praca-licencjacka-b7-4603, Dokumenty(8)

Analiza branży budowlanej

Ogólna charakterystyka branży.

Branża budowlana jest ściśle uzależniona od tempa rozwoju poszczególnych sektorów polskiej gospodarki. Jeśli gospodarka stoi dobrze, to i w budownictwie jest dobrze. Obserwowana od kilku lat dekoniunktura gospodarcza konsekwentnie osłabia wyniki finansowe sektora budowlanego. Szczególnie niekorzystny wpływ na możliwość wzrostu gospodarczego i poprawy sytuacji w budownictwie w ubiegłym roku miały:

spadek zatrudnienia i wysoka stopa bezrobocia,
trudności budżetowe państwa związane z „łataniem” dziury budżetowej,
brak stabilności w gospodarce,
spadek zarówno popytu konsumpcyjnego, jak i zaopatrzeniowego,
likwidacja dużej ulgi budowlanej dla podatników - inwestorów budownictwa mieszkaniowego.

Sytuacja w całym budownictwie już od 2000 roku jest bardzo zła. Recesja w budownictwie istnieje, trudno tylko powiedzieć na ile wynika ona z likwidacji ulgi budowlanej, a na ile z ogólnego kryzysu gospodarczego. W efekcie widocznej recesji wiele sektorów ogranicza, albo zaprzestaje inwestowania w budownictwo. Szczególnie niekorzystnie wpływa to na sytuacje spółek w sektorze budownictwa przemysłowego ( które w zeszłym roku odnotowały aż 13% spadek wielkości produkcji, czyli o 3% więcej niż ogólny sektor budownictwa). Należy także zwrócić uwagę na negatywne zjawisko dużej nadpodaży potencjału wytwórczego, w stosunku do zapotrzebowania rynku.

Cechą charakterystyczną polskiego budownictwa jest bardzo duże rozproszenie. Największa grupa kapitałowa ( Budimex) , kontroluje zaledwie 4% rynku, a trzy największe niespełna 10%.

Pomimo tego, że minęło już ponad 10 lat od zmiany systemu ustrojowego, większość firm budowlanych nie zrestrukturyzowało się. Takie firmy mają największe problemy na rynku.

Według badań Katedry Marketingu AE w Poznaniu, zła koniunktura charakteryzuje przede wszystkim przedsiębiorstwa o niskim zatrudnieniu. Wiele takich firm już zaprzestało działalności, a wiele z nich wkrótce to zrobi. Badania te zawierają również pozytywne aspekty.

Na podstawie prognozy można oczekiwać, że proces pogarszania się koniunktury gospodarczej przedsiębiorstw budowlanych zakończy się pod koniec 2003 roku. Nie będzie to jednak koniec kryzysu, a jedynie stabilizacja sytuacji. Kolejną z pozytywnych informacji jest fakt, że nie będzie zapaści, bo już osiągnęliśmy bardzo niski poziom, będzie to okres dalszej stagnacji dla większości firm budowlanych.

Jednak druga grupa analityków uważa, że sytuacja polskiego budownictwa nie poprawi się w tym roku, ani w następnym. Nieuniknione są masowe zwolnienia pracowników i bankructwa.

Realną szansą na ożywienie sektora budowlanego jest przystąpienie Polski do UE i wykorzystanie jej środków pomocowych, o ile znajdą się środki na nasz udział własny, a także uruchomione w większej skali kontrakty autostradowe. Pociągnie to za sobą wzrost poziomu inwestycji, wynikających chociażby z konieczności dostosowania się do standardów unijnych.

Ożywienie gospodarcze i wejście Polski do UE powinny zaowocować oczekiwanym rozwojem i dojrzewaniem polskiego budownictwa. Wypada tylko mieć nadzieję, że nastąpi to w bieżącym roku, a nie za kilka lat.

Charakterystyka wybranych firm.

Giełdowe spółki budowlane były niegdyś bardzo dobre. Obecnie jednak sektor budowlany nie należy do lubianych przez inwestorów. Dynamika zysków giełdowych spółek budowlanych pozostawia wiele do życzenia, w większości przypadków generowane są potężne straty. Do spółek, które osiągają wyniki na miarę oczekiwań należą duże firmy ogólnobudowlane o zdywersyfikowanej działalności. Właśnie tego typu trzy spółki wybraliśmy do naszej analizy.

