Protokół dyplomatyczny

KLASY I RANGI.

Z inicjatywy ONZ zwołano konferencję międzynarodową, której celem była kodyfikacja norm obejmujących problemy stosunków, przywilejów i immunitetów dyplomatycznych. W konferencji tej obradującej w pierwszej połowie marca 1961 r. w Wiedniu wzięły udział delegacje 81 państw, wśród nich delegacja polska. Wybór stolicy Austrii na miejsce obrad wyraźnie wskazywał, ze organizatorzy pragnęli nawiązać do uchwal kongresu wiedeńskiego dotyczących regulaminu w sprawie rang szefów misji dyplomatycznych z 1815 r. Rezultatem obrad było opracowanie i przy jecie aktu nazwanego-konwencją wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych z dnia18.04. 1961 r.

*Według tej konwencji szefowie misji dziele się na trzy klasy:

• ambasadorów i nuncjuszów -1 klasa

• postów i internuncjuszów - II klasa

• charge daffaires - III klasa

*Pierwszeństwo w obrębie klas jest zależne od daty złożenia listów

uwierzytelniających, a w wypadku charge d'affaires - od daty wręczenia

ministrowi spraw zagranicznych listów wprowadzających.

* Pierwszeństwo osobiste szefa misji zależy od klasy i czasu sprawowania funkcji. Wielkość państwa, jakie on reprezentuje, nie ma tu najmniejszego wpływu.

* Wymieniona wyżej konwencja poświęca sprawie pierwszeństwa dwa

artykuły:

• art. 16 ust. l: „Szefowie misji korzystają z pierwszeństwa w obrębie swojej klasy w kolejności dat i godzin objęcia swych funkcji (......)"

PIERWSZEŃSTWO MISJI I CZŁONKÓW PERSONELU DYPLOMATYCZNEGO W MISJI.

Pierwszeństwo misji dyplomatycznej jest ściśle związane z pierwszeństwem jej szefa.

* Podczas składania życzeń noworocznych głowie państwa lub podczas przyjęcia z okazji święta narodowego oprócz szefów misji biorą udział starsi członkowie personelu dyplomatycznego.

* Szefowie misji ustawiają się w szeregu według starszeństwa, a współpracownicy zajmują miejsce obok swoich szefów.

* W jednym roku misja dyplomatyczna, opierając się na pierwszeństwie przysługującym jej szefowi, zajmuje jedno z czołowych miejsc, a w następnym, a skutek zmiany personalnej znajdzie się na końcu szeregu, w kolejności przysługującej jej nowemu szefowi.

* Pierwszeństwo członków personelu dyplomatycznego w misjach ustalają władze państw wysyłających.

• Konwencja wiedeńska z 18 kwietnia 1961 r. sprawie tej poświęca art.17, który brzmi: „Pierwszeństwo członków personelu dyplomatycznego misji będzie notyfikowane przez szefa misji Ministerstwu Spraw Zagranicznych lub innemu ministerstwu uznanemu za właściwe".

• Wyjątek od powyższej zasady stanowią attaches wojskowi. Chociaż attache obrony, wojskowy, morski i lotniczy nosi najniższy stopień dyplomatyczny, to jednak zajmuje on czołowe miejsce wśród pracowników dyplomatycznych misji, ponieważ:

• Attachat Wojskowy działa przy ambasadzie i nie podlega ambasadorowi, lecz ministrowi obrony narodowej RP.

• Pierwszeństwo przedstawicieli wojska określa się według stopni wojskowych. I tak poszczególne stopnie odpowiadają następującym rangom:

• generał - radca - minister pełnomocny;

• pułkownik — radca;

• podpułkownik i major -1 sekretarz;

kapitan - II sekretarz;

porucznik - III sekretarz i attache;

podporucznik - sekretarz-archiwista.

Attache wojskowy korzysta z prawa pierwszeństwa w stosunku do zastępcy attache, nawet jeśli ten ostatni jest wyższy stopniem.

