Katasrofy masowe









KATASTROFY MASOWE



















( Mariusz Bratkowski)





WYPADEK

Wydarzenie, którego następstwa możemy opanować za

pomocą posiadanych środków.





WYPADEK MASOWY

Wydarzenie powodujące powstanie takiej liczby ofiar,

która zakłóca normalny tryb pracy służb ratunkowych.



Większość planów dotyczących lokalnych katastrof bierze

pod uwagę wypadki masowe a nie prawdziwe katastrofy.





KATASTROFA

Nagłe, nieoczekiwane zdarzenie, którego skutki

przekraczają możliwości efektywnego przeciwdziałania im

przez lokalne służby.

- naturalne ( trzęsienia ziemi, huragany etc)

- spowodowane przez człowieka ( akty terroryzmu etc.)







KATAKLIZM / KLĘSKA ŻYWIOŁOWA

Katastrofa podczas której w znacznym zniszczeniu ulega

zniszczeniu infrastruktura, w tym służb pomocy.





ŚMIERĆ WSZYSTKICH OFIAR ZDARZENIA

≠

KATASTROFA

≠

WYPADEK MASOWY





Wszystkie państwa w celu zmniejszenia wystąpienia katastrofy powinny przyjąć plan działania dotyczący zapobiegania katastrofom, zminimalizowania jej skutków oraz pomocy pokatastrofalnej.



WYTYCZNE DOTYCZĄCE ZAPOBIEGANIU KATASTROFOM OBEJMUJĄ:












WYTYCZNE DOTYCZĄCE MINIMALIZOWANIA SKUTKÓW KATASTROFY


Akcje ratownicze, które odbywają się w miejscu katastrofy podzielone są na 4 następujące fazy:



I faza: wstępna



II faza: konsolidacji



III faza: usuwania skutków



IV faza: przywracanie stanu pierwotnego



I FAZA WSTĘPNA



Następuje zaraz po wystąpieniu katastrofy i trwa od kilku do kilkunastu minut.









I FAZA WSTĘPNA



Ta faza nazywana jest inaczej „platynowymi minutami”, z tego względu, iż w ciągu paru pierwszych minut istnieje największe prawdopodobieństwo uratowania życia poszkodowanemu.











Niezwłocznie należy wezwać pomoc specjalistyczną oraz przystąpić do wykonania pierwszych czynności ratowniczych





W tym czasie następuje:

1) samopomoc

- bardzo duża rola osób cywilnych z uwagi na ich obecność w miejscu katastrofy

- rola kursów / szkoleń z zakresu pierwszej pomocy









2) pomoc wzajemna





W tym czasie następuje:

3) wezwanie odpowiednich służb ratowniczych – dopiero od tej chwili lokalny system ratownictwa dowiaduje się o zaistniałym wypadku i może rozpocząć odpowiednie działania







Odpowiedni zakres informacji podanych przy zgłoszeniu, ułatwia szybkie podjęcie odpowiednich działań:



II FAZA KONSOLIDACYJNA



Trwa do 60 minut po wystąpieniu katastrofy.



Ta faza nazywana jest również „złotą godziną”. Jest to czas, w którym ranni powinni być przewiezieni do szpitalnych oddziałów ratunkowych, gdzie otrzymają specjalistyczną pomoc.





W tej fazie czasie następuje:



- zabezpieczenie miejsca katastrofy

- zabiegi natychmiastowe

- segregacja medyczna

-ewakuacja do punktów pomocy medycznej

- zabiegi doraźne wykonywane przez ratowników medycznych i lekarzy

- ewakuacja do szpitali i zastępczych miejsc szpitalnych.







Po otrzymaniu informacji o zdarzeniu dyspozytor medyczny CENTRUM POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO (CPR) wysyła na miejsce pierwsze ambulanse.



Równocześnie powiadomieni dyspozytorzy / dyżurni straży pożarnej i policji wydadzą odpowiednie dyspozycje jednostce krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego

( KSRG) i patrolom policji.



Rozpoczyna się skoordynowane stawianie w stan gotowości innych jednostek służb ratowniczych i szpitali.







112



Brak możliwości natychmiastowego

przybycia na miejsce zdarzenia,

nawet przy użyciu LPR.





Konieczność kontynuacji pomocy przez

ofiary / świadków zdarzenia do czasu

podjęcia czynności przez służby

kwalifikowane.





Weryfikacja informacji o zdarzeniu, przez pierwsze przybyłe jednostki ratownicze.





Dalszy przebieg działań ratowniczych powinien się toczyć wg wypracowanych schematów i zgodnie z zaplanowanymi wcześniej zasadami.



