względu na wykonanie czynności. Nie są istotne przy ważności. Jeśli strony ich nie określą, unormuje to ustawa. (np. art. 454, 455)
- tzw. elementy podmioto istotne - ACCIDENTALIA NEGOTII
Elementy w zasadzie nieistotne, ktore jednak wolą stron zostały podniesione do rangi elementów istotnych.
np. kara umowna, zadatek, umowne prawo odstąpienia, polecenie w umowie darowizny
WARUNEK I TERMIN.
Pojęcie i rodzaje warunków.
Warunek jest to zawarte w treści czynności prawnej zastrzeżenie uzależniające jej skutek prawny od zdarzenia przyszłego i niepewnego. (np.dostaniesz netbooka jeśli ukończysz rok szkolny samymi 5)
warunek zawieszający - jeżeli w skutek ziszczenia się zdarzenia, skutek prawny ma powstac
warunek rozwiązujący- jezeli w skutek ziszczenia sie zdarzenia, skutek prawny ma ustać
Czy każda czynność prawna może być czynnością prawną warunkową? Co do zasady tak, chyba że nie zezwala na to ustawa lub istota czynności (małżeństwo, uznanie ojcostwa) art.94 warunek niemożliwy lub przeciwny ustawie to cała czynność jest nieważna.
Skutki zastrzeżenie warunku- powstanie pewnego stanu zawieszenia, niepewności. Dochodzi do ograniczenia praw drugiej strony przy dokonywaniu dyspozycji (ojciec podarowal warunkowo komputer i sprzedal w tym czasie innej osobie)- ochrona osob trzecich pozostajacych w dobrej wierze- (art. ?par.2, fikcja ziszczenia sie lub nieziszczenia sie warunku -art.93- ojciec przyrzeka laptopa jesli ukonczy studia na 5 i prosi profesora by postawil 4)
Termin jest to zawarte w tresci czynnosci prawnej zastrzezenie, uzalezniajace jej skutek od uplywu czasu ( zdarzenie przyszle pewne).
termin poczatkowy- jezeli skutek ma powstac, po terminie
termin koncowy- jezeli skutek ma ustac, po terminie
___|________________|___
t.początk. t.końcowy
1.05 30.09
Termin może być w różny sposób oznaczony. - jakimś zdarzeniem, datą (art. 110-115)
Sposób ustalenia terminów- mają zastosowanie uniwersalne , w każdych gałęziach prawa - p.c., p.a. itp.
7.Sankcje wadliwej czynności prawnej.
Skutki-sankcje
Czynność nieistniejąca - nie ma czynności prawnej
Czynność wadliwa- pociąga za sobą skutki prawne bardziej wadliwe lub mniej - sankcje: nieważność bezwzględna(dokonanie czyn. pr. nie mającej zdoln.do cz.praw, sprzeczność z zasadami prawa, nie wykonanie czynnosci w formie ad solemnitatem)-skutek następuje z mocy prawa (ex lege), zawsze jest to skutek ex tung (od samego początku), sąd uwzględnia z urzędu, może nastąpić KONWALIDACJA (UZDROWIENIE) NIEWAŻNEJ CZ. PRAWNEJ- art.14 par.1, 890;
nieważność względna- (wzruszalność) - czynność prawna z chwilą jej dokonywania jest ważna, jednak może być tej ważności pozbawiona. Mówimy o unieważnialności. Skutek dziła ex tung- od samego początku, od powstania nieważna. Działanie pod wpływem błędu lub groźby- złożenie drugiego oświadczenia unieważnienia czynności (art.70 ze znaczkiem 5, 388-wyzysk)
bezskuteczność zawieszona- czynność prawna z chwilą jej dokonania nie jest ani definitywnie ważna ani definitywnie nieważna- wystepuje pewne zawieszenie. W skutek okr. zdarzenia moze stać się definit. ważna lub definit. nieważna. (Czynności prawne zobowiązujące i rozporządzające wykonywane przez osoby o ograniczonej zdolności prawnej.- potrzebne jest potwierdzenie osoby)
bezskuteczność względna- ta sankcja charakt. się bezskutecznością czynności względem określonych osób, podmiotów. Czynność jest ważna, wywołuje skutki prawne, ale może być pozbawiona skuteczności względem określonych podmiotów. (art. 59)
A ---------------->B
umowa najmu w tym samym czasie: A--------------------->C
umowa najmu
Uniemożliwia więc umowy z osobą B.
Osoba B może żądać za umowę bezskuteczną w stosunku do osoby C (jesli ta umowa byla nieodplatna np. uzyczenie lub...- art.59)
Występuje w skardze pauliańskiej (art.527), ex legem (art.1036 zdanie 2)