BILANS PRZEDSIĘBIORSTWA
AKTYWA wykaz posiadanego majątku
PASYWA informacje o źródłach finansowania majątku
AKTYWA
A. Aktywa trwałe / Majątek trwały
Wartości niematerialne i prawne
Rzeczowe aktywa trwałe / Rzeczowy majątek trwały
Należności długoterminowe
Inwestycje (lokaty) długoterminowe
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe / Majątek obrotowy
Zapasy
Należności krótkoterminowe
Inwestycje (lokaty) krótkoterminowe
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
PASYWA
A. Kapitał własny / Fundusze własne
Podstawowy
Zapasowy
Rezerwowy
Z aktualizacji majątku
Z innych źródeł
Wynik finansowy (zysk +, strata - )
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
Rezerwy na zobowiązania
Zobowiązania długoterminowe (kredyty, pożyczki, inne)
Zobowiązania krótkoterminowe (wobec dostawców, pracowników, z tytułu podatków, kredytów i pożyczek)
Rozliczenia międzyokresowe
AKTYWA = PASYWA
AKTYWA TRWAŁE (MAJĄTEK TRWAŁY)
... składniki, które będą wykorzystywane przez okres dłuższy niż 1 rok
... zwykle duża wartość jednostkowa
... są to m.in. środki pracy, które zużywają się stopniowo w wielu cyklach produkcyjnych
Wartości niematerialne i prawne
- składniki majątku, które nie mają rzeczowej postaci
- nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż 1 rok
- należą do nich:
• koszty zakończonych prac rozwojowych, prowadzonych przez przedsiębiorstwo na własne potrzeby, poniesionych przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii (wynik może być wykorzystywany do produkcji nowych lub zmodernizowanych produktów)
• wartość firmy (różnica między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a mniejszą od niej wartością przejętego majątku)
• inne wartości niematerialne i prawne, np. prawa autorskie, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych i zdobniczych, know - how
• nabyte przez przedsiębiorstwo programy komputerowe o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok
• zaliczki na wartości niematerialne i prawne
NIE NALEŻĄ do wartości niematerialnych i prawnych:
♦ prawo użytkowania wieczystego gruntu
♦spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego
♦spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego
(Są one elementem składowym nieruchomości zaliczanych do środków trwałych lub inwestycji.)
Rzeczowe aktywa trwałe:
• grunty, budynki, urządzenia techniczne, środki transportu
• środki trwałe w budowie, montażu lub podlegające ulepszeniu
• zaliczki ponoszone przez przedsiębiorstwo na środki trwałe w budowie
Inwestycje długoterminowe
....aktywa nabyte przez przedsiębiorstwo dla osiągnięcia zysku, wynikającego z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend
....należą do nich:
• nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez przedsiębiorstwo, ale zostały nabyte dla osiągnięcia korzyści ekonomicznych
• długoterminowe aktywa finansowe (akcje, udziały w innych spółkach, inne papiery wartościowe, udzielone długoterminowe pożyczki), nabyte dla osiągania zysku przez przedsiębiorstwo
Należności długoterminowe
....należności, których termin zapłaty przypada co najmniej po upływie roku od daty, na jaką sporządza się sprawozdanie finansowe.
