Administracja-wszelka zorganizowana działalność służaca do osiagania pewnych celow, działalnosc trwala, celowa, planowa.
Administrac. Publ-można ja okreslic poprzez wskazanie jej cech z pkt widzenia
ogranizator.(podmiotowego) -adm rzadowa i adm zdecentralizowana
funkcjonalnego (przedmiotowego)-czynnosci jakie podejmuja podm.adm w róznych sferach zycia min:zakres statutu osobowego jednostki
formalnego-wszelkie czynnosci podmiotow adm nie zalezne od tego czy sa onne czynosciami adm czy nie(wojewoda kupuje krzeslo)
dziala na podstawie przep. Prawa powsze.Obowiazujacego
podejm.dzialania o charakterze zew tylko na tej podstawie
podej. Dzialania o charakterze wew poprzez org. Wew(statuty,zarzadzenia)
podlega kontroli sadowej (akty jak i bezczynnosc)
dziala wladczo-w sposób jednostronny ksztaltuje, tworzy stosunki adm-prawne to co zarzadzi może egzekwowac bez uprzedniej zgody sadu, narzedziem jest przymus panstwowy
podejmuje dzialania z wlasnej inicjatywy-dziala z urzedu, nie trzeba informacji aby mogla podjac interwencje
dziala bezoosobowo-czlowiek podejmuje decyzje w imieniu admi. Ale to adm. Odpowiada nie osoba
w sposób ciagly-nie ma luki ani czasowej ani osobowej w zalatwianiu spraw
zjawiskiem spolecznym-wywodzi się ze spol. I jest dla spol.
apolityczna
Prawo adm,-wg starosciaka jest to galez prawa która reguluje dzialanosc organow panstwowych, rzadowych i samorzadowych podejmowana w celu wykonania ustalonych prawem zadan organizatorskich wypelnianych w swoistych formach działania, definicja uwzglednia 3 elem:podmiotowy, przedmiotowy i formy dzialania wlasciwe dla org. adm.
Normy prawa adm- ustrojowe-reguluja zasady tworzenia znoszenia ksztaltowania podmiotow adm.,okreslaja wzajemne relacje,okreslaja ich kompetencje.normy zawarte sa zawyczaj w Ust.o sam gminnym, powiat,woj..
proceduralne-reguluja ciag czynnosci procesowych podejmowanych przez Org.adm, postepowanie administracyjne (KPA-zawiera norm.pr)
materialne-dot.konkretnych dzialow adm.publicznej,okreslaja podstawowe obowiazki i uprawnienia jednostki o charakterze zasadniczym.Tworza tzw: szczegolowa czesc prawa adm.
Sfery adm publ: zew-dzialania na podstawie norm prawa pow.obow.
wew-dzialania na podst.norm prawa pow.obow oraz norm prawa wew.obowiazujacego np.:regulamin org urzedu gminy
ZASADY PR.ADMINISTRACYJNEGO
1.praworzadnosci i legalnosci-art. 6 KPA,art..120 OP
2.rownosci wobec prawa-2 w tej samej sytuacji to samo traktowanie
3.ochronie praw slusznie nabytych-adm, przyznaje prawa to musza trwac
4.prawa do sadu-sadowa kontrola adm.publ
5.pomocniczosci-adm.dziala tam gdzie czlowiek sam nie może
6.proporcjonalnosci dzialan-wlasciwe dobieranie srodkow
7.zrownowazonego rozwoju-żeby kraj rozwijal się rownomiernie
8.decentralizaji-sam.terytorialny
9.sprawnosci dzialania
pojecie i elementy stosunku adm-prawnego
relacja miedzy panstwem i dzialajacymi w jego imieniu podmiotami a jednostką oparta na normach prawa adm.
