Podstawowe założenia pracy korekcyjno - kompensacyjnej prowadzonej w gabinecie terapii pedagogicznej
W szkole oprócz realizowania programów szkolnych dba się o wszechstronny rozwój uczniów, zajęciami prowadzonymi przez terapeutów objęte są dzieci z różnymi zaburzeniami wynikającymi przede wszystkim z nierównomiernego rozwoju poszczególnych funkcji intelektualnych, percepcyjnych, fizycznych i psychicznych.
To zróżnicowanie jest naturalne - każdy człowiek jest niepowtarzalną jednostką i indywidualny rozwój u każdego przebiega inaczej „Każda dziewczynka, każdy chłopiec rozwija się w tempie i rytmie indywidualnym, dla siebie tylko właściwym. Powoduje to powstawanie znacznych różnic między dziećmi, które są równolatkami, urodziły się nie tylko w tym samym roku, lecz nawet w tym samym miesiącu i dniu. Różnice te wynikają zarówno z różnego u każdej jednostki wyposażenia genetycznego, jak z różnych warunków życia i wychowania. Środowisko dalsze i bliższe otoczenie może sprzyjać wykorzystaniu możliwości dziecka, może jego rozwój stymulować lub też hamować i utrudniać, może wpływać na jego jakość rytm i tempo. W wyniku działania tych czynników, wśród dzieci rozpoczynających naukę szkolną spotkamy takie, w których poziomie rozwoju zachodzą różnice sięgające kilku lat.”
Właśnie ze względu na to zróżnicowanie rozwoju zapotrzebowanie na zajęcia terapeutyczne z roku na rok rośnie, coraz więcej dzieci potrzebuje pomocy. Oczywiście, oprócz indywidualnego potencjału intelektualnego oraz rozwoju poszczególnych funkcji poznawczych, wiele zależy od środowiska domowego. W ostatnich latach nieustannie akcentuje się działalność pedagogiczną skierowaną na rozpoznawanie i usuwanie przyczyn i następstw niepowodzeń szkolnych.
Terapia pedagogiczna stanowi ważny element profilaktyki społecznej. Istnieje wiele metod pracy terapeutycznej, można korzystać z gotowych programów proponowanych w poradnikach, jednak ogromna różnorodność zaburzeń, niepowtarzalność każdego ucznia i jego rodziny, która powinna przecież być włączona w proces usprawniania, zmusza terapeutę do poszukiwania wciąż nowych rozwiązań. Nie może on być tylko biernym odtwórcą gotowych ćwiczeń. W razie potrzeby musi umieć przekształcić ćwiczenie, dostosowując je do potrzeb pracy z danym dzieckiem. Ponieważ praca, którą musi wykonać dziecko często jest bardzo żmudna, polegająca na wielokrotnym powtarzaniu nudnych ćwiczeń, a postępy rodzą się powoli i z wielkim trudem należy zadbać o atrakcyjność prowadzonych zajęć. Prowadzenie ich z wykorzystaniem komputera i prostych gier edukacyjnych jest bardzo korzystne dla uczniów. Już sama praca przy użyciu myszki doskonale usprawnia koordynację wzrokowo - ruchową często zaburzoną u dzieci. Mysz wymaga stosunkowo dużej precyzji ruchów, porusza się nią patrząc na ekran a nie na rękę, dodatkowo żmudne ćwiczenia stają się ciekawe. Pracując z komputerem, wykonując coraz bardziej skomplikowane operacje dziecko nabiera wiary we własne siły i możliwości, uczy się rozwiązywać problemy i radzić sobie w trudnych sytuacjach.
