Standardy dla testów rozdział 9

* TESTOWANIE OSÓB O RÓŻNYM RODOWODZIE JEZYKOWYM

* problemy, ODMIENNOŚĆ języka i kultury powinny być zawsze brane pod uwagę przy tworzeniu, ocenianiu, interpretowaniu wyników testowych oraz przy podejmowaniu decyzji opartych na tych wynikach.

* TŁUMACZENIE, ADAPTACJA I MODYFIKACJA TESTU

*modyfikacje:

-tłumaczenie testu na język osoby badanej (uwzględnienie odmienności językowych, znaczeniowych, kulturowych etc.)

-technika zwrotnego tłumaczeni nie jest zalecana, gdyż może w efekcie dać sztuczne podobieństwo znaczeń w obu językach.
Zaleca się stosow. procedury iteracyjnej
(podobna do procedury budow. testu i sprawdzania jego trafności)
daje pewność że obie wersje mierzą podobne konstrukty

-modyfikacje charakterystyk testu lub procedury administracji testem

format: prezentacji i odpowiedzi, czas przeznaczony na wypełnienie testu, sposób badania, wykorzystywanie tych części testu, które są odpowiednie do poziomu umiejętności językowych os badanej)

* ZAGADNIENIE RÓWNOWAŻNOŚCI
TERMIN TEN ODNOSI SIĘ DO STOPNIA WYKORZYSTANIA WYNIKÓW TESTOWYCH DO WYCIAGANIA PORÓWNYWALNYCH WNIOSKÓW DLA RÓŻNYCH OSÓB BADANYCH.

- TESTY POWINNY BYĆ RÓWNOWAŻNE POD WZGLĘDEM KULTUROWYM I JĘZYKOWYM

* jednak czy wynik testowy otrzymany przez konkretną osobę jest dobrym odzwierciedleniem pozycji tej osoby na kontinuum konstruktu, który jest mierzony w populacji docelowej ?
dotyczy to sytuacji gdy język testu nie jest językiem ojczystym.

* techniki psychometryczne pozwalające ocenić stopień równoważności mierzonych konstruktów w różnych grupach to: analiza czynnikowa, technika wielu cech - wielu metod oraz badanie równoważności stopnia reaktywności w odp. na manipul eksperymentalną.

* gdy badamy osoby o różnym rodowodzie językowym należy wziąć pod uwagę także:

RÓWNOWAŻNOŚĆ FUNKCJONALNĄ która oznacza stopień w jakim podobne działania czy zachowania mierzone przez test maja to samo znaczenie w różnych kulturach czy grupach językowych

RÓWNOWAŻNOŚĆ TŁUMACZENIA, wymaga aby przetłumaczony lub zaadaptowany test był podobny pod względem treści do testu wyjściowego

* TESTOWANIE BIEGŁOŚCI JĘZYKOWEJ

- testując osoby badane, należy brać pod uwagę ich język dominujący oraz biegłość językową

- zebranie danych o języku który badany zna lepiej

- ocena biegłości tego języka

- należy wybrać test w języku którym osoba posługuje się bieglej

- należy w niektórych wypadkach posłużyć się innymi źródłami zbierania informacji np. obserwacją

* BADANIE OSÓB DWUJĘZYCZNYCH

- problemy związane z lepszym rozumieniem jednego języka a gorszym pisaniem w nim, biegłość w danym języku a pisanie w nim etc.

