Kości obręczy kończyny górnej:
1.Obojczyk (Clavieula)
- po stronie przedniej, granica miedzy szyja a klatka piersiowa
a) koniec mostkowy
- zgrubiały
- powierzchnia stawowa mostkowa pokryta tk. chrzestną włóknista, połączenie z mostkiem
- wycisk więzadła mostkowo - obojczykowego
b)koniec barkowy
- powierzchnia stawowa barkowa = tworzy staw barkowo obojczykowy
c) czesc srodkowa
- m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy
- m. piersiowy wiekszy
- m.czworoboczny grzbietu
- m.naramienny
- guzek stozkowy + kresa czworoboczna (miejsce przyczepu więzadeł o tej samej nazwie
2. Łopatka (Scapula)
a) Powierzchnie
- powierzchnia żebrowa - wgłębienie podłopatkowe wypełnione przyczepem mięśni podłopatkowych
- powierzchnia grzbietowa
- grzebień łopatki - (brzeg przyśrodkowy łopatki) - zakończony wyrostkiem barkowym (zakończony w powierzchnie stawową do połączenia z obojczykiem)
Dzieli pow. grzbietową :
- dół podgrzebieniowy
- dół nadgrzebieniowy
Oba miejsca są przyczepem mięśni o tej samej nazwie.
b) Brzegi
- przyśrodkowy - miejsce przyczepu m. zębatego przedniego i m. równoległobocznego
- górny - wyrostek kruczy (przyczep m. kruczo ramiennego, głowa krótka 2głowego ramienia, m. piersiowy mniejszy)
- boczny - m. obły mniejszy i obły większy
c)Kąty
- górny - wyróżnia brzeg przyśrodkowy i górny, miejsce przyczepu m. dźwigacz łopatki
- dolny - ograniczony brzegiem przyśrodkowy i bocznym, miejsce przyczepu m.obły wiekszy i m.najszerszy grzbietu
- boczny - wyznaczony brzegiem górnym i bocznym, połaczenie z kością ramienną, guzek nadpanewkowy(miejsce przyczepu głowy długiej m. 2gołwego ramienia), guzek podpanewkowy(miejsce przyczepu głowy długiej m. 3głowego ramienia)
Połączenia obręczy kończyny górnej
1. Staw mostkowo - obojczykowy (kulisty, złożony, wieloosiowy)
a)Powierzchnie
- koniec mostkowy obojczyka + wcięcie obojczykowe mostka
- krążek stwowy
- cz. górno - boczna i cz. dolno - przyśrodkowa
- chrząstka włóknista
b)Torebka stawowa
- gruba, przymocowana więzadłami
c)Więzadła
- mostkowo - obojczykowe przednie i tylne - miedzy rękojeściami mostka a końcem mostkowym obojczyka
- międzyobojczykowe
- żebrowo obojczykowe - między I chrząstka I żebra a końcem mostkowym obojczyka
d)Ruch
- unoszenie do góry i obniżanie
- wysuwanie do przodu i cofanie
- ruchy rotacyjne
2. Staw barkowo - obojczykowy
a)Powierzchnie
- koniec barkowy obojczyka + wyrostek barkowy łopatki
- chrząstka włóknista
- krążek stawowy
b)Więzadła
- barkowo - obojczykowe - koniec barkowy obojczyka i wyrostek barkowy łopatki
- kruczo - obojczykowe - przymocowuje się do guzka stożkowego i do kresy czworobocznej obojczyka
c)Ruchy
- unoszenie obniżanie
- wysuwanie, cofanie
- ruchy rotacyjne
Kość ramienna - k. długa
1)Nasada bliższa
- głowa - tworzy powierzchnie stawową dla stawu ramiennego
- szyjka
- guzek większy - miejsce przyczepu m.nadgrzebieniowego, m. podgrzebieniowego, m. obłego większego
- guzek mniejszy - miejsce przyczepu podłopatkowy
Granica między nasadą bliższa a trzonem - szyjka chirurgiczna
2)Trzon
- 3 brzegi - przedni, boczny, przyśrodkowy
- 3 powierzchnie - przednia przyśrodkowa, przednia boczna, tylna
- guzowatość naramienna - miejsce przyczepu m. naramienny, m kruczo-ramienny, m. ramienny