Elementami st. Sa:
podmioty(reprezen.Panstwa wyposazony w mozliwosc wladczego dzialania -Organy, sam teryt i inne podmioty osoba fizyczna, prawna)
przedmiot-to czego dotycza uprawnienia bądź obowiazki
tresc-prawa i obowiazki podmiotow w stosunku zarówno wzajemnie jak i powinnosci odnoszace się do przedmiotu stosunku
Sposoby nawiazania stos. Adm-prawnych:
na podst. Ustawy(powstaje z chwila spelnienia przeslanek zawartych w ustawie)
akt admin(istnieje ustawa potem jest akt)
umowy adm(sprawy adm gdzie strona sa Organy)
ugody adm(zawirana przez strony przed Organami)
porozumienia adm(dwa podmioty admi. Wojewoda-samorzad)
dzialan faktycznych (basen-regulamin basenu)
Rodzaje stron administracyjnych
materialne(wszystko ma podloze w normie)
proceduralne(rozpoczynaja się z chwila postepowania adm)
ustrojowe(relacja miedzy organami)
wewnatrzadm(dwie strony administ)
wewnatrzzakładowe(np. WSB)
egzekucyjne(cel to spelnienie stosunku materialnego i spelnienie obowiazku gdzie może być uzyty przymus fizyczny)
nadzory i inne(relacje pomiedzy Org.Adm(nadzór Wojewody nad dzialaniem Gminy ,Organ -a inny Podmiot Zew.)
Źródła prawa adm-to sam akt normatywny w którym zawarte sa normy prawne np.: ustawa, rozporzadzenie)
żr.pr.formalne-akty adm.ktore zostaly stworzone zgodnie z wczesniej okreslona procedura i w których to aktach zawarto normy prawne
żr.prmaterialne-wszelkie czynniki które wplywaja na tresc norm zawartych w zrodlach formalnych
Źródla poznania prawa to nosniki informacji o normach prawnych, mogą mieć charakter formalny:Dziennik Ustaw RO, monitor polski, resortowe dziennieki urzedowe, Wojew. Dziennik Urzedowy itp..
Akt normatywny ma taka tresc jaka zostala ogloszona w tym zrodle formalnym.Bez daty nie wejdzie w zycie.Stosujemy od daty opublikowania , nie uchwalenia.Po obublikowaniu 14 dni, Obwieszczenia-3dni
Podział źr.prawa adm.
stanowione- przez Centralne Organy Państwa(wł ustawod:Sejm,Senat.Wł wykon:Prezydent, RM,Ministrowie i inne Org.Adm.Centr)
terenowe-organy rzadowej adm.ogolnej i specjalnej oraz org.sam.terytorialnego
żródla pr.powszechnie obowiazujacego-akty zawierajace generalne i abstrakcyjne normy.Zawieraja ogolnie obowiazujace uregulowania
Konstytucja,Ustawa,Akty norm z moca ustawy,Rozporzadzenia,Uchwały Sejmu,Ratyfikowane umowy miedzyn,Akty prawa miejscowego
Zr.pr.wew-reguluja stosunki wew.samego aparatu adm publicznej
KONSTYTUCJA-akt normatywny najwyzszej rangi,ustawa zasadnicza, zawarte funkcjonowanie Panstwa, zawiera dyrektywy wladzy ustawodawczej, wykonawczej,sadowniczej
USTAWA-stanowi forme i srodek realizacji suwerennego rozstrzygania przez Narod za posrednictwem swych przedstawicieli spraw Panstwa
Inicjatywa ustawodawcza przysluguje: Poslom,Senatowi,Prezydentowi,RadzieM i co najmniej 100.000 obywateli majacym prawo wyboru.
Projekt ustawy(3 czytania)Sejm(3czytania)Senat(30dni)-Prezydent(21dni)jeśli Veto Prezydenta to 7 dni do podpisania
ZASADA NADRZEDNOSCI USTAWY-wszystkie inne zrodla prawa musza być nie tylko formalnie zgodne z ustawami ale i materialnie powinny sluzyc ich wyonywaniu
ZASADA WYLACZNOSCI USTAWY-(wylacznej materii ustawowej)najwazniejsze sprawy dla funkcjonowania Panstwa i jego Organow i zycia obywateli powinny być rozstrzygane wylacznie w drodze ustawowej a nie innych aktow normatywnych.
