INDIE STAROŻYTNE

Indie są kolejną cywilizacją, która swoje powstanie zawdzięcza położeniu geograficznemu.

Dzisiejsze Indie są w 60 % położone na Półwyspie Indyjskim. Półwysep zajęty jest przez

Wyżynę Dekan. Wąskie niziny ciągną się wzdłuż wybrzeża. Na północ od Dekanu znajduje

się Wyżyna Hindustańska i Himalaje z najwyższym szczytem Indii Nanga Parbat. W części

północno-zachodniej położone są góry Karakorum. Główne rzeki Indii to Ganges i Indus.

Wokół nich powstały pierwsze cywilizacje.

W dolinie Indusu, nad Gangesem oraz wzdłuż północnej granicy Dekanu badania

wykopaliskowe doprowadziły do odkrycia kultury sięgającej co najmniej III tys. p.n.e.

Najliczniejsze i najbardziej okazałe zabytki odnaleziono w miejscowości Harappa /Pendżab/

oraz Mohendżo-Daro w dorzeczu Indusu. Od tych miejscowości kulturę tę nazwano Harappa-

Mohendżo-Daro. Podobnie jak w Mezopotamii, powstanie swe zawdzięcza ona sąsiedztwu z

wielką rzeką. Badania archeologiczne wykazały, że znajdowały się tam wielkie miasta

zbudowane z wypalanej cegły, wyposażone w wodociągi i kanalizację, o prostych ulicach. W

centrum miasta znajdowała się potężnie obwarowana cytadela, obok niej była świątynia. Z

cegły zbudowane były domy zarówno bogatych jak i uboższej ludności, z tym, że domy

bogatych były duże i przestronne. Głównym zajęciem ludności było rolnictwo.

Prawdopodobnie tutaj po raz pierwszy uprawiano bawełnę. Miasta rządzone były

prawdopodobnie przez kapłanów. Rozwinęły się w nich różne gałęzie rzemiosła. Znaleziska

świadczą o ożywionych stosunkach handlowych, zwłaszcza z miastami Sumeru. Zachowały

się liczne zabytki kultury, posągi bogów, urządzenia kultowe. Dzisiejsze wierzenia Indii mają

swe źródła w starożytnych kultach.

Badania nie zdołały wyjaśnić okoliczności towarzyszących powstaniu kultur Indusu i

pochodzenia ich twórców. Znaleziono wiele pieczęci i innych zabytków pokrytych pismem o

charakterze obrazkowym, ale nie zdołano ich odczytać. Niewyjaśniona jest też sprawa upadku

kultur Indusu. Najczęściej wiąże się ten upadek z migracją Ariów do Indii. Opanowali oni

żyzne tereny nad rzeką, spychając dotychczasowych mieszkańców w górzysty Dekan, gdzie

być może żyją do dziś pod nazwą Drawidów.

Plemiona indoeuropejskie nazwane przez siebie Ariami /szlachetnymi/ pojawiły się ok. 1500

r. p.n.e. najpierw na terenie Pendżabu i w dolinie Indusu, później również nad Gangesem.

Przybysze górowali nad miejscową ludnością uzbrojeniem, przewagę dawały im wozy

bojowe z zaprzęgiem konnym. Ariowie po podbiciu miejscowej ludności przejęli od niej

wiele elementów kultury. Ariowie tworzyli liczne państewka z naczelnikami - radżami na

czele. Najstarsze dzieje Ariów zawarte są w świętych księgach Rig-Wedzie. Księgi te łącznie

z poematami epickimi Mahabharatą i Ramajaną pozwalają na odtworzenie stosunków

społecznych istniejących w Indiach po podboju Ariów. Najbardziej charakterystyczną cechą

tych stosunków był system czterech kast, tj. ściśle zamkniętych grup społecznych. Obok

uprzywilejowanych kapłanów i wojowników istniała kasta rolników. Położenie ich było

znośne. Najbardziej upośledzoną grupa społeczna byli poddani. Jeszcze niższą pozycję

zajmowali niewolnicy, rekrutujący się głównie z jeńców wojennych. System kast formował

się przez kilka wieków. Do utwierdzenia systemu kast znacznie przyczyniła się religia

głoszona przez kapłanów - braminów. Kapłani nauczali, że życie doczesne nie jest ważne, bo

świat nie jest czymś realnym, a tylko złudą. Takie oderwanie od rzeczywistości, od spraw

świata, charakteryzujące mieszkańców Indii spotęgowane zostało przez naukę Buddy

/właściwe nazwisko Siddahartha Gautama/. (Patrz zdjęcie - Posąg Buddy) Naukę swą głosił

Budda w VI w. p.n.e. Nauka którą głosił on i jego uczniowie stawiała człowiekowi jako

główny cel życia oderwanie od ciążącej na nim rzeczywistości, widząc w tym jedyna drogę

prowadzącą go do prawdziwej wolności, do wyzwolenia od wszelkich więzów.

Około 500 r. p.n.e. Indie były podzielona na kilka państw. Na czele tych państw stali królowie

prowadzący ze sobą ciągłe wojny. To było przyczyną słabości Indii. Część Indii położona w

Pendżabie i w dolinie Indusu dostała się pod panowanie Persji. Pendżab zajął w czasie swojej

wyprawy na wschód Aleksander Macedoński. Niebezpieczeństwo grożące Indii ze strony

Macedonii doprowadziło do wytworzenia się wielkiego miasta indyjskiego. Jego pierwszym

władcą i założycielem dynastii Mauriów był Czandragupta. Rezydował on w mieście

Pataliputra nad środkowym Gangesem. Państwo to osiągnęło największy rozwój za czasów

Asioki /250 p.n.e./. Popierał on naukę Buddy, wysyłał misjonarzy do różnych krajów Azji, a

nawet Europy. Po jego śmierci dynastia Mauriów podupadła, Indie zostały opanowane przez

Greków, a następnie przez koczowników środkowoazjatyckich.