- bruzda nerwu promieniowego oddziela przyczep głowy bocznej i przyśrodkowej m. 3głowego ramienia
3)Nasada dalsza
- kłykieć
- nadkłykieć przyśrodkowy - miejsce przyczepu zginacza i m. przednich przedramienia
- nadkłykieć boczny - boczne przedramienia
- bloczek + główka kości ramiennej = staw łokciowy
- dół dziobaty
- dół łokciowy
Kości przedramienia |
|
K. Łokciowa |
K. Promieniowa |
1)Nasada bliższa - wyr. łokciowy - miejsce przyczepu m.3głowego - wyr. dziobaty - guzowatość łokciowa(miejsce przyczepu m. naramiennego), wcięcie promieniowe + wcięcie bloczkowe (pow. stawu łokciowego) 2)Trzon (3 pow. i 3 brzegi) - pow. przednia - brzeg przedni i międzykostny - pow. tylna - brzeg tylny i międzykostny - pow. przyśrodkowa - brzeg przedni i tylni 3)Nasada dalsza - głowa - staw promieniowo-łokciowy dolny - wyrostek rylcowaty |
1)Nasada bliższa - głowa - dołek głowowy(dla główki kości ramiennej), obwód stawowy głowy(dla wcięcia promieniowego k.łokciowej) - szyjka - guzowatość promieniowa - miejsce przyczepu m.2głowy ramienia 2)Trzon - pow. przednia - brzeg przedni - pow. tylna - brzeg tylny - pow. boczna - brzeg międzykostny 3)Nasada dalsza - wyrostek rylcowaty - wcięcie łokciowe - staw promieniowo-łokciowy dalszy - bruzdy - dla ścięgien m. prostowników |
Połączenia kończyny górnej wolnej
1.Staw ramienny - łączy kończynę górną wolną z obręczą (prosty, kulisty, wieloosiowy)
a)Powierzchnie
- głowa k. ramiennej
- ch. szklista -> obrębek stawowy
- wydrążenie stawowe łopatki = panewka
b)Torebka stawowa - zachyłek pachowy
przymocowuje się :
- k.ramienna - szyjka anatomiczna
- łopatka - obrąbek panewki
c)Więzadła
- kruczo-ramienne - wyrostek kruczy, guzek mniejszy i wiekszy k.ramiennej
- obrąbkowo-ramienne - torebka stawowa
- kruczo-barkowe - wyrostek kruczy i barkowy
kaletki maziowe
- podścięgnowa
- kruczo-ramienna
- pochewka międzyguzkowa
d)Ruchy
- odwodzenie
- przodozgięcie i tyłozgięcie
- rotacyjne - nawracanie i odwracanie
- obwodzenie
2.Stwa łokciowy (2os. zawiasowo - obrotowy)
a)Powierzchnie
- cz. ramienno-łokciowa - bloczek k. ramiennej + wcięcie bloczkowe k. łokciowej
- cz. ramienno-promieniowa - główka k. ramiennej + dołek głowy k.promieniowej
- cz. promieniowo-łokciowa - obwód stawowy głowy k. promieniowej + wcięcie promieniowe k. łokciowej
Pow. pokryte ch. szklistą
b)Torebka stwowa
- obejmuje w-w części stawów ^
- k. ramienna - powierzchnia stawu>dół łokciowy i dziobaty>jama stawu
- k. łokciowa - powierzchnia wcięcia bloczkowego i szyjka k. promieniowej
c)Więzadła
- poboczne łokciowe - nadkłykieć przyśrodkowy k. ramiennej + wcięcie bloczkowe k. łokciowej
- poboczne promieniowe - nadkłykieć boczny k. ramiennej>2 pasma (1) przedni brzeg wcięcia promieniowego k. łokciowej (2) tylny brzeg wcięcia promieniowego k. łokciowej
- pierścieniowate - brzegi wcięcia promieniowego k. łokciowej
- czworokątne - szyjka k. promieniowej a wcięcie promieniowe k. łokciowej
d)Ruchy
- zgięcie i prostowanie
- nawracanie i odwracanie
3.Staw promieniowo-łowkciowy dalszy (złożony,obrotowy,1os)
a)Powierzchnie
- niepełny obwód stawowy głowy k. łokciowej
- wcięcie łokciowe k. promieniowej
- krążek stawowy
b)Ruchy
- sprzężone z ruchami stawu promieniowo-łokciowego bliższego