RATYFIKOWANA UM.MIEDZYN.-po ogloszeniu w DZU jest czescia Krajowego Wewnetrznego Porzadku Prawnego ,jest bezposrednio stosowana , chyba ze jej stosowanie jest uzaleznione od ustawy.Ratyfikacja należy do Prezydenta RP jako reprezentanta Panstwa w stos.zew. art 91 ust2 mowi iz Umowy MIedz.Ratyf. za zgoda wyrazona w Ustawie ma pierwszenstwo przed Ustawa jezeli tej Ustawy nie da sie pogodzic z Ustawa
ROZPORZADZENIA-to zrodlo prawa bedace jednoczesnie forma dzialania administracji, to akt normatywny wydawany na podstawie UPOWAZNIEN ustawowych przez Organy władzy wykonawczej.Jako zr, prawa stanowia przejaw Prawodawstwa delegowanego, dekoncentracji prawotworstwa.
wydawane sa na podst.upowanien ustawowych o charakterze specjalnym bądź generalnym.W hierarchi Rozporzadzenia sa nizej niż Ustawy choc podobnie jak Ustawy zawieraja Normy prawne powszechnie obow.
UPOWAZNIENIE DO WYDAW.ROZP dla władzy wykonawczej ma na celuodciazenie Ustawodawcy parlamentarnego np.: od szczeg.technicznych,uregulowan zmiennych w czasie(postanowiec scisle fachowych o niewielkim znaczeniu politycznym)
PODMIOTY UPRAWNIONE DO WYD.ROZPORZADZEN
Prezydent RP,RM,Prezes RM,Ministrowie,Krajowa Rada Radiofonii i TV,Przewodniczacy Komitetow Badan Naukowych i Integracji EU, w terenie-Wojewoda
Rozporzadzenia wydawane przez Naczelne Organy adm.Panstw.sa aktami wykonawczymi do ustaw i wymagaja kazdorazowo upowaznienia szczegolowego
Rozporzadzenia wydawane przez Wojew
a.rozporz wydawane na podstawie szczególnych upowaznien ustawowych
b.rozporz. Porzadkowe wydawane na podst. Upowaznienia generalnego art. 22-25 Ustawy o Terenowych Organach Rzadowej adm.Ogolnej
UPOWAZNIENIA:
1.obligatoryne-przepis ustawy ma upowazniac a zarazem zobowiazywac podmiot upowazniony do wydania rozporzadzenia
2.fakultatywne-przepis ustawy ma upowazniac a zarazem zapewniac swobode korzystania z upowaznienia do wydania rozporzadzenia
Rozporzadzenia przygotowuja te organy które sa upowaznione do ich wydawania.Naczelne organy Panstwa ogłaszaja rozporzadzenia w DZIENNIKU USTAW RP w tekscie należy powolac się na upowaznienie ustawowe,wchodzi w zycie 14 dni po ogloszeniu w DZU o ile samo nie stanowi inaczej
Rozporzadzenie Wojewody-Wojewodzki Dziennik Urzedowy,Rozp-porzadkowe wojewodyoglasza się przez ich publikacje w śr.masowego przekazu, obwieszczenia(plakat)lub w sposób zwyczajowo przyjety na danym terenie.Wchodza w zycie w momencie takiego ogloszenia
UTRATA MOCY-kiedy rozp.wydane zostalo na okreslony czas lub w sposób wyrazny zostalo uchylone.Gdy traci moc ustawa-traci moc rozporzadzenie
CECHY ROZPORZADZEN:
zawsze akt normatywny, ogólny,żrodlo prawa,wydawane na podstawie szczegolnych upowaznien ustawowych bądź upow. Generalnego
może mieć charakter obligatoryjny lub fakultatywny
może być wydawane wówczas gdy ustawa upowaznia do regulacji danej materii w drodze rozporzadzenia
musi pozostac w granicach udzieonego upowaznienia ustawowego,Nie może być sprzeczne z Konstytucja i aktami norm.
warunkiem wejscia w zycie jest ogloszenie w DZUstaw RP
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO-specyficzna grupa aktow powszechnie obowiazujacych,posiadaja wszystkie cechy tych aktow ale obowiazuja na danym obszarze, dzialania organy który wydal APM zgodne z konstytucyjna zasada hierarchicznej struktury systemy żrodel prawa, APM musza byc zgodne ze wszystkimi aktami powszechnie obowiazujacymi
Organy terenowe wyposazone sa w prawo stanowienia Przepisow Prawa gdyz:
1. w dzialalnosci prawotworczej istnieje koniecznosc uwzglednienia swoistych warunkow terenowych lokalnych
2.nie jest możliwe lub tez nie jest celowe regulowanie wszelkich zagadnien przez organy centralne
3. w razie zdarzen losowych nadzwyczajnych nie jest możliwe czekanie i wystepowanie o regulacje przez organy centralne lecz konieczne podjecie jest uregulowania lokalnego.Organy terenowe powinny posiadac stosowne upowaznienia
ZASADY I TRYB STANOW. APM REGULUJA USTAWY:
8.03.1990-O SAM.GMINNYM
5.06.1998-O SAM POW
5.06.1998-O SAM WOJEW.
