CZAS
Określa społeczeństwo (różne struktury temporalne)
Nie poddaje się werbalnemu komunikatowi
Halbwechs
Bauman
Pawluczuk - „Żywioł i forma. Wstęp do badań nad kulturą współczesną” analizuje pod kątem
powstawania świata i miejsca
Tarkowska - „Czas w życiu Polaków” - na podstawie litów, pamiętników pisanych do
czasopisma
dla ludzi zachodu czas jest oczywisty jak powietrze
„świadomość temporalna” - wspólne sposób rozumienia, przeżywania i wartościowania
emocjonalne, biograficzne nastawienie
orientacje temporalne
postrzeganie i wartościowanie przeszłości, teraźniejszości, przyszłości (triodyczne
nastawienie)
retrospektywne - nastawienie na przeszłość
presentystyczne - nastawione na teraźniejszość
prospektywne - nastawione na przyszłość
kontekstem jest cały czas
świadomość czasu i zachowanie
konstytucja czas społeczny
-nieuświadomiony składnik indywidualny i społeczny
doświadczenia
-nietożsamy z modelem czasu
1 charakter nieciągły a dyskretny (tylko punkty)
2zmienne tempo
3odwracalny (reinterpretacje - pojawiające się odwołania do przeszłości przez co przeszłość
staje się bardziej realna)
modele:
-czas mityczny (społ. przednowoczesne, tradycyjne)
cykliczność
dominuje czas mityczny
sacrum i profanum spleciony
retrospektywne postrzeganie
1 oś kosmiczna, 1 era świata najdoskonalszego
-czas chrześcijański
idea czasu linearnego, wertykalnego
konkretny pkt wyjścia np. narodziny J. CH
przyszłość dobra
teologicznie: wszystko ku czemuś zmierza, aby zamknąć się i wrócić do Boga
nastawione na działanie
w epoce sekularyzacji rozchodzi się czas sacrum i profanum
historiozofia - oderwanie się od kontekstu religijnego
świecka idea postępu
podkręcenie aktywizmu
zsekularyzowany cel: raj na ziemi
do XIX pogląd że świat się samodoskonali, jednak Darwin zmienił doskonały czyli najlepsze
dostosowanie się do środowiska
-czas temporalny
nie znany koniec
wg Baumana - wykształciły się wielkie metanarracje
dużo cech chrześcijaństwa, ale inne skutki: zmienność, przemijalność, tymczasowość
kontyngencja (przypadkowość) wcześniej religia tradycja gwarantowały pewność
wpływ na zagrożenia w świecie: do momentu postępu rozum był miarą rzeczy ale po upadku
metanarracji: idea śmierci, negatywne myślenie o przyszłości
załamanie koncepcji czasu linearnego
norma cykliczna anulowanie tego co było a na to miejsce nowy układ
czasoprzestrzeń transformacji, wiecznego teraz
Bauman: statis- zatrzymanie, dreptanie w miejscu
Fucujama: koniec historii- po upadku komunizmu, ale Jugosławia załamała ten pogląd
Implozja- ściśnięcie, cyrkulacja zmiany bez określonego kierunku
Bauman
pielgrzym - wczesna nowoczesność
spacerowicz, włóczęga, turysta - brak celu, błąkają się po świecie „sieroty po czasie
linearnym szukają handlarzy celu”, człowiek stracił poczucie bycia kochanym synem
tęsknota za wspólnotą
pkt wyjścia wspólnoty wyobrażeniowe:
wspólny sens łączy ludzi, zapośredniczone przez komunikację np. narodową
dominacja mikrosocjalizacji, szukają ludzi o podobnych zainteresowaniach np. szachiści
wspólnoty estetyczne - krystalizują się wokół zjawisk nie idei
przyśpieszenie ciągła cyrkulacja, również tożsamością, potrzebami indywidualnymi, człowiek
sam siebie kształtuje, musi dotrzeć do tego kim jest.
Mark Auge
Nadnowoczesność - kontynuacja podstawowych wątków nowoczesności
jest zbyt złożona aby jednoznacznie zinterpretować
czynniki charakterystyczne:
-nadwyżka czasu (nadpodaż wydarzeń, przedłużenie życia)
-nadwyżka przestrzenie (dostępny obszar poszerza się ale też zwężą)
-nadwyżka indywidualności
Hartmut Rosa
„Przyśpieszenie”
Negatywny wpływ tak wysokiego tempa na zdrowie (gdy 1 z procesów nie nadąża
rozreguluje się całość)
ludzie przyśpieszyli - nowe zadania np. multitask -wykonywanie dużo zajęć jednocześnie
ma się narodzić człowiek elastyczny, nie koniecznie autonomiczny
Giddens
„Run-away world”
Głębokie przemiany nie w jednym miejscu ale cały świat
nauka, technika, nacjonalizacja - zachodni wymysł
walka przeciw dogmatyzmowi, religii
zmianić na nowoczesny
miał się uporządkować a jest pozbawiony kontroli
siły postępu doprowadziły do przeciwnych skutków: ryzyka globalne np. katar zamienił się na
ptasią grypę
apokaliptyczne środowisko
życie prywatne (rodzina) najwięcej zmian, najostrzej ścierają się tradycja z nowoczesnością
nowe treści i niesłabnąca moc rytuału np. reklamując: ślub to najpiękniejszy dzień w życiu