Sandra Staszewska gr. 4

ZZSK - zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Jest przewlekłym procesem zapalnym o nie ustalonej etiologii. Choroba atakuje głównie stawy krzyżowo-biodrowe, stawy kręgosłupa i tkanki okołokręgosłupowe. Występuje częściej u mężczyzn niż kobiet. Początek choroby przypada zwykle między 15 a 30 rokiem życia. W większości przypadków rozpoczyna się od bólu o głuchym, tępym charakterze w okolicy krzyżowo-pośladkowej, promieniującego do ud lub pachwin. Bólowi towarzyszy uczucie sztywności przy wykonywaniu ruchów. Obserwuje się również osłabienie ogólne, szybkie męczenie się, brak apetytu, spadek wagi oraz stany podgorączkowe.

Jednym z pierwszych objawów są obustronne zmiany w stawach krzyżowo-biodrowych. Szpara tych stawów staje się nierówna, zatarta a w miarę postępu choroby może dojść do jej całkowitego zarośnięcia.

Zajęcie odcinka lędźwiowego daje w początkowym okresie bolesność, zniesienie lordozy lędźwiowej, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych aż do usztywnienia.

Zajęcie odcinka piersiowego kręgosłupa wraz ze stawami żebrowo-kręgowymi i żebrowo-poprzecznymi może powodować bóle klatki piersiowej, ograniczenie ruchomości, w dalszej kolejności kifozę odcinka piersiowego aż do usztywnienia klatki piersiowej. Nie obserwuje się niewydolności oddechowej.

Zajęcie odcinka szyjnego kręgosłupa początkowo powoduje bolesność przy ruchach głową a następnie ograniczenie ruchomości aż do całkowitego usztywnienia.

W przebiegu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa mogą być zajęte stawy biodrowe i barkowe. Drobne stawy obwodowe-zwłaszcza kończyn górnych-zaatakowane są tylko wyjątkowo. Ograniczenie ruchomości odcinka lędźwiowego kręgosłupa kompensowane jest bowiem ruchami w stawach biodrowych a ograniczenie ruchomości klatki piersiowej-ruchomością przepony.

Rozpoznanie zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa w zaawansowanym okresie choroby może być ustalone na podstawie sylwetki chorego.

Stosowane zabiegi

Celem stosowanych zabiegów jest osiągnięcie efektu przeciwbólowego. Stosuje się okłady z termoforu lub poduszki elektrycznej, sollux, prądy DD, prądy interferencyjne, jonoforezę, terapuls. W okresie tym nie stosujemy ani masażu, ani kinezyterapii.

Masaż

Stosowany masaż jest uzależniony od nasilenia zmian. We wczesnym okresie choroby stosujemy masaż klasyczny ud, stawów biodrowych, pośladków oraz odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. Wykorzystujemy: głaskania, rozcierania, ugniatania podłużne, wibrację poprzeczną i roztrząsanie. Podstawową techniką są rozcierania. Należy też wykonać masaż klasyczny klatki piersiowej i grzbietu.

Gdy dojdzie do zajęcia odcinka lędźwiowego wykonujemy masaż klasyczny stawów biodrowych i odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, stosując głaskania, dużo rozcierań. Zapobiegawczo wykonujemy masaż klasyczny z dużą ilością rozcierań i ugniatań podłużnych. Należy wykonać masaż klasyczny lub segmentarny klatki piersiowej bez chwytów okołołopatkowego, podłopatkowego i sprężynowania klatki piersiowej. Do masażu klatki piersiowej należy dołączyć masaż stawów ramiennych i karku.

Bardzo ważne jest ułożenie pacjenta przy masażu. Ze względu na występujące deformacje kręgosłupa niezbędne jest zastosowanie klinów i wałków pod brzuch i klatkę piersiową pacjenta.

W zaawansowanej chorobie jeżeli nie ma przeciwwskazań można dołączyć masaż kończyn dolnych.