23.01.2009 -O WOJEWODZIE I ADM.RZADOWEJ W WOJEW.
GMINA-NA PODST USTAWY
zakres:
wew.ustroj gminy oraz jedn.pomocniczych
organizacja urzedow i instytucji gminnych
zasady zarzadu mieniem gminy
zasady i tryb korzystania z gminnych obiektow i urzadzen uzytecznosci publicznej
W Przypadku nieuregulowanym w Ustawach lub innych przepisach powsze.obowiaza
RG wydaje PRZEPISY PORZADKOWE jeśli jest to niezbedne dla ochrony zycia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porzadki ,spokoju bezpieczenstwa publicznego
AKTY ustanawia-RADA GMINY,forma:Uchwała
w przypadkach nie cierpiacych zwloki Przep.Porz może wydac:
Wójt, Burmistrz, Prezydent w formie ZARZADZENIA
W,B,P-przesylaja przep.porz do W,B,P sasiednich gmin i do Starosty powiatu w którym lezy gmina nastepnego dnia od ich ustanowienia
APM stanowione przez Powiat na podst.i w granicach upowaznien okreslonych w UST
POWIAT UST Z 5.06.1998
zakres:
stanowione w szczegolnosci w sprawach wymagajacych uregulowania w statucie
w sprawach porzadkowych
szczegolnego trybu zarzadzania mieniem powiatu
zasad i trybu korzystania z powiat.obiektow i urzadzen publ.
W Przypadku nieuregulowanym w Ustawach lub innych przepisach powsze.obowiazujacych w szczególnie uzasadnionych przypadkach Rada Pow.moze wydac powiatowe przepisy porzadkowe jeżeli jest to niezbedne dla ochrony zycia,zdrowia lub mienia obywateli, ochrony srod, nat albo do zapewnienia porzadku, spokoju i bezp. publicznego o ile przyczyny tez wystepuja na obszarze wiecej niz jednej gminy
Akty-Rada powiatu
w przypadkach nie cierpiacych zwloki powiatowe przepisy porz. Może wydac ZARZAD powiatu.
Starosta przesylaprzep.porz dw.organom wykonawczym gmin B,W,P polozonym w gminie i starostom sasiednich powiatow nastepnego dnia po ich ustanowieniu
APM stanowione przez Sam WOJEWÓDZTWA na podst.Ustawy o sam woj.. 5.06.1998
oraz na podst. Upowaznien udzielonych w innych ustawach Sejmik Wojew,(organ uchwal i kontrolny) stanowi APM obowiazujace na obszarze wojewodztwa lub jego czesci
APM stanowione przez wojewode oraz organy niezespolonej adm.rzadowej
na podst i w granicach upowaznien zawartych w ustawach Wojew.i OrNiezAdmRzad.stanowia APM obowiazujacego w Wojewodztwie lub jego czeci
Organy Niez Adm Rzad w Wojew.sa obowiazane do uzgadniania z Wojewoda projektow aktu Pr. Miejscowego
W zakresie nie ureg.w przep. Pow obow.Wojewoda może wydac ROZPORZADZENIE porzadkowe jeżeli jest to niezbedne do ochrony zycia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porzadku, spokoju i bezp publicznego
Prezes RM uchyla w trybie nadzoru APM w tym Rozporzadzenia porz. Ustawnowione przez Wojewode lub Organy Niez.Adm Rzad jeżeli sa one niezgodne z Ust. Lub Aktami wydanymi w celuich wykonania a także może je uchylic z powodu niezgodnosci z polityka RM lub naruszenia zasad rzetelnosci i gospodarnosci
OGLASZANIE AKTOW NORMATYWNYCH
ustawa o ogl AN mowi iż ogloszenie AN w Dzienniku Urzedowym jest OBOWIAZKOWE, zasada jest ze ogl. Się je niezwlocznie
AN zawierajace przepisy powszechnie obowiazujace wchodza w zycie po uplywie 14 dni od dnia ich ogloszenia chyba ze dany AN okresla termin dluzszy,Zasada ta nie dotyczy przepisow porz-wchodza w zycie 3 dni od dnia ich ogloszenia..Odstepstwo od tej zasady może polegac na skroconym Vacatio Legis a nawet na nadaniu AN wstecznej mocy obowiazujacej
