PODSTAWOWE DEFINICJE
ZARZĄDZANIE, w prakseologii działanie polegające na spowodowaniu funkcjonowania rzeczy, organizacji lub osób podległych zarządzającemu zgodnie z wytyczonym przez niego celem.
Istotą funkcji z. jest formułowanie celu działania, pozyskiwanie i rozmieszczanie potrzebnych zasobów (ludzkich i rzeczowych), planowanie oraz kontrolowanie realizacji celów. [Źródło: Encyklopedia powszechna PWN 1978, tom 4, s.768]
KIEROWANIE, to powodowanie, aby ktoś lub coś zachowywało się zgodnie z wolą kierującego. Polega ono na: działaniu zmierzającym do spowodowania działania swojego lub swojego i innych ludzi, zgodnie z potrzebami swoimi lub określonej instytucji; określaniu przez kierującego celu i sposobów jego osiągania, jak również na informacyjnym oddziaływaniu na siebie, jak i kierowanych.
[Źródło: P Sienkiewicz, Inżynieria systemów, Wyd MON. 9983; J. Piaget, Strukturalizm, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1972, s. 31]
STEROWANIE, oddziaływanie mające na celu zapewnienie pożądanego przebiegu (lub stanu) danego procesu. [Źródło: Encyklopedia powszechna PWN 1978, tom 4, s. 284]
DOWODZENIE, jest szczególnym rodzajem kierowania ze względu na strukturę organizacyjną sił zbrojnych i specyfikę realizowanych przez nie zadań, zwłaszcza w warunkach działań wojennych. [Leksykon wiedzy wojskowej. Wyd. MON, Warszawa 1979, s. 90]
ROZKAZYWANIE, w pol. prawie woj. - polecenie określonego działania lub zaniechania działania wydane służbowo żołnierzowi prze przełożonego; [Encyklopedia powszechna PWN. 1978, tom 4, s. 68]
MARKETING, zarządzanie przedsiębiorstwem, organizacją w oparciu o prawa wolnego rynku.
DEFINICJE UZUPEŁNIAJĄCE
CEL,- pożądany stan rzeczy. Cele realizuje się poprzez zadania, stosując wybrane sposoby działania.
FAKT RZECZYWISTOŚCI, pojedyncze zdarzenie lub stan rzeczy zlokalizowany w czasie i przestrzeni.
DZIAŁAĆ - to tyle, co zmieniać rzeczywistość w sposób mniej lub bardziej świadomy; - to zmierzać do określonego celu w danych warunkach przy pomocy właściwych środków po to, by dojść od warunków istniejących do warunków odpowiadających przyjętemu celowi; [T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie. Ossolineum, Wrocław 1969, s. 26]
PRAKSEOLOGIA, ogólna teoria sprawnego (tj. racjonalnego i skutecznego) działania, dziedzina badań nauk. dotycząca metod wszelkiego celowego działania ludzi; [Encyklopedia powszechna PWN, 1978. tom 3, s. 681]
PROCES, uporządkowany zbiór zdarzeń.
SPOSÓB, wariant i kolejność użycia elementów dobranych z zasobu.
STAN RZECZY, fakt, iż rzecz czy osoba R w okresie od momentu T do momentu T1 nieprzerwanie wykazywała własność W (istniała, pozostawała w pewnym stosunku do innych rzeczy, stale poruszała się ... itd.). [Z. Ziembiński. Logika praktyczna. PWN 1990, s. 53]
ZASOBY, układ środków i ich wartości; czynności i czas ich realizacji (przez decydentów i funkcyjnych ich wspomagających).
ZDARZENIE, fakt, iż rzecz czy osoba R w momencie T wykazywała własność W, a w innym momencie T1 tej własności nie wykazywała (albo odwrotnie). [Z. Ziembiński. Logika praktyczna. PWN 1990, s. 53]
Kierowanie, to proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych jej zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów.
PLANOWANIE - wyznaczanie celów organizacji i sposobów ich osiągnięcia.
1. Wybór celów organizacji.
2. Określenie celów komórek organizacyjnych organizacji.
3. Ustalenie programów realizacji celów organizacji.
ORGANIZOWANIE oznacza, że kierownicy koordynują ludzkie i materialne zasoby organizacji.
1. Zaprojektowanie struktury organizacyjnej
2. Wdrożenie struktury organizacyjnej, w tym:
Zapewnienie obsady - dobór, rozmieszczenie i wyszkolenie wykwalifikowanego personelu do wykonania celów organizacji.
PRZEWODZENIE polega na powodowaniu, by członkowie organizacji postępowali w sposób, który przyczyni się do osiągnięcia ustalonych celów.
Funkcję tę można nazwać też: prowadzeniem, motywowaniem, inicjowaniem działania itp.
KONTROLOWANIE oznacza, że kierownicy starają się zapewnić to, by organizacja zmierzała do swych celów.
Określanie mierników efektywności.
Pomiar bieżącej efektywności i porównanie jej z określonymi miernikami.
Podejmowanie działań korygujących (po stwierdzeniu efektywności nie odpowiadającej miernikom).
ZASOBY, układ środków i ich wartości; czynności i czas ich realizacji (przez decydentów i funkcyjnych ich wspomagających).
Przykład
Rodzaj |
Zasoby |
|||
organizacji |
ludzkie |
finansowe |
rzeczowe |
informacyjne |
Firma |
robotnicy, kierownicy |
zyski, inwestycje akcjonariuszy |
maszyny, materiały
budynki |
prognozy
statystyka |
Szkoła wyższa |
kadra naukowo- dydaktyczna, personel pomocniczy |
czesne,
dotacje |
budynki komputery |
sprawozdania publikacje |
Miasto |
policjanci, pracownicy komunalni |
dochody z podatków,
dotacje |
sprzęt MPO,
budynki |
prognozy
statystyki |
Sklep |
sprzedawcy, księgowy |
zyski, inwestycje właściciela |
budynek, regały, towar |
listy cen,
ogłoszenia |
Uwaga: W przykładzie pominięto zasoby czasowe i intelektualne.
Podział kompetencji
1
2
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
ŚREDNIE
NIŻSZY NADZÓR
Menadżerowie pierwszej linii (niższy nadzór)
Ponoszą odpowiedzialność za pracę wykonawców.
Nie są przełożonymi innych kierowników.
Przykłady: brygadzista; mistrz; kierownik pracowni; kierownik działu.
Menadżerowie średniego szczebla
Odnosi się do więcej niż jednego szczebla zarządzania.
Kierują pracą kierowników niższego szczebla, a niekiedy także wykonawców.
Głównym zadaniem jest kierowanie realizacją zadań organizacji i równoważenie wymagań przełożonych z możliwościami swoich podwładnych.
Przykłady: kierownik zakładu
Menadżerowie najwyższego szczebla
Odpowiadają za całość zarządzania organizacją.
Ustalają politykę organizacji i współdziałają z otoczeniem.
Przykłady: dyrektor naczelny; prezes; pierwszy zastępca dyrektora (prezesa)
WYKONAWCY
Menadżerowie pierwszej linii
(niższy nadzór)
Menadżerowie
średniego szczebla
Menadżerowie najwyższego szczebla
NACZELNE
Techniczne
Techniczne
Techniczne
Społeczne
Społeczne
Społeczne
Koncepcyjne
Koncepcyjne
Koncepcyjne