* O pierwszeństwie członków personelu dyplomatycznego decyduje przede wszystkim ranga,a w następnej kolejności okres pełnienia funkcji.

• Jeśli np. 2 radców z różnych misji przystąpi do pełnienia funkcji w tym samym dniu, to wówczas o ich pierwszeństwie rozstrzyga dopiero wiek.

• W dyplomacji wiek nie ma jednak dużego wpływu na określenie pierwszeństwa.

* W niektórych krajach oprócz ambasad istnieją również poselstwa, ale ich liczba jest znikoma i z każdym rokiem nadal maleje. Biorąc pod

uwagę zasadę pierwszeństwa, członków personelu dyplomatycznego w tych krajach można podzielić na dwie grupy:

• Personel dyplomatyczny ambasad oraz poselstw.

• Pierwsza grupa korzysta z pierwszeństw w stosunku do drugiej. Na przykład radca poselstwa zajmuje miejsce po radcy ambasady, I sekretarz poselstwa po I sekretarzu ambasady.

• Ranga radcy handlowego jest równa randze radcy, a attache handlowego -1 sekretarza, attache ekonomicznego - II sekretarza.

* Pierwszeństwo członków korpusu konsularnego zależy od posiadanych stopni konsularnych. I tak:

• Konsul generalny - minister pełnomocny jest równy radcy posiadającemu tytuł ministra pełnomocnego;

• Konsul generalny - radcy;

• Konsul -1 sekretarzowi;

• Wicekonsul - II sekretarzowi;

• Agent konsularny - III sekretarzowi;

• Attache konsularny - attache;

• Sekretarz konsularny - sekretarzowi archiwiście.

O pierwszeństwie wyższych urzędników MSZ decydują tytuły służbowe. Dyrektorzy głównych departamentów są równi randze posła, wicedyrektorzy -radcy, naczelnicy wydziału - I sekretarza,

• W praktyce problem tej jest rozwiązywany w następujący sposób:

a Przed wydaniem nowej listy korpusu protokół dyplomatyczny MSZ kraju przyjmującego przesyła przy nocie wycinek ze starej listy dotyczący danej misji, prosząc o zaktualizowanie i podanie nazwisk członków personelu dyplomatycznego według zasady pierwszeństwa.

o Szef misji, kierując się wytycznymi własnego kraju, ustala pierwszeństwo swoich współpracowników dyplomatycznych i skorygowany wycinek zwraca do MSZ.

*Powszechnie przyjmuje się, że pracownicy dyplomatyczni zajmujący się sprawami ogólnopolitycznymi i ogólnozawodowymi korzystają z pierwszeństwa w stosunku do pracowników tej samej rangi, ale poświęcających się problematyce wyspecjalizowanej. I tak np.:

• Radcy zajmującemu się problematyką polityczną będzie przysługiwać miejsce przed radcą handlowym.

• Attache wojskowemu, przed attache morskim i lotniczym.

• I sekretarzowi do spraw politycznych przed attache handlowym.

* Pierwszeństwo członków personelu dyplomatycznego w polskich misjach reguluje zarządzenie MSZ w sprawie zasad starszeństwa wśród przedstawicieli dyplomatycznych i urzędników konsularnych Rzeczypospolitej Polskiej. W myśl tego zarządzenia obowiązuje następujące pierwszeństwo protokolarne:

• ambasador nadzwyczajny i pełnomocny;

• poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny;

• minister pełnomocny;

• charge d'affaires en pied;

• charge daffaires ad interim;

• radca - minister pełnomocny, attache wojskowy w stopniu generała, konsul generalny - minister pełnomocny;

• radca handlowy-minister pełnomocny;

• radca, attache obrony, wojskowy, morski i lotniczy, konsul generalny, radca handlowy;

• I sekretarz, zastępca attache wojskowego, morskiego i lotniczego, konsul;

• attache handlowy;

• II sekretarz, agent konsularny;

• attache, attache konsularny;

• sekretarz-archiwista;

• sekretarz konsularny.