Obejmuje 3 poziomy:


1. strategiczny

2. taktyczny

3. wykonawczy



POZIOM WYKONAWCZY



Osoby zaangażowane bezpośrednio w czynności ratownicze – strażacy, ratownicy, lekarze, pielęgniarki etc.



- bezpośrednie działanie ratunkowe i porządkowe, zarządzane przez koordynatora akcji



- w każdej ze służb działających na miejscu zdarzenia należy wyznaczyć Koordynatora, osobę bezpośrednio zarządzającą działaniami oraz będącą w bezpośredniej łączność ze sztabem akcji





POZIOM TAKTYCZNY



Punkt dowodzenia akcją – jak najbliżej miejsca wypadku przy zachowanych zasadach bezpieczeństwa





POZIOM STRATEGICZNY



Centrum operacyjne np. powiatowy / wojewódzki sztab kryzysowy ( opierający się na strukturze i łączności CPR) - może być zlokalizowane nawet w dalszej odległości od miejsca zdarzenia – pod warunkiem sprawnie działającej łączności.



Decyzje tu podejmowane są oparte na informacjach pochodzących z poziomu taktycznego.







POZIOM STRATEGICZNY



Główne zadania centrum operacyjnego:





POZIOM STRATEGICZNY



NIESKOMPENSOWANIE KATASTROFY











POZIOM STRATEGICZNY











POZIOM STRATEGICZNY



Jeżeli w akcji ratunkowej biorą udział jednostki KSRG ( STRAŻ POZARNA), ich dowódca jest automatycznie kierującym działaniami, a więc dowódcą wszystkich służb, w tym medycznych, wyznacza również strefę niebezpieczną.









Jedynym wyjątkiem są akcje ratownicze w wypadku aktów terroru, wtedy dowodzenie obejmuje POLICJA.













STREFY DZIAŁANIA PODCZAS KATSTROF





STREFA NIEBEZPIECZNA / BEZPOŚREDNIEGO ZAGROŻENIA



Wyodrębniona, wyznaczona przez PSP.



W obrębie strefy niebezpiecznej ( z uwagi na grożące niebezpieczeństwo  – ogień, ryzyko wybuchu, skażenie etc) działają wyłącznie ratownicy PSP / lekarze-strażacy odpowiednio zabezpieczeni.



To oni są odpowiedzialni za zdrowie i życie poszkodowanych w strefie niebezpiecznej.















STREFA NIEBEZPIECZNA



W pewnych przypadkach konieczne są czynności segregacyjne i udzielanie pomocy na miejscu:













Głównym celem ratowników w tej strefie jest opanowanie zagrożenia, a następnie ewakuowanie poszkodowanych poza obszar zagrożenia ( pomoc w samodzielnym opuszczeniu miejsca / wyniesienie) do strefy bezpiecznej.















W sytuacjach skrajnych, kiedy można się liczyć z bardzo dużą liczbą ofiar, zasadę czynienia jak najwięcej dla jak największej liczby poszkodowanych realizuje się

najpełniej, wyprowadzając możliwie jak najszybciej zdolnych do samodzielnego poruszania się, bo oni mają największe szanse przeżycia.

















Dlatego działania strażaków i zespołów ratownictwa medycznego muszą być w pełni skoordynowane.



O pomoc należy zwracać się do dowódcy, którego zwykle można rozpoznać po czerwonym hełmie.







Akcją ratowniczą dowodzi funkcjonariusz PSP, który określa strefę zagrożenia. Za kierowanie medyczną stroną akcji ratowniczej odpowiada koordynator medycznych działań, czyli pierwszy przybyły lekarz.

 









Zadania Koordynatora Medycznych Działań Ratowniczych :



• powiadomienie centrum operacyjnego o rzeczywistej

skali i rodzaju zdarzenia oraz o wynikających z tego

potrzebach,



• rozdzielanie zadań zespołom ratownictwa medycznego na

miejscu,



• kierowanie segregacją medyczną ofiar wypadku,



• kierowanie pracą punktu pomocy medycznej





• kierowanie transportem poszkodowanych z miejsca

zdarzenia



• współpraca z pogotowiem ratunkowym, szpitalami



• potwierdzanie na bieżąco informacji o możliwościach leczniczych szpitali



• dysponowanie zasobami medycznymi na miejscu zdarzenia



• nie rozpoczyna osobiście leczenia









Koordynację tych działań powinien rozpocząć szef pierwszego zespołu ratownictwa medycznego, który znajdzie się na miejscu wypadku – ważne jest jak najszybsze podjęcie koordynacji działań.