PROCHEM S.A.

Prochem S.A. działa na rynku polskim już ponad pół wieku.

Struktura holdingu pozwala tej firmie na kompleksową obsługę klienta oraz na podejmowanie się dużych i skomplikowanych przedsięwzięć inwestycyjnych nie tylko we współpracy z dotychczasowymi podwykonawcami, ale przede wszystkim wykorzystując potencjał firm należących do tej samej struktury kapitałowej.

Prochem S.A. prowadzi bardzo zróżnicowaną działalność ogólnobudowlaną, jednakże z naciskiem na trzy podstawowe działy budownictwa:

1)budownictwo przemysłowe

2)budownictwo obiektów użyteczności publicznej

(banki, obiekty biurowe, centra handlowe, magazynowe i spedycyjne)

3) budownictwo dla ochrony środowiska

(oczyszczalnie ścieków miejskich i przemysłowych, instalacje odsiarczania spalin, ropy naftowej i gazu).

Prochem S.A., jako pierwsza polska firma inżynierska, uzyskał certyfikat zgodności systemu z międzynarodową normą ISO 9001 w zakresie projektowania, kompletacji dostaw oraz nadzoru budowlanego.

Firma ta posiada:

referencje Izby Projektowania Budowlanego (IPB),
rekomendacje Business Centre Club.

W swojej długoletniej działalności Prochem S.A. wielokrotnie został uhonorowany nagrodami za wybitne osiągnięcia w dziedzinie budownictwa. W ciągu kilku ostatnich lat, firma otrzymała liczne nagrody w konkursie "Budowa Roku" - najbardziej prestiżowym konkursie oceniającym osiągnięcia polskiego budownictwa. Firma ta uzyskała również I nagrodę w konkursie zorganizowanym przez Izbę Projektowania Budowlanego na najlepszy projekt 10-lecia, którym został projekt Centrum Zarządzania Ruchem Lotniczym na Okęciu w Warszawie.

BUDIMEX

Działalność gospodarcza Budimexu, który również jest holdingiem, polega głównie na świadczeniu usług budowlanych w systemie kontraktorskim w kraju i zagranicą, przy czym działalność na rynku polskim ma znaczenie podstawowe, ponieważ daje blisko 92% przychodów. Grupa Budimex podejmuje także działania na rynkach zagranicznych (głównie w Niemczech oraz krajach powstałych po rozpadzie ZSRR). Grupa prowadzi działalność w następujących formach:

generalny wykonawca,
inwestor zastępczy,
podwykonawca (dotyczy to głównie rynku niemieckiego)
deweloper

Działalność Grupy jest w znacznym stopniu zdywersyfikowana, co pozwala na znaczne uniezależnienie się od okresowych wahań koniunktury w poszczególnych segmentach budownictwa.

W ciągu z górą 30 lat spółki grupy Budimex zrealizowały wiele tysięcy kontraktów, tak różnorodnych, jak różne są rodzaje budownictwa (m.in. na rynkach budownictwa ogólnego, przemysłowego, handlowo-usługowego, wodno-inżynieryjnego oraz drogowego), począwszy od hoteli w Nowosybirsku czy Kijowie, aż po świątynię w Licheniu Starym koło Konina.

Potwierdzeniem jakości usług Budimexu jest certyfikat ISO 9001, nadany niezależnie przez jednostki certyfikujące z Niemiec i Wielkiej Brytanii, obejmujący organizowanie i realizację inwestycji w zakresie budownictwa komunikacyjnego. Firma otrzymała także Złotą Statuetkę Lidera Polskiego Biznesu „za skuteczną strategię ekspansji na rynku krajowym” W XI edycji konkursu "Budowa Roku", organizowanego przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Budimex Poznań otrzymał nagrodę II stopnia za zabudowę części terenu Międzynarodowych Targów Poznańskich oraz nagrodę II stopnia w kategorii budownictwa wielorodzinnego za zespół budynków mieszkalnych "Zielony Taras" w Poznaniu.

MOSTOSTAL SIEDLCE S.A.

