LUDNOŚĆ
Wszystkie dane dotyczące stanu zaludnienia Polski do końca XVIII w mają charakter orientacyjny, ponieważ nie opierają się na spisach ludności. Pierwszy powojenny spis odbył się 1921 roku ale nie uwzględniał wszystkich obywateli państwa , nie objął Górnego Śląska, Wileńszczyzny, oraz 0,5 mil ludzi wywiezionych w głąb Rosji ( w czasie wojny ) , którzy stopniowo wracali do kraju . Dlatego liczbę 27,2
Mil uważamy za przybliżoną. Wysoki przyrost naturalny ( po wojnie I Św ) zahamowanie Emigracji (Światowy kryzys 30 roku ), powrót do niepodległej ojczyzny , spowodował w 1931 było nas 32,1 mil .Szacuje się że do II wojny światowej było nas 35,1 mil. II wojna światowa przyniosła ogromne straty wśród ludności - działania wojenne 650 tyś , eksterminacja ludności cywilnej 6mil ( 3 mil Żydów ) , migracje 1,7 , spadek urodzeń. Największe zmiany ludności zostały spowodowane przesunięciem granic państwowych około 10,7 mil. Pierwszy spis 1946 wykazał 20,5 mil ludzi o narodowości polskiej , a 3,5 mil inne narodowości. Obraz demograficzny ukształtował się pod wpływem dużych przemieszczeń ludności - wysiedlenia , powroty z niewoli, przesiedlenia z ZSRR do polski, Kiedy wędrówki ustały zaznacza się systematyczny wzrost ludności . Przyrost naturalny kształtują saldo ujemne migracji , oraz duży przyrost naturalny. W drugiej połowie lat 50 tempo przyrostu naturalnego zaczyna maleć , rozpoczyna się migracja zagraniczna ludzi i swoje minimum osiągnęła w 1965 . Liczba ludności zwiększyła się jednak tak szybko , że osiągnęła stan zaludnienia sprzed I wojny światowej . Przejściowe podwyższenie przyrostu naturalnego nastąpiło w latach 70, ale od 1985 przyrost rzeczywisty systematycznie maleje i w1995 buł najniższy po II wojnie światowej 0,07%Obecnie Polskę zamieszkuje 39 mil. Ludzi.
ROZMIESZCZENIE
Zmiana granic Polski po II wojnie św, wywołała wielkie zewnętrzne ruchy migracyjne , a także do masowych wewnętrznych przesunięć ludności . Zaludnienie ziem Zachodnich-osiedlanie repatriantów ze wschodu , oraz terenów bardzo zniszczonych przez wojnę. Spis ludności z 1950 dostarczył szczegółowych informacji o pochodzeniu terytorialnym ludności . Rozmieszczenie ludności w Polsce jest nierównomierne . Najwięcej ludności jest na terenie województwa Katowickiego, warszawskiego, a najmniej chełmskie, bialskopodlaskie.
Najmniejszą koncentracje ludności , zwłaszcza na obszarach wiejskich , wykazują północno - wschodnie , i północno- zachodnie części kraju. Jest to konsekwencja realizowanej przez kilka dziesięcioleci polityki agrarnej - kołchozy , spółdzielnie.
Największa koncentrację ludności obserwujemy na terenach drobnoobszarowego rolnictwa prywatnego w centrum i południowej Polski , a także na obszarach eksploatacji bogactw mineralnych , oraz działalności produkcyjnej i usługowej w miastach. Proces koncentracji ludności następuje na skutek wzrostu miast i zamieszkałej w niej ludności. Decydującym składnikiem wzrostu liczby ludności był napływ ludności do słabo zaludnionych miast ziem zachodnich , powrót ludności do zniszczonej Warszawy , przyrost naturalny. W latach 50 wzrost liczby ludności miejskiej był w równym stopniu kształtowany przez przyrost naturalny jak i zmiany administracyjne( poszerzenie granic miasta, rozbudowa,) W następnych dziesięcioleciach decydujące znaczenie miały przyrost naturalny , migracje ludności (rozwój zakładów, budownictwa )Głęboki kryzys gospodarczy lat 80 ograniczył udział migracji w rozwoju miast , a malejący przyrost naturalny spowolnił ich tępo rozwoju. W wielu miastach w latach 90 odnotowano nawet ubytki stanu zaludnienia. Obraz poziomu urbanizacji kraju , mierzony odsetkiem ludności miejskiej jest dość przejrzysty. Największy w woj. Katowickim , A najniższy tam gdzie następuje niedorozwój miast średnich i dużych ( południowo - zach, północno -wsch, ) Liczba ludności mieszkającej na wsi wynosiła 15,6 mil na koniec 1946, w kolejnych latach wykazywała tylko niewielkie wahania . , a dopiero w 1963-1969 wzrosła i doprowadziło to do równowagi liczby ludności w miastach z wsią Od1970 następuje powolny spadek liczby ludności wiejskiej aż do 1991 , kiedy osiąga minimum 14,6 mil . Okres kryzysu społeczno gospodarczego i transformacji systemowej , zahamował odpływ ludności ze wsi do miasta. Liczba ludności we wsi zaczyna się powiększać. Największą gęstość zaludnienia charakteryzowała się ludność woj. , warszawskiego, łódzkiego, Katowickiego, a najmniejszą , suwalski, łomżyński. Zwarte obszary o najwyższej gęstości zaludnienia znajdują się w południowej i południowo - zachodniej części kraju, więc na obszarze największej aktywności gospodarczej. A gęstość zaludnienia maleje na obszarach słabo uprzemysłowionych.
RUCHY LUDNOŚCI
Bezpośrednio po wojnie nastąpiły w Polsce procesy kompensacyjne, polegające na przejściowym wzroście liczby małżeństw i urodzeń. Zwiększonej liczbie urodzeń , sprzyjały likwidacja bezrobocia, rozładowanie przeludnienia wsi, polityka pro rodzinna rządu, Liczba małżeństw osiągnęła max w 1948 a malała systematyczni od 1974 Początkowo liczba zawieranych małżeństw była większa na wsi , ale później w miastach. W pierwszych latach powojennych liczba zgonów wzrastała ( wycieńczenie po wojnie, inwalidztwo, ,niskim stanem sanitarnym, niedożywieniem. ). Do 1968 liczba zgonów w mieście była niższa niż na wsiach. Umieralność niemowląt zmalała 4 krotne. Od 1961 liczba zgonów powoli ale systematycznie wzrasta, , co ma związek ze stale powiększającą się liczba ludności . kraju. Umieralność na wsi jest wyższa niż w miastach .Początkowo wzrost przyrostu naturalnego był wynikiem powiększania się liczby urodzeń, a w późniejszych latach szybkiego spadku liczby zgonów, przy ustabilizowanej liczbie urodzeń .Współczynnik zgonów był różny w zależności od obszaru max - łódzkie , a minim szczeciński. Niemal w całym okresie powojennym oprócz1975-1985 przyrosty naturalne na wsi był większy niż w miastach.
MIGRACJE
Druga wojna światowa spowodowała duże przemieszczenia ludności ,
ewakuacja niektórych grup ludności
masowa ucieczka ludności przed działaniami wojennymi
przekroczenie granic przez wojska , rozpoczynając tym samym tułaczkę po świecie.
wysiedlanie przez Niemców