W Polsce z reguły jest nim lekarz.



































- STREFA NIEBEZPIECZNA

triage

( oddech, krążenie, świadomość),

miejscach w obrębie obszaru udzielania pomocy i

wyczekiwania, stosownie do ich stanu





- BRAK STREFY NIEBEZPIECZNEJ







Ofiary wypadku po segregacji przesiewowej

( przedlekarskiej) powinny być oznaczone na

przedramionach taśmami z kodami kolorowymi lub

zawieszonymi na szyi kartami z wyraźnie widocznymi

kodami kolorowymi. Karty segregacyjne na tym etapie nie

muszą być wypełniane.





Wszystkie czynności związane z segregacją zarówno

przesiewową, jak i wtórną są znacznie łatwiejsze, jeżeli ma

się do dyspozycji zestawy do segregacji (ang. triage kit),

w których jest stała ilość taśm kolorowych na ręce,

indywidualne karty ewakuacyjne do zawieszania na szyję

– również z kodami kolorowymi – i zawierające

najistotniejsze informacje o chorym, karty ewidencyjne do

zbierania informacji zbiorczych, a także czapki i kamizelki

do wyraźnego oznaczania osób pełniących poszczególne

funkcje.





Przez punkt medyczny w pierwszej kolejności powinni

przechodzić chorzy oznaczeni kolorem czerwonym,

wymagający pomocy natychmiastowej, a po jej udzieleniu

oni też powinni być najszybciej, optymalnie w czasie do 10

minut, odtransportowani stamtąd do szpitala.





W zdarzeniach o dużej skali, kiedy problem opanowania

katastrofy staje pod znakiem zapytania ze względu na

szczupłość dostępnych sił i środków, część jej ofiar –

oznaczanych wstępnie kodem czerwonym – może doznać

tak znacznych obrażeń lub

zatruć, że znajdują się

wprawdzie też w stanie

bezpośredniego zagrożenia

życia, ale ich rokowanie jest

już wątpliwe, a na ich

ratowanie trzeba by

poświęcić zbyt dużo

czasu ze szkodą dla lepiej rokujących!!!! 









W takiej sytuacji, w myśl zasady czynienia jak najwięcej

dla jak największej liczby poszkodowanych, ci

„prawdopodobnie nie do uratowania” muszą ustąpić

kolejności lepiej rokującym. Tworzą oni jakby podgrupę,

której pomoc jest odroczona, ale czekającą przy punkcie

medycznym i niestety część z nich może nawet nie

doczekać prób udzielenia im pomocy np.



- rozkawałkowanie sklepienia czaszki z

wyraźnym uszkodzeniem mózgowia

- zmiażdżenia połowy ciała

- oparzenia ponad 80% jego powierzchni





W warunkach pokojowych bowiem i w cywilnej służbie

zdrowia, kryterium zaliczenia chorego w zagrożeniu życia

do „prawdopodobnie nie do uratowania” jest wspomniana

wcześniej możliwość szkody dla lepiej rokujących.



Sytuacja katastrofy może usprawiedliwić te tzw.

kompromisy medyczne, aż do zaniechania resuscytacji

włącznie.





Grupa oznaczona kodem żółtym

powinna być gromadzona

w obrębie strefy udzielania

pomocy, blisko punktu

medycznego. W strefie tej

należy również przewidzieć

miejsce przetrzymania zwłok

zmarłych już w trakcie

oczekiwania na pomoc lub

podczas jej udzielania.





Natomiast grupa najlżej poszkodowanych, oznaczonych

kodem zielonym, może oczekiwać w pewnym oddaleniu od

punktu medycznego pod opieką ratowników medycznych

lub strażaków-ratowników, którzy w razie zauważenia

pogorszenia stanu zdrowia którejś z ofiar, mogą

przekazać ją do punktu medycznego ze zmienionym

kodem kolorowym.





Dobrym rozwiązaniem organizacyjnym jest szybkie

przysłanie na miejsce wypadku dla tej grupy

poszkodowanych improwizowanych środków transportu,

np. autokarów.

Mogą oni wtedy przejść tylko przez strefę udzielania

pomocy i zaopatrzeni w karty ewakuacyjne szybko

odjechać z miejsca zdarzenia, co zmniejsza panujące tam

zwykle zamieszanie.



Ważne jest jednak, by byli przesłani do odleglejszych

szpitali.