Mięśnie kończyny górnej
1.Obręczy kończyny górnej
1a)Mięsień naramienny
Przyczepy początkowe
- koniec barkowy obojczyka(cz przednia)
- wyrostek barkowy łopatki(cz środkowa)
- grzebień łopatki(cz tylna)
Przyczepy końcowe
- guzowatośc naramienna kości ramiennej
Funkcje
- odwodzi kończynę górna w stawie ramiennym
- przodozgina i nawraca ramię(cz przednia)
- tyłozgina i odwraca ramię(cz tylna)
- odwodzi ramię do poziomu(cz srodkowa)
2a)Nadgrzebieniowy
Przyczepy początkowe
- dół nadgrzebieniowy łopatki
Przyczepy końcowe
- guzek wiekszy kości ramiennej
Funkcje
- odwodzenie w stawie ramiennym
- wspomaga odwracanie
- napina torebkę stawową
3a)Podgrzebieniowy
Przyczepy początkowe
- dół podgrzebieniowy łopatki
Przyczepy końcowe
- guzek wiekszy kości ramiennej
- powierzchnia tylna torebki stawowej
Funkcje
- odwracanie ramienia
- wspomaga ruchy tyłozgięcia, ruchy odwodzenia
4a)Obły mniejszy
Przyczepy początkowe
- brzeg boczny łopatki
Przyczepy końcowe
- guzek wiekszy kości ramiennej
- torebka stawu ramiennego
Funkcje
- odwracanie ramienia
- napina torebkę stawową
- wspomaga tyłozgięcie
5a)Obły większy
Przyczepy początkowe
- kąt dolny łopatki
Przyczepy końcowe
- grzebień guzka mniejszego
Funkcje
- tyłozgięcie, nawracanie, przywodzenie ramienia
6a)Podłopatkowy
Przyczepy początkowe
- powierzchnia żebrowa łopatki
Przyczepy końcowe
- guzek mniejszy kości ramiennej
- torebka stawowa
Funkcje
- nawracanie ramienia i przywodzenie
- tyłozgięcie
- napina torebkę stawową
2.Dół pachowy i jama pachowa
a)Dół pachowy
Ograniczenia
- z przodu fałdem pachowym przednim(brzeg m piersiowego większego)
- z tylu fałd pachowy tylnym(m najszerszy grzbietu)
- dół wyścielają włosy
b)Jama pachowa
- kształt trójściennego ostrosłupa
- ściana przednia (wyznaczają m piersiowy wiekszy i mniejszy)
- ściana tylna (m najszerszy grzbietu, obły większy, podlopatkowy)
- ściana przyśrodkowa (m zębaty przedni)
- Jama pachowa zawiera prócz tk tłuszczowej, tętnice i żyłe pachwą, węzły chłonne.
3Mięśnie ramienia
a)Grupa przednia
1a)Dwugłowy ramienia(biceps brachii)
Przyczepy początkowe
- głowa długa ~ guzek nadpanewkowy łopatki
- głowa krótka ~ wyrostek kruczy łopatki
Przyczepy końcowe
- guzowatość kości promieniowej
Funkcje
- działa na 2 stawy : ramienny(głowa długa - odwodzi ramie, krótka - przywodzi, przodozgina, nawraca) i łokciowy(zgięcie w stawie, odwracanie przedramienia,
2a)Kruczo - ramienny
Przyczepy początkowe
- wyrostek kruczy łopatki
Przyczepy końcowe
- połowa długości kości ramiennej
Funkcje
- przodozgięcie ramienia
- przywodzenie
- nawracanie
3a)Ramienny
Przyczep początkowy
- boczna i przyśrodkowa powierzchnia kości ramiennej
Przyczepy końcowe
- guzowatość kości łokciowej
Funkcje
- zginacz stawu łokciowego
- zbliża przedramię do ramienia
b)Grupa tylna mięśnia ramienia
1b)Trójgłowy ramienia (triceps brahii)
Przyczepy początkowe
- głowa długa ~ guzek panewkowy łopatki
- głowa boczna ~ tylna powierzchnia kości ramiennej
- głowa przyśrodkowa ~ poniżej bruzdy nerwu promieniowego
Przyczepy końcowe
- wyrostek łokciowy kości łokciowej
Funkcje
- prostowanie stawu łokciowego
- głowa długa ~ tyłozgina ramię i silny przywodziciel
2b)Łokciowy