* Podkreślić należy, iż według wyżej wspomnianego zarządzenia o starszeństwie wśród przedstawicieli dyplomatycznych i urzędników konsularnych posiadających taki sam lub równorzędny stopień służbowy decyduje:

• Grupa i szczebel uposażenia.

• Jeżeli są one również jednakowe - data nominacji.

• Zasady starszeństwa wśród attaches obrony, wojskowych, morskich i lotniczych oraz ich zastępców określa Minister Obrony Narodowej RP.

• W dalszej kolejności ustawiają się inni ambasadorzy, posłowie i charge d'affaires en pied oraz charge d'affaires ad interim.

Charge d^affaires ad interim nie korzystają z. uprawnień należnych szefom misji, których zastępują. Zajmują miejsce po charse craffaires en pied, a o ich starszeństwie decyduje data notyfikacji o objęciu funkcji.

* Rangi innych członków misji dyplomatycznej ustawia kraj wysyłający, kierując się praktyka międzynarodową.

* Wśród członków personelu dyplomatycznego wyróżniamy:

• Ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego.

• Ambasadora ad personam.

• Ministra pełnomocnego.

• Radcę - ministra pełnomocnego, iradcę.

• I sekretarza.

• II sekretarza.

• III sekretarza.

• Attache.

• Sekretarza-archiwistę.

Są to klasyczne stopnie, powstałe w długoletniej praktyce. Pracownikiem dyplomatycznym najwyższej rangi jest ambasador, najniższej - attache lub w niektórych krajach sekretarz archiwista.

• art. 18: „Przy przyjmowaniu szefów misji powinno się przestrzegać w każdym państwie jednolitego trybu postępowania w odniesieniu do każdej klasy".

* Charge daffaires en pied jako stały szef misji występuje w praktyce dyplomatycznej dość rzadko, głównie w tych przypadkach, gdy stosunki między państwami nie są do końca uregulowane.

• W przeciwieństwie do ambasadora i posła jest on akredytowany przy ministrze spraw zagranicznych.

• Posiada również stopień dyplomatyczny, np. radcy, I sekretarza.

*Charge d^affaires ad interim kieruje misją dyplomatyczną chwilowo, w czasie gdy szef misji jest chory, wyjeżdża na urlop, udaje się do kraju na konsultacje lub opuszcza kraj przyjmujący na stałe.

• Szef misji powierza obowiązki charge d'affaires ad interim najstarszemu hierarchicznie pracownikowi dyplomatycznemu pionu politycznego, np., radcy, i zawiadamia o tym notą podpisaną ministra spraw zagranicznych.

• Jeśli z jakichś przyczyn formalność ta nie „została załatwiona, to dokonuje jej minister spraw zagranicznych, wysyłając telegram do ministra spraw zagranicznych kraju przyjmującego.

* Różnice istniejące między klasami szefów misji dotyczą głównie spraw protokolarnych, to fest, prawa korzystania z zasady pierwszeństwa. Na przykład, w uroczystym powitaniu prezydenta, który przybył z oficjalna wizyta, biorą udział szefowie misji, ustawiając się w szeregu. w sposób następujący:

• Na czele znajdzie się dziekan korpusu dyplomatycznego - najstarszy ambasador lub w niektórych krajach nuncjusz papieski.

KLASY RANGI W DYPLOMACJI. PIERWSZEŃSTWO.

* Zasada pierwszeństwa występuje w:

• najmniejszej grupie społecznej, w kontaktach kilku ludzi, np. w czasie przedstawiania, witania się, częstowania papierosami.

• działalności dyplomatycznej staje się osią protokołu dyplomatycznego i występuje we wszystkich kontaktach oficjalnych: podczas powitania i pożegnania gości, rozsadzania przy stole, wygłaszania przemówień, wznoszenia toastu, podawania do stołu, zajmowania miejsc w samochodzie itp.