AN może wchodzic w zycie w terminie krotszym niż 14 dni w uzasadnionych przypadkach:
jeżeli wazy się interes panstwa i zasady demokratycznegp panstwa prawnego nie staja temu na przeszkodzie-wchodzi wtedy natychmiast po ogloszeniu w DZU
Przepisy porzadkowe w przypadku gdy zwloka w wejsciu w zycie moglaby spowodowac nieodwracalne szkody lub powazne zagrozenie zycia, zdrowia lub mienia wchodza w zycie z dniem ich ogloszenia
DZIENNIKI URZEDOWE
DZ,USTAW RP(konst,ustawy,rozporz,orzeczenia TK dot. Aktow ogloszonych w DZU,Uchwaly RM uchylajace rozporz.Ministra, teksty jednolite)
Dziennik Ustaw RP Monitor Polski
Dziennik Ustaw RP Monitor Polski "B"
Dzienniki Ustaw Ministrow kierujacych Dzialami Adm.Rzadowej
Dzienniki Ustaw Ministrow Urzedow centralnych
WOJEWODZKI DZIENNIK URZEDOWY
*akty pr.miejsc stanowione przez Wojewode,Sejmik Woj.,Organy Adm Niezesp,Organy Powiatu,Gminy
*stauty zwiazkow miedzygminnych , stat zwiazkow powiatow
*akty prezesa RM uchylajace akty pr.miejsc stanowione przez wojewode i Organy Adm Niezesp.
*wyroki sadu uwzgledniajace skargi na APM
*porozumienia w sprawie wykonywania zadan publicznych awarte miedzy jednostkami sam.teryt jak i miedzy jedn.sam.ter i organami adm rzadowej
*uchwaly budzetowe wojew.oraz sprawozdanie z wykonania budzetu
*obwieszczenia o wygasnieciu mandatu Wojta oraz o rozwiazaniu Sejmiku Woj., Rady Pow, Rady G
*statut Urzedu woj.
*inne akty prawne informacje,komunikaty,obwieszczenia,ogloszenia jeżeli tak stanowia przepisy szczegolne
FORMY DZIALANIA ADM
CZYNNOSCI PRAWNE-cel-wywolanie skutku prawnego,adm dziala wladczo i reguluje prawo adm.
INNE DZIALANIA adm nie polegajace na wydaw.aktow prawnych,nie bedace czynnosciami prawnymi-cel-skutek nastepuje tylko czasem, ale nie jest to bezposrednim celem tego dzialania
do innych dzialan adm naleza:
dzialania spolecznoorganizatorskie (org.akcji spol)
dzialania faktyczne zwane czynnosciami materialno-technicznymi i zwykle poswiadczenie
CZYNNOŚĆ PRAWNA-polega na objawieniu woli organu adm. W celu wywolania okreslonych skutkow prawnych.Czynnosci ADM-PRAWNE(gdy adm. Dziala wladczo i regulowane sa przez prawo adm)
Czynnosci CYWILNO-PRAWNE(regulowane przez pr.cywilne
czynnosci adm prawne:
układ pr.powszech akty wew.adm publiczn.
akty tworzace normy ogóln.
akty planowanie
pol.sluzb.lub zakladowe
AKT ADMINISTRACYJNY
wladcze dzialanie prawne organu administracji skierowane na wywolanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutkow prawnych
Podstawa aktu adm jest przepisa prawny , akt adm musi pochodzic od organu który jest organem uprawnionym do jego wydania a nad to musi spelniac warunki np.: co do formy
PODZIAL AKT. ADM
DEKLERATORYJNE(stwierdza ze pewien stosunek cyw-prawny zaistnial)
KONSTYTUTYWNE(charakter tworczy, tworzy zmienia lub znosi stos.prawny)
FORMALNE NIEFORMALNE
minimum formy jest zawsze konieczne dla niebudzacego watpliwosci podania tresci aktu adresatowi
JEDNOSTRONNE(wydawane niezaleznie od woli adresata)
DWUSTRONNE(wydawane za zgoda adresata)
ZEWNETRZNE WEWNETRZNE