Opracowując dla swoich uczniów programy uwzględniające ich potrzeby oraz kolejne zestawy ćwiczeń chciałam wykorzystywać do pracy z nimi komputer i swoje pomysły na zadania. Stąd wynikło moje zainteresowanie tematem „Lekcja w Internecie”. Specyfika pracy terapeutycznej ma swoje wymagania - na zajęciach uczeń musi mieć poczucie bezpieczeństwa, sukcesu, a także mieć po porostu chęć do pracy. „Podczas zajęć z dzieckiem musimy pamiętać o stworzeniu takiego psychicznego klimatu, który umożliwi odreagowanie negatywnych reakcji i emocji powstałych na skutek niepowodzenia w nauce i nierzadko dezaprobaty otoczenia. Musimy zabiegać o serdeczną atmosferę, która wyzwoli u dziecka zaufanie nie tylko do terapeuty, ale także do proponowanych przez niego zajęć. Wskaźnikiem dobrego funkcjonowania dziecka, jego adaptacji i poczucia bezpieczeństwa jest pogodny nastrój i aktywne uczestnictwo w zajęciach.”
Umożliwienie uczniom samodzielnej pracy na komputerze z zadaniami dostosowanymi do ich możliwości spełnia te wymagania. Ćwiczenia, które chciałam opracować powinny być postrzegane przez dziecko w kategoriach zabawy. Dają możliwość wyboru tematu, nie mają limitu czasu na rozwiązanie, pozwalają na powrót do błędnego rozwiązania i poprawienie pomyłki. Indywidualna praca sam na sam z zadaniem daje poczucie bezpieczeństwa, którego brak na forum klasy. Możliwość sukcesu, tak upragnionego przez każdego człowieka - przecież każdy z nas chce być najlepszy - mobilizuje dzieci, które naprawdę często przeżywają ogromne stresy w toku nauki szkolnej. Uczniowie przychodzą do szkoły z silną motywacją, nie chcą zawieść oczekiwań rodziców, pragną zdobyć względy swojej nauczycielki i jej pochwałę oraz znaleźć swoje miejsce w grupie rówieśniczej. To trudne zadania zwłaszcza dla uczniów, których rozwój jest w jakiś sposób zaburzony.
„W polskich szkołach dzieci uczy się czytania i pisania metodą analityczno - syntetyczną. Żeby sprostać wymaganiom tej metody, uczące się dziecko musi być zdolne do przeprowadzenia precyzyjnych analiz i syntez w zakresie percepcji wzrokowej i słuchowej. Musi także charakteryzować się odpowiednim poziomem rozwoju mowy, gdyż pełni ona nadrzędną funkcję w stosunku do czytania i pisania; pozwala na kodowanie i dekodowanie informacji, uogólnianie ich i ujmowanie w kategorie pojęciowe. Dojrzałość do nauki pisania i czytania jest więc wyznaczona przez poziom rozwoju wymienionych procesów psychicznych.”
Uznałam, że w opracowaniu strony internetowej powinnam skupić się na ćwiczeniach doskonalących percepcję wzrokową, analizę i syntezę słuchową. Chciałam również podzielić się z rodzicami swoimi doświadczeniami dotyczącymi pracy z dzieckiem mającym różnego rodzaju trudności w szkole. Współpraca z rodzicami w pracy terapeutycznej jest niezwykle istotna. Nauczyciel spotyka się z uczniem około dwóch razy w tygodniu na zajęciach trwających 45 minut - to zbyt mało żeby osiągnąć pożądane efekty. Niektórzy rodzice przejawiają ogromną chęć pomocy swoim dzieciom i aktywnie uczestniczą w procesie korekcyjno - kompensacyjnym obejmującym ich dziecko. Z myślą o nich postanowiłam opracować podstawowe informacje dotyczące pracy z dzieckiem, jego życia w szkole i zasadności ćwiczeń.
H. Filipczuk „Rodzice i dzieci w młodszym wieku szkolnym” Nasza Księgarnia W - wa 1985r
B. Zalewska „Trudności w czytaniu i pisaniu” WSiP Warszawa 1996
E. Gruszczyk - Kolczyńska „Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki” WSiP Warszawa 1997 s. 11