PUNKT POMOCY MEDYCZNEJ powinien:









W przypadku małych zdarzeń, w których liczba

poszkodowanych nie przekracza kilkudziesięciu, funkcję

takiego punktu medycznego może pełnić pozostawiony na

miejscu ambulans – najczęściej pierwszy.





STREFA UDZIELANIA POMOCY I OCZEKIWANIA

( BAZOWA) stanowiąca bezpośrednie zaplecze powinna:











Triage na tym etapie RETRIAGE ( lekarski):

- dokonywany jest przez najbardziej wykwalifikowany personel medyczny z doświadczeniem ( preferowani w następującej kolejności: specjalista medycyny ratunkowej, anestezjolog, chirurg)







najbliżej punktu medycznego i tam grupuje się najciężej poszkodowanych













RE-TRIAGE – jeżeli nie odbył się wcześniej, musi odbyć się w tym momencie, kwalifikacja do transportu ( Triage ewakuacyjny)



według zasad BTLS, z uwzględnieniem wieku pacjenta i stanu jego zdrowia przed wypadkiem





RE-TRIAGE EWAKUACYJNY















POSTĘPOWANIE LECZNICZE W MIEJSCU ZDARZENIA



Czas spędzony w punkcie medycznym i poświęcony na przygotowanie do transportu, zwłaszcza przez najciężej poszkodowanych, musi być możliwie jak najkrótszy.



Najciężej chorych najefektywniej leczy się w szpitalu.



Na miejscu zdarzenia unika się prowadzenia leczenia, pomoc ogranicza się do najprostszych działań – zabiegi ratujące życie, stabilizacja najciężej poszkodowanych, przygotowanie do transportu .





ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE DO WYKONANIA NA MIEJSCU WYPADKU



1. Udrożnienie i zabezpieczenie drożności dróg

oddechowych



2. Tlenoterapia, oddech wspomagany lub zastępczy





3. Odbarczenie odmy prężnej nakłuciem











4. Zamknięcie opatrunkiem rany ssącej klatki

piersiowej











5. Zatamowanie krwotoku zewnętrznego













6. Wkłucie dożylne lub śródkostne i rozpoczęcie

przetaczania płynów







7. Amputacje (wyjątkowo)



8. Odbarczenie worka osierdziowego w przypadku

tamponady serca (wyjątkowo).



LECZENIE PRZECIWBÓLOWE



Nie ma żadnych powodów, by je ograniczać, nawet przy urazach brzucha.



Leki przeciwbólowe nie zaburzają

obrazu w badaniu fizykalnym,

a niekiedy wręcz ułatwiają jego

przeprowadzenie



Przy obecnych możliwościach diagnostycznych nawet stan głębokiej nieprzytomności nie zwalnia od obowiązku rozpoznania patologii śródotrzewnowej.



LECZENIE PRZECIWBÓLOWE



Ograniczają reakcję wstrząsową przez wyłączenie bodźców bólowych płynących do mózgowia ograniczają niekorzystną reakcję neurohormonalną.



Droga dożylna / śródszpikowa.



MF 2-4 mg i.v



KETONAL





ORGANIZACJA TRANSPORTU DO SZPITALA



Udzielanie pomocy i re-triage w punkcie medycznym

kończą się:









ORGANIZACJA TRANSPORTU DO SZPITALA



Wszystkie inne potrzebne zabiegi, jak dokładne założenie opatrunków, szynowanie złamań, a przede wszystkim powtórne badanie według zasad BTLS, powinny być prowadzone przez zespół ratownictwa medycznego już podczas transportu do szpitala.



Wtedy też do końca ma być wypełniona karta ewakuacyjna.



Ewakuowani pacjenci powinni podlegać ewidencji - informacja te powinny być dostarczane do centrum operacyjnego, dalej rodzinom.







ORGANIZACJA DZIAŁAŃ



Stała komunikacja radiowa koordynującego medyczne działania

ratunkowe ( lub wyznaczonego przez niego odpowiedzialnego za

transport) z centrum monitorującym wydolność szpitali pozwala na

rozsyłanie ofiar wypadku do wielu szpitali, a dzięki temu na

możliwość udzielania im tam rzeczywistej i niezwłocznej pomocy.



Przy ustalaniu kierunku i doborze

środka transportu należy się przede

wszystkim kierować czasem, w jakim

pacjent powinien znaleźć się w

miejscu, w którym zapewni mu się

właściwe leczenie.







STREFA TRANSPORTU



zagrożenia a zapleczem

katastrofy

przybywających na

miejsce ambulansów

drogi dojazdowej innych służb,

zwłaszcza KSRG







STREFA TRANSPORTU

- załogi ambulansów, zajmujące się transportem chorych

z miejsca wypadku do szpitala, nie powinny ich opuszczać w innym celu jak zabranie pacjenta z punktu medycznego.