*Zasada pierwszeństwa opiera się na kilku kryteriach, spośród których na czoło wysuwają się:

• klasy;

• rangi;

• okres pełnienia funkcji;

• gość przed gospodarzem;

• gość z zagranicy przed gościem z kraju;

• kobieta przed mężczyzną;

• starszy przed młodszym i in.

* Rozróżniamy pierwszeństwo:

• osobiste;

• pierwszeństwo misji ;

• pierwszeństwo wewnątrz misji.

ZADANIA MISJI DYPLOMATYCZNYCH.

* Misje dyplomatyczne jako organy państwa za granicą utrzymują stale kontakty z władzami kraju przyjmującego, co:

• umożliwia poznanie wzajemnych stanowisk w różnych sprawach bilateralnych i międzynarodowych.

• prowadzi do rozwoju stosunków obejmujących różne dziedziny życia.

• ma doniosłe znaczenie dla umocnienia przyjaznej i pokojowej

współpracy między państwami.

* Do głównych zadań misji dyplomatycznych należy:

• Reprezentowanie państwa.

• Poznawanie różnych dziedzin życia kraju przyjmującego - za pomocą legalnych środków - takich jak:

+ polityka;

+ obronność i wojsko;

+ gospodarka i ekonomika;

+ kultura.

• Analiza uzyskiwanych informacji i przekazywanie ich władzom własnego kraju.

• Informowanie rządu i społeczeństwa kraju przyjmującego o głównych problemach swojego kraju.

• Rozwijanie stosunków między obydwoma państwami w różnych dziedzinach życia.

• Ochrona interesów własnego kraju:

+ opieka nad obywatelami, flotą morską i powietrzną;

+czuwanie nad stanem stosunków handlowych, gospodarczych i wojskowych.

• Koordynowanie działalności przedstawicieli różnych rodzimych instytucji i organizacji w kraju przyjmującym, takich jak np.:

+ konsulaty;

+ przedstawicielstwa linii lotniczych;

+ towarzystwa turystyczne itp.

* Misje dyplomatyczne realizują swoje zadania za pomocą:

• Rokowań.

• Rozmów z:

+ członkami rządu;

+pracownikami ministerstw i urzędów;

+ parlamentarzystami;

+przedstawicielami partii politycznych i innymi osobami mającymi wpływ na życie kraju;

• Kontaktów z prasą;

• Rozpowszechniania biuletynów informacyjnych, wydawnictw politycznych, ekonomicznych, kulturalnych, czasopism i literatury.

ZNACZENIE WYRAŻEŃ DYPLOMATYCZNYCH

używanych w Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych z 18 kwietnia 1961 roku.

NASTĘPUJĄCE WYRAŻENIA OZNACZAJĄ:

• Szef misji - osoba powołana przez państwo wysyłające do działania w tym charakterze.

• Członkowie misji - szef misji i członkowie personelu misji.

• Członkowie personelu misji - członkowie personelu dyplomatycznego, personelu administracyjnego i technicznego oraz personelu służby misji.

• Członkowie personelu dyplomatycznego - członkowie personelu misji posiadający stopień dyplomatyczny.

• Przedstawiciel dyplomatyczny - szef misji lub członek personelu dyplomatycznego.

• Członkowie personelu administracyjnego i technicznego - członkowie

personelu misji zatrudnieni w administracyjnej i technicznej służbie misji.

Członkowie personelu służby - członkowie personelu misji zatrudnieni w

służbie domowej misji.

• Prywatny służący - osoba zatrudniona w służbie domowej członka misji, która nie jest pracownikiem państwa wysyłającego.

• Pomieszczenia misji - budynki lub część budynków i tereny przyległe do nich, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem, użytkowane dla celów misji, łącznie z rezydencją szefa misji.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---