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny kości ramiennej
Przyczepy końcowe
- górna część kości łokciowej
- torebka staowa
Funkcje
- prostuje staw łokciowy
- napina torebke stawową
Mięśnie przedramienia
a)Grupa przednia(warstwa powierzchowna)
1a)Nawrotny obły
Przyczepy początkowe
- głowa wieksza ~ nadkłykieć przyśrodkowy k ramiennej
- wyrostek dziobiasty k łokciowej
Przyczepy końcowe
- boczna powierzchnie kości promieniowej (połowa długości)
Funkcje
- nawraca przedramię
- zgina w stawie łokciowym
2a)Zginacz promieniowy nadgarstka
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć przyśrodkowy k ramiennej
Przyczepy końcowe
- II i III k śródręcza po stronie dłoniowej
Funkcje
- zginanie dłoniowe ręki oraz nawracanie
- odwodzenie reki w kierunku promieniowym
- wspomaga zgięcie w stawie łokciowym
3a)Dłoniowy długi
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć przyśrodkowy k ramiennej
Przyczepy końcowe
- rozcięgnie dłoniowe(zrośnięty ze skórą)
Funkcje
- zgina ręke dłoniowo
- wspomaga zgięcie w stawie łokciowym
- napina rozcięgnie dłoniowe
4a)Zginacz powierzchowny palców
Przyczepy początkowe
- głowa ramienna ~ nadkłykieć przysrodkowy k ramiennej
- głowa łokciowa ~ wyrostek łokciowy k łokciowej
Przyczepy końcowe
- kość grochowata nadgarstka
Funkcje
- zgina dłoniowo ręke
- odwodzi w kierunku łokciowym(+prostownik łokciowy nadgarstka)
5a)Zginacz powierzchowny palców
Przyczepy początkowe
- głowa ramienno-łokciowa ~ nadkłykieć przyśrodkowy k ramiennej, wyrostek dziobiasty k łokciowej
- głowa promieniowa ~ powierzchnia przednia k promieniowej(przy nasadzie bliższej)
Przyczepy końcowe
- podstawa paliczków środkowych
Funkcje
- zgina dłoniowo ręke i palce w stawach
- zbliża palce do siebie
- wspomaga zgięcie w stawie łokciowym
b)Warstwa głęboka
1b)Zginacz głęboki palców
Przyczepy początkowe
- trzon k łokciowej
- błona międzykostna przedramienia
Przyczepy końcowe
- podstawa paliczków dalszych palców II-V
Funkcje
- zgina reke dłoniowo
- zgina palce trójczłonowe
- wspomaga odwodzenie łokciowe ręki
- zbliża palce do siebie
2b)Zginacz długi kciuka
Przyczepy początkowe
- powierzchnia przednia k promieniowej(połowa długości)
Przyczepy końcowe
- podstawa paliczka dalszego kciuka
Funkcje
- zgina ręke dłoniowo i odwodzi promieniowo
- zgina kciuk
3b)Nawrotny czworoboczny
Przyczepy początkowe
- przednia powierzchnia k łokciowej
Przyczepy końcowe
- przednia i boczna powierzchnia k promieniowej
Funkcje
- nawracanie przedramienia
c)Grupa boczna
1c)Ramienno-promieniowy
Przyczepy początkowe
- brzeg boczny k ramiennej
Przyczepy końcowe
- wyrostek rylcowaty k promieniowej
Funkcje
- silny zginacz stawu łokciowego
- nawraca lub odwraca przedramię
2c)Prostownik promieniowy długi nadgarstka
Przyczepy początkowe
- brzeg boczny i nadkłykieć boczny k ramiennej
Przyczepy końcowe
- II k śródręcza od strony grzbietowej
Funkcje
- zgina w stawie łokciowy
- obraca wyprostowane przedramię
- zgina reke w strone grzbietowa i odwodzi ją promieniowo
3c)Prostownik promieniowy krótki nadgarstka
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny k ramiennej
Przyczepy końcowe
- III k śródręcza po stronie grzbietowej
Funkcje
- prostuje i zgina grzbietowo reke
- wspomaga zgięcie stawu łokciowego