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
....rozliczenia kosztów, które są poniesione przez przedsiębiorstwo w danym roku obrotowym i przypadają do rozliczenia w następnych latach obrotowych (koszty poniesione w danym okresie, ale dotyczą przyszłych lat)
AKTYWA OBROTOWE (MAJĄTEK OBROTOWY)
....charakteryzują się zmianą postaci w krótkim czasie
....obejmują m.in. przedmioty pracy: materiały służące do jednorazowego zużycia w cyklu produkcyjnym, wyroby gotowe,
półprodukty - półfabrykaty będące częściowym efektem rzeczowym procesu produkcyjnego, wymagające dalszego przetworzenia;
a także towary, niewymagające przetworzenia, zakupione przez przedsiębiorstwo w celu dalszego odsprzedania
....także środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży wyrobów gotowych
....charakterystyczne: przeznaczenie do zbycia w ramach cyklu produkcyjnego oraz zamiana postaci rzeczowej w pieniężną i odwrotnie
Zapasy (rzeczowe składniki majątku obrotowego):
• materiały - jednorazowe zużycie w jednym cyklu produkcyjnym, przenoszą całą swoja wartość na nowo wytworzone produkty, obejmują surowce do produkcji, opakowania, części zamienne
• półprodukty i produkty w toku - produkty lub usługi, które jeszcze nie zostały zakończone i pozostają w różnym stopniu zaawansowania w trakcie procesu produkcyjnego
• produkty gotowe - do sprzedaży, nie podlegają dalszej obróbce
• towary - wytworzone przez inne przedsiębiorstwa, zakupione przez daną jednostkę w celu dalszej odsprzedaży w niezmienionej postaci; obejmują towary handlowe obcej produkcji oraz artykuły spożywcze przeznaczone do dalszej obróbki, a następnie do sprzedaży w stołówkach, bufetach i innych zakładach gastronomicznych
Należności krótkoterminowe
....ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz innych, które stają się wymagalne w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego
....są to sumy pieniężne należne danej jednostce gospodarczej od innych i pochodzą głównie z tytułu sprzedaży produktów gotowych, usług, towarów
Inwestycje krótkoterminowe
....zarówno instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki (udziały, akcje, inne papiery wartościowe), udzielone pożyczki, jak i aktywa pieniężne (rozumiane jako gotówka na rachunku bankowym i w kasie przedsiębiorstwa).
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
....rozliczenia kosztów, które są poniesione przez przedsiębiorstwo w danym roku obrotowym i przypadają do rozliczenia w okresie
12 m-cy od dnia bilansowego.
PASYWA
→ źródła finansowania majątku
→ obejmują kapitały własne i obce (zobowiązania)
Kapitały własne
....równowartość majątku wniesionego przez właścicieli
....dzielą się na:
♣ kapitał (fundusz) podstawowy - wniesiony z chwilą założenia firmy przez wspólników, akcjonariuszy, udziałowców, założycieli;
ma różne nazwy: kapitał zakładowy (spółki handlowe, akcyjne,
z o.o.), kapitał wspólników (spółki osobowe), fundusz założycielski (przedsiębiorstwo państwowe), fundusz udziałowy (spółdzielnie)
♣ kapitał (fundusz) zapasowy - tworzony z wypracowanego zysku, nadwyżki ceny akcji, z dopłat akcjonariuszy i wspólników;
w spółkach akcyjnych obowiązkowo 8% zysku zasila kapitał zapasowy do wysokości 1/3 kapitału akcyjnego;
przeznaczony na pokrycie ewentualnych strat
♣ kapitał rezerwowy - tworzony zgodnie ze statutem lub umową spółki, może być przeznaczony na pokrycie strat lub wydatków spółki
♣ kapitał z aktualizacji wyceny - tworzony z przeszacowania wartości majątku lub źródeł jego pochodzenia
♣ wynik finansowy - zysk lub strata
Kapitały obce
....zobowiązania i rezerwy na zobowiązania, które stanowią zadłużenie wobec kontrahentów
....dzielą się na
długoterminowe (obowiązek uregulowania powyżej 1 roku)
krótkoterminowe (do 1 roku)
Zobowiązania długoterminowe
....m.in. zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych o terminie spłaty/wykupu powyżej 1 roku, otrzymane pożyczki długoterminowe i kredyty bankowe
Zobowiązania krótkoterminowe
....otrzymane kredyty krótkoterminowe, zaliczki na poczet dostaw, zobowiązania z tytułu emisji krótkoterminowych papierów wartościowych, zobowiązania z tytułu dostaw surowców do produkcji, zobowiązania budżetowe (podatki, ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, cła) oraz zobowiązania wewnątrzzakładowe
(w tym wynagrodzenie pracowników)