- ambulanse muszą mieć łatwy dojazd w pobliże punktu

medycznego z możliwością nawrotu bez kolizji z

następnymi

- kierowca, jeżeli musi opuścić pojazd na miejscu zdarzenia masowego, pozostawia kluczyki w stacyjce, tak by w razie nagłej konieczności ktoś inny mógł go uruchomić i przeprowadzić w inne miejsce

- jest miejscem krótkich odpoczynków dla personelu i dostarczenie im posiłków i napojów



Rozesłanie poszkodowanych z miejsca wypadku masowego kończy tam medyczne działania ratunkowe, a więc fazę konsolidacji.


PROBLEMY, KTÓRE MOGĄ SIĘ POJAWIĆ PODCZAS ZABEZPIECZANIA KATASTROFY:




- brak dokładnej informacji dotyczącej zdarzenia

( zagrożenia, liczba poszkodowanych)

- niewłaściwa koordynacja działań (zbyt późne poinformowanie innych służb np. PSP, służb technicznych, czy Policji)

- niewłaściwa segregacja wstępna i brak wstępnej stabilizacji stanu pacjentów

- brak lub niewłaściwe przygotowanie polowego punktu medycznego

- stosowanie czasochłonnych form pomocy



PROBLEMY



- przedwczesne rozpoczęcie transportu

- niewłaściwe zarządzanie personelem na miejscu zdarzenia

- niewłaściwa alokacja pacjentów

- nieodpowiednie oznakowanie personelu medycznego

- niewystarczające wyszkolenie personelu

- brak wspólnych kanałów łączności





DZIAŁALNOŚĆ SZPITALI









- każdy szpital musi posiadać plan uwzględniający jego funkcje i zakres odpowiedzialności na wypadek katastrofy, a także podział na pewne strefy ( np. obszar wstępnego zaopatrywania obrażeń, miejsce dla rodzin, kostnica, etc.)



- własny dyspozytor / osoba odpowiedzialna za transport umożliwia bieżące informowanie o możliwościach udzielania dalszej pomocy



- kolejny etap selekcji poszkodowanych





III FAZA USUWANIA SKUTKÓW

występuje w przeciągu 10- 15 dni od katastrofy.

W tym czasie następuje:

- leczenie specjalistyczne w szpitalach

- rehabilitacja medyczna

- naprawa powstałych zniszczeń

- rozpoczęcie prac dochodzeniowych wyjaśniających przyczyny katastrofy.



W okresie III fazy prowadzi się leczenie specjalistyczne i rehabilitację poszkodowanych wypadku w celu ograniczenia stopnia inwalidztwa w przyszłości.

Rozpoczyna się również szukanie przyczyn katastrofy, by w latach kolejnych jej zapobiec.





IV FAZA PRZYWRACANIA STANU PIERWOTNEGO


- likwidacja odległych skutków zdrowotnych, psychicznych, społecznych, ekonomicznych

- analiza przyczyn katastrofy

- opracowywanie planu na przyszłość



IV faza obejmuje wypracowanie metod, które umożliwią w przyszłości uniknąć kolejnej katastrofy.







Często faza ta stanowi proces wieloletni.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
zdarzenia masowe, Dr I Baumberg 1 1
Teorie komunikowania masowego wyklad 1
WYPADKI MASOWE SEGREGACJA RANNYCH
019 Masowe środki przekazu mass media
WSPOL Regulamin Imprezy Masowej, WSPOL
Imprezy masowe, administracja
Arkusz-terenowy-1, Studia, I o, rok IV, masowe
Grawitacyjne ruchy masowe
Żywność masowego rażenia
uczen z umiark. w masowekj, oligofrenopedagogika - różne materiały i teksty
Arkusz terenowy 1, Studia, I o, rok IV, masowe
TEORIE KOMUNIKOWANIA MASOW, DZIENNIKARSKA, Komunikowanie masowe
WADY I ZALETY KULTURY MASOWEJ, WADY I ZALETY KULTURY MASOWEJ WOK
07 Zboza i inne produkty masowe, makaronyid 7032
061 bron masowego razenia temat 3
Dwight Macdonald Teoria kultury masowej
PORNOGRAFIA I PRZEMOC W ŚRODKACH MASOWEGO PRZEKAZUPapieska rada ds, PORNOGRAFIA-Zagrożenia, Szkodliw
APS proszki do prania, Studia, I o, rok IV, masowe