- oraz przywodzenie promieniowe reki
4c)Odwracacz
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny k ramiennej
- górna cześć k łokciowej
Przyczepy końcowe
- gorna czesc k promieniowej(poniżej guzowatości promieniowej)
Funkcje
- odwraca przedramię
d)Grupa tylna(warstwa powierzchowna)
1d)Prostownik palców
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny k ramiennej
- więzadło poboczne promieniowe
Przyczepy końcowe
- paliczki dalsze palców II - V
Funkcje
- prostuje palce i ręke
- zgina reke grzbietowo
- odwodzi palce
2d)Prostownik palca małego
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny k ramiennej
Przyczepy końcowe
- rozcięgno grzbietowe palca V
Funkcje
- prostuje i przywodzi palec mały
3d)Prostownik łokciowy nadgarska
Przyczepy początkowe
- nadkłykieć boczny k ramiennej
- powierzchnia tylna k łokciowej
Przyczepy końowe
- podstawa V k śródręcza
Funkcje
- prostowanie reki i zginanie jej grzbietowo
- odwodzi reke łokciowo
e)Warstwa głęboka
1e)Odwodziciel długi kciuka
Przyczepy początkowe
- tylna powierzchnia k łokciowej i promieniowej
Przyczepy końcowe
- podstawa I k śródręcza(bliżej strony dłoniowej)
Funkcje
- odwodzi i odprowadza kciu
- zgina dłoniowo reke i odwodzi ja promieniowo
2e)Prostownik krótki kciuka
Przyczepy początkowe
- tylna powierzchnie k promieniowej
Przyczepy końcowe
- podstawa bliższego paliczka kciuka
Funkcje
- prostuje i odwodzi kciuk
- odwodzi reke w strone promieniową
3e)Prostownik długi kciuka
Przyczepy początkowe
- powierzchnia tylna k łokciowej
Przyczepy końcowe
- podstawa dalszego paliczka kciuka
Funkcje
- prostowanie i przywodzenie kciuka
- słabo prostuje i zgina grzbietowo ręke
4e)Prostownik wskaziciela
Przyczepy początkowe
- powierzchnia tylna dalszej cześci k łokciowej
Przyczepy końcowe
- rozcięgno grzbietowe wskaziciela
Funkcje
- prostuje palec wskazujący
- wpomaga prostowanie i zgięcie grzbietowe reki
Łańcuch biokinetyczny kończyny górnej
a)Staw ramienny
1a)przodozgięcie
- naramienny
- piersiowy większe
- dwugłowy ramienia
- kruczo-ramienny
2a)tyłozgięcie
- naramienny
- najszerszy grzbietu
- obły wiekszy
- obły mniejszy
- trójgłowy ramienia
3a)odwodzenie
- naramienny
- nadgrzebieniowy
- dwugłowy ramienia
- podgrzebieniowy
Pomocnicze:
- zębaty przedni
- czworoboczny
- naramienny
- dźwigacz łopatki
- równoległoboczny
4a)przywodzenie
- piersiowy większy
- najszerszy grzbietu
- obły wiekszy
- trójgłowy ramienia
- naramienny
- dwugłowy ramienia
- kruczo-ramienny
5a)nawracanie
- podłopatkowy
- piersiowy większy
- naramienny
- najszerszy grzbietu
- obły wiekszy
6a)odwracania
- podgrzebieniowy
- obły mniejszy
- naramienny
b)Staw łokciowy i promieniowo-łokciowy
1b)zgięcie stawu łokciowego
- dwugłowy ramienia
- ramienny
- ramienno-promieniowy
- prostownik promieniowy długi nadgarstka
- nawrotny obły
- zginacz promieniowy nadgarstka
- dłoniowy długi
2b)prostowanie stawu łokciowego
- trójgłowy ramienia
3b)odwracanie przedramienia
- dwugłowy ramienia
- odwracacz
- ramienno-promieniowy
- prostownik promieniowy długi nadgarstka
4b)nawracanie przedramienia
- nawrotny obły
- nawrotny czworoboczny
- zginacz promieniowy nadgarstka
- ramienno-promieniowy
- prostownik promieniowy długi nadgarstka
11