- poprawne stosowanie testów wymaga określenia rodzaju i stopnia znajomości obu języków, którymi posługuje się osoba badana

* ZMIENNE ZWIĄZANE Z ADMINISTROWANIEM TESTU I Z OSOBĄ BADAJĄCĄ

- jeżeli osoba badana nie należy do populacji scharakteryzowanej (ze względu na czynniki kulturowe czy językowe) wówczas obowiązuje zasada, ze osoby badane - bez względu na rodowód językowy - powinny mieć szansę na wypełnienie testu i na wykazanie poziomu swoich umiejętności w zakresie tych cech, które test z założenia mierzy

* KORZYSTANIE Z POMOCY TŁUMACZY

# powinien on:

- być odpowiedni wykwalifikowany

- być świadomy obowiązków wynikających z procedury badania

- biegle posługiwać się językiem testu i językiem osoby badanej

- mieć podstawową wiedze o procesie diagnozy, zrozumieć dlaczego standaryzowane procedury są tak ważne i dlaczego należy dokładnie przekładać odpowiedzi osoby badanej, oraz zdawać sobie sprawę z roli i odpowiedzialności osoby uczestniczącej w procesie badania

- tłumacza nie powinny łączyć z osoba badana żadne wcześniejsze związki

Należy zadbać o to aby tłumacz w żaden sposób nie pomagał osobie badanej przy interpretacji treści testu lub nie udzielał wskazówek, które mogłyby wpłynąć na przyznanie np. jakiejś posady, licencji, certyfikatu

*** PODSUMOWANIE *** standardy z końca rozdziału

1. procedura badania powinna być tak opracowana, aby zróżnicowanie językowe osób badanych w minimalnym stopniu wpływało na trafność i rzetelność wniosków wyciąganych na podstawie wyników testowych.

2. jeżeli zgodnie z wynikami liczących się badań można przyjąć, ze wyniki testowe mają inne znaczenie w grupach osób różniących się stopniem znajomości języka, to - na tyle ile jest to możliwe autorzy testu powinni dostarczyć takich samych danych walidacyjnych dla każdej wyróżnionej grupy językowej jak dla całej populacji.

3. jeżeli osoba badana zna dwa języki lub więcej, w jakich sformułowany jest test, to należy określić jej stopień biegłości posługiwania się tymi językami. Test powinien być w tym języku, który osoba badana zna najlepiej, chyba że stopień biegłości w języku znanym przez nią najsłabiej jest także przedmiotem oceny.

4. w podręczniku testowym należy przedstawić modyfikacje językowe polecane przez wydawcę wraz z uzasadnieniem takich modyfikacji.

5. jeżeli wiemy że wyniki otrzymane w teście podstawowym i w teście zmodyfikowanym są porównywalne, to nie potrzeba specjalnie oznaczać wyniku testowego. Kiedy jednak nie ma takich danych, to należy podać informacje o charakterze modyfikacji - jeżeli jest to zgodne z prawem - aby użytkownicy testów mogli poprawnie interpretować i wykorzystywać wyniki testowe.

6.kiedy test jest polecany do stosowania wśród osób badanych pochodzących z różnych grup językowych, to autorzy i wydawcy testu powinni podać inf konieczne do właściwego wykorzystania i zinterpretowania wyników testowych

7. kiedy test zostaje przetłumaczony z jednego języka na drugi, to należy opisać metody określenia adekwatności tłumaczenia, a także przedstawić dane logiczne i empiryczne potwierdzające rzetelność i trafność wniosków wyprowadzanych na podstawie wyników testowych

8. gdy testy są stosowane przy przyjmowaniu do pracy lub na ich podstawie przyznaje się licencje, to stopień biegłości językowej wymaganej przez test nie powinien być większy niż stopień biegłości językowej potrzebny do wykonania określonej pracy.

9.jezeli się zakłada że wersje testu sformułowane w wielu językach są ze sobą porównywalne, to wydawcy testów są zobowiązani do przedstawienia danych świadczących o stopniu tej porównywalności

10. wnioskowanie o ogólnej biegłości językowej osób badanych powinno być oparte na testach, które obejmują szeroki zakres umiejętności językowych, a nie tylko, wybrana umiejętność.

11. gdy w programie testowania korzysta się z pomocy tłumacza, to powinien on bardzo dobrze znać zarówno język testu, jak i język ojczysty osoby badanej, mieć doświadczenie w tłumaczeniu i podstawową wiedzę dotyczącą specyfiki procedury diagnozowania

---