prognozowanie programowanie i planowanie w przedsiębiorstwie

PROGNOZOWANIE

Prognozowaniem nazywa się przewidywanie oparte na naukowych podstawach przypuszczalnego lub najbardziej prawdopodobnego zachowania się i stanu obiektu w przyszłości. Obiektem prognozowania może być dowolne zdarzenie, zjawisko lub proces a także przedsiębiorstwo. Wynik prognozowania przedstawiony w postaci informacji prognostycznej nazywa się prognozą.

Prognozowaniem rozwoju przedsiębiorstwa nazywa się przewidywanie jego przyszłości oparte na naukowych podstawach, które ma na celu ustalenie najbardziej prawdopodobnego stanu spodziewanych procesów i zjawisk w rozwoju przedsiębiorstwa.

Przedmiotem prognozy mogą być przyszłe zdarzenia dotyczące techniki, stanu finansowego przedsiębiorstwa, zasobów czynników wytwórczych, zasobów pracy, popytu na rynku na wytwarzane produkty, zdolności do akumulacji, zmian w stanie majątku produkcyjnego i nieprodukcyjnego, zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa itp.

Istnieją różne rodzaje prognoz:

Długość okresu objętego prognozowaniem	Struktura prognozy i charakter obiektu	zakresu prognozowania	metody opracowania	możliwość wpływania na przyszły przebieg zjawisk gospodarczych
krótkookresowe średniookresowe długookresowe	ilościowe jakościowe	całościowe częściowe	ostrzegawcze badawcze normatywne	- dotyczące zjawisk, które mogą być przedmiotem świadomego kształtowania - dotyczące zjawisk, które nie poddają się interwencji człowieka - mieszane, czyli takie, którymi objęte są zjawiska obu wymienionych rodzajów

Celem prognozowania jest zbadanie konsekwencji zapoczątkowanych lub przewidywanych procesów gospodarczych, aby można było przeciwdziałać niepożądanemu rozwojowi zjawisk.

PROGRAMOWANIE

Programowanie jest to proces wyboru rozwiązań kształtujących przyszłość.

Programowanie rozwoju przedsiębiorstwa jest to proces przygotowania decyzji w planowaniu rozwoju przedsiębiorstwa.

Wyznacza się warianty celów rozwojowych, nakładów, zasobów i przedsięwzięć zapewniających osiągnięcie tych celów. Wynikiem jest program rozwoju przedsiębiorstw, który zawiera cele, środki, warunki i przedsięwzięcia realizowane, wybrane na podstawie przyjętych kryteriów.

Programy są szersze tematycznie od planów, ponieważ uwzględniają różne warianty celów i środków realizacji. Program rozwoju przedsiębiorstw można sformułować dwojako:

1. Maksymalizacja realizacji celów przy ograniczeniu nakładów środków- przy programach krótkookresowych

2. Minimalizacja nakładów środka przy założonych celach- typowe dla programów wieloletnich, w których można uwzględnić wpływ inwestycji lub innych przedsięwzięć takich jak współpraca gospodarcza z zagranicą lub wprowadzenie istotnych zmian w technice

PLANOWANIE

Planowanie jest to proces, którego celem jest

Plany oparte są na prognozach i programach, kształtują przyszłość, a także ją przewidują. Główna różnica między nimi to:

Prognozy są domniemaniami, programy są projektami, a plany są decyzjami. Prognozy i programy stanowią przesłanki i podstawę do opracowania planu. Ze względu na znaczenie i stopień odwracalności decyzji dzieli się na strategiczne i operacyjne.

Plan strategiczny polega na przygotowaniu decyzji dotyczącej głównie kierunkowych celów przedsiębiorstw, zasobów niezbędnych do ich osiągnięcia i metod. Są to decyzje ważne dla istnienia przedsiębiorstw, które regulują stosunek z otoczeniem. Przez strategie w wielkości organizacji rozumie się instrument wyboru i zmiany podstawowych celów wraz z koniecznością przesunięcia zasobów.

Otoczenie przedsiębiorstwa charakteryzuje się zmiennymi warunkami, mechanizmami, zasadami. Przewidywanie zmian staje się coraz trudniejsze i obarczone coraz większą niepewnością i ryzykiem. Wobec nieznanych przedsiębiorstwo musi być przygotowane poprzez przyjecie odpowiednich strategii. W tym przypadku jest ona rozumiana jako koncepcja, wzorzec jego funkcjonowania, działalności i rozwoju albo przetrwania. Opracowanie takiej strategii opiera się na zbiorze informacji, które obejmują analizę samego przedsiębiorstwa, tzn. określenie jego mocnych i słabych stron i analizę szeroko rozumianego otoczenia: środowiska naturalnego, ekonomicznego, politycznego, technicznego i społeczno-kulturalnego. Rozumienie w strategii przedsiębiorstwa jako koncepcji wzorca jego funkcji i rozwiązań zmieniającym się otoczeniu w przyszłości jest tożsame w koncepcji planowania strategicznego

Planowanie strategiczne ma charakter długoletni, obejmujący okres co najmniej kilku lat. Skutki decyzji podjętych w planie strategicznym są trwałe i trudne do odwrócenia. Celem planu strategicznego jest osiągnięcie wiązki celów w danym czasie z wykorzystaniem szans i mocnych stron przedsiębiorstwa przy równoczesnej neutralizacji zagrożeń i słabych stron.

Plan strategiczny jest traktowany jako zaprogramowanie działań naprawczych pożądanej przyszłości przedsiębiorstwa, czyli jego strategię wobec nieznanej przyszłości.

Pierwotnymi celami są przetrwanie, rozwój i zysk. (6 możliwych kombinacji strategicznych tych celów)

Planowanie operacyjne jest skierowane na realizację przyjętych celów i założeń strategicznych. Jest ono podsystemem wykonawczym w systemie planowania. Stanowi ono narzędzie sterowania realizacją przyjętych założeń zawartych w strategii rozwoju przedsiębiorstwa. Średnio krótkookresowe cele.

---