3937


Przedmiot stosunku prawnego - należy odróżnić go od występującego, np. w prawie zobowiązań przedmiotu świadczenia. Przedmiotem stosunku prawnego jest wszystko to, z powodu czego podmioty prawa stają się stronami tego stosunku i co stanowi obiekt (przedmiot ich wzajemnych uprawnień i obowiązków). Tym obiektem (przedmiotem) wzajemnych praw i obowiązków mogą być dobra materialne, czyli rzeczy ruchome czy nieruchomości. Dobra niematerialne (np. prawa osobiste) lub określone zachowania (np. wykonanie dzieła na podstawie cywilno-prawnej umowy o dzieło). Dobra materialne (rzeczy) i dobra niematerialne należy traktować w znaczeniu ustalonych w prawie cywilnym, natomiast zachowania, ich rodzaj i charakter należy określać zgodnie z przepisami prawa odnoszącymi się do poszczególnych rodzajów stosunków prawnych (np. stosunków pracy, stosunków prawno-karnych czy stosunków podatkowych).

Uprawnienie i obowiązek (treść stosunku prawnego):

Uprawnienie - to ustalona w przepisach prawa lub postanowieniach umownych możliwość wyboru określonego zachowania się, która pociąga za sobą obowiązek drugiej strony do zachowania się odpowiedniego do tego wyboru. Chodzi o taką sytuację, w której jedna ze stron wpływa na zachowanie się drugiej strony i może się od niej domagać tego zachowania z wszelkimi konsekwencjami prawnymi. Uprawnienie skonkretyzowane skierowane do oznaczonej strony z żądaniem spełnienia określonego obowiązku nazywamy roszczeniem. Jako szczególny rodzaj uprawnień należy wymienić przywileje, polegające na tym, że strona uprawniona jest do podejmowania działań w sposób wyłączny albo szczególnie korzystny w porównaniu z innymi podmiotami (np. immunitety). Zespół uprawnień określa się w prawoznawstwie mianem prawa podmiotowego. Prawo to podlega silniejszej ochronie prawnej (np. takim prawem jest prawo własności „em erga omnes”, prawo nietykalności osobistej, prawa wyborcze)

Obowiązek - to nakazany lub zakazany przez przepisy prawa lub postanowienia umowne sposób zachowania się strony stosunku prawnego, z którym w razie zachowania odmiennego wiąże się możliwość przymusowego wyegzekwowania zachowania wymaganego (np. świadczenia należnego drugiej stronie). Istotę obowiązku stanowi to, że adresat, strona stosunku prawnego nie ma możliwości wyboru.

System prawa:

Elementami składowymi systemu prawa są normy prawne (generalne i abstrakcyjne). Na system prawa danego państwa składają się w określonym momencie obowiązujące w nim normy prawne postrzegane w ich wzajemnym powiązaniu z punktu widzenia cech wspólnych i cech odróżniających. Struktura systemu prawa porządkowana jest zwłaszcza według dwóch czynników: 1. hierarchicznego układu norm prawnych, tworzących pionową strukturę systemu prawa, 2. podziału norm prawa na gałęzie tworzące poziomą strukturę systemu prawa. Normy prawne uporządkowane są w systemie prawa według pewnej hierarchii, która jest adekwatna do hierarchii aktów prawnych (aktów normatywnych), w których się one zawierają. Normy stanowią więc swego rodzaju piramidę, na której szczycie znajdują się normy konstytucji wyposażone w najwyższą moc prawną. Najważniejszą konsekwencją hierarchicznej (pionowej) struktury systemu prawa jest to, że normy prawne zawarte w aktach prawnych niższego rzędu nie mogą być sprzeczne z normami prawnymi zawartymi w aktach wyższego rzędu.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
3937
3937
3937
3937
3937
3937 opis tech
3937

więcej podobnych podstron