Nazwa ośrodka: Centrum Wspierania Biznesu w Gdyni, biuro lokalne Stowarzyszenia “Wolna Przedsiębiorczość” Oddział Terenowy w Gdańsku

Tytuł pakietu: "Pomysł/strategia/idea biznesowa"

Grupa: Zarządzanie przedsiębiorstwem

Autor: Iwona Flis

Aktualizacja: Paweł Czyż

Data aktualizacji: 26.06.03r.

Jak przejść od pomysłu do realizacji:

1. Skąd wziąć pomysł na przedsięwzięcie.

Przedsiębiorca lub osoba zainteresowana rozpoczęciem działalności gospodarczej może szukać inspiracji do przedsięwzięcia przez obserwację swojego otoczenia. Źródłem pomysłu na przedsięwzięcie gospodarcze może być:

• występowanie symptomów zapotrzebowania na określony produkt lub usługę;

• widoczna wzrastająca atrakcyjność pewnych branż;

• analiza podobnych przedsięwzięć w innych lokalizacjach lub dla innych odbiorców;

• analiza trendów w gospodarce;

• analiza trendów technologicznych.

Pomocne może być również wykorzystanie technik generowania pomysłów – urządzanie burzy mózgów, szczególnie z udziałem kreatywnych i otwartych osób z otoczenia przedsiębiorcy.

2. Wizja/misja firmy.

Aby firma rozwijała się w pożądanym kierunku, przedsiębiorca powinien określić swoją wizję prowadzenia działalności gospodarczej.

Czym jest wizja firmy? Wizja jest drogowskazem, wskazującym na wartości i cele, których przedsiębiorca chce się trzymać i na przyszłość, w której kierunku chce stymulować wzrost firmy. Wizja firmy składa się z jej fundamentalnych wartości i ogólnych celów, którymi się kieruje oraz wyobrażenia przyszłości, do której dąży. To “klej”, który trzyma całą firmę, gdy wszystko wokół się zmienia. Wyobrażana przyszłość to długoterminowy - 10-, 20- lub 30-letni cel wsparty koncepcją jego osiągnięcia. Właściwie sformułowana wizja nie wymaga zmiany przynajmniej przez dekadę.

Podstawowe elementy wizji to

• misja firmy - określa tożsamość i główny cel istnienia firmy (może zawierać informacje o docelowych klientach, najważniejszych produktach lub usługach, zasięgu geograficznym, zastosowaniu technologii, celach strategicznych i inne)

• oczekiwane przez właściciela rezultaty działalności gospodarczej, często ujęte w konkretne cele (np. perfekcyjna obsługa klienta, wysoka innowacyjność produktu)

• oczekiwane cechy firmy - określenie cech i wartości, które firma powinna spełniać, aby osiągnąć zakładane cele (np. elastyczna struktura organizacyjna, wynagradzanie pracowników w zależności od wyników)

Misja określa podstawowe wartości, którym hołduje firma, aby ujednolicić sposoby działania pracowników w sprawach kluczowych dla firmy. Misja powinna motywować pracowników. Powinni czuć, że ich praca jest ważna i stanowi wkład w życie i funkcjonowanie innych ludzi i firm. Dlatego misja powinna być pozytywna i przekonująca. Misja firmy jest spoiwem utrzymującym razem różnorakie osobowości, inicjatywy, pomysły i systemy działania firmy.

Misją nie powinno być po prostu osiąganie zysku. Zyski są pożądanym rezultatem realizacji użytecznych celów poza firmą. Gdy ujmiemy prozaiczny akt sprzedaży odkurzaczy jako tworzenie czystszego i zdrowszego otoczenia w ogniskach domowych, nie tylko sprzedawcy będą lepiej motywowani do swojej pracy, ale też inny, bardziej pozytywny będzie jej odbiór ze strony klientów.

Jeśli misja ma zwiększyć sukces firmy, powinna być komunikowana kierownikom, pracownikom, klientom i otoczeniu. Misja publikowana w materiałach reklamowych i wyeksponowana w widocznym miejscu w firmie wpływa na pozytywny odbiór firmy przez klientów.

3. Jak opracować misję przedsiębiorstwa?

Opracowując misję swojej firmy, przedsiębiorca powinien zadać sobie następujące pytania:

• Kto jest głównym klientem przedsiębiorstwa?

• Jakie są główne produkty i usługi przedsiębiorstwa?

• Jakie są jego szczególne kompetencje?

• Na jakim obszarze geograficznym działa przedsiębiorstwo?

• Jakie są jego podstawowe wartości etyczne, aspiracje i priorytety?

• Co stanowi główną przewagę konkurencyjną przedsiębiorstwa?

• Czy przedsiębiorstwo wykorzystuje nowoczesne technologie?

• Czy traktuje pracowników jako swój cenny zasób?

• Czy przedsiębiorstwo dba o środowisko naturalne, środowisko lokalne, sprawy społeczne?

Misja powinna zawierać odpowiedzi na kilka z tych pytań, ale nie na wszystkie. Choć powinna być ambitna, nie może być przeładowana nierealnymi, bądź wykluczającymi się deklaracjami. Misja: “Chcemy produkować najwyższej jakości produkty po najniższych cenach, oferować najszerszą obsługę klienta i najszerszą dystrybucję” nie brzmi realnie dla klienta i nie można jej zrealizować.