Firma ta zajmuje się budową:

obiektów użyteczności publicznej

(obiekty biurowe, obiekty handlowe, hotele)

obiektów sportowych
obiektów ochrony środowiska

(oczyszczalnie ścieków, kompostownie)

obiektów przemysłowych

(obiekty produkcyjne, przetwórstwa spożywczego, energetyczne)

obiektów magazynowych

(centra logistyczne, hale magazynowe, systemy regałowe)

dróg i mostów

(bariery ochronne, mosty i wiadukty)

Wewnętrzny system zapewnienia jakości wg ISO 9001 gwarantuje wysoką jakość usług, jakie świadczy Mostostal Siedlce.

W ubiegłym roku Mostostal otrzymał:

Medal Europejski za usługi generalnego wykonawstwa i produkcję konstrukcji stalowych
wyróżnienie w konkursie "Budowa Roku 2001" w kategorii obiekty przemysłowe za Fabrykę Opakowań Papierowych Frantschach IPP w Mielcu

W lutym bieżącego roku zarząd Mostostalu Siedlce S.A. uchwalił, że spółka przystąpi do prac mających na celu połączenie firmy z Polimexem-Cekop S.A.

Skład akcjonariatu dla wybranych spółek wygląda następująco:

Prochem
Akcjonariusz	Ilość akcji		Ilość głosów
Prochem Holding Sp. z o.o.	1248224	26,11%	1248224	25,96%
Prochem SA	865200	18,10%	865200	18,00%
Pozostali	2666576	55,79%	2694456	56,04%
Razem	4780000		4807880
Budimex
Akcjonariusz	Ilość akcji		Ilość głosów
Grupo Ferrovial SA	15078159	59,06%	15078159	58,91%
Commercial Union OFE BPH CU WBK	2200000	8,62%	2200000	8,60%
Kredyt Bank SA	1419096	5,56%	1419096	5,54%
J.P. Morgan Fleming Asset Management (UK) Ltd.	1417549	5,55%	1417549	5,54%
Pozostali	5415294	21,21%	5481294	21,41%
Razem	25530098		25596098
Mostostal Siedlce SA
Akcjonariusz	Ilość akcji		Ilość głosów
Polimex-Cekop SA	5285402	55.06 %	5285402	55.06 %
Mostostal Siedlce SA	152544	1.59 %	152544	1.59 %
Pozostali	4162054	43.35 %	4162054	43.35 %
Razem	9600000		9600000

Jak widać jedynie Budimex posiada większościowego akcjonariusza zagranicznego. Świadczy to o tym, że dla inwestorów spoza naszej granicy budownictwo jest nieatrakcyjnym sektorem inwestycyjnym.

W Mostostalu Siedlce większość akcji posiada Polimex-Cekop S.A. Istnieją plany połączenia tych dwóch spółek w jeden podmiot.

Prochem nie posiada akcjonariuszy którzy mieliby tak duże udziały jak w przypadku dwóch pozostałych spółek.

Analiza wskaźników.

Wybrane wskaźniki dla trzech spółek wyglądają następująco:

Wskażniki	BUDIMEX SA	PROCHEM SA	Mostostal Siedlce SA
P/E	157,35	25,95	8,16
P/BV	1,24	0,79	0,56
DY	-	-	-
ROA (%)	0,52	1,83	2,48
ROE (%)	0,79	3,04	6,89
NPM (%)	0,63	1,65	1,43
TAT	0,81	1,11	1,73
wsk. bieżącej płynności	1,84	1,03	1,34
wsk. natychmiastowej płynności	1,57	0,91	0,71
DSO	122,75	63,95	95,40
wsk. Zadłużenia (%)	0,65	0,64	0,66

Z teoretycznego punktu widzenia korzystniejsza sytuacja występuje w przypadku mniejszych wartości wskaźnika P/E. Taki punkt widzenia wskazuje, że najlepszą wartość P/E osiąga Mostostal Siedlce (za 1 zł zysku trzeba zapłacić 8,16 zł). Jeżeli chodzi o wskaźnik P/BV najwyższą a zarazem najkorzystniejszą wartość osiąga Budimex.

Celowo zamieściliśmy w analizie wskaźnik wypłaty dywidendy. Generalnie na naszej giełdzie jedynie niewielka część spółek wypłaca dywidendę (niewiele spółek może sobie na to pozwolić). Nie robią tego spółki z sektora budowniczego, choć te, które wybraliśmy do analizy, jako jedne z niewielu w tej branży osiągnęły zyski. .

