Nerw błędny

Przebieg nerwu błędnego

Nerw błędny, nerw X (łac. nervus vagus) - jeden z nerwów czaszkowych, jest nerwem mieszanym, prowadzi włókna czuciowe, ruchowe i przywspółczulne. Należy do autonomicznego układu nerwowego (AUN), podobnie jak okoruchowy i twarzowy

Obszar unerwienia

Unerwia: opony mózgowo-rdzeniowe, narządy szyi, serce, narządy oddechowe, znaczną część przewodu pokarmowego.

Przebieg

Wyróżnia się 4 części (odcinki) nerwu:

• głowowa

• szyjna

• piersiowa

• brzuszna

Odchodzi od rdzenia przedłużonego za pośrednictwem kilku korzonków.

Opuszcza czaszkę przez przednią czyli przyśrodkową część otworu szyjnego w czaszce (foramen jugulare pars major). W obrębie tego otworu część czuciowa nerwu tworzy niewielki zwój górny, a po wyjściu z otworu drugi, większy zwój dolny.

Po wyjściu z otworu żyły szyjnej nerw błędny biegnie pomiędzy tętnicą szyjną wspólną a żyłą szyjną wewnętrzną we wspólnej pochewce powięziowej.

Z szyi przechodzi do śródpiersia górnego (warstwa nerwowa), a następnie tylnego, przy czym nerw błędny lewy krzyżuje się od przodu z łukiem aorty,przebiegając między tętnicą szyjną wspólną lewą i tętnicą podobojczykową lewą, prawy- przechodzi między tętnicą podobojczykową prawą i żyłą podobojczykową prawą. Dalej biegną za korzeniem płuca, po czym dochodzą do przełyku (n. błędny lewy po stronie przedniej, prawy- tylnej; ma to związek ze skręceniem się trzewii w okresie życia płodowego), gdzie tworzą splot przełykowy, plexus esophageus s. oesophageus, którego część przednia utworzona jest głównie z gałązek nerwu lewego, a część tylna, zwykle większa, z gałązek nerwu prawego.

Nerwy błędne tworzą dwa pnie. Prawy pień błędny znajduje się na tylnej części przełyku, natomiast lewy na przedniej.

Po przejściu do jamy brzusznej pnie błędne rozgałęziają się w ścianie żołądka, oddając gałęzie żołądkowe przednie i tylne (rami gastrici anteriores et posteriores). Na przebiegu nerwu błędnego rozróżniamy część głowową, szyjną, piersiową i brzuszną.

Gałęzie

W części głowowej:

• G. oponowa r. meningeus

• G. uszna r. auricularis

W części szyjnej:

• Gg gardłowe rami pharyngei

• Nerw krtaniowy górny n. laryngeus superior

• Gg sercowe szyjne górne rami cardiaci cervicales superiores s. rr cardiaci superiores

• Nerw krtaniowy wsteczny n. laryngeus recurrens przechodzący w Nerw krtaniowy dolny n. laryngeus inferior

W części piersiowej:

• Gg sercowe piersiowe rr cardiaci thoracici (współtworzą splot sercowy)

• Gg tchawicze dolne rr tracheales inferiores

• Gg oskrzelowe przednie i tylne rr bronchiales anteriores et posteriores (współtworzą splot płucny przedni i tylny

• Gg przełykowe rr esophageales s. oesophageales (tworzą splot przełykowy)

• Gg śródpiersiowe rr mediastinales (współtworzą splot aortowy piersiowy, unerwiają opłucną śródpiersiową)

• Gg osierdziowe rr pericardiaci

W części brzusznej: Tworzą się pnie błędne trunci vagales.

---