Misja zbyt jednostronna, za mało konkretna lub źle sprecyzowana (np. “osiągać wysokie zyski”, “być oryginalnym i kreatywnym”) często ucieka nam z pamięci, nie jest traktowana wystarczająco poważnie, trudna jest do opisania pracownikom albo może być rozumiana w zbyt zróżnicowany sposób i popychać pracowników do nieskoordynowanych, idących w różnych kierunkach działań.

Misja powinna być “wizjonerska” i przetrwać długi okres czasu. Dlatego nie powinna być zbyt szczegółowa, dopiero na jej podstawie opracowuje się bardziej szczegółowe cele i strategie działania, które zmieniają się z czasem.

4. Przykłady misji firm:

“Naszą misją jest dowieźć Cię na miejsce bezpiecznie, na czas i na pewno.” (Firma taksówkarska)

“Nasze przedsiębiorstwo pragnie należeć do najbardziej przyjaznych dla klienta spośród wszystkich przedsiębiorstw działających w naszej branży. To będzie nas pozytywnie wyróżniać wśród konkurencji." (Pakmet)

“Zaspokajać na całym świecie zapotrzebowanie na wiedzę osiągając jednocześnie uczciwy zysk poprzez gromadzenie, ocenę, produkowanie i dystrybucję cennych informacji w sposób, który daje korzyści naszym klientom, pracownikom, autorom, inwestorom i całemu naszemu społeczeństwu.” (McGraw-Hill)

“Naszą misją jest bycie najlepszą na świecie firmą zbliżającą ludzi – dawanie im łatwego dostępu do siebie nawzajem oraz do informacji i usług, których potrzebują – zawsze, wszędzie.” (AT&T)

5. Misja a planowanie strategiczne.

Firmy, które odnoszą długoterminowe sukcesy posiadają niezmienne fundamentalne wartości i podstawowy cel, do którego dążą, podczas gdy ich strategia i jej praktyczna realizacja ulega bez końca przekształceniom stale adaptując się do zmieniającego się świata.

Firmom posiadającym jasno sprecyzowaną misję łatwiej jest koncentrować uwagę na opracowywaniu i wprowadzaniu w życie strategii i planów długo- i krótkoterminowych. Misja pokazuje rację bytu przedsiębiorstwa i pomaga podjąć decyzje, które przybliżają osiągnięcie celu. Im wyraźniej kierownictwo i pracownicy firmy widzą ten cel, tym łatwiej dostrzec im na rynku możliwości działania i dobrze je wykorzystać.

Posiadanie misji pomaga myśleć bardziej efektywnie, redukować zbędne działania, definiować problemy. Zwiększa wydajność grupy, która dzieli wspólne podejście i koncentruje wysiłki, aby tę misję zrealizować, co przybliża realizację założonych celów, daje lepsze przygotowanie na zagrożenia, pozwala odnieść sukces.

6. Planowanie długo-, średnio- i krótkoterminowe.

Cele długoterminowe to najważniejsze, strategiczne cele przedsiębiorstwa, do realizacji w okresie 10-cio, piętnastoletnim i dłuższym. Cele strategiczne wskazują jasno kierunek rozwoju firmy i koncentrują się na rezultatach, a nie działaniach. Cele strategiczne powinny być realistyczne, choć mogą być śmiałe i ambitne. Przedsiębiorstwo nie powinno mieć zbyt wielu celów długoterminowych, a raczej koncentrować się na kilku.

Cele średnioterminowe służą realizacji celów strategicznych, ale są dokładniej rozplanowane w czasie, ujęte w planach kilkuletnich, na przykład pięcioletnich czy trzyletnich. Cele średnioterminowe powinny być mierzalne i określone w czasie, oraz realistyczne. Kilka celów średnioterminowych może odpowiadać jednemu celowi długoterminowemu.

Cele krótkoterminowe są jeszcze bardziej szczegółowe. Podobnie jak cele średnioterminowe, muszą być mierzalne, określone w czasie i możliwe do osiągnięcia. Kilka czy kilkanaście celów krótkoterminowych może odpowiadać jednemu celowi średnio- lub długoterminowemu.

Przedsiębiorca powinien zadać sobie pytania:

• Co chciałbym osiągnąć w długim okresie (powiedzmy za 15 lat)?

• Co powinienem osiągnąć w ciągu najbliższych 5 lat, aby przybliżyć się do realizacji moich celów długoterminowych?

• Jakie cele powinienem postawić przed moim przedsiębiorstwie w planie rocznym, aby przybliżyć się do realizacji moich celów średnioterminowych i strategicznych?

Planowanie powinno odbywać się na piśmie – skuteczność takich planów jest znacznie wyższa niż planów, które pozostają wyłącznie “w głowie”. Plany długo-, średnio- i krótkoterminowe służą realizacji wizji/misji firmy.

7. Gdzie można uzyskać pomoc.

Przy określaniu misji/wizji swojej firmy przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy jednostek Krajowego Systemu Usług, które służą doradztwem w tym zakresie. Po poradę można również zgłosić się do Punktów Konsultacyjno-Doradczych. Lista ośrodków KSU i Punktów Konsultacyjno-Doradczych znajduje się na stronie internetowej www.parp.gov.pl.