Najlepiej swoje aktywa i kapitał wykorzystuje Mostostal Siedlce (pokazują to wskaźniki ROA i ROE). Z kolei najwyższą rentowność sprzedaży netto osiąga Prochem, jednak Mostostal Siedlce osiąga podobną wartość tego wskaźnika, który pokazuje jaki procent obrotów zostaje zamieniony na ostateczny zysk. Mostostal Siedlce osiąga również najwyższą wartość wskaźnika globalnego obrotu aktywami (TAT).

Jeżeli chodzi o płynność najlepiej prezentuje się Budimex. Trzeba jednak mieć na uwadze bardzo duże należności jakie posiada ta spółka, a które jako składnik aktywów obrotowych wpływają na płynność.

DSO czyli okres spływu należności wskazuje że Budimex przez ponad cztery miesiące czeka na swoje pieniądze szukając w tym czasie źródeł finansowania. Pozostałe spółki również muszą długo czekać na spłatę należności. Można wysnuć tezę, że jest to jedna z przyczyn kiepskiej sytuacji w tej branży.

Na koniec wskaźnik zadłużenia - pokazuje on, że wszystkie trzy spółki finansują się długiem na podobnym poziomie ( ok. 65% aktywów).

Należy zwrócić uwagę na to, że mimo tego iż wybraliśmy do naszej analizy spółki wiodące w branży, wskaźniki jakie one osiągają nie są zadowalające, co potwierdza fatalną sytuację polskiego budownictwa.

Analiza wykresów.

Wykres cen akcji Prochemu w roku 2003 wykazuje względną stabilność. Średnia ruchoma długookresowa raz opada, raz się wznosi, ale głównie utrzymuje się na tym samym stałym poziomie od 5,90 do 6,00 zł za. Świadczy to o ustabilizowaniu się spółki, co z jednej strony jest dobrym zwiastunem dla inwestorów, gdyż znacznie zmniejsza ryzyko inwestowania w akcje tej spółki, ale z drugiej strony nie przyniesie żadnych ponadprzeciętnych korzyści. W ostatnim okresie tj. od kwietnia ceny akcji Prochemu idą w górę. Został wygenerowany silny sygnał kupna , gdzie krótka średnia przecięła długą średnią ruchomą od dołu przy jej trendzie wzrostowym i dodatkowo w tym samym momencie linia MACD przecięła od dołu linię horyzontalną i pnie się w górę. Nie widać znaków świadczących o załamaniu się obecnego kursu akcji Prochemu, porusza się on we wstędze Bollingera nie zbliżając się do żadnej z krawędzi, a więc można prognozować, że obecna tendencja wzrostowa zostanie podtrzymana.

Wykres cen akcji Budimexu wykazuje już większą zmienność. Na początku roku był to dosyć duży spadek z 30,00 zł na początku stycznia do 23,50 zł w okolicach 10 marca. Po tym spadku ceny ustabilizowały się na krótki okres co potwierdza długookresowa średnia ruchoma, która przyjmowała wartości na około 24,50 zł za akcję. Następnie akcje poszły w górę by 14 kwietnia osiągnąć 27,50 (przebicie się przez wstęgę Bollingera), a następnie ponownie spaść. W ostatnim okresie długookresowa średnia ruchoma jest w trendzie spadkowym, linia MACD poniżej linii horyzontalnej, jedynie krótka średnia zaczyna powoli wzrastać, ale nie jest to pewna, a więc można prognozować, że ceny akcji Budimexu w najbliższym czasie będą dalej spadać.

Przechodząc z kolei do wykresu cen akcji Mostostalu Siedlce to sytuacja tutaj jest dosyć łatwa do interpretacji. W bieżącym roku ceny akcji tej spółki sukcesywnie spadają. Potwierdza to długa średnia ruchoma jak i krótka gdzie obie mają tendencję spadkową. Podobnie linia MACD również sukcesywnie spada i znajduje się poniżej linii horyzontalnej. Jednakże w ostatnim okresie ( około 22 kwietnia ) ceny przecięły wstęgę Bollingera kilkukrotnie i pozostają poza przez kilka dni wybiły się w górę, nią co może świadczyć o końcu tendencji spadkowej. Również linia MACD zaczyna się podnosić, zaczyna ją przecinać, co również może być sygnałem do zakupu akcji. Tak więc po kilkumiesięcznym spadku cen akcji można prognozować ich wzrost jest to jednakże